آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی (دامپزشکی تبریز)
سال:1389 | دوره:4 | شماره:2 (پیاپی 14) |تعداد مقالات:8

با توجه به افزایش تولید کنجاله کلزا در ایران، جهت بررسی امکان جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کلزا و بررسی اثرات ضدتغذیه ای کنجاله کلزا در جیره جوجه های گوشتی تحقیق حاضر طراحی گردید. در این تحقیق کنجاله کلزا در مقادیر صفر، %25، %50، %75 و %100 در جیره طیور گوشتی جایگزین کنجاله سویا شد. تعداد 500 قطعه جوجه یکروزه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی متعادل با 4 تکرار و 25 قطعه جوجه در هر تکرار به طور تصادفی در پن ها توزیع شدند. در پایان 8 هفته آزمایش از هر تکرار یک قطعه مرغ و یک قطعه خروس به طور تصادفی انتخاب و برای جدا کردن قلب، کبد و لوزالمعده کشتار گردید. در هنگام کشتار یک نمونه از خون مرغ ها و خروس ها برای تعیین میزان T3 و T4 به آزمایشگاه ارسال گردید. نتایج حاکی از این بود که مصرف کنجاله کلزا در سطوح مورد استفاده اثر معنی داری بر ترشح هورمون T3 وT4 ، درصد وزن قلب و درصد وزن پانکراس نداشت. ولی با افزایش مصرف کنجاله کلزا درصد وزن کبد به طور معنی داری (p<0.05) افزایش یافت. ولی باعث خونریزی در کبد نشد. این تحقیق نشان داد که جایگزینی %25 کنجاله کلزا در دوره آغازین (3-0 هفتگی)، %50 در دوره رشد (6-4 هفتگی) و %75 در دوره پایانی (8-7 هفتگی) به جای کنجاله سویا بدون اثرات نامطلوب بر جوجه های گوشتی امکان پذیر است.

این آزمایش جهت مطالعه اثر استفاده از سطوح مختلف اوره به همراه ملاس در جیره های غذایی مرغ های تخم گذار بر عملکرد و برخی از صفات تخم مرغ و فراسنجه های خونی در مرحله آخر تخم گذاری انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل 3×2 شامل سه سطح اوره (0.25، 0.5 و 0.75 درصد) و دو سطح ملاس (0 و 3 درصد) در قالب طرح کاملا تصادفی با تعداد 216 قطعه مرغ تخم گذار سویه های - لاین (W-36) از سن 62 تا 74 هفتگی در 6 تیمار و 3 تکرار (با 12 قطعه مرغ در هر تکرار) انجام گردید. جیره های آزمایشی شامل: جیره (1) 0.25 درصد اوره + 0 درصد ملاس، جیره (2) حاوی 0.25 درصد اوره + 3 درصد ملاس، جیره (3) حاوی 0.5 درصد اوره + 0 درصد ملاس، جیره (4) حاوی 0.5 درصد اوره + 3 درصد ملاس، جیره (5) حاوی 0.75 درصد اوره + 0 درصد ملاس و جیره (6) حاوی 0.75 درصد اوره + 3 درصد ملاس بودند. نتایج حاصله نشان داد که استفاده از اوره به مقدار 0.5 درصد و ملاس به مقدار 3 درصد در جیره های غذایی مرغ های تخم گذار سبب بروز اختلاف معنی دار در صفات عملکردی، خصوصیات کیفی تخم مرغ نشد و تنها باعث کاهش معنی دار گلوکز خون گردید (p<0.05). استفاده از اوره و ملاس در سطوح فوق الذکر باعث کاهش مقادیر قابل توجهی از کنجاله سویای مورد استفاده در جیره های غذایی شده و موجب صرفه جویی در هزینه های تغذیه ای می شود.

عامل بیماریی بوردر یک پستی ویروس شبیه به عامل اسهال ویروسی گاوان می باشد. نشانه های کلینیکی شامل: ناباروری، کاهش باروری، تولد زودرس، تولد بره های ضعیف و کوچک، جنین مومیایی، سقط، لرزش عضلانی و پوشش خارجی غیرطبیعی می باشد. این بررسی در طول زمستان 87 انجام گرفت. با مراجعه به گوسفندداری های اطراف تبریز (با سابقه سقط جنین) خصوصا منطقه لیقوان که یکی از قطب های گوسفندداری در کشور محسوب می شود، جمعیت 4000 راسی انتخاب شد. از هر گله حدود %10 خون گیری از ورید وداج با ونوجکت به عمل آمد و بلافاصله در کنار یخ به آزمایشگاه انتقال و بعد از اخذ سرم در -20 درجه سانتی گراد فریز شد. نمونه ها به آزمایشگاه دامپزشکی مبنا (دکتر موسی خانی) جهت اندازه گیری میزان آنتی بادی با کیت الایزای مخصوص (LSI KIT Franch) BDV فرستاده شد. در کل از تعداد 373 راس گوسفند که شامل: 333 راس میش و 40 راس قوچ بود، 282 راس (%75.6) از نظر آنتی بادی ضدویروس بوردر سرم مثبت و 91 راس (%24.4) از نظر آنتی بادی ضدویروس بوردر سرم منفی اعلام شد. بر اساس تفکیک نمونه ها 252 (%75.6) راس میش سرم مثبت و 81 (%24.4) راس میش سرم منفی، 30 راس قوچ (%75) سرم مثبت و 10 راس قوچ (%25) سرم منفی اعلام شد. این بررسی نشان می دهد %75.6 گوسفندان تبریز مواجهه با ویروس BDV هستند و به احتمال زیاد ویروس بوردر یکی از عوامل مهم دخیل در کاهش کارآیی تولید مثل گله های گوسفند در منطقه تبریز محسوب می شود.

یک راس بز ماده آبستن 4 ساله نژاد بومی به رنگ سفید در پاییز سال 1388 به درمانگاه دامپزشکی واقع در شهرستان سراب ارجاع داده شد. در معاینات اولیه علایم بالینی از قبیل لاغری دردهای زایمانی شدید و حالت بی قراری و تهییج در دام دیده می شد و در اثر این دردهای شدید، تاکی کاردی، تاکی پنه و دندان قروچه و درجاتی از کم خونی در مخاطات دیده می شد و دام توان ایستادن نداشت. بزغاله نیز با وضعیت تاخوردگی مفصل متاکارپ وارد مجرای زایمان شده بود که بعد از اصلاح موقعیت، بزغاله بعد از کشش خارج گردید. در معاینه بزغاله متولد شده حالت آنازارک و ادم سراسری شدید در دست و پا و جمجمه وجود داشت. در هنگام خارج کردن بزغاله از داخل رحم مادر توسط دکتر دامپزشک تعداد 20 عدد کرم به طول 12-10 سانتی متر از رحم و واژن حیوان دفع گردید. نمونه های انگلی جدا شده از حیوان در فرمالین 10 درصد فیکس گردید و برای تشخیص نهایی به آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز ارجاع داده شد که بعد از بررسی های بیشتر زالوی لیمناتیس نیلوتیکا تشخیص داده شدند. بزغاله متولد شده نیز بعد از گذشت چند ساعت از تولد در اثر مشکلات تنفسی تلف گردید.

امروزه با پیشرفت تکنیک های مختلف درمان، پیشگیری و جراحی و کاربرد وسایل مختلف در علوم دامپزشکی و رخداد مسایل مستحدثه و عنایت به نقش تعیین کننده علوم دامپزشکی در تامین بهداشت جامعه و نیز تامین فرآورده های خام دامی، لزوم شکافت ابعاد مختلف دامی و حیوانی، ذبح و مسایل مبتلا به کشتارگاهی و ... بیش از پیش رخ می نماید که بعضا هیچ قول مستند و مکتوبی در آن مورد وجود ندارد و یا نیاز به استفتا به جهت تشریح ابعاد جدید آن احساس می شود. تا ضمن اطمینان مصرف کنندگان از بحث سلامتی و بهداشت آنها، از نظر خالی از اشکال شرعی بودن نیز اعتماد کافی جلب شود در این تحقیق بنابراین است تا ضمن جستجو در منابع قرآنی و احادیث و روایات در این خصوص از نظرات مراجع عظام تقلید نیز در باب مسایل موضوعی جدید بهره برداری گردد.

کم خونی عفونی اسب یک بیماری ویروسی با عامل لنتی ویروس در تک سمیان است که منجر به تب، کم خونی همولیتیک، زردی، افسردگی و کاهش وزن مزمن می شود. این مطالعه به منظور ارزیابی میزان آلودگی سرمی به این ویروس در اسب های منطقه تبریز انجام گرفت. از 287 راس اسب (200 راس نریان و 87 راس مادیان) نمونه سرمی اخذ شد و پس از سانتریفوژ سرم جدا گردید. جهت جستجوی آنتی بادی های سرمی بر علیه این ویروس از روش ELISA و کیت IDEXX استفاده شد. میانگین میزان تراکم نوری (OD) در این نمونه ها 0.372±0.016 بود که کمترین آن 0.273 و بالاترین آن 0.511 بود و بر اساس تفسیر نتایج هیچ موردی مثبتی وجود نداشت. میانگین OD در اسب های نر 0.381±0.014 و در اسب های ماده 0.387±0.010 بود که اختلاف آماری معنی داری در بین دو گروه وجود نداشت (p=0.356). اسب های تحت بررسی در 4 گروه سنی 3-1 (54 راس)، 6-3 سال (125 راس)، 9-6 سال (70 راس) و بالای 9 سال (38 راس) تقسیم شدند که میانگین OD ثبت شده در این نمونه ها به ترتیب 0.373±0.011، 0.381±0.012، 0.383±0.009 و 0.388±0.017 بود. نتیجه نهایی اینکه بر اساس تست الایزا آلودگی سرمی به ویروس کم خونی عفونی اسب در اسب های تحت بررسی سطح منطقه تبریز وجود نداشت.

گیاه Equistum arvense که در فارسی دم اسب نامیده می شود، در طب سنتی به علت دارا بودن سیلیس آزاد دارویی موثر در درمان زخم ها به شمار می رود. همچنین این گیاه در بالا بردن خاصیت ارتجاعی و مقاومت پوست نقش دارد و می تواند در موارد مرگ سلولی اثر مفید ترمیمی در بافت ایجاد کند. در این تحقیق اثرات ضدالتهابی و ترمیمی پماد عصاره گیاه دم اسب در مقایسه با پماد اکسید روی با پایه مشترک اوسرین بعد از ایجاد زخم تجربی پوست خرگوش در مطالعه هیستومتری و هیستوپاتولوژی دوسوکور بررسی شد. پس از القای بیهوشی در 40 خرگوش، با استفاده از شابلون 25 میلی متری یک زخم دایره ای شکل تمام ضخامت در پشت هر کدام از آنها ایجاد شد و روند التیامی در 4 گروه شامل پماد عصاره دم اسب %20، اکسید روی، اوسرین و شاهد مورد مطالعه قرار گرفت. تجویز داروها و اندازه گیری زخم ها با آنالیز تصاویر دیجیتالی، به مدت 28 روز انجام گرفت. جهت مطالعه میکروسکوپی در روزهای 0، 7، 14 و 21 از محل ترمیم نمونه برداری شده و تصاویر ریزبینی با توجه به فاکتورهای ادم و واکنش آماسی، پرخونی و خونریزی، فیبروپلازی بازسازی، بافت پوشش، انقباض زخم، کلاژنیزاسیون و بلوغ نسج گرانوله رتبه بندی شدند. بعد از مطالعه هیستوپاتولوژی و محاسبه برآیند کلی التیام زخم برای هر دارو، نتایج به دست آمده با نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد. با تکیه بر یافته های هیستومتری دوره تیمار، در گروه درمان با دوز %20 عصاره دم اسب بیشترین و در گروه شاهد کمترین میزان جمع شدگی زخم مشاهده شد. همچنین بر اساس نتایج هیستوپاتولوژی، برآیند کلی التیام این گروه در هفته دوم و سوم بهتر از سایر گروه ها بوده و نسج ترمیمی سازمان یافتگی بهتری نسبت به گروه های دیگر داشت (p<0.05). با توجه به اثرات ضدالتهابی و ترمیمی، عصاره گیاه دم اسب نسبت به اکسید روی عامل موثرتری در التیام زخم های جلد ی تمام ضخامت می باشد.

تفسیر نتایج حاصل از مطالعات باکتری شناسی چشم های بیمار مشکل است مگر آنکه با مطالعات مشابه انجام شده بر روی چشم های سالم مقایسه گردد. هدف از این تحقیق شناخت باکتری های هوازی فلور طبیعی ملتحمه گوسفندان سالم در شهرستان ارومیه بود. مطالعه در تابستان 1388 و در محل کشتارگاه ارومیه روی هر دو چشم 50 راس گوسفند سالم از دو جنس، دو نژاد (ماکویی و قزل) و در سه گروه سنی (یکسال و زیر یکسال، 2 تا 3 سال و 4 سال و بالاتر) انجام گرفت. از کیسه ملتحمه پلک پایین با سواب نمونه برداری انجام شده و در محیط های بلاد آگار و ائوزین متیلن بلو آگار کشت داده شد. از 100 درصد چشم ها در مجموع تعداد 156 باکتری (از 46 چشم یک نوع باکتری، از 52 چشم دو نوع باکتری و از 2 چشم سه نوع باکتری) جدا گردید. جدایه ها به ترتیب فراوانی شامل باسیلوس سرئوس، انتروباکتر ائروژنز، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، اشریشیا کلی، درماتوفیلوس کنگولنسیس، گونه های کلبسیلا، استافیلوکوکوس اورئوس و گونه های استرپتوکوکوس بودند. باسیلوس سرئوس فراوان ترین جرم جدا شده در هر دو جنس، هر دو نژاد و تمام گروه های سنی بود و انتروباکتر ایروژنز دومین جرم فراوان در هر دو جنس، تمام گروه های سنی و نژاد ماکویی بود، اما در نژاد قزل کلبسیلاها دومین جرم فراوان بود. با افزایش سن تنوع باکتری های جدا شده از هر یک از چشم ها افزایش یافته، ولی همبستگی معنی دار بین این دو وجود نداشت. اختلاف تعداد جدایه ها مابین جنس ها، نژادها و گروه های سنی معنی دار نبود (p>0.05). فراوانی تعداد هر یک از جدایه ها در هیچ یک از جنس ها، نژادها و گروه های سنی تفاوت معنی دار نداشت. در این مطالعه باکتری های گرم مثبت (%72.43) با غالبیت باسیلوس سرئوس (%47.74) شایع ترین اجرام جدا شده از ملتحمه گوسفندان سالم می باشد.