زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)
سال:1390 | دوره:2 | شماره:4 |تعداد مقالات:7

مقاله حاضر بر کیفیت خوانش رمان های عاشقانه عامه پسند توسط زنان تمرکز دارد. رمان های عاشقانه عامه پسند، امروزه پرفروش ترین بخش ادبیات داستانی در ایران هستند و نویسندگان، مخاطبان و موضوعات آنان اکثرا زنانه است. ادبیات رایج در جامعه شناسی ادبیات، به این ژانر ادبی توجهی نداشته و بر آن برچسب تخدیری و آگاهی کاذب زده است. اما گستردگی این نوع از رمان و تاثیرات عمده ای که بر مخاطبان زن می گذارد، ایجاب می کند که به آن توجه شود. در این مقاله، که با توجه به تحقیق جنیس ردوی در انگلستان بر روی خوانندگان زن رمان های عاشقانه صورت گرفته است، نحوه آشنایی خوانندگان زن با این رمان ها و چگونگی امر خوانش در بین آن ها مورد بررسی قرار گرفته و تلاش شده است تا کیفیت خوانش بر اساس نحوه اشتغال و سن خوانندگان دسته بندی شود. جامعه نمونه پژوهش، خریداران رمان های عاشقانه در شهر کتاب بوده و روش جمع آوری داده ها مصاحبه است.

این مقاله به بررسی و تجزیه و تحلیل الگوی ازدواج در بین ترکمن های ایران می پردازد. این پژوهش با تاکید بر روش های کیفی، اقامت در محل، مشاهده، مصاحبه های باز و نیز بر پایه اسناد و مدارک موجود از جامعه ترکمن انجام شده است. در این مقاله ابتدا به معرفی اجمالی جامعه ترکمن می پردازیم و سپس به برخی از ویژگی های کلیدی این جامعه اشاره می کنیم، ویژگی هایی که فرهنگ ترکمنی بر پایه آن شکل گرفته و به صورت بافتی یک پارچه و متشکل از عناصر گوناگون است. از جمله ویژگی های کلیدی جامعه ترکمن مورد بحث در این پژوهش، موارد زیر قابل تاکید است: ازدواج درون همسری، پدرتباری، پدرسالاری، پدرمکانی و مجموعه ای از قوانین عرفی ازدواج و ازدواج های اجباری. مبحث ازدواج را با شرح قوانین عرفی ازدواج و تعیین مهریه آغاز نموده و سپس با دلایل و شواهد عینی به نقش های متفاوتی که مهریه در این جامعه بازی می کند پرداخته ایم، از جمله: ثابت بودن میزان مهریه برای تمامی اقشار و از سوی دیگر انعطاف پذیر بودن در شرایط گوناگونی چون: ازدواج های درون روستایی و برون روستایی و نیز درون و برون شهری. مباحث فوق در مجموع به صورت مجموعه عناصری از بافت جامعه ترکمن می باشند که شناخت عمیق و همه جانبه آن می تواند به شناخت جامعه ترکمن منجر شود.

با شروع دوره معاصر و بیداری مردم و به  ویژه شاعران، مسایل اجتماعی در شعر وارد شد و بسیاری از شاعران کشورهای اسلامی، به وظیفه خود در بیداری افکار ملت های شان آگاه شده و به بررسی مسایل اجتماعی و از جمله نسائیات پرداختند، اما در این بین برخی آگاهانه یا ناخودآگاه در راستای نقشه شوم استعمارگران قرار گرفته و در راه آنان گام برداشتند - همان نکته مهمی که بارها مقام معظم رهبری آن را به قشر فرهنگی و دانشگاهی گوشزد نموده اند - ملک الشعراء بهار و معروف الرصافی در زمره این دسته از شاعران محسوب می شوند. با این که این دو، از شاعران استعمارستیزی هستند که در جای جای دیوان خود ملت را به قیام در برابر استعمارگران و نقشه های شوم آن ها فرا می خوانند، اما با وجود مضامینی عالی در نسائیات شان به کشف حجاب نیز اشاره کرده اند که به نظر می رسد به عدم آگاهی این دو از مفاهیم اسلامی (فقهی) و عدم اطلاع از آسیب شناسی شخصیت و محبوبیت زن و از سویی اشتباه فاحش در شناخت علل و اسباب اصلی عقب ماندگی جامعه آن زمان برمی گردد.

این مقاله درصدد است از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی و با اتخاذ رویکردی امیک به درک عناصر فضای پاساژ ستاره‎ فارس شیراز و نظام معنایی شکل گرفته در آن از منظر دختران جوان پاساژگرد بپردازد. روش شناسی این مطالعه روش کیفی بوده و از روش مردم نگاری میدانی برای اجرای عملیات تحقیق استفاده شده است. جامعه آماری این مطالعه عبارتند از دختران پاساژگردی که به طور معمول در پاساژ ستاره فارس شهر شیراز حضور دارند. داده های مورد نیاز با دو روش مشاهده مشارکتی و مصاحبه عمیق گردآوری شده و از روش نمونه گیری هدفمند ـ نظری برای انتخاب و مصاحبه با 21 دختر پاساژگرد استفاده شد. داده ها با روش تحلیل موضوعی یا تماتیک مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته اند. یافته ها بیان گر آن هستند که مصرف یا خرید تنها یکی از کارکرد های حاشیه ای این پاساژ را تشکیل داده و تنها واسطه ای برای ورود به جهان اجتماعی پاساژ است. در خلال تحلیل موضوعی داده ها، 8 مقوله حاشیه ای شدن خرید، کنش های تکمیلی یا جانشین، بازنمایی نمادین، روابط بین جنسی، بریکولاژ هویت، پرسه زنی (مصرف فضا)، تولید سرمایه تعاملی و پاساژ به مثابه شبه کارناوال استخراج شدند. سپس، مقوله های مذکور در قالب یک الگوی موضوعی تحت عنوان پاساژ به عنوان «شبه جامعه» ترسیم شده و مورد بحث قرار گرفته اند.

عشق در علم روان شناسی دارای مکاتب و نظریه های گوناگونی است. در این مقاله به توضیح یکی از این تئوری ها که توسط رابرت اشتنبرگ روانشناس معروف آمریکایی در سال 1987 ارایه شده است می پردازیم و سپس سعی می کنیم آن ها را با عقاید سعدی در خصوص روابط عاشقانه تطبیق دهیم و شباهت ها و تفاوت های احتمالی آن ها را بسنجیم. این بررسی نشان می دهد که سعدی در زمینه روان شناسی روابط عاشقانه، فردی آگاه بوده است.

یکی از مهم ترین موضوعات در مطالعه رابطه بین زبان و جنسیت، بحث گسترش و اشاعه ایدئولوژی های جنسی از طریق زبان گفتاری است. هدف این تحقیق نیز ارایه یک سری اطلاعات به منظور آگاه کردن افراد در مورد جنسیت گرایی زبانی بوده است. در تحقیق حاضر، جنسیت گرایی زبان فارسی مورد بررسی قرارگرفته است. در ابتدای امر تعاریفی از زبان جنسیت گرا ارایه گردیده و اهمیت مطالعه چنین زبانی توضیح داده شده است. سپس شیوه های متفاوت بروز جنسیت گرایی زبانی و حوزه های مربوط به آن بیان شده و با استناد به معیارها و ملاک های مطرح در مورد جنسیت گرایی زبانی و بررسی حوزه های مختلف از جمله واژگان، ضرب المثل ها و غیره، زبان فارسی از این منظر مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه حاصل از این تحقیق بیانگر این واقعیت است که زبان فارسی، زبانی است که تا حد زیادی از نظر کاربرد اجتماعی تمایلات جنس گرایانه دارد. به عبارتی این زبان نه تنها منعکس کننده واقعیات مربوط به جنسیت زدگی جامعه است، بلکه در مواردی به آن شکل دهی هم می کند.

در این پژوهش به بررسی نقش زنان فلسطینی و جنبه های مختلف مشارکت آنان پرداخته می شود. هم چنین بررسی تاریخ سرزمین فلسطین و چگونگی پیدایش انتفاضه اول و دوم و در نهایت میزان مشارکت این زنان مورد مطالعه قرار می گیرد.روش پژوهش: این پژوهش در زمره تحقیقات توصیفی و اکتشافی است و از روش کمی (پیمایشی) برای دستیابی به نتایج استفاده می شود، ابزار اندازه گیری، پرسشنامه و مصاحبه است.جامعه آماری این پژوهش از سه اردوگاه یرموک، سبینه و سیده زینب در کشور سوریه با استفاده از جدول مورگان نمونه گیری شده است.نتیجه کلی: به نقش موثر این زنان در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و ایدئولوژیک و تعلیم و تربیتی پی می بریم و آن ها را عواملی تاثیرگذار در تداوم انتفاضه اقصی تا به امروز به شمار می آوریم.