سابقه و هدف: گذار تغذیه ای یک رویداد جهانی به معنی تغییر در کیفیت و کمیت الگوی رژیم غذایی است و از مهمترین علل زمینه ای بیماری های مزمن می باشد. هدف مطالعه حاضر تعیین روند تغییرات الگوی غذایی در ایران، کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا و مقایسه این مناطق با یکدیگر با استفاده از داده های تغذیه ای سازمان خوار و بار جهانی از سال 1961 تا سال 2005 است.مواد و روش ها: اطلاعات مربوط به دسترسی غذایی در کشورهای مورد بررسی با استفاده از ترازنامه غذایی موجود در پایگاه اطلاعاتی FAOSTATبه دست آمد. مقدار مصرف سرانه برای هر گروه غذایی از تقسیم مقدار انرژی در دسترس سالانه برای هر گروه غذایی به کل جمعیت آن کشور در همان دوره زمانی به دست آمد. تفاوت های منطقه ای و روند تغییرات توسط نرم افزار SPSS بررسی شد.یافته ها: در طول 45 سال مدت مطالعه، دسترسی به انرژی و کلیه اقلام غذایی در ایران، خاورمیانه و شمال آفریقا (به استثنای الکل در ایران و شمال آفریقا و چربی حیوانی در خاورمیانه) افزایش یافته است. در این سالها در ایران، میوه ها، گوشت ها و روغن های گیاهی در رژیم غذایی به طور معنی داری افزایش و سهم گروه شیر و لبنیات و مواد غذایی احتیاطی کاهش یافته است (P<0.05). در خاورمیانه سهم گروه غلات و میوه ها کاهش و سهم روغن ها و گوشت ها در رژیم غذایی افزایش یافته است (P<0.05). در آفریقا سهم گروه غلات کاهش یافته و سهم گروه گوشت ها، سبزیجات، شیر و لبنیات و روغن های گیاهی افزایش معنی داری را نشان می دهد (P<0.05).نتیجه گیری: علی رغم روند مساعد تغییرات الگوی غذایی ایران با توجه به افزایش مصرف میوه ها و کاهش مصرف قندهای ساده، مصرف بالای انرژی و کاهش مصرف شیر احتمالا خطر بیماری های مزمن را افزایش می دهد. افزایش مصرف انرژی، قندهای ساده، گوشت ها، شیر و لبنیات در خاورمیانه و تا حدودی در شمال آفریقا، نشان دهنده تغییر رژیم غذایی به سمت رژیم غذایی غربی یا ناسالم است. با این حال انجام تحقیقات مشابه توصیه می شود.