زیست شناسی تکوینی
سال:1397 | دوره:10 | شماره:4 (پیاپی 40) |تعداد مقالات:7

ایسکمی /رپرفیوژن (I/R) مغزی یک عامل بحرانی است که منجر به پیش آگهی ضعیف بیماران مبتلا به سکته مغزی ایسکمیک می شود. التهاب ناشی از ماده P بعنوان عامل تضعیف کننده ای بر اثر نوروپروتکتیوPeroxisome proliferator-activated receptor gamma (PPAR-γ ) گزارش شده است. این مطالعه، به بررسی اثر اپرپیتانت، آنتاگونیست گیرنده نوروکینین 1 در آسیب (I/R) مغزی ناشی از انسداد دوطرفه شریان های مشترک کاروتید پرداخته است. 24 راس موش صحرایی نر نژاد ویستار به 4 گروه کنترل، ایسکمی، حامل و آزمایشی تقسیم شدند. القاء ایسکمی توسط بستن دو طرفه شریان کاروتید مشترک صورت گرفت. تزریق داروی اپرپیتانت (40 میلی گرم/ کیلوگرم) 2 بار، 1 ساعت پیش ویک ساعت بعد از رپرفیوژن انجام شد. 72 ساعت بعد از القائ ایسکمی، مغز موش ها خارج و جهت رنگ آمیزی نیسل آماده گردید. نتایج نشان داد که تعداد سلول های هرمی زنده ناحیه CA1 هیپوکامپ گروه ایسکمی تفاوت معنی داری با گروه کنترل دارد در صورتی که این تفاوت بین گروه های آزمایشی و کنترل معنی دار نبود. می توان چنین نتیجه گرفت که اپرپیتانت می تواند موجب کاهش ضایعات بافتی متعاقب ایسکمی گردد بنابراین می تواند جزء درمان های آسیب (I/R) مغزی قرار گیرد.

گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum L. )، گیاه زراعی و بسیار مهم دنیا است. روش تکثیر این گیاه عمدتا از طریق غیرجنسی است. روش-های مرسوم و سنتی در تکثیر غیر جنسی گیاه با مشکلات مهمی مواجه است. اما ریزغده های سیب زمینی حاصل از کشت بافت جایگزین مناسبی برای غده های بذری است. هدف از این پژوهش بررسی اثر غلظت های مختلف CaCl2 و MgSO4 در محیط های کشت در شیشه بر تغییرات سلولی تکوینی ریز غده های حاصل از کشت بافت این گیاه است. در این پژوهش از محیط های کشت آزمایشگاهی جامد و مایع برای تهیه گیاهچه استریل والقای ریزغده زایی استفاده شد. در محیط های ریزغده زایی غلظت هر یک از ترکیبات حاوی کلسیم و منیزیوم 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 برابر حد تعیین شده در محیط کشت استاندارد MS در نظر گرفته شد. ریزغده زایی درتناوب نوری صورت گرفت. به منظور بررسی های تکوینی و تشریحی ریز غده ها، پس از تشکیل ریزغده ها، ابعاد طولی و عرضی آنها، تغییرات تعداد و ابعاد سلول ها و محتوای نشاسته در سلول های بافت پارانشیم پوست و مغز سنجیده شد. نتایج آماری معنی دار نشان داد در غلظت های مختلف CaCL2 بیشترین تعداد ردیف های سلولی متعلق به محیط کشت با غلظت نیم تا یک برابر غلظت این ترکیب در محیط کشت استاندارد بود و از نظر تعداد دانه های نشاسته ریزغده های تکوین یافته در محیطی با غلظت برابر با غلظت استاندارد این ترکیب درمحیط کشت، بیشترین مقدار را نشان دادند. در گروه های MgSO4 هر چند حضور حداقل مقدار منیزیوم برای تشکیل ریز غده ضروری است اما بر تغییرات سلولی بافتی ریزغده ها و میزان نشاسته اثر آماری معنی داری ندارد. بنابراین غلظت های استاندارد محیط کشت از این دو ترکیب تا نیمی از مقدار آن ها، بهترین محیط در کیفیت ریزغده ها می باشد.

گیاه مارچوبه با نام علمی Asparagus officinalis L. از تیره Asparagaceae گیاهی تک لپه است. گونه های مختلف این گیاه، دارای خاصیت ضد سرطانی، ضد قارچی و ضد التهابی بوده و برای مصارف دارویی، تزئینی و خوراکی کشت می شوند. هدف از این پژوهش مطالعه ساختار تشریحی اندام های رویشی و بررسی بعضی از مراحل تکوین گل در گیاهان مارچوبه جمع آوری شده از شهرستان دزفول است. به منظور بررسی اندامهای رویشی شامل ریشه، ساقه و برگ و اندامهای زایشی، نمونه اندام های رویشی و زایشی در مراحل متفاوتی از تکوین انتخاب و با استفاده از روش های متداول سلول-بافت شناسی و با به کار گیری میکروسکوپ نوری در آزمایشگاه زیست گیاهی دانشگاه علوم تحقیقات، در سال 1395 بررسی شدند. مشاهده ساختار اندام های رویشی نشان داد که استوانه مرکزی ریشه شامل دایره محیطیه، دسته های آوندی (چوب، آبکش) و مغز است، استوانه مرکزی ساقه یک نوع اتکتواستل است که در آن دسته های آوندی به طور نامرتب پراکنده شده اند و از نوع یک سویه می باشند. تخمک ها در این گیاه از نوع، واژگون بوده و کیسه رویانی آنها از نوع پلی گونوم است. دانه ی گرده در این گیاه تک شیاری است و تزئینات اگزین آن از نوع مشبک منفذدار می باشد. بر اساس این یافته ها ساختار تشریحی اندام های رویشی و مراحل تکوین دانه ی گرده و مادگی این گیاه با ساختار عمومی تشریحی و تکوینی گیاهان تک لپه مشابه است.

بیماری التهابی روده (IBD) وضعیتی از درگیری مزمن روده با عوامل ناشناخته می باشد. هر چند که عوامل ایمونولوژیک، ژنتیکی و فاکتورهای محیطی به عنوان زمینه ساز مطرح شده اند. هدف این مطالعه، بررسی اثرات عصاره متانولی گیاه Lippia citriodora به عنوان یک گیاه دارویی مؤثر در پیشگیری و کنترل القاء شده توسط استیک اسید در موش نژاد Balb/C بود. عصاره گیاه Lippia citriodora با غلظت، و به موش های نژاد Balb/C مبتلا به داده شد. ( با استفاده از اسیداستیک ایجاد شد). پردنیزولون نیز به عنوان استانداردآزمایش و بررسی های ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک و بیوشیمیایی روی بافت کولون انجام شد. مطالعات بیوشیمیایی از بافت ملتهب شده کولون به وسیله اندازه گیری فعالیت آنزیم میلوپراکسید از و تعیین غلظت مواد واکنش دهنده باتیوباربیتوریک به عنوان مارکر فعالیت رادیکال های آزاد و پراکسیداسیون لیپیدی در سلول ها انجام شد. نتایج نسان داد که میزان فعالیت آنزیم میلوپراکسیداز و تیوباربیتوریک اسید در موش های دریافت کننده ی اسیداستیک افزایش یافت درحالی که در موش های تحت درمان با دوزهای و عصاره Lippia citriodora و پردنیزولون مقادیر و کاهش نشان داد. همچنین موش های تحت درمان با عصاره متانولی Lippia citriodora و پردنیزولون مقادیر کمتری را برای ویژگی های ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک برطبق خراشیدگی های صورت گرفته، در مقایسه با گروه دریافت کننده اسیداستیک نشان دادند. مؤترترین دوز، عصاره Lippia citriodora بود که تاثیری مشابه با پردنیزولون داشت. فعالیت آنتی اکسیدانی، ضدمیکروبی و ضدالتهابی Lippia citriodora اثرات درمانی در داشت. ولی مطالعات بالینی بیش تری جهت بررسی اثرات این گیاه در درمان در انسان مورد نیاز است.

گیاه وتیور با نام علمی Chrysopogon zizanioides از خانواده گندمیان، سازگاری بالایی در شرایط مختلف از خود نشان می دهد. این گیاه توسط بانک جهانی به عنوان Vetiver Grass Technologyیا VGT معرفی شده و جهت حفاظت از محیط زیست در دنیا ترویج می شود. هدف از این تحقیق شناسایی فیتوشیمیایی ترکیبات تشکیل دهنده ریشه وتیور، سنجش برخی متابولیت های ثانویه و بررسی خواص آنتی اکسیدانی عصاره ی اتانولی آن بود. به منظور شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در ریشه، از آزمون های فیتوشیمیایی مختلف و دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف نگار جرمی استفاده شد. میزان متابولیت های ثانویه مانند فنل، فلاونوئید و فلاونول ریشه ویتور به روش اسپکتروسکپی سنجیده شد. نتایج آزمایش های فیتوشیمیایی اولیه و طیف سنجی جرمی نشان داد که عصاره ریشه وتیور دارای ترکیبات گیاهی فعال زیستی متعلق به خانواده های مختلف مانند تانن، گلیکوزید، آلکالوئید، فلاونوئید، ترپنوئید، استروئید، ساپونین و غیره می باشد. در آزمایشات انجام شده با افزایش غلظت عصاره ریشه وتیور، میزان فنل، فلاونوئید، فلاونول و ظرفیت آنتی اکسیدانی با اختلاف معنی داری افزایش یافت. میزان بالای ترکیبات فنیل پروپانوییدی با خواص آنتی اکسیدانی بالا در ایجاد سازگاری گیاه تحت شرایط نامساعد کشت بسیار حائز اهمیت است. براساس این نتایج، وتیور می تواند به عنوان یک منبع طبیعی آنتی اکسیدان، در جداسازی ترکیبات فعال و ساخت داروها برای درمان بیماری های ناشی از استرس اکسیداتیو مورد توجه قرار گیرد.

آنالیز سیمن از مهمترین روش هایی است که پتانسیل باروری مردان را منعکس می کند. عوامل بسیاری منجر به ناباروری در مردان می شوند، که در میان آنها عفونت های باکتریایی ادراری-تناسلی نقش موثری را ایفا می کنند. بنابراین این مطالعه جهت ارزیابی شیوع عفونت باکتریایی در میان زوج های نابارور متحمل با ناباروری فاکتور مردانه طراحی شده است. سپس اثر باکتریواسپرمی بر پارامترهای پایه ای سیمن و نتایج کمک باروری مطالعه شد. در این مطالعه، 98 نمونه سیمن از مردان نابارور مبتلا به ناباروری با فاکتور مردانه جمع آوری شد. نمونه های سیمن براساس معیارهای سازمان جهانی بهداشت ارزیابی و به چهار گروه ناباروری با فاکتور مردانه تقسیم شدند. حدود 1-5/0 میلی لیتر از نمونه ها آماده و برای تزریق درون تخمک ها استفاده شدند. جهت ارزیابی عفونت باکتریایی، نمونه های باقیمانده در کمتر از یک ساعت به آزمایشگاه میکروبیولوژی انتقال داده شد و با استفاده از تکنیک های استاندارد باکتریولوژی کشت داده شدند. عفونت های باکتریایی مانند اشرشیاکلی (24/12%) و استافیلوکوکوس ساپروفیتکوس (57/28%) در 81/40 درصد از نمونه های کشت داده شده مشاهده شدند. پارامترهای پایه ای سیمن مانند غلظت، حرکت پیشرونده، قابلیت حیات (05/0>p) و مورفولوژی طبیعی (01/0>p) اسپرم در نمونه هایی با عفونت باکتریایی کاهش یافت. حاملگی کلینیکی نیز در گروه هایی با باکتریواسپرمی کاهش یافت (05/0>p). در مجموع، وجود باکتریواسپرمی می تواند پارامترهای پایه ای سیمن و متعاقبا نتایج کمک باروری را تحت تاثیر قرار دهد.

بی وزنی تاثیرات زیادی بر سیستم های فیزیولوژی بدن می گذارد که مطالعه آن هم برای کمک به فضانوردان و هم برای بهبود زندگی بشر بر روی زمین و پاسخ به سوالات زیست شناسی مفید است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات بی وزنی بر روی تکوین سیاهرگ مرکزی کبدی و مطالعه اثر دوز درمانگر اسید فولیک در جنین رت بود. رتها پس از بارداری به 5 گروه شامل گروه کنترل، گروه تجربی 1: اعمال بی وزنی در روزهای تکوین کبد (10 تا 15 بارداری)، گروه تجربی2: دریافت خوراکی اسیدفولیک در روزهای تکوین کبد، گروه تجربی 3: اعمال بی وزنی در کل دوره بارداری و گروه تجربی 4: اعمال بی وزنی و دریافت اسیدفولیک در روزهای تکوین کبدی تقسیم شدند. مدل بی وزنی پاهای عقبی به منظور شبیه سازی بی وزنی بر روی زمین اجرا شد. تمامی گروه ها در روز 20 بارداری جراحی و نمونه های بافتی با روش هماتوکسلین – ائوزین رنگ آمیزی و توسط میکروسکوپ نوری بررسی شدند. داده ها توسط نرم افزار SPSS و آنالیز واریانس یک طرفه و تست Tukey ارزیابی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که اعمال شرایط بی وزنی موجب غیرطبیعی و کشیده شدن شکل ظاهری سیاهرگ مرکزی می گردد، در حالی که مصرف اسید فولیک همزمان با اعمال بی وزنی اثر بهبودبخش چشمگیری را نشان می دهد. اما اسید فولیک به صورت پارامتری تنها و بدون اعمال شرایط بی وزنی موجب بهم ریختگی شکل ظاهری سیاهرگ مرکزی می گردد که نشان دهنده عدم نیاز استفاده از اسید فولیک در شرایط طبیعی می باشد.