پژوهش های علوم و فنون دریایی
سال:1391 | دوره:7 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

این مطالعه به بررسی اثر جلبک Dunaliella salina بر تغییرات ایمونوگلوبین ها و نرخ ماندگاری ماهی قزل آلای رنگین کمان می پردازد. شاخص های استفاده شده دراین مطالعه تعیین میزان ایمونوگلوبین های IgM، IgG، IgA و IgE خون و بررسی تغییرات در شاخص های ایمنی و درصد تلفات ماهیان بوده است. ماهی ها در 5 تیمار با تراکم جلبک دونالی یلای خالص به مقادیر صفر (شاهد)، 5، 7، 9 و 11گرم در کیلوگرم غذا به مدت 3ماه تغذیه شدند و سپس در دو مرحله، یکی در ابتدای ماه اول) ماهیان 100±1 گرمی) شاهد 1 و دیگری پس از اتمام ماه سوم پرورش (ماهیان 500±10 گرمی) شاهد 2 به علاوه 4 تیمار، برای گرفتن خون به طور تصادفی انتخاب (به تعداد 25 عدد) شدند و نمونه های خون جهت سنجش ایمونوگلوبولین به آزمایشگاه، فرستاده شد. نتایج بدست آمده در این بررسی نشان داد، که سطوح ایمونوگلوبولین های IgM و IgA در پلاسمای ماهی هایی که با جلبک دونالی یلا تغذیه شده اند، دارای اختلاف آماری معنی داری (P<0.05) در مقایسه با گروه شاهد می باشند. سطوح ایمونوگلوبولین های IgM و IgA با افزایش مقدار جلبک دونالی یلا و زیاد شدن وزن افزایش یافت. میزان  IgMو IgA به ترتیب به میزان (10±1) و (2±1) میلی گرم در دسی لیتر در پلاسمای ماهی ها افزایش یافت. سطوح ایمونوگلوبولین های IgG و IgE تغییری در جهت افزایش از خود نشان ندادند. نتایج حاصل از ثبت درصد تلفات مشخص نمودند که ماهیان در وزن های مختلف تلفاتی نشان ندادند که این موضوع حاکی از سازش پذیری قابل توجه آن ها با شرایط تغذیه ای می باشد. توجه به نتایج حاضر نشان می دهد که روند تغییرات ایمونولوژیک در ماهی قزل آلای رنگین کمان در نتیجة تغذیه با جلبک دونالی یلا افزایش می یابد. افزایش این شاخص ها نشان دهندة این است که بتاکاروتن موجود در این جلبک به شکل قابل توجهی سیستم ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان را تحریک نموده و باعث افزایش مقاومت آن می گردد.

در این تحقیق امکان مدیریت هوشمند شرایط کیفی آب برای پرورش ماهی کپور معمولی به مدت 1 ماه (از تاریخ 1/2/1388 تا 31/2/1388) مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام مطالعه از دستگاه هوشمند طراحی و ساخته شده ابداعی استفاده گردید. این دستگاه مجهز به تجهیزات اتوماسیون صنعتی(PROGRAM LOGIC CONTROL)  و سنسورهای حساس و دقیق به 3 پارامتر مهم: دما اکسیژن و pH بود. متغیرهای فوق در پروژه ماهی کپور معمولی بسیار اهمیت داشته و میزان آن ها به ترتیب دما (25 درجه سانتی گراد )،اکسیژن (8میلی گرم در لیتر) و pH برابر (7.3) برای تیمار مجهز شده تنظیم گردید.کارکرد دستگاه مزبور با تجهیزتوسط دوربین و تجهیزات ارتباطی (تلفن و اینترنت) قابلیت کنترل از راه دور را داشت.3 دستگاه آکواریوم با 3 دستگاه ساخته شده تجهیز شد، تا به عنوان آزمایشگر در این پژوهش بکار گرفته شود. 3 دستگاه آکواریوم دیگر نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شده که پارامترهای سه گانه مذکور در آن ها به صورت حضوری کنترل و نظارت گردید.در هر یک از آکواریوم ها 5 عدد بچه ماهی کپور معمولی به وزن های 5-10 گرم رها شد. در هر شبانه روز در آکواریومهای شاهد 3 مرتبه پارامترهای ( pHاکسیژن و دما) کنترل گردید هر دو گروه با یک نوع جیره غذایی تغذیه شدند. در طی دوره بررسی در اکواریوم های شاهدنوسان زیاد (5-9) pH و اکسیژن (5-12) میلی گرم در لیتر و دما (18-29) درجه سانتیگراد ملاحظه شد و ماهیان آن به تدریج تا روز 10 مطالعه تلف گردیدند. اما در اکواریومهای تجهیز شده متغیرهای سه گانه ثابت باقی ماند. طی مدت مطالعه (31 روزه) 13 عدد از 15 عدد ماهی زنده و سرحال که رشد مناسب داشته ونشان از شرایط خوب زیستی آنها بود باقی ماند. بعد از 31 روز وزن ماهی های تیمار به 250±8 گرم رسید. نتایج حاصله نشان داد که این دستگاه می تواند در مدیریت استخرهای پرورش ماهی کارایی بالایی داشته و به مدیران و دست اندر کاران صنعت آبزی پروری در افزایش بهره وری کمک رساند.

سازگاری اکولوژیکی علف های هرز برای رویش در محیط های آلوده به فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو، همچنین قدرت این گیاهان در پالایش آب، خاک، آب های زیرزمینی و لجن می تواند مبنای استقرار سیستم گیاه پالائی آب با علف های هرز محسوب شود. لذا در این مقاله رشد هایدروپونیک دو گونه علف هرز Chenopodium album و Amaranthus chlorostchys به منظور پالایش پساب مورد مقایسه قرار گرفته و کارائی پالایش سزیم سنجیده شده است. در این راستا سیستم هایدروپونیک با استفاده از محلول هوگلند در دو بستر مایع و جامد مستقر گردید. pH، غلظت دقیق عناصر ماکرو و میکرو و نحوه استقرار بذر و گیاهچه ها در محلول به عنوان عوامل محدود کننده رشد گیاه، اثرات متفاوتی بر رشد یا عدم ادامه رشد گیاه داشت به نحوی که Chenopodium album در سیستم هایدروپونیک با بستر جامد و Amaranthus chlorostachys در صورت استقرار مناسب در سیستم هایدروپونیک بستر مایع، تا سطح مورد نظر رویش یافتند. سپس این دو گیاه به مدت 14 روز در معرض پالایش پساب 0.5 میلی گرم بر لیتر سزیم کلراید قرار گرفتند. کارائی پالایش آب آلوده به سزیم توسط این دو گیاه به ترتیب Chenopodium album 52.99±7.57 و 41.68±3.92 Amaranthus chlorostachys درصد بود. این دو گونه همچنین قادر به تجمع سزیم در بخش های هوائی گیاه بودند و می توانند گزینه های مناسبی برای فرایند گیاه پالائی باشند.

مصب ها پیکره هایی مهم و تاثیرگذار بر کنترل حرکات رسوب و توزیع آن در سواحل می باشد. اندر کنش موج، جریان و رسوب می تواند تاثیر قابل توجهی بر مشخصات مصب ها داشته باشد. در محل گلوگاه در جایی که حداقل مقطع ورودی است، نیروی غالب برای انتقال رسوب، نوسان جزر و مد است. دامنه جزر و مد، یکی از عوامل تاثیرگذار بر سطح مقطع تعادلی می باشد. روابط تجربی شناخته شده میان حداقل مساحت سطح مقطع ورودی مصب (A) و منشور جزر و مدی توسط محققین مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. محققین بررسی گسترده ای در مورد روابط A=CPn انجام دادند. A حداقل مساحت مقطع دهانه (نسبت به میانگین تراز دریا)،P تایدل پریسم می باشد. در تحقیق زیر با استفاده از خروجی مدل سازی رابطه مساحت سطح مقطع کانال با منشور جزر و مدی (Tidal prism) بررسی شد، و ضرایب تجربی C، 2×10-5 و 6×10-6 و n=1 بدست آمد. سپس مقادیر این ضرایب با روابط تئوری (رابطه دین)، مقایسه شد. مقایسه نتایج با تحقیقات انجام شده، نشان دهنده توافق خوب بین آنها بود. همچنین مشاهده شد بین دو پارامتر مساحت سطح مقطع کانال با منشور جزر و مدی و دامنه جزر و مدی رابطه مستقیم وجود دارد.

در این تحقیق اثر عصاره کدو تنبل (Cucurbita pepo) و17b - استرادیول (E2) برروی محور HPG در جنس نر ماهی گورامی سه خال مورد ارزیابی قرار گرفت. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر عصاره کدو تنبل بر سطوح هورمون های جنسی و نیزبررسی تغییرات بافت کبد بود.بدین منظور 100 قطعه ماهی نر نابالغ با میانگین وزنی 2.5±0.5 گرم در 10 گروه تیمار مورد ارزیابی قرار گرفتند. ماهیان در گروه های مختلف تحت تیمار، با عصاره تخم کدو تنبل و  E2بطور جداگانه (20، 10، 30 و 50 میلی گرم در هر کیلوگرم وزن ماهی) و نیز دو گروه به عنوان کنترل در نظر گرفته شد. کنترل 1 دریافت کننده 20 میکرولیتر متانول و کنترل 2 بدون تزریق بودند. 20 روز پس از پایان آزمایش ماهیان تشریح شدند. هورمون های استرادیول و تستوسترون و همچنین یون Ca+2 مورد ارزیابی قرار گرفت.بررسی حاصل از مقایسه سطح هورمون های استرادیول و تستوسترون و همچنین یون Ca+2 اختلاف معنی داری را در تیمارهای I و II با، تستوسترون (1.1)، استرادیول (0.83)، یون  Ca+2(19.73)، تیمارIII با تستوسترون (1.34)، استرادیول (1.396)، یون Ca+2 (20.65)، تیمار IV با تستوسترون (1.8)، استرادیول (1.682)، یون Ca+2 (22.86)، تیمار v باتستوسترون (0.88)، استرادیول (2.55)، یون Ca+2 (24.43)، تیمارVI با، تستوسترون (0.91)، استرادیول (3.54)، یون Ca+2 (27.15)، تیمارVII با،تستوسترون (0.97)، استرادیول (4.41)، یون Ca+2 (30.80)، تیمار VIII با تستوسترون (1.08)، استرادیول (6.45)، یون Ca+2 (35.32) که به ترتیب دریافت کننده دوزهای 30، 20، 10 و50 میلی گرم در هر کیلوگرم عصاره تخم کدو تنبل و 20، 10، 30 و 50 میلی گرم در هر کیلوگرم E2 بودند. در مقایسه با گروه شاهد، تستوسترون (0.78)، استرادیول (0.52)، یون Ca+2 (16.46) اختلاف معنی داری نشان داد. (P<0.05). نتایج حاکی از تاثیرگذاری بیشتر تیمار  VIوVIII  بر سطح هورمون های تستوسترون و استرادیول و همچنین یونCa+2  در مقایسه با سایر تیمارها و نیز تیمار کنترل در ماهی گورامی سه خال نر بود. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که عصاره کدو تنبل احتمالا می تواند سبب القای رسیدگی جنسی در جنس مذکر گردد.

در این پژوهش نوفه محیطی زیر آب بندر نوشهر با استفاده از تجهیزات و تحلیل گرهای استاندارد، در یک بازه زمانی 24 ساعته اندازه گیری شده است. قابلیت پردازش بسیار مناسب تحلیل گرهای استفاده شده (مانند تحلیل FFT سیگنال های دریافتی و ارائه طیف فرکانسی نوفه محیطی) این امکان را فراهم ساخت، تا ضمن مقایسه ترازهای طیفی بدست آمده با طیف ثابت منابع تولید نوفه در دامنه های فرکانسی مربوطه، به تحلیل اهمیت این منابع در تولید و انتشار نوفه پرداخته شود. از جمله نتایج این تحقیق آن است که هر چند این بندر در زمره بنادر پرتردد به حساب نمی آید، اما بررسی طیف تراز شدت نوفه محیطی زیرآب نشان دهنده محیطی پر تنش با ترافیک بالا می باشد. یکی از عمده ترین دلایل این امر، کم عمق بودن این ناحیه و اثر مرزهای ساحلی در تشدید اصوات منتشره زیر آب است.

17آلفا- متیل تستوسترون از جمله آندروژن هایی است که در سیکل جنسی نقش دارد و جهت افزایش رشد و تغییر صفات ثانویه مورد استفاده قرار می گیرد. در این تحقیق اثر سه دوز مختلف از این هورمون (300، 400 و 1000 میلی گرم در کیلوگرم جیره) به همراه تیمار شاهد (بدون هورمون) بر خصوصیات ثانویه جنسی (رنگ پذیری) ماهی Scatophagus argus بررسی گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که ارتباط قوی بین شرایط فیزیولوژیک ماهی با رنگ پوست و خصوصیات ثانویه ی جنسی این ماهی وجود دارد و با افزایش دوز درخشندگی در ته رنگ ماهی بیشترگردید. ته رنگ، ناحیه جانبی بدن در نمونه های ماهی با دوزهای 0، 300 و 400 اختلاف معنی داری نداشت (P>0.05)، در حالی که با دوز 1000 میلی گرم در کیلوگرم جیره دارای اختلاف معنی دار بود (P<0.05) و بیشترین میزان ته رنگ در نمونه های ماهی با دوز 1000 مشاهده گردید. این نتیجه نشان از تمایل به افزایش ته رنگ قرمز دارد. ضمن آن که در تمامی دوزهای مورد بررسی اختلاف معنی داری در میزان ته رنگ بین باله دمی و تنه دیده می شد (P<0.05). از طرفی فاکتور ته رنگ در ناحیه ی باله دمی در ماهیان، نیز دارای اختلاف معنی دار بوده (P<0.05) و روند کاهشی را به سمت ته رنگ قرمز نشان می دهد.

ورود ذرات معلق خاک و غبار به درون جو یا گرد و غبار یکی از پدیده های مهم جوی است. این پدیده آثار بسیار مهمی را در زمینه های زیست محیطی، فعالیت های اقتصادی و اجتماعی دارد. واقع شدن ایران وکشورهای همسایه غربی آن در کمربند خشک و نیمه خشک جهان، سبب شده است که کشورمان به ویژه ناحیه جنوب غربی در معرض وقوع پدیده گرد وغبار قرار گیرد. این امر طی سال های اخیر تشدید شده است. در این مطالعه، چگونگی تشکیل و انتقال پدیده گرد و غبار به اهواز در روزهای قبل، آغاز و پایان پدیده انجام پذیرفت. بدین منظور در روزهای گرد و غباری ماه های تابستان با کد (06)، طی دوره 1968-2008 در ایستگاه اهواز، به عنوان یکی از ایستگاه های جنوب غرب کشور، از نقشه های هواشناسی سطح زمین، 850 و 500 هکتوپاسکال، میدان باد در سطح زمین استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد طی این دوره ، در ماه ژوئیه بیشترین شدت و فرکانس رخداد پدیده گرد و غبار در اهواز روی می دهد. برای ایجاد گرد و غبارهای شدید خوزستان گسترش زبانه کم فشار حرارتی خلیج فارس تا شمال غرب عراق، نفود و گسترش زبانه های پرفشار اروپا بر روی دریای سیاه و بخش عمده ای از ترکیه همراه با عبور امواج تراز میانی ناوه مدیترانه از روی شمال غرب عراق و شرق سوریه از ویژگی های جوی موثر می باشد. همچنین چشمه های گرد و غبار واقع در شمال غرب عراق و شرق سوریه در ایجاد گرد و غبار تابستانه جنوب غرب ایران نقش بسیار مهمی دارند.