زن و جامعه (جامعه شناسی زنان)
سال:1389 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

هدف از این پژوهش، بررسی میزان رضایتمندی زناشویی مهاجرین مناطق نفت خیز و عامل های اقتصادی - اجتماعی موثر بر آن است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام شده است. نمونه مورد مطالعه شامل زوج های مهاجر ساکن شهرک توحید در شهرستان جم می باشد که تعداد 300 نفر از آنها به گونه تصادفی انتخاب شده و مورد مصاحبه قرار گرفتند.یافته های پژوهش نشان می دهد که بیش تر خانواده های مهاجر را زوج های جوان تشکیل می دهند. میانگین فاصله سنی زوجین 7 سال است و درصد شایان توجهی از آنان (40 درصد) با یکدیگر نسبت فامیلی دارند. همچنین از بین استان های مهاجر فرست، استان بوشهر بالاترین تعداد مهاجر را به این منطقه دارد. مهم ترین مشکل این خانواده ها کمبود امکانات، بویژه امکانات رفاهی و آموزشی می باشد. همچنین مهم ترین امتیاز منطقه از دید ساکنان، وجود امنیت و آرامش و نیز بودن اعضای خانواده در کنار یکدیگر است.سایر یافته ها نیز نشان می دهد که میزان رضایتمندی در بین افراد بومی، زنان خانه دار، افراد سالم، زوجینی که با هم نسبت فامیلی دارند و مهاجرین اختیاری، بیش تر از سایرین می باشد. نتایج معادله رگرسیون نیز حاکی از این است که عامل های: دخالت خانواده، جنسیت، امکان تفریح مشترک، سطح تحصیلات، سلامت روان، رابطه با خانواده، سن و گروههای دوستی، به ترتیب دارای اثرات تعیین کنندگی بر میزان رضایتمندی زناشویی هستند و این عامل ها روی هم رفته حدود 47 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند.

خانواده مهم ترین نهاد اجتماعی در جوامع انسانی است که تکوین و پرورش شخصیت افراد در آن شکل می گیرد. هدف اصلی این مقاله بررسی عامل های اجتماعی-فرهنگی مرتبط با کیفیت سلامت روانی خانواده در بین خانواده های شهرستان شیراز می باشد. این پژوهش با روش کمی و روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل خانواده های ساکن در شهر شیراز در سال 1384 می باشند که در آنها زن و شوهر در قید حیات بوده و با هم زندگی می کنند. بر اساس نمونه گیری طبقه ای تصادفی منظم، 386 خانواده انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه ای معنی دار بین متغیر های سن، جنس، درآمد، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، بعد خانوار، سرمایه اجتماعی، جهت گیری مذهبی و عزت نفس با کیفیت سلامت روانی خانواده وجود دارد. بر اساس نتایج معادله رگرسیون چند متغیره، از بین کل متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای جهت گیری دینی، سرمایه اجتماعی، سن پاسخگویان، عزت نفس، درآمد خانواده و میزان تحصیلات حدود 30 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید. بر اساس مدل تحلیل مسیر، از میان این متغیرها، جهت گیری مذهبی بالاترین تاثیر را بر متغیر وابسته داشته است.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه شیوه فرزندپروری والدین با کم رویی دختران شهرستان نورآباد ممسنی انجام گرفته است.روش پژوهش، پیمایشی است. نمونه گیری به روش خوشه ای تصادفی چند مرحله ای با مراجعه به دبیرستان ها انجام شد. برای جمع آوری داده های پژوهش، از آزمون های کم رویی استنفورد و نحوه برخورد والدین استفاده شد که اعتبار این آزمون ها از روش آلفای کرونباخ به ترتیب a=0.78 و a=0.72 بدست آمد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون،t  و f استفاده شد. نتایج نشانگر این است که شیوه فرزندپروری، توقعات و انتظارات والدین با کم رویی دختران رابطه مستقیم، شیوه فرزندپروری محبت آمیز با کم رویی دختران رابطه عکس، شیوه فرزندپروری استقلال در امور شخصی با کم رویی دختران رابطه عکس و بین ترتیب تولد با کم رویی رابطه ای معنادار وجود دارد، فرزندان اول نسبت به فرزندان بعدی کم رو ترند و بین رشته تحصیلی (تجربی، ریاضی، انسانی) با کم رویی رابطه ای معنادار وجود دارد و دانش آموزان رشته ریاضی کم رو ترند.نتیجه گیری: بهتر است والدین از شیوه های فرزندپروری محبت آمیز و استقلال در امور شخصی بیش تر استفاده کنند و در حد امکان کم رویی خود را درمان کنند تا روی فرزندانشان تاثیر نداشته باشد.

هدف اصلی از این پژوهش اثربخشی رویکرد روایت درمانی گروهی در کاهش افسردگی زنان شهرستان مرودشت بود.این پژوهش یک طرح نیمه تجربی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. برای این منظور 20 نفر از زنان شهرستان مرودشت، با تشخیص افسردگی پس از شرکت در پیش آزمون به عنوان نمونه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 10 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. افراد گروه آزمایش تحت درمان روایتی به صورت گروهی قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل هیچ درمانی را دریافت نکردند. سپس هر دو گروه در پس آزمون شرکت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه افکار خودآیند و مقیاس نگرش های ناکارآمد بود. کاربرد آزمون t مستقل نشان داد که سطح علایم افسردگی، افکار خودآیند منفی و نگرش های ناکارآمد در گروه آزمایش پایین تر از گروه کنترل است.

هدف از انجام این پژوهش مقایسه سلامت روان، عزت نفس و مسوولیت پذیری دختران مقطع راهنمایی خانواده های طلاق (تحت حضانت مادر) و عادی است. روش پژوهش علی مقایسه ای بود و جامعه آماری تمامی دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهرستان فیروزآباد را که در سال تحصیلی 88-87 مشغول به تحصیل بودند، در بر می گرفت.نمونه آماری شامل 40 دختر خانواده های طلاق (تحت حضانت مادر) و 40 دختر خانواده های عادی بود. روش نمونه گیری دختران طلاق و عادی ابتدا به صورت تصادفی و سپس به صورت در دسترس همتاسازی شدند.ابزار پژوهش عبارتند بودند از: پرسشنامه 28 سوالی سلامت روان، پرسشنامه 58 سوالی عزت نفس کوپر اسمیت و پرسشنامه 42 سوالی مسوولیت پذیری هاریسون گاف و پرسشنامه 6 سوالی محقق ساخته که هر 4 پرسشنامه در اختیار آزمودنی ها قرار گرفت و داده های آماری ثبت و از راه شاخص آماری t مستقل فرضیه ها بررسی شدند. بر اساس نتایج بدست آمده، دختران خانوده های طلاق از نظر مسوولیت پذیری، عزت نفس، سلامت روان کلی و خرده مقیاس های آن نظیر نشانه های بدنی، اضطراب و بی خوابی، ناکارایی اجتماعی و افسردگی، با دختران خانواده های عادی تفاوتی معنی دار دارند که ناشی از عوارض ناخوشایند طلاق والدین بر فرزندان است.

این پژوهش برای دستیابی به هدف های چندی انجام شد که اصلی ترین آنها عبارت بودند از: شناخت انگیزه های زنان از مشارکت در فعالیت های شغلی - تحصیلی و مشخص کردن سهم هر یک از عامل های موثر بر تمایل زنان به مشارکت در فعالیت های شغلی و تحصیلی. پرسش اصلی این پژوهش عبارت بود از این که مهم ترین انگیزه های زنان ایرانی از حضور و مشارکت در  فعالیت های اجتماعی (در قالب دو متغیر شغل و تحصیل دانشگاهی) چیست؟ پرسشنامه به گونه محقق ساخته تهیه و پس از بررسی روایی و اعتبار آن، با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر روی 360 نفر در شهر سمنان اجرا شد. یافته ها و نتایج بدست آمده از فرایند این پژوهش در تحلیل نهایی نشان داد که: بیش ترین انگیزه زنان مورد بررسی متمرکز بر عامل های اجتماعی و سپس فرهنگی است، به این معنا که زنان مورد مطالعه بیش از هر انگیزه دیگری در پی مزایای ناشی از این دو عامل در مشارکت و حضور در عرصه های اجتماعی هستند. هر چند انگیزه های اقتصادی و روان شناختی آن ها برای اشتغال و ادامه تحصیل دارای نقشی مهم و اثرگذار بوده است، چنان که اشتغال و تحصیل را به منزله پشتوانه ای برای تمکن یا استقلال مالی خود قلمداد کرده و در جستجوی تحرک اجتماعی و صعود به مراتب بالاتر سلسله مراتب و پایگاه اجتماعی و اقتصادی هستند، اما باید گفت زنان با تحصیلات دانشگاهی، در ورود به نظام آموزش عالی و اشتغال، برخورداری بیش تر از حقوق فردی، خانوادگی، اجتماعی و حرفه ای را متاثر از علل اجتماعی جستجو می کنند. همچنین با برقراری ارتباط اجتماعی با دنیای پیرامون، در پی امکان های بیش تر در این ارتباطات برای اموری همچون ازدواج یا گزینش همسری مطلوب و مناسب هستند.

در این پژوهش ارتباط بین امید به زندگی و سرسختی روان شناختی دانشجویان (دختر و پسر) دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران که در سال 85-84 مشغول به تحصیل بودند، بررسی گردید.بدین منظور 332 نفر از دانشجویان (دختر و پسر) از راه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد و به پرسشنامه های امید به زندگی و سرسختی روان شناختی AHI پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری و برای تمامی فرضیه ها سطح معنی داری P<0.05 در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین امید به زندگی و سرسختی روان شناختی رابطه ای مثبت و معنی دار وجود دارد (P<0.0001 و r=%54). همچنین نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون چند متغیری برای ترکیب خطی متغیرهای امید به زندگی، جنسیت، وضعیت تاهل و سن با سرسختی روان شناختی دانشجویان برابر با MR=0.56 و RS=0.32 بود که در سطح P=0.0001 معنی دار است.

این پژوهش به بررسی و مقایسه رابطه میان ویژگی های شخصیتی و رضایتمندی زناشویی در زنان شاغل شهر کازرون می پردازد. پرسش پژوهش این است که « آیا میان ویژگی های شخصیتی در روان رنجورخویی، برونگرایی، بازبودن، توافقی و وجدانی بودن) و رضایت زناشویی رابطه وجود دارد؟ روش پژوهش از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه آماری زنان شاغل شهر کازرون بودند، بنابراین از روش خوشه ای دو مرحله ای اقدام به نمونه گیری شد. در کل200 نفر جامعه نمونه پژوهش را تشکیل می دادند. ابزار جمع آوری داده ها عبارتنداز: پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ که شامل 47 سوال و پرسشنامه شخصیت نئو که شامل 60 سوال می باشد. پس از نمره گذاری پرسشنامه و استخراج داده ها، با استفاده از نرم افزار spss با کمک آزمون های آماری تحلیل رگرسیون، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس پرداخته شده است. یافته ها میان متغیر رضایت زناشویی و هر یک از مولفه های شخصیتی روان رنجور خویی (-0.22)، برون گرایی (-0.09)، باز بودن (0.18)، توافقی (0.11) و وجدانی بودن (0.10) می باشد، از میان ضرایب مشاهده شده، رابطه میان رضایت زناشویی و روان رنجور خویی با اطمینان آماری 0.99 و رابطه میان باز بودن و رضایت زناشویی با اطمینان آماری 0.95 معنادار است. رابطه میان روان رنجورخویی و رضایت زناشویی رابطه ای معکوس و رابطه میان باز بودن و رضایت زناشویی رابطه ای مستقیم است. از میان ابعاد شخصیتی نئو سه بعد دارای اثر معنادار بر رضایت زناشویی و دو بعد توافقی و با وجدانی بودن هر چند دارای تاثیر مثبت بر رضایت زناشویی هستند، اما اثر مشاهده شده به لحاظ آماری معنادار نمی باشد، هر سه متغیر دارای تاثیر هم جهت بر میزان رضایت زناشویی نیستند تاثیر روان رنجور خویی و برون گرایی به صورت معکوس و تاثیر باز بودن به صورت مستقیم است. این نتایج نشان می دهد مولفه های شخصیت، قدرت پیش بینی کنندگی رضایت زناشویی را دارند و میان ویژگی های شخصیتی که پرسشنامه نئو می سنجد و رضایت زناشویی، رابطه وجود دارد.