اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
سال:1388 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

به منظور مطالعه تاثیر رژیم های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد بر برخی از شاخصهای رشد در گندم رقم امید، این آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این بررسی قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد گندم شامل مراحل ساقه دهی، گلدهی و پر شدن دانه و زمانهای مختلف آبیاری شامل آبیاری در مرحله ظرفیت زراعی، %75 ظرفیت زراعی، %50 ظرفیت زراعی و %25 ظرفیت زراعی به ترتیب به عنوان عوامل اصلی و فرعی در نظر گرفته شدند. با قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد، وزن خشک بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد نسبی و سرعت رشد محصول نیز به طور معنی داری تحت تاثیر قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصله، بیشترین وزن خشک بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد نسبی و سرعت رشد محصول مربوط به قطع آبیاری از مرحله پرشدن دانه به بعد بود. همچنین با افزایش زمان آبیاری، وزن خشک بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد نسبی و سرعت رشد محصول نیز به طور معنی داری کاهش یافتند. بیشترین میزان این صفات مربوط به آبیاری در مرحله ظرفیت زراعی و کمترین میزان به دست آمده مربوط به آبیاری در %25 ظرفیت زراعی بود. نتایج این آزمایش نشان داد که شاخصهای فیزیولوژیک رشد گندم تحت شدت و زمان اعمال تنش خشکی قرار گرفته و کاهش شدیدی در میزان این صفات به وجود آمد.

به منظور تعیین تنوع ژنتیکی برای سرعت و دوام پر شدن دانه و روابط بین آنها و عملکرد، 10 ژنوتیپ جو به نامهای ایذه، بومی، صحرا، سیاه، ترکمن، 1- یکنواخت، 14G، 5G، 11G و 15G که توسط مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان معرفی شده اند، در طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 84-85 مورد بررسی قرار گرفتند. ژنوتیپ ها از نظر سرعت و طول دوره پر شدن دانه تنوع نشان داده و با یکدیگر اختلاف معنی داری داشتند. بیشترین سرعت پر شدن دانه در ترکمن و کمترین مربوط به 1- یکنواخت است. میانگین سرعت پر شدن دانه در ژنوتیپ ها مورد مطالعه 1.59 میلی گرم در روز می باشد. بیشترین طول دوره پرشدن دانه در 14G و کمترین در رقم ترکمن و میانگین آن در ژنوتیپ های مورد مطالعه 29.8 روز بود. همبستگی مثبت بین عملکرد دانه با سرعت و طول دوره پر شدن دانه نشان می دهد که این صفت از ژنوتیپ های کم محصول به طرف پر محصول ها افزایش داشته است. بین سرعت و طول دوره پر شدن دانه ارتباط منفی و غیر معنی دار وجود دارد. 14G عملکرد بیشتری نسبت به سایر ژنوتیپ ها نشان داد و با دریافت GDD کمتر به رسیدگی فیزیولوژیک دست یافت.

به منظور بررسی تاثیر تیمارهای کم آبیاری بر تجمع پرولین، قند های آزاد محلول، پتاسیم و محتوای نسبی آب برگ در مرحله گرده افشانی سه رقم گندم نان، آزمایشی درسال زراعی 1385-1384 بصورت کرت های خرد شده، با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا درآمد. کرت های اصلی شامل آبیاری پس از 70، 90 و 110 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشک تبخیر کلاس آ و کرت های فرعی شامل ارقام گندم مهدوی، قدس و بک - کراس روشن بودند. تیمارهای آبیاری پس از 70 و 90 میلیمتر تبخیر، از نظر مقدار پرولین و قندهای آزاد محلول تفاوت معنی داری نداشتند، ولی افزایش معنی داری در درصد پتاسیم مشاهده شد. افزایش فاصله آبیاری از 90 به 110 میلیمتر تبخیر، سبب افزایش معنی دار مقادیر پرولین و قندهای آزاد محلول شد ولی تاثیری بر درصد پتاسیم نداشت. ارقام مورد مطالعه از نظر مقدار تجمع پرولین و قندهای آزاد محلول تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند، به طوری که ارقام قدس و بک کراس روشن بترتیب دارای بیشترین و کمترین مقادیر تجمع پرولین بودند. بین محتوای نسبی آب برگ در ارقام و مقدار پرولین، درصد قندهای آزاد محلول و درصد پتاسیم ارقام، همروندی مثبتی مشاهده شد. رقم قدس که دارای بالاترین مقدار پرولین، درصد قندهای آزاد محلول و درصد پتاسیم بود، محتوای نسبی آب برگ بیشتری داشت و این امر سبب شد که تعداد دانه در سنبله بیشتری داشته باشد.

این تحقیق به منظور بررسی اثر اتفون، به عنوان تنظیم کننده رشد (سطح 0 و 0.56 کیلوگرم در هکتار) و اثر تراکم بوته (76000 و 86000 بوته در هکتار) بر برخی شاخص های رشد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 400 تحت دوره های مختلف آّبیاری (7، 11 و 15 روز) به صورت آزمایش فاکتوریل اسپیلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 اجرا گردید. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی 15 روزه، شاخص سطح برگ را به میزان 13 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. تیمار تراکم 8.6 بوته در متر مربع در هر سه دور آبیاری شاخص سطح برگ بالاتری نسبت به تیمار تراکم 7.6 بوته در متر مربع داشت. در تیمار دور آبیاری 7 روز مصرف اتفون در تراکم بیشتر سرعت رشد محصول را 14 درصد و در تراکم پایین به میزان 7 درصد کاهش داد.

به منظور بررسی اثرات کودهای نیتروژن و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد سویای رقم هابیت، آزمایشی در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد در سال 1387 بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و کود پتاسیم در سه سطح (0، 80 و 160 کیلوگرم اکسید پتاسیم در هکتار) بود. نتایج تجزیه داده ها نشان داد که عملکرد دانه بطور معنی داری تحت تاثیر کود نیتروژن و پتاسیم قرار گرفت، به طوری که با افزایش مصرف کودهای نیتروژن و پتاسیم بر عملکرد دانه افزوده شد. در بین اجزای عملکرد، تعداد غلاف در گره تحت تاثیر فاکتورهای آزمایش قرار گرفت، اما تعداد گره در ساقه، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و عملکرد شاخه های فرعی تحت تاثیر قرار نگرفتند.

گلرنگ از جمله گیاهان دانه روغنی مقاوم به خشکی در مناطق خشک و نیمه خشک است اما این گیاه در مرحله جوانه زنی تا اسقرار نسبت به تنش خشکی حساس است. پرایمینگ بذر ممکن است برای افزایش مقاومت به خشکی گیاهان در مرحله جوانه زنی تا استقرار استفاده شود هدف از این آزمایش بررسی اثرات سودمند بذور هیدروپرایم شده بر برخی صفات فیزیولوژیک ارقام گلرنگ تحت شرایط تنش خشکی در مزرعه است. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. سه رقم گلرنگ (کوسه،PI  و IL111)، دو تیمار بذری (شاهد و 6 ساعت هیدروپرایمینگ) و سه رژیم آبیاری (60، 75 و 90 درصد تخلیه آب قابل دسترس گیاه از خاک) استفاده شد. شاخص سطح برگ، تبادلات فتوسنتزی (A)، پرولین، مقدار کلروفیل و کاروتنوئید و همچنین مقدار روغن و پروتئین دانه اندازه گیری شد. مقدار پرولین و پروتئین با افزایش سطوح خشکی افزایش یافت در حالی که مقدار روغن و تبادلات فتوسنتزی در سطح دوم تنش افزایش و در سطح سوم تنش کاهش یافت. شاخص سطح برگ و محتوای کاروتنوئید نیز تحت تنش خشکی کاهش یافت. هیدروپرایمینگ مقدار شاخص سطح برگ، تبادلات فتوسنتزی، پرولین، کلروفیل، کاروتنوئید، پروتئین و روغن را تحت شرایط تنش و بدون تنش افزایش داد. هیدروپرایمینگ به مدت 6 ساعت خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی بذور هیدروپرایم شده را بهبود می بخشد و این امر منجر به افزایش روغن و پروتئین بذور می شود. هیدروپرایمینگ باعث رشد بهتر، حفظ سیستم گیاه در برابر تنش وو افزایش مقدار روغن و پروتئین بذور می شود.

هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر تهیه بستر بذر و بقایای گیاهی جو بر عملکرد کمی و کیفی ذرت علوفه ای بود. این تحقیق در سال 1387 در مزرعه شخصی در گرمسار انجام گرفت. تیمارها در طرحی در قالب بلوک های کامل تصادفی با 7 تیمار و در 3 تکرار قرار گرفتند و این تیمارها شامل: 1- آتش زدن کاه و کلش باقیمانده، شخم، دیسک و فاروئر. 2- جمع آوری، انتقال کاه و کلش به بیرون از زمین و شخم، دیسک و فاروئر. 3- شخم، دیسک و فاروئر. 4- ساقه خرد کن، شخم، دیسک و فاروئر. 5- ساقه خرد کن، شخم، دیسک، 50 کیلو گرم در هکتار اوره و فاروئر. 6-ساقه خرد کن، شخم، دیسک، 100 کیلو گرم در هکتار اوره و فاروئر. 7- ساقه خرد کن، شخم، دیسک، 50 کیلوگرم در هکتار اوره و 10 تن در هکتار کود دامی و فاروئر بود. نتایج این آزمایش نشان داد که تیمارها بر صفات نیتروژن، پروتئین و عملکرد برگ، عملکرد ساقه، عملکرد بلال و عملکرد کل ذرت تاثیر بسیار معنی داری داشت. بالاترین مقدار پروتئین برگ (15.97 درصد)، عملکرد کل ذرت معادل 47.65 تن در هکتار از تیمار هفت (ساقه خرد کن، شخم، دیسک، 50 کیلوگرم در هکتار اوره و 10 تن در هکتار کود دامی و فاروئر) حاصل شد که با تیمار شش (ساقه خرد کن، شخم، دیسک، 100 کیلوگرم در هکتار اوره و فاروئر) با عملکرد، معادل 46.16 تن در هکتار در یک گروه قرار گرفتند به طوری که تفاوت معنی داری با هم نداشتند. بنابراین بهترین روش تهیه بستر کاشت برای کسب بالاترین عملکرد ذرت در هکتار، استفاده از ساقه خرد کن، شخم، دیسک، 50 کیلوگرم در هکتار اوره و 10 تن در هکتار کود دامی و فاروئر بود.

به منظور بررسی اثرات کاربرد زئولیت و سطوح مختلف تنش خشکی بر جوانه زنی و قدرت رویش بذور کلزا، آزمایشی در سال 1387 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل کاربرد زئولیت (صفر، 10 و 20 تن در هکتار) و سطوح تنش خشکی (آبیاری پس از80، 120 و 160میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر به ترتیب آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید) بودند. بذور آزمایشی کلزا واریته Opera در سال 1386 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج بر اساس تیمارهای تعریف شده تولید و بعد از دو ماه نگهداری در انبار، تحت شرایط سه آزمون رایج تعیین قوه نامیه شامل آزمون جوانه زنی استاندارد، آزمون پیری تسریع شده و آزمون سرما قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر کاربرد زئولیت و تنش خشکی بر درصد جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه چه، طول ساقه چه و تعداد گیاهچه های غیر نرمال در هر سه آزمون در سطح 1 درصد معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه چه و طول ساقه چه در هر سه آزمون از کاربرد 20 تن در هکتار زئولیت در شرایط آبیاری نرمال و بیشترین تعداد گیاهچه های غیر نرمال در هر سه آزمون نیز از عدم کاربرد زئولیت در شرایط تنش شدید خشکی به دست آمدند. نتایج این بررسی نشان داد که کاربرد زئولیت می تواند اثرات نامطلوب تنش خشکی بر تولید گیاهچه های غیر نرمال را کاهش دهد و سبب افزایش درصد جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه در بذور کلزا گردد.