سابقه و هدف: در مورد خواص تعدیل ایمنی کیتین و کیتوسان، گزارش های متعددی وجود دارد. به منظور امکان سنجی استفاده از میکروپارتیکل های کیتینی به عنوان ادجوانت در واکسیناسیون ضد لیشمانیا، تاثیر میکروپارتیکل های کیتین و کیتوسان بر تولید اینترفرون-گاما (IFN-γ) و اینترلوکین- (IL-5) 5در سوسپانسیون سلولی آلوده به انگل لیشمانیا، مورد مطالعه گرفت.مواد و روش ها: موش های Balb/c با 105×2 پروماستیگوت انگل لیشمانیا ماژور در فاز ایستایی، در قاعده دم و به روش داخل جلدی آلوده شدند و پس از دو هفته، سوسپانسیون سلولی آلوده به لیشمانیا، از غدد لنفی موش ها جدا شد. از میکروپارتیکل های کیتینی کوچک اندازه (کمتر از 40 میکرون) که با سونیکاسیون و عبور دادن از صافی تهیه و اندازه آنها با Master sizer بررسی شده بود، برای تحریک سلولی استفاده گردید و در نهایت، غلظت IFN-γ و IL-5 به روش الایزا و میزان نیتریک اکساید به روش گریس در سوپرناتانت کشت سلولی اندازه گیری شد. قابلیت تحریک تکثیر سلولی توسط میکروپارتیکل ها نیز به روش جذب تایمیدین بررسی گردید.یافته ها: میکروپارتیکل های کیتین و کیتوسان، تکثیر سلولی را موجب شدند، اما هیچ یک قادر به تحریک تولید نیتریک اکساید از سوسپانسیون سلولی آلوده به انگل لیشمانیا نبودند. افزایش نسبت میزان IFN-γ/IL-5 در تحریک با میکروپارتیکل های کیتین، مشاهده گردید.نتیجه گیری: میکروپارتیکل های کیتین قادر به تحریک تولید IFN-γ در سوسپانسیون سلولی آلوده به لیشمانیا بوده و توان تحریک تکثیر سلول هایی در سوسپانسیون غدد لنفی را دارند. به نظر می رسد بتوان از میکروپارتیکل های کیتینی به عنوان یک ایمونوادجوانت در واکسیناسیون ضد لیشمانیا بهره گرفت.