شیلات
سال:1389 | دوره:63 | شماره:4 |تعداد مقالات:7

در این تحقیق اثر زمان نگهداری (120 روز) در سردخانه (دمای 18- درجه سانتیگراد) بر زمان ماندگاری و همچنین ویژگی های کیفی میگوی منجمد بررسی شد. نتایج نشان داد که طول مدت نگهداری تاثیر معنی داری بر ترکیب لاشه (رطوبت، پروتئین، چربی و خاکستر) و ترکیب اسیدهای چرب عضله ندارد ولی با گذشت زمان ظرفیت نگهداری آب 1(WHC) و pH به همراه شاخص های شیمیایی مثل تیوباربیتوریک اسید 2(TBA) و مجموع بازهای نیتروژنی فرار 3(TVB-N) دچار تغییرات معنی داری شد. با افزایش زمان نگهداری، میزان رطوبت از 74.8 به 71.3 درصد و WHC از 97.6 به 91.9 درصد کاهش یافت و pH به سمت قلیایی پیش رفت به طوریکه از 6.90 به 7.46 رسید، همچنین میزان TBA و TVB-N بترتیب از 0.086 به 0.124 میلی گرم مالون دی آلدئید بر کیلوگرم و 7.16 به 11.5 میلی گرم نیتروژن بر 100 گرم نمونه رسید. تغییرات معنی داری در ویژگی های بافت و ظاهر کلی میگوها مشاهده شد ولی این محصول حتی بعد از 120 روز نگهداری در دمای 18- درجه سانتیگراد سالم و از نظر حسی قابل قبول بود.

در این تحقیق هدف بررسی رشد و تغییرات پروفیل اسیدهای چرب تاسماهی ایرانی در طی مراحل مختلف تکامل لاروی بود. نمونه برداری در روزهای 1، 5، 9، 14، 19، 24، 29، 34 و 40 انجام گرفت. تغذیه لاروها بعد از جذب کیسه زرده در روز نهم تا روز سیزدهم با آرتمیا و سپس تا انتهای دوره با دافنی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از روش آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد. نتایج حاصل از رشد نشان داد، درصد افزایش وزن بدن در روز 19 نسبت به روز اول 494.5 درصد بود و از روز 19 تا 40، 828.9 درصد افزایش یافت. نتایج بدست آمده از ترکیب اسیدهای چرب غذای زنده نشان داد که آرتمیا دارای مقادیر بالایی (0.34 ± %40.98) از MUFA می باشد و اسیدهای چرب چند غیر اشباع در دافنی (1.60 ± %36.31) بیشتر از آرتمیا می باشد (05/0>P). نتایج بدست آمده از ترکیب اسیدهای چرب لارو، نشان می دهد که اسیدهای چرب اشباع تا روز 29 (0.78 ± %40.20) افزایش یافته، در مقابل MUFA تقریبا تا روز 34 (0.61 ± %33.37) کاهش می یابد (05/0>P). اسیدهای چرب بلند زنجیره غیراشباع و چند غیراشباع در طی دوره دارای نوسان می باشد. نتایج نشان می دهد که MUFA یکی از مهمترین منابع تامین انرژی در تاسماهی ایرانی در دوره لاروی می باشد. با توجه به مقادیر کم آراشیدونیک اسید و دوکوزاهگزانوئیک اسید در غذای لارو نسبت به لارو تاسماهی ایرانی و پرورش یافته در آب شیرین می توان احتمال داد که تاسماهی ایرانی در مراحل لاروی قادر به سنتز اسیدهای چرب بلند زنجیره غیراشباع از اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک می باشد.

سیلی مارین، عصاره بذر گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum L.)، در درمان بیمارهای همچون دیابت، هپاتیت، سرطان، سیروزی و نارسایی کبدی، مسمومیت های دارویی و سمی و غیره استفاده می شود. از این ترکیب به عنوان یک مکمل دارویی می توان در درمان بسیاری از بیماری های جانوران از جمله ماهی ها نیز استفاده کرد. با این حال، ارزیابی سلامت کلنیکی آن بر جانوران، پش از تجوز ضرور است. لذا، هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر تجویز خوراکی سیلی مارین در غلظت های 100، 400 و 800 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم غذای تجاری بر فاکتورهای بیوشیمیایی خون ماهی قزل آلای رنگین کمان به عنوان یک مدل آزمایشگاهی است. نتیجه این مطالعه نشان می دهد که تجویز خوراکی سیلی مارین به ماهی ها سبب کنترل و کاهش معنی دار (P<0.05) سطح گلوکز و کلسترول و افزایش نسبی سطح پروتئین و گلبولین پلاسما می گردد. افزایش سطح آلبومین پلاسما نیز نشان دهنده نقش پلاسما در نقل و انتقال سیلی مارین در سیستم گردش خون ماهی ها است. سیلی مارین همچنین با تثبیت ساختار غشای سلولی سطح فعالیت آنزیم های آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، کراتنین فسفاتاز (CK) و لاکتات دهیدروژناز (LDH) تنظیم می کند. نتیجه اینکه، تجویز سیلی مارین تا غلظت 400 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم غذا تاثیر جانبی نامطلوبی بر فاکتورهای بیوشیمیایی و بالینی ماهی ها ندارد. در حالی که، تجویز خوراکی 800 میلی گرم سیلی مارین موجب ایجاد سمیت سلولی و تغییر در فاکتورهای بیوشیمیایی ماهی ها گردید.

در این مطالعه تغییرات هیستامین و بار باکتریایی (باکتری های سرمادوست و مزوفیل) در ماهی هامور معمولی نگهداری شده در یخ مورد ارزیابی قرار گرفت. هیستامین در اولین روز نگهداری (روز صفر) در نمونه ها یافت نشد و از روز سوم نگهداری با میانگین غلظت 0.15 میکروگرم/گرم قابل ردیابی بود و سپس در طی دوره نگهداری ابتدا روند افزایشی داشت اما از روز پانزدهم کاهش قابل ملاحظه ای در غلظت آن مشاهده گردید که این کاهش تا پایان دوره نگهداری ادامه داشت. بار باکتریایی در زمان های مختلف نگهداری روند افزایشی را نشان دادند و بین اولین روز و آخرین روز نگهداری اختلاف معنی داری در مقادیر آنها مشاهده گردید. باکتری های سرمادوست تغییرات یکنواخت تری نسبت به باکتری های مزوفیل نشان دادند و با گذشت زمان باکتری های غالب در یخ را تشکیل دادند. باکتری های مزوفیل در طی دوره نگهداری نوسانات کاهشی و افزایشی داشتند به طوری که در روز پانزدهم یک کاهش در تعداد آنها مشاهده شد، اما از روز هجدهم مجددا روند افزایشی در پیش گرفتند. بر اساس نتایج حاصله، هیستامین بیشترین ارتباط را با باکتری های مزوفیل نشان داد و معادله رگرسیونی بصورت HIS=18.85 meso-41.16 تعیین گردید. بر طبق نتایج حاصل از بار باکتریایی و هیستامین و با توجه به حد استاندارد تعیین شده آنها در ماهیان (بار باکتریایی106-107 cfu/g ، هیستامین 10 mg/100 g)، می توان گفت که ماهیان هامور معمولی نگهداری شده در یخ در روز هجدهم در مرحله فساد می باشند.

این تحقیق به منظور بررسی گرایش متخصصین تغذیه به مصرف میگو در ایران و آگاهی از نظرات آنها انجام شد. 140 نفر از متخصصین تغذیه از شرکت کنندگان در هشتمین کنفرانس تغذیه در تهران انتخاب و در افکارسنجی شرکت نمودند. پس از تنظیم پرسشنامه ها، استانداردسازی و سنجش مقدماتی برای اصلاح پرسشنامه ها انجام و پرسشنامه ها تکمیل شد. از برنامه آماری (17 SPSS) برای دسته بندی، تجزیه و تحلیل، رگرسیون و سایر نیازمندی ها استفاده شد. نتایج نشان داد 5 درصد شرکت کنندگان بیش از 50 سال، 30 درصد بین 36 تا 50 سال و 65 درصد کمتر از 35 سال سن دارند، 22 درصد متخصصین تغذیه نه تنها در سه سال اخیر میگو مصرف نکرده اند بلکه تمایلی نیز به مصرف آن ندارند، 28 درصد آنها کمتر از یک کیلوگرم میگو در سال در خانواده مصرف نموده و فقط 14 درصد آنها بیش از سه کیلوگرم میگو در سال در خانواده مصرف می نمایند. نتایج نشان داد سابقه مصرف میگو در خانواده و میزان مصرف آن با محل تولد پاسخگویان و محل تولد همسران آنها رابطه مستقیم دارد (P<0.05). 50 درصد متخصصین تغذیه تاثیر افزایش عرضه میگو در رستوران ها را در افزایش مصرف میگو زیاد و بسیار زیاد می دانند. بیش از 40 درصد متخصصین تغذیه میگوی پاک شده و آماده مصرف را در اولویت خرید قرار داده و 21 درصد پاسخگویان نیز خرید میگو در بسته بندی های کوچک را در اولویت خرید قرار می دهند. با توجه به نتایج بدست آمده میتوان گفت، کاهش قیمت میگو در بازار، ترویج خواص میگو، آموزش روش های پخت، افزایش عرضه در رستوران ها و عرضه میگو در بسته بندی های کوچک و آماده مصرف می توانند تاثیر به سزایی در افزایش مصرف میگو در ایران داشته باشند.

در این تحقیق که به مدت یکسال از پاییز 1385 تا انتهای تابستان 1386 بر روی شانک ماهیان زردباله پرورشی و وحشی سواحل خلیج فارس ایران صورت گرفت، مجموعا 276 قطعه ماهی از نظر بیماری ها و ضایعات انگلی مورد بررسی قرار گرفته و چهار گونه سخت پوست کالیگوس پاگروسومی 1، لرنئانتروپوس موجیلی 2، لپئوفتریوس سکی 3 و اکتیرس پرکاروم 4 جداسازی و شناسایی شدند. به استثنای انگل لپئوفتریوس سکی که برای اولین بار از ایران و منطقه خلیج فارس گزارش می شود برای سایر انگل ها، شانک زردباله بعنوان میزبان جدید گزارش می شود. درصد آلودگی به انگل های سخت پوست در این ماهیان 24.6 و شدت آلودگی 6.23 ± 6.96 بود. بیشترین درصد آلودگی ( 47.1درصد) در تابستان و کمترین آن در پاییز (5.9 درصد) بود و اختلاف معنی داری بین بهار با تابستان و زمستان، تابستان با پاییز و پاییز با زمستان مشاهده شد (P<0.05). از نظر شدت آلودگی نیز بیشترین شدت مربوط به تابستان (6.73 ± 10.73) و کمترین آن مربوط به پاییز (1.5 ± 2.75) بود. از نظر آماری نیز اختلاف معنی داری بین شدت آلودگی در فصل تابستان در مقایسه با زمستان و پاییز مشاهده شد (P<0.05). در بررسی تاثیر وزن بر میزان آلودگی نیز مشخص شد که میانگین وزنی ماهیان آلوده بسیار بیشتر (140.12 ± 399.56 گرم) از ماهیان غیرآلوده (211.97 ± 282.31 گرم) می باشد که از نظر آماری نیز این اختلاف معنی دار بود (P<0.05). در خصوص انگل های کالیگوس پاگروسومی و لرنئانتروپوس موجیلی بیشترین درصد آلودگی (به ترتیب 32.9 و 20) در تابستان و کمترین آن (2.9) در پاییز مشاهده شد. بیشترین شدت آلودگی به این دو انگل در فصل تا بستان (به ترتیب 3.78 ± 9.91 و 7.37 ± 8.36) مشاهده شد. در بررسی رابطه بین تغییرات آلودگی به این انگل ها با وزن نیز تنها اختلاف معنی دار بین میانگین وزنی ماهیان سالم به آلوده در انگل کالیگوس پاگروسومی مشاهده شد یعنی با افزایش وزن در این ماهیان (و تا حدودی سن) آلودگی به انگل کالیگوس پاگروسومی نیز افزایش می یابد.

در این تحقیق، تاثیرات سه رژیم مختلف نوری بر روند تکامل تخمک و همچنین میزان رشد بدن در ماهی ماده قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) مورد بررسی قرار گرفته است. ماهیان قزل آلای رنگین کمان دوساله غیر بالغ با میانگین وزن اولیه 2.25 ± 279.94 (SE ±) گرم از تیرماه 1387 به مدت پنج ماه تحت تاثیر دوره های نوری 24 ساعت روشنایی و بدون تاریکی (روشنایی - تاریکی 24:0)، 18 ساعت روشنایی و 6 ساعت تاریکی (روشنایی - تاریکی 18:6)، 6 ساعت روشنایی و 18 ساعت تاریکی (گروه روشنایی - تاریکی 6:18) و همچنین دوره روشنایی و تاریکی طبیعی (به عنوان گروه کنترل) قرار گرفتند. در انتهای دوره آزمایش، تفاوت معنی داری بین گروه کنترل و گروه روشنایی - تاریکی 6:18 با دو گروه روشنایی - تاریکی 24:0 و روشنایی - تاریکی 18:6 در شاخص رشد گناد (GSI) و قطر تخمک دیده شد (P<0.05). استفاده از دوره روشنایی - تاریکی 24:0 باعث گردید تا ماهیان این گروه به طور معنی داری در انتهای آزمایش دارای میانگین وزن بدن بیشتر (16.19 ± 635.45 گرم) و همچنین میزان رشد ویژه روزانه بیشتری (0.04 ± 1.03 گرم در روز) در مقایسه با سایر گروه ها باشند. ماهیانی که در تحت شرایط روشنایی - تاریکی 24:0 و روشنایی - تاریکی 18:6 بودند بالاترین ضریب وضعیت بدنی را نشان دادند که این مقدار به ترتیب برای این دو گروه 0.01 ± 1.44 و 0.02 ± 1.44 بود در حالیکه این ضریب در ماهیان گروه کنترل برابر با 0.01 ± 1.27 و در ماهیان گروه روشنایی - تاریکی 6:18 این مقدار0.02 ± 1.34 اندازه گیری شد. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق می توان اینگونه نتیجه گیری نمود که استفاده از دوره های نوری با مدت زمان روشنایی طولانی در مرحله رشد و تکامل گنادها، می تواند به عنوان یکی از روش های موثر در تاخیر روند تکامل گنادها و نیز تحریک و القا رشد بدن در ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد استفاده قرار گیرد.