شیلات
سال:1395 | دوره:69 | شماره:1 |تعداد مقالات:15

تحقیق حاضر بمنظور بررسی اثر عصاره جلبک اسپیرولینا (Spirulina platensis) بر شاخص های رشد (وزن نهایی و میزان رشد روزانه)، تغذیه (ضریب تبدیل غذایی، میزان غذای دریافتی، راندمان مصرف پروتئین، راندمان مصرف چربی)، ترکیب شیمیایی (میزان پروتئین، چربی، رطوبت و خاکستر) و اسیدهای چرب بدن ماهی کفال خاکستری به مدت 62 روز صورت گرفت. در این مطالعه، تعداد 450 قطعه لارو کفال ماهی با میانگین وزنی 0.72±0.02 g در یک طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار آزمایشی و 3 تکرار ( با تعداد 30 قطعه در هر تکرار) که شامل تیمار آزمایشی شاهد (بدون استفاده از پودر جلبک) و در تیمارهای آزمایشی 2، 3، 4 و 5 میزان استفاده از پودر جلبک به ترتیب 5 g/kg، 10، 15 و 30 غذا بود مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که در پایان آزمایش، بالاترین وزن نهایی 5.13±0.02 g میزان رشد روزانه % 3.44±0.20 و کمترین ضریب تبدیل غذا 0.99±0.03، در تیمار حاوی 15 g/kg پودر جلبک به غذا مشاهده شد. همچنین بالاترین راندمان مصرف پروتئین 8.61±0.27، راندمان تولید پروتئین 39.48±2.54 میزان پروتئین لاشه % 19.7±0.30، میزان چربی لاشه % 10.08±0.0 و بیشترین سطوح اسیدهای چرب غیر اشباع چند زنجیره ای (PUFA) شامل اسید لینولئیک % 32.60±2.09 و اسید لینولنیک (3.72±1.03%) در تیمار 4 مشاهده شد که با تیمار شاهد دارای تفاوت معنی دار بود (P<0.05).د ر مجموع بر اساس نتایج این تحقیق، افزودن 15 g/kg پودر جلبک اسپیرولینا به جیره غذایی ماهی کفال خاکستری بمنظور بهبود شاخص های رشد، تغذیه ، کیفیت لاشه و افزایش اسیدهای چرب چند زنجیره ای در این ماهی پیشنهاد می شود.

در ژنوم ماهیان در اثر فرآیند مضاعف شدن در طول تکامل، دو کپی از هورمون رشد (GH-1 و GH-2) وجود دارند. هدف از پژوهش حاضر جداسازی ژن GH-1 ز GH-2 در ماهی سفید دریای خزر با استفاده از تکنیک توالی یابی و معرفی آنزیم های برشی اختصاصی برای این دو جایگاه می باشد. به این منظور، 5 قطعه ماهی سفید به طور تصادفی انتخاب و نمونه های مورد نیاز برای استخراج DNA از باله دمی جداسازی شدند. پس از استخراج DNA به روش نمکی بهینه یافته، قطعه هایی به اندازه 333 و 410 جفت باز از ناحیه اگزون 4، اینترون 4 و اگزون 5 ژن GH-1 و GH-2 تکثیر و پس از خالص سازی از روی ژل توالی یابی شدند. توالی جایگاه GH-1 ماهی سفید با توالی GH-1 ماهی کپور معمولی بر روی آلل بلند هیچ گونه تفاوتی نشان نداد و %100 با یکدیگر هم پوشانی داشتند. اما با توالی GH-1 کپور معمولی بر روی آلل کوتاه در چهار موقعیت 89، 94، 105 و 164 جفت بازی تفاوت داشته و درصد هم پوشانی آن ها 99% بود. میزان هم پوشانی GH-1 با توالی GH-2 ماهی کپور معمولی و GH-2 ماهی سفید به ترتیب 99% و 86% بود. مقایسه توالی های به دست آمده از GH-1 و GH-2 ماهی سفید با یکدیگر نشان داد که تفاوت عمده این دو نسخه در طول اینترون 4 است. سایر تفاوتها در جهش های یک یا چند نوکلئوتیدی است. علی رغم وجود شباهت زیاد در توالی نوکلئوتیدی، تفاوتهای موجود به عنوان نشانگرهای ژنتیکی اختصاصی برای جداسازی GH-1 از GH-2 کاربرد دارند. با شناسایی و توالی یابی ژن های GH-1 و GH-2، توالی های به دست آمده را می توان برای بازسازی روابط فیلوژنتیکی، بررسی دقیق تر شکل های مختلف آللی، و ارتباط این جایگاه ها با صفات مهم اقتصادی در ماهی سفید دریای خزر به کار برد.

آبزی پروری مطلوب وابسته به معیارهای مختلف بوده که در این میان انتخاب غذای مناسب با پتانسیل لازم از اهمیت خاصی برخوردار می باشد .در این طرح آزمایشی اثر چهار جیره آزمایشی، شامل جیره شاهد (فاقد جلبک اسپیرولینا) و سه جیره غذایی حاوی جلبک اسپیرولینا شامل تیمار 1 (تیمار تغذیه شده با غذای بیومار مخلوط شده با جلبک اسپیرولینا با نسبت 3% درصد وزن غذا)، تیمار 2 (تیمار تغذیه شده با غذای بیومار مخلوط شده با جلبک اسپیرولینا با نسبت 5% درصد وزن غذا)، تیمار 3 (تیمار تغذیه شده با غذای بیومار مخلوط شده با جلبک اسپیرولینا با نسبت 7% درصد وزن غذا) روی شاخصهای رشد و رنگی شدن ماهی دماسونی (Pseudotropheus demasoni) مطالعه شده است. تعداد 180 قطعه بچه ماهی 2 ماهه در 12 عدد آکواریوم به طور کاملا تصادفی توزیع و بعد از تیماربندی به مدت 8 هفته با جیره های آزمایشی مورد تغذیه قرار گرفتند. خصوصیات زیست سنجی ماهیان شامل طول کل (سانتی متر)، وزن (گرم)، نرخ رشد (گرم)، نرخ رشد ویژه هر دو هفته به مدت 8 هفته اندازه گیری شد. در پایان آزمایش از هر تیمار 6 ماهی برای اندازه گیری خصوصیات مورد مطالعه به طور تصادفی انتخاب و مقدار کاروتنوئید کل از روش رنگ سنجی اندازه گیری شد. مطابق نتایج حاصل از این تحقیق، هر 3 تیماری که با جیره حاوی جلبک اسپیرولینا تغذیه شدند دارای افزایش وزن بودند (P<0.05). اثر تغذیه با مقادیر مختلف جلبک بر افزایش طول معنی دار نبود (P>0.05). همچنین اثر تغذیه با مقادیر مختلف جلبک بر شاخصهای رنگی شدن مثل شاخص روشنی (*L) و درجه رنگین شدن (*a) معنی دار (P<0.05) بود. ولی شاخص (*b) معنی دار نبود. (P>0.05) مطالعه حاضر، نشان داد که استفاده از جلبک اسپیرولینا در جیره غذایی اثرات مثبت روی شاخصهای رشد و برخی از شاخص های رنگی شدن ماهی دماسونی دارد.

در این پژوهش اثر ضد میکروبی عصاره خیار دریایی درغلظت های مختلف (0، 0.5، 1 و 2 درصد) بر ماندگاری فیله های قزل آلای رنگین کمان بسته بندی شده در خلا و نگهداری شده در یخچال مورد بررسی قرار گرفت. فیله ها به مدت 16 روز در یخچال (دمای 0.5±4 درجه سانتیگراد) نگهداری و هر 4 روز یکبار آزمون های میکروبی (شامل بار باکتریایی کل، سودوموناس، انتروباکتریاسه و باکتری‏های تولید کننده سولفید هیدروژن) بر روی نمونه ها انجام شد. مقادیر اندازه گیری شده جمعیت سودوموناس ها، انتروباکتریاسه و باکتری های تولید کننده گاز سولفید هیدروژن در طول دوره نگهداری، در نمونه های تیمار شده با عصاره خیار دریایی بطور معنی‏ داری کمتر از نمونه های شاهد بود. همچنین در بین غلظت های مختلف عصاره، عصاره 2 درصد بیشترین اثر ضدباکتری را نشان داد. یافته های تحقیق حاضر نشان داد که عصاره خیار دریایی احتمالا بواسطه دارا بودن ترکیبات زیستی با خاصیت ضدباکتریایی، می‏تواند بعنوان یک نگهدارنده طبیعی برای فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان در زمان نگهداری کوتاه مدت آنها (نگهداری در شرایط سرد مانند نگهداری در یخچال) مورد توجه قرار گیرد.

پروبیوتیکها میکروارگانیسم های مفیدی هستند که در دستگاه گوارش موجودات به صورت کلونی درآمده و اثرات مفیدی بر سلامت و رشد موجود میزبان دارند. در تحقیق حاضر اثر پروبیوتیکهای Bacillus subtilis و Saccharomyces cerevisiae بر پارامترهای رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه، و مقاومت Artemia franciscana در مقابل باکتری بیماریزای Vibrio campbellii مورد بررسی قرار گرفت. باکتری Bacillus subtilis با تراکم 1×105 CFU به ازای هر میلی لیتر آب به محیط پرورش آرتمیا اضافه شد و بر مبنای وزنی باکتری از مخمر استفاده شد. آزمایش بصورت یک طرح کاملا تصادفی در 4 تیمار: تیمار 1 به عنوان شاهد (فاقد پروبیوتیک)، تیمار دو (غذا + باکتری)، تیمار سه (غذا + مخمر) و تیمار چهار ( غذا به همراه مقدار برابری از مخمر و باکتری) انجام گرفت. در روز 8 و 15 آزمایش طول و بازماندگی آرتمیا محاسبه گردید. در انتهای آزمایش (روز 15)، آرتمیا با باکتری بیماری زای V. campbellii مواجهه شد. بر اساس نتایج، حداکثر اندازه بدن بطور معنی داری در تیمار 2 مشاهده گردید که با تیمار شاهد اختلاف معنی دار داشت (P<0.05). همچنین حداکثر بازماندگی در تیمار 2 و 4 مشاهده شد که اختلاف معنی داری با سایر تیمارها نداشت (P>0.05). بعد از 24، 48 و 72 ساعت مواجهه با باکتری ویبریو، بیشترین و کمترین درصد بازماندگی به ترتیب در تیمار چهار و تیمار کنترل (فاقد پروبیوتیک) مشاهده گردید (P<0.05). ترکیبات لاشه نیز بطور معنی داری تحت تاثیر پروبیوتیک های مورد استفاده بود به نحوی که حداکثر میران خاکستر در تیمار 3 مشاهده گردید (P<0.05). بیشترین مقدار پروتئین و میزان چربی به ترتیب مربوط به تیمار شاهد و تیمار 4 بود که با سایر تیمارها اختلاف معنی دار داشت (P<0.05). نتایج نشان داد که استفاده از پروبیوتیک می تواند تاثیر مثبتی بر رشد و بازماندگی A. franciscana در مقابله با باکتری بیماریزا campbellii Vibrio داشته باشد و استفاده از پروبیوتیک برای جلوگیری از مرگ و میر ناشی از این باکتری در کشت آرتمیا اثرات سودمندی خواهد داشت.

هدف از این تحقیق بررسی تراکم و تنوع اجتماعات پلانکتونیک میگوشکلان در منطقه زیستگاه های مصنوعی سواحل خوزستان در آب های بحرکان (خلیج فارس) است. این بررسی به مدت یکسال از اردیبهشت 1390 تا فروردین 1391 به صورت ماهانه انجام گردید. در مجموع دو فوق خانواده Penaeoidea، Sergestoidea، زیر راسته Caridea و چهار خانواده Sergestidae، Luciferidae، Penaeidae، Alpheidae شناسایی گردید. از خانواده Penaeidae گونه های Metapenaeus affinis ، Penaeus indicus، Parapenaeopsis stylifera ، از خانواده Luciferidaee گونهLucifer hanseni، از خانواده Alpheidae گونه Alpheus sp. و از خانواده Sergestidae گونهAcetes sp. شناسایی و معرفی گردیدند. فراوان ترین فوق خانواده، Penaeoidea با %54 و فراوان ترین گونه M .affinis با فراوانی نسبی %32 از خانواده Penaeidaee بود. در نهایت اوج فراوانی آنها در شهریور ماه و دومین اوج آن در آبان ماه بود. شاخص های اکولوژیکی غنای گونه ای مارگالف، تنوع زیستی شانون، غالبیت سیمپسون و شاخص یکنواختی پیلو در ایستگاه ها و ماههای مختلف اندازه گیری شدند. بیشترین میزان شاخص شانون و شاخص یکنواختی پایلو در ایستگاه B و کمترین مقدار در ایستگاه D مشاهده شد. بیشترین میزان شاخص غالبیت سیمپسون در آذرماه (0.94) بود و شاخص یکنواختی پیلو در همین ماه کمترین میزان (0.11) را داشت. بیشترین میزان شاخص غنای گونه ای مارگالف در اردیبهشت ماه (0.86) و کمترین میزان در در مرداد ماه (0.20) بود. این نتایج جهت ارزیابی ذخایر لارو میگوشکلان در زیستگاه های مصنوعی منطقه بحرکان حایز اهمیت می باشد.

در این مطالعه، شناسایی دوکفه ای های ماکروبنتیک چهار خور اصلی شهرستان جاسک، شامل خورهای مرکزی، شهرنو، خلاصی و گابریک و همچنین رابطه تراکم آن ها با فاکتورهای غیر زیستی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از رسوبات به صورت متوالی در طی چهار فصل از پاییز 1388 تا تابستان 1389، در 12 ایستگاه واقع در سه ناحیه دهانه، میانه و انتهای هر خور، به وسیله گرب Van Veen با سطح مقطع 0.04 متر مربع انجام گردید. فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب شامل (اکسیژن محلول، شوری، دما و کدورت) از آب رسوبات مجاور بستر، همچنین دانه بندی رسوبات و مواد آلی کل در هر ایستگاه اندازه گیری شدند. در مجموع 24 گونه متعلق به 20 جنس و 7 خانواده از دو کفه ای با غالبیت گونه های Paphia gallus (36.13%)، Tellina sp. (%13.32)، و Callista multiradita (88.35 %)، مورد شناسایی قرار گرفت. در بین فصول، فصل پاییز بالاترین تراکم (10900 فرد در متر مربع)، دوکفه ای ها را داشت. بیشترین تراکم دوکفه ای ها مربوط به ایستگاه میانه خور مرکزی در فصل پاییز با 3650 فرد در متر مربع بود. نتایج حاصل از محاسبه شاخص تنوع گونه ای شانون- وینر بین 0 تا 2.2 متغیر بود و بالاترین عدد این شاخص مربوط به میانه خور مرکزی در فصل بهار می باشد. نتایج حاصل از آنالیز چند متغیره (RDA)، همبستگی معنی داری بین فراوانی گونه های دوکفه ای با اکسیژن محلول، ماسه متوسط، فصل بهار، پاییز و خور مرکزی نشان داد.

در سالهای اخیر استفاده از ترکیبات سین بیوتیک در جیره غذایی جهت بهبود شاخص های رشد، ایمنی و فیزیولوژی آبزیان بسیار مورد توجه بوده است. در تحقیق حاضر تاثیر آرتمیا فرانسیسکانای (Artemia franciscana) بالغ غنی شده با سین بیوتیک (ترکیب پروبیوتیک Pediococcus acidilactici و پری بیوتیک فروکتوالیگوساکارید) بر شاخص های رشد، جمعیت میکروبی روده و مقاومت در برابر استرسهای محیطی در ماهی آنجل (Pterophyllum scalare) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 360 قطعه ماهی آنجل با وزن اولیه 3.2±0.13 گرم انتخاب و در 12 آکواریوم 50 لیتری در چهار تیمار با سه تکرار به صورت تصادفی تقسیم شدند. ماهیان به مدت 48 روز با تیمارهای غذایی شامل تیمار 1: تغذیه با آرتمیای بالغ بدون غنی سازی (شاهد)، تیمار 2: تغذیه با آرتمیای بالغ غنی شده با پروبیوتیک P. acidilactici (700 میلی گرم در لیتر)، تیمار 3: تغذیه با آرتمیای بالغ غنی شده با پری بیوتیک فروکتوالیگوساکارید (100 میلی گرم در لیتر)، تیمار 4: تغذیه با آرتمیای بالغ غنی شده با سین بیوتیک (700 میلی گرم در لیتر P. acidilactici و 100 میلی گرم در لیتر پری بیوتیک فروکتوالیگوساکارید) مورد تغذیه قرار گرفتند. بررسی شاخص های رشد، جمعیت میکروبی روده در شروع و انتهای آزمایش و مقاومت ماهی در برابر استرس های محیطی (کاهش درجه حرارت و افزایش شوری حاد) در انتهای آزمایش انجام گرفت. استفاده از سین بیوتیک به صورت معنی داری باعث بهبود شاخص های رشد نسبت به سایر تیمارها گردید (P<0.05). بیشترین افزایش وزن بدن و نرخ رشد ویژه (SGR) در تیمار سین بیوتیک دیده شد. بیشترین میزان جمعیت میکروبی باکتریهای اسید لاکتیک روده در انتهای آزمایش در تیمار سین بیوتیک مشاهده شد که با دیگر تیمارها اختلاف معنی داری داشت (P<0.05). حداکثر مقاومت ماهی در برابر استرس کاهش درجه حرارت (17 درجه سانتی گراد) و افزایش شوری (12 گرم در لیتر) در انتهای آزمایش در تیمار سین بیوتیک مشاهده گردید. این تحقیق نشان داد غنی سازی آرتمیا با سین بیوتیک نتایج بهتری نسبت به استفاده جداگانه پروبیوتیک یا پری بیوتیک در ماهی آنجل دارد.

این مطالعه به منظور بررسی تاثیر سم مالاتیون بر شکستگی DNA در بافت کبد و آبشش ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchusmykiss) در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. این آزمایش به مدت نه روز با چهار تیمار سم یعنی غلظت های 0 (کنترل)، 0.025، 0.05 و 0.075 میلی گرم بر لیتر و سه تکرار اجرا شد. نمونه گیری از کبد و آبشش در روزهای اول، پنجم و نهم صورت گرفت و نمونه های موردنظر پس از جداسازی در میکروتیوپ های حاوی الکل نگهداری شدند. استخراج DNA براساس دستورالعمل موجود در کیت Cinapure DNA انجام گرفت و سپس با ژل الکتروفورز ران شد و در پایان با دستگاه ژل داک عکسبرداری شد. درصد شکستگی DNA با استفاده از میانگین وزنی تعیین گردید. بر طبق نتایج اثر غلظت سم و زمان و اثر متقابل زمان- غلظت بر روی سطح آسیب DNA در بافت کبد و آبشش بین تیمارهای مختلف کاملا معنی دار بود. بیشترین آسیب در بافت کبد در غلظت 0.075 و آبشش در غلظت 0.05 میلی گرم بر لیتر و هر دو بافت در روز نهم دیده شد که به دلیل عدم سازوکارهایی در هر دو بافت برای ترمیم آسیب وارد شده توسط سم و مقابله با آن می باشد. همچنین بیشترین میزان آسیب DNA در بافت کبد مشاهده شد. بنابراین شکستگی DNA می تواند روش مناسبی برای تشخیص آسیبهای ژنتیکی ناشی از آلاینده های محیطی استفاده شود و بعنوان یک نشانگر زیستی در مطالعات اکوتوکسیکولوژی مورد استفاده قرار بگیرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف از انجام این پژوهش، تعیین تغییرات فلور طبیعی دستگاه گوارش و توان سامانه ی ایمنی خونی ماهی قزل آلای رنگین کمان پس از مصرف پروبیوتیک، پادزیست و عصاره گیاه پونه بود. پژوهش در قالب یک طرح کاملا تصادفی شامل 5 تیمار و 3 تکرار انجام شد که در هر تکرار 40 قطعه بچه ماهی 22 گرمی قزل آلای رنگین کمان قرار داشت. تیمارهای آزمایش شامل: جیره ی پایه و چهار گروه دیگر به ترتیب با جیره پایه حاوی پادزیست فلورفنیکل، 0.5 و یا 1 درصد عصاره پونه و 0.2 درصد پروبیوتیک تغذیه شدند. پس از یک دوره 8 هفته ای، گسترش خونی جهت بررسی ایمنی سلولی، محتویات دستگاه گوارش جهت بررسی شمار باکتری های مفید و مضر، نمونه های بافت کبد و آبشش ها جهت بررسی تغییرات هیستومورفولوژیک جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که افزودن پادزیست باعث افزایش معنی دار درصد لنفوسیت در مقایسه با گروه شاهد گردید. هم چنین درصد منوسیت ها به طور معناداری در تیمارهای حاوی عصاره افزایش یافت. شمار کل باکتری های دستگاه گوارش تغییر معنی داری را نشان نداد، اما شمار باکتری های لاکتوباسیلوس در تمامی گروه های تغذیه شده با جیره حاوی افزودنی (پادزیست، عصاره و پروبیوتیک) بیشتر از گروه شاهد بود. در گروه دریافت کننده فلورفنیکل، هپاتوسیتها واکوئوله شده و میزان لیپید و گلیکوژن در هپاتوسیتها بیش از حد معمول بود. به نظر می رسد که استفاده از عصاره گیاه پونه، در تغذیه ماهی نه تنها اثر سوئی بر بافت کبد نداشته بلکه ممکن است در بهبود عملکرد کبد و نقش سم زدایی آن مفید بوده و شمار لنفوسیت ها و منوسیت ها و هم چنین شمار باکتری های لاکتوباسیلوس موجود در دستگاه گوارش افزایش می یابد.

استفاده از نانوتکنولوژی در حال گسترش است. قسمت اعظم نانوذرات تولیدی (56%) را نانوذرات نقره تشکیل می دهند. این مواد به دلیل خاصیت ضدباکتریایی خود معروف هستند. با توجه به استفاده از این مواد در مصارف صنعتی و خانگی و نیز رهایش این مواد به اکوسیستم­های آبی در این تحقیق به بررسی تعیین غلظت کشنده میانی LC50 و تاثیر این ذرات بر فلور باکتریایی دستگاه گوارش ماهی پرداخته شد. بدین منظور 84 عدد ماهی به مدت 96 ساعت در معرض غلظت های 0، 0.1، 0.5، 1، 2.5، 5 و 10 میلی گرم بر لیتر نانوذرات نقره قرار گرفتند و تلفات روزانه ثبت گردید. نتایج توسط آنالیز پروبیت بررسی و ثبت گردید و غلطت کشنده میانی (LC50) محاسبه شد و در این ماهی 0.23 میلی گرم بر لیتر بدست آمد. در مرحله بعد 84 عدد ماهی در 4 تیمار (0، 0.02، 0.04، 0.11 میلی گرم بر لیتر) در 3 تکرار قرار داده شد. بعد از طی 14 روز، 2 عدد ماهی از هر تکرار با پودر گل میخک بیهوش شده و در شرایط استریل محتویات روده آن ها استخراج گردید. سپس تعداد کل باکتری های مزوفیل و باکتری های اسیدلاکتیکی و انتروباکتریاسه شمارش شد. نتایج نشان داد نانوذرات نقره در غلظت های بررسی شده بر باکتری ای مزوفیل و اسیدلاکتیکی و انتروباکتر فلور روده کپورمعمولی از نظر تعداد تاثیرپذیری معناداری نشان ندادند (P>0.05).