توانبخشی نوین (Journal of Modern Rehabilitation)
سال:1392 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: ارزیابی شدت لکنت و همچنین پیش بینی مزمن و غیر مزمن بودن لکنت در کودکان لکنتی که برای ارزیابی و برنامه درمانی به مراکز مختلف مراجعه می کنند بسیار حائز اهمیت می باشد و نیاز به ابزاری معتبر با کاربرد آسان بسیار به چشم می خورد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجی نسخه فارسی آزمون پیش بینی لکنت در کودکان 3 تا 8 ساله لکنتی و تعیین روایی آن صورت گرفت.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی – تحلیلی در ابتدا با استفاده از پروتکل ترجمه و معادل سازی International Quality of Life Assessment Project (IQOLA) درجه دشواری و کیفیت ترجمه اولیه آزمون پیش بینی لکنت (Stuttering Prediction Instrument :SPI) مورد بررسی قرار گرفت. سپس به منظور معادل سازی فرهنگی سوال های پرسشنامه نظر 8 متخصص با استفاده از روش کمی تعیین روایی محتوایی لاواشه گرفته شد. همزمان 13 آسیب شناس گفتار و10 نفر از والدین کودکان لکنتی درباره روان و قابل فهم بودن سوال های پرسشنامه بر طبق چک لیست ارزیابی روایی صوری قضاوت کردند. در ادامه با اجرای یک مطالعه آزمایشی بر روی 10 کودک 3 تا 8 ساله لکنتی روایی صوری، ثبات درونی و پایایی آزمون SPI بررسی شد. بعد از این مرحله از 52 کودک لکنتی آزمون SPI و همچنین آزمون سنجش شدت لکنت (Stuttering Severity Instrument3:SSI3) 3 و چک لیست کوپر(Cooper Chronicity Checklist) ، به منظور بررسی روایی همزمان، گرفته شد. در پایان نسخه فارسی آزمون SPI بر روی 15 کودک لکنتی در دو بار به فاصله 7 تا 10 روز به منظور بررسی ثبات آزمون – باز آزمون تکمیل گردید.یافته ها: از مجموع 15 آیتم مربوط به ترجمه اولیه آزمون«پیش بینی لکنت» جمعا 10مورد(84 درصد) ترجمه آسان و کیفیت ترجمه مطلوب داشتند. تحلیل داده های موجود نشان می دهد که آزمون دارای روایی می باشد. میان نمرات آزمون SPI و SSI3 همبستگی 0.93 و همچنین میان چک لیست کوپر و آزمون SPI همبستگی معنی داری (0.001) وجود دارد. به منظور کسب اطمینان از آنکه سوالات هر بخش، ساختهای مرتبط را بررسی می کنند، آلفای کرونباخ برای هر 4 بخش آزمون در دو مرحله انجام آزمون گرفته شد که از 0.77 تا 0.98 بود و ضریب آلفای کرونباخ برای کل آزمون 0.97 بود که نشان از سطح بالای ثبات درونی دارد. میان نمرات آزمون SPI و SSI3 و همچنین میان نمرات آزمون SPI و چک لیست کوپر در 15 کودک لکنتی مورد مطالعه در مرحله دوم انجام آزمون همبستگی قوی 0.94 در سطح معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: از مجموع نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر می توان به طورکلی به آسانی و کیفیت مطلوب ترجمه و حفظ همگنی در آیتم های نسخه اصلی پی برد و از این جنبه می توان امیدوار بود که ابزار به دست آمده با ابزار اصلی مطابقت دارد. به منظور بررسی بخش های آزمون SPI از دیدگاه متخصصین ایرانی با هدف قابلیت کاربرد آزمون در سطح جامعه ایران، مراحل مختلفی انجام گرفت که در نهایت با انجام تغییرات لازم آزمون مطلوبی تهیه گردید. همچنین وجود همبستگی قوی و معنی دار بین مقیاس SSI3 و بخش های مختلف آزمون SPI و همچنین همبستگی معنی دار بین چک لیست پیش بینی مزمن بودن کوپر و آزمون SPI نمایانگر روایی همگرای خوب هر بخش در SPI می باشد. به طور کلی نتایج این مطالعه گویای این مهم است که آزمون SPI از همخوانی درونی و تکرارپذیری و درکل از پایایی مطلوبی نیز برخوردار است. در پایان، این تحلیل ها ثابت کرد که تمام بخش های آزمون از پایایی و روایی مناسبی برخوردار هستند و بعد از هنجاریابی آن درکل کشور می توان از این ابزار در کاربردهای بالینی و پژوهشی استفاده کرد.

زمینه و هدف: یکی از عوارض درمان سرطان پستان لنف ادم اندام فوقانی همان سمت است. لنف ادم ثانویه یک بیماری مزمن بوده که منجر به کاهش عملکرد عضو و از بین رفتن زیبایی می شود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر تکنیک های فیزیوتراپی ضد احتقانی بر کاهش حجم لنف ادم بیماران مبتلا به لنف ادم ثانویه اندام فوقانی ناشی از درمان های سرطان پستان می باشد.روش بررسی: 30 نفر بیمار زن مبتلا به لنف ادم ثانویه اندام فوقانی با دامنه سنی 70-29 سال با معرفی متخصصین جراح عمومی و سرطان بر اساس معیارهای ورود و خروج در مطالعه حاضر شرکت نمودند و تحت درمان تکنیک های فیزیوتراپی ضد احتقانی قرار گرفتند. این تکنیک ها شامل تخلیه دستی لنف، بانداژ، تمرین درمانی و مراقبت های پوستی و ناخنی بود. بیماران به مدت 4 هفته و 5 روز در هفته و 1 نوبت در روز تحت درمان قرار گرفتند. حجم و محیط اندام درگیر قبل و بعد از درمان ارزیابی شد.یافته ها: به دنبال 4 هفته درمان با استفاده از روش فیزیوتراپی ضد احتقانی فاکتورهای حجم و محیط اندام درگیر در تمام نفاط ارزیابی شده بعد از درمان کاهش معنادار از لحاظ آماری در مقایسه با قبل از درمان نشان دادند.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که استفاده از فیزیوتراپی ضد احتفانی می تواند حجم لنف ادم اندام فوقانی را کاهش دهد.

زمینه و هدف: تقویت عوامل موثر در حفظ تعادل می تواند به عنوان یک راهبرد اساسی در درمان مشکلات تعادلی سالمندان باشد و تحریک گیرنده های لمس و فشاری پوست، عضلات و کپسول می تواند به بهبود حس عمقی مفصلی و در نتیجه به ثبات عملکردی مفصل کمک کند، هدف مطالعه حاضر بررسی نحوه تاثیرگذاری یک دوره طولانی مدت تمرینات کششی و ماساژ بر روی تعادل سالمندان می باشد.روش بررسی: این مطالعه کارآزمایی بالینی بصورت تصادفی انجام گردید. پس از غربالگری 205 سالمند مرد سالم ساکن جامعه، نمونه ها به روش غیراحتمالی آسان در دسترس انتخاب گردیدند. گروه مورد متشکل از 18 نفر با میانگین سنی (5.45±74.6) سال و گروه شاهد متشکل از 17 نفر با میانگین سنی (4.27±75.8) سال بودند. تمرینات کششی و ماساژ، 15 جلسه یک ساعته و در مدت 5 هفته (3 جلسه در هفته) توسط درمانگر انجام گردید. برای ارزیابی نتایج از مقیاس تعادلی برگ(Berg Balance Scale: BBS)  و آزمون زمان دار برخاستن و برگشتن (Timed Up and Go :TUG) استفاده شد.یافته ها: جهت تجزیه و تحلیل آماری از برنامه SPSS-19استفاده شد. برای بررسی میزان تغییر نمره تست هایBBS  و TUG، قبل و بعد از مداخله، از تست t زوجی وتست t مستقل استفاده گردید. اختلاف میانگین تغییرات تست های تعادلی BBS و TUG در دو گروه مداخله و کنترل دارای تفاوت معناداری بود (p<0.001).نتیجه گیری: مداخلات انجام شده در گروه مداخله باعث بهبود معنادار مهارتهای تعادلی سالمندان گردیده است.

زمینه و هدف: آزمون معنایی «هرم ها و درخت های نخل» (Pyramids and Palm Trees test: PPT) برای ارزیابی سیستم معنایی و شناخت در اختلالات مغزی، دمانس معنایی، آلزایمر وآفازی استفاده می شود. این آزمون در سال 1992 توسط Howard و Patterson معرفی گردید و شامل دو نسخه تصویری و کلمه ای می باشد که از روایی و پایایی برخوردار است. هدف از انجام این تحقیق بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی آزمون تصویری معنایی «هرم ها و درخت های نخل» و مقایسه آن در افراد زبان پریش و سالم می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی – مقطعی، 45 نفر شامل 30 فرد سالم و 15 فرد زبان پریش به ترتیب با میانگین سنی و انحراف معیار53 (7.77)، 53(7.91) سال شرکت نمودند که از لحاظ سن و جنس و تحصیلات و دوزبانگی با هم همگن بودند. ابتدا نسخه تصویری آزمون معنایی «هرم ها و درخت های نخل» به منظور تعیین روایی محتوایی و صوری در اختیار 14 صاحبنظر (11 گفتاردرمانگر و 3 زبان شناس) قرار گرفت، و با توجه به نظرات آنها تصاویری که بسیار دور از فرهنگ فارسی بودند با تصاویر متناسب با فرهنگ فارسی جایگزین شدند. سپس پایایی آزمون، به وسیله اجرای آزمون اصلی طی دو مرحله و با فاصله زمانی 7-5 روز برای کل افراد زبان پریش بررسی شد. همچنین جهت مقایسه نتایج آزمون در افراد سالم و زبان پریش، آزمون بر روی افراد سالم نیز اجرا شد. در پایان اطلاعات کسب شده توسط نرم افزار SPSS 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت برآورد میزان روایی آزمون از شاخص آماری ضریب همبستگی لاواشه و جهت محاسبه پایایی آزمون از آزمون آماری ICC استفاده شد و مقایسه میانگین نمرات آزمون تصویری معنایی بین افراد زبان پریش و سالم توسط آزمون Tمستقل محاسبه گردید.یافته ها: دامنه ICC برای پایایی 0.88-0.93 می باشد که از لحاظ آماری معنادار است (P=0.00). یعنی آزمون دارای پایایی می باشد. تفاوت میانگین نمرات نسخه تصویری آزمون معنایی هرم و درخت نخل در بین افراد زبان پریش و سالم از نظر آماری معنادار می باشد (P=0.00).نتیجه گیری: آزمون معنایی «هرم ها و درخت های نخل» دارای روایی و پایایی است و این پژوهش، اختلال معنایی در بیماران زبان پریش در مقایسه با افراد سالم را نشان داد.

زمینه و هدف: استئوآرتریت شایع ترین بیماری مفصلی بزرگسالان سرتاسر جهان است و سهم زیادی در ایجاد ناتوانی در سالمندان دارد. بیماران مبتلا به استئوآرتریت پیشرفته زانو معمولا از درد و ناتوانی شدید عملکردی شکایت دارند. در این بیماران درمان های محافظه کارانه اغلب با نتایج ضعیفی در کاهش درد و بهبود عملکرد همراه می باشد. در این پژوهش، اثرات کشش مکانیکی مفصلی بر میزان درد، تورم، دامنه حرکتی و توانایی عملکردی بیماران مبتلا به استئوآرتریت پیشرفته زانو مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی، 40 بیمار زن مبتلا به استئوآرتریت درجه 3 و 4 کلگرن و لارنس بطور تصادفی در دو گروه درمان رایج فیزیوتراپی با و بدون اعمال کشش مفصلی انتخاب و تحت درمان قرار گرفتند. ظرفیت عملکردی و درد به ترتیب بوسیله آزمون مسافت راه رفتن شش دقیقه ای و Visual Analog Scale مورد ارزیابی قرار گرفت. از گونیامتر برای اندازه گیری دامنه حرکتی استفاده شد. ادم زانو نیز به وسیله متر نواری اندازه گیری شد.یافته ها: درمان رایج همراه با اعمال کشش نسبت به درمان رایج فیزیوتراپی به طور معنی داری سبب کاهش بیشتر درد (p<0.01) وافزایش بیشتر توانایی عملکردی بیماران (p<0.05) گردید.نتیجه گیری: درمان رایج همراه با اعمال کشش اثرات بهتری نسبت به درمان رایج فیزیوتراپی دارد.

زمینه و هدف: اختلال خواندن جز اختلالات عصبی- رشدی با نقایصی در مهارت های شناختی و حرکتی است. بر اساس مطالعات موجود، ساختار مغز این کودکان سالم اما عملکرد مغز آنها به صورت غیر طبیعی می باشد. لذا، نوروفیدبک به عنوان یک روش درمانی جدید، از طریق تنظیم ناهنجاری های موجود در نوار مغزی این کودکان می تواند به بهبود عملکرد مغز آنها کمک کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر پروتکل تعادلی نوروفیدبک (کاهش فرکانس 7-4 هرتز و تقویت فرکانس 18-15 هرتز در O1) و (O2 روی نوار مغزی و عملکرد تعادلی این کودکان است.روش بررسی: این پژوهش در چهارچوب یک طرح تک آزمودنی طی 20 جلسه روی 4 کودک (1 دختر و 3 پسر) 12-8 ساله با اختلال خواندن اجرا شد و تعداد جلسات درمانی در این مطالعه 12 جلسه (30 دقیقه ای) بود. برای جمع آوری اطلاعات طی فاز خط پایه و درمان برای ارزیابی عملکرد تعادلی از خرده آزمون 2 آزمون برونینکز اوزرتسکی و برای ارزیابی امواج مغزی از الکتروانسفالوگراف استفاده شد. همچنین بعد از قطع درمان 4 جلسه پیگیری نیز صورت گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده، اندازه اثر درمان در عملکرد تعادلی برای تمام آزمودنی ها بالا (Cohen’d>0.8) بود اما تغییرات عمده در توان مطلق امواج مغزی حاصل نشد.نتیجه گیری: نتایج بیان می کند که پروتکل تعادلی نوروفیدبک موجب بهبود عملکرد تعادلی کودکان مبتلا به اختلال خواندن می شود اما برای رسیدن به تغییرات عمده در زمینه امواج مغزی احتمالا به تعداد جلسات بیشتر نیاز است.

زمینه و هدف: فلج مغزی شایع ترین ناتوانی حرکتی مزمن در کودکان است که می تواند تاثیر منفی بر کیفیت زندگی مادران داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت زندگی مادران کودکان مبتلا به فلج مغزی با ناتوانی شدید حرکتی انجام شده است.روش بررسی: در مطالعه مقطعی حاضر، 70 مادر کودک فلج مغزی 12-4 ساله مراجعه کننده به مراکز توانبخشی شهر تهران در سال 1391-1390، به روش در دسترس انتخاب شدند. کیفیت زندگی مادران با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی SF-36، میزان استرس مادران با پرسشنامه منابع و استرس و شدت فلج مغزی با سیستم طبقه بندی عملکرد حرکتی درشت مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات جمع آوری شده با شاخص های مرکزی و پراکندگی و با استفاده از آزمون آماری رگرسیون لجستیک تحلیل گردید.یافته ها: میانگین و انحراف معیار سن مادران مورد مطالعه به ترتیب 34.41 و 5.72 بود. میانگین نمره کیفیت زندگی مادران کودکان مبتلا به فلج مغزی 53.74 به دست آمد. تمامی ابعاد کیفیت زندگی به جز بعد روانی، عملکرد اجتماعی و محدودیت ایفای نقش به دلایل عاطفی ارتباط معناداری (P<0.05) با سطح عملکرد حرکتی درشت داشت. هم چنین، ارتباط معناداری (P=0.000) بین ابعاد سلامت جسمانی، سلامت روانی و نمره کل کیفیت زندگی با میزان استرس مادران کودکان فلج مغزی وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج فوق، کیفیت زندگی مادران کودکان فلج مغزی در سطح متوسط است. هم چنین شدت فلج مغزی و استرس بر کیفیت زندگی آنان تاثیر منفی دارد.

زمینه و هدف: یکی از رایجترین نواقص مشاهده شده بعد از سکته مغزی نقص در کنترل تنه و تعادل می باشدکه می تواند منجر به ناتوانی یا وابستگی در بسیاری از فعالیت های عملکردی زندگی می شود. رویکردهای درمانی متنوعی در توان بخشی افراد سکته مغزی به کار رفته اما هنوز هیچ رویکرد پذیرفته شده منحصر به فردی برای توان بخشی افراد سکته مغزی وجود ندارد، با این حال شواهد بسیاری مبنی بر اینکه تمرینات تکلیف محور میnتواند به عنوان یک درمان عصبی- حرکتی در توان بخشی موثر باشد وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر تمرینات شدید تعادلی تکلیف محور بر تعادل و تحرک عملکردی در افراد سکته مغزی مزمن بوده است.روش بررسی: این مطالعه به روش مداخله ای- نیمه تجربی بر روی 13 مراجع سکته مغزی مزمن (4 زن و 9 مرد با میانگین سنی 8.41±55.07) با داشتن معیارهای ورود به مطالعه انجام شد. مداخله شامل 10 روز تمرین فشرده، که طی 2 هفته و در هر هفته به صورت 5 روز متوالی و روزانه 3 ساعت انجام شد. قبل و بعد از مداخله ارزیابی های "مقیاس تعادلی برگ "(Berg Balance Scale: BBS)" و "آزمون زمان دار برخاستن و برگشتن "(Time Up Go: TUG)" انجام گرفت.یافته ها: تمرینات شدید تعادلی تکلیف محور در افراد سکته مغزی مزمن به طور معناداری، تعادل عملکردی را افزایش ((p=0.005، و نیز زمان تحرک عملکردی را کاهش داد (p=0.001).نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که تمرینات شدید تعادلی تکلیف محور می تواند باعث بهبود تعادل عملکردی و تحرک عملکردی شود .با توجه به اینکه این تمرینات فقط بر روی یک گروه انجام شد نیاز به انجام تحقیقات دیگر با داشتن گروه کنترل مناسب به نظر می رسد.همچنین برای بررسی ماندگاری اثر تمرینات، پیگیری نتایج پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: کنترل دقیق حرکت از جمله عوامل متعدد مطرح شده در اجرای حرکتی ماهرانه است که ممکن است در اثر بیماری دچار آسیب شود. آزمون های ردگیری، اثرات درمان های طراحی شده برای بهبود کنترل حرکت را کمی کرده و از این رو به عنوان یک پروتکل ایده آل برای بهبود کنترل حرکتی مطرح شده اند. هدف از مطالعه حاضر تعیین میزان تکرارپذیری خطای کنترلی طی آزمون های ردگیری هدف در ناحیه تنه در صفحه گشتاوری فلکشن، اکستنشن و چرخش محوری در افراد سالم می باشد.روش بررسی: 9 فرد سالم (4 زن و 5 مرد)، به صورت تصادفی آزمون های ردگیری هدف در 12 جهت مختلف (زوایای 0، 30، 60، ... و 330 درجه)، در سطح 0 تا 80 درصد حداکثر تلاش ارادی را دو بار در وضعیت ایستاده مستقیم انجام دادند. در این آزمون ها، هدف به صورت دایره ای متحرک تعریف شده بود که روی یک خط مستقیم در جهت مشخص شده و با سرعت 6 درصد حداکثر تلاش ارادی بر ثانیه حرکت می کرد. جهت فعالیت ایزومتریک تنه به صورت به هنگام و از طریق مانیتوری که مقابل شرکت کنندگان قرار داشت، به آن ها نشان داده شد. میزان کنترل پذیری تنه با اندازه گیری متوسط خطاهای کنترلی (قدر مطلق خطا از هدف (Absolute Value Error from the Target: AVET)، خطا از مسیر هدف (Error from the Target Path: ETP) و خطا از هدف در مسیر هدف ((Error from the Target in the Target Path: ETTP) طی هر آزمون برای هر شرکت کننده محاسبه گردید. تکرارپذیری نسبی(Intraclass Correlation Coefficient: ICC) میزان خطای کنترلی در هر جهت تعیین شد. همچنین تکرارپذیری مطلق و کم ترین تغییر قابل تشخیص با 95 درصد اطمینان محاسبه گردید.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که دامنه ICC برای متغیرهایAVET ،ETTP و  ETP  به ترتیب 0.81-0.99، 0.71-0.98 و 0.7-0.99 بود. همچنین دامنه خطای معیار اندازه گیری برای این متغیرها به ترتیب 0.003-0.013،0.001-0.009 و 0.003-0.011 و دامنه کم ترین تغییر قابل تشخیص با 95 درصد اطمینان برای AVET، 0.008-0.036، برای ETP، 0.003-0.025 و برای ETTP، 0.008-0.03 گزارش شد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده تکرارپذیری بالا و بسیار بالای خطای کنترلی حین انجام آزمون های ردگیری هدف در ناحیه تنه در صفحه گشتاوری فلکشن، اکستنشن و چرخش محوری در افراد سالم می باشد. بنابراین این فعالیت می تواند به عنوان یک آزمون جهت بررسی کنترل پذیری تنه مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: از آنجائی که استفاده از الگوهای متفاوت در انجام حرکات ارادی، عملکرد انسان را تحت تاثیر قرار می دهد، هدف از مطالعه حاضر مقایسه عملکردی پارامترهای فضایی- زمانی منتخب شروع راه رفتن ارادی و غیرارادی در مردان فعال 25-20 سال بود.روش بررسی: در این تحقیق نیمه تجربی تعداد 13 مرد فعال جوان با میانگین و انحراف استاندارد سنی 3.1±23.3 سال، قد 0.13± 1.75متر، وزن 7±68.9 کیلوگرم و شاخص توده بدنی 1.8± 22.4کیلوگرم بر مترمربع شروع راه رفتن را در شش کوشش (به صورت ارادی و غیرارادی ) اجرا کردند. از دستگاه آنالیز حرکت برای ثبت حرکت استفاده شد. آزمون آماری کلموگروف- اسمیرنوف برای اطمینان از طبیعی بودن توزیع داده ها و t همبسته برای مقایسه مقادیر به دست آمده استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان دادند اغتشاش منجر به شروع حرکت باعث افزایش مسافت (p=0.00) و سرعت (p=0.00) و کاهش زمان شروع راه رفتن (p=0.00)، زمان نوسان (p=0.00)، زمان استقرار (p=0.00) و زمان حمایت دوطرفه (p=0.00)، افزایش مقدار فلکشن هیپ (p=0.00)، فلکشن زانو (p=0.00) و کاهش دورسی فلکشن مچ پا (p=0.00) می شود. ضمن اینکه جابه جایی مرکز ثقل در صفحه داخلی- خارجی با کاهش (p=0.00) و در صفحه عمودی با افزایش (p=0.01) همراه بود.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می دهد که اغتشاش منجر به شروع حرکت می تواند تغییرات معنادار در اکثر پارامترهای فضایی- زمانی شروع راه رفتن ایجاد کند. از نتایج و اطلاعات این تحقیق می توان به عنوان اطلاعات پایه در زمینه شروع راه رفتن و همچنین در زمینه تشخیص با گروه های غیر طبیعی در حوزه بالینی استفاده کرد.