داروهای گیاهی
سال:1390 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

مقدمه هدف: با توجه به خواص دارویی بسیار ارزنده گیاه دارویی گلرنگ اهلی، و همچنین به دلیل عدم وجود تنوع کافی برای برخی صفات شاخص مانند مقاومت به برخی آفات و بیماری ها به ویژه مقاومت به مگس گلرنگ، باعث شده است که به نژادی گلرنگ و توسعه کشت گلرنگ محدود شود. در این تحقیق ابتدا ارزیابی ژرم پلاسم گلرنگ وحشی C. oxyacanthus از مناطق غربی، مرکزی و جنوبی ایران برای مقاومت به مگس گلرنگ Acanthiophilus helianthi (آفت اصلی گلرنگ)، در گونه وحشی انجام شد و آن گاه نسبت به شناسایی عامل موثر در این مقاومت اقدام گردید. در نهایت بررسی و شناسایی ترکیب شیمیایی موثر بر مقاومت به مگس گلرنگ مورد مطالعه قرار گرفت.روش تحقیق: ژرم پلاسم گلرنگ وحشی گونه C. oxyacanthus از مناطق مرکزی، جنوبی و غربی ایران (استان های فارس، کهکیلویه و بویراحمد، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، مرکزی، تهران، لرستان، کردستان، ایلام، کرمانشاه و همدان) جمع آوری گردید. در هر استان 3 تا 5 نمونه از مناطقی با فاصله 50 تا 100 کیلومتر از یک دیگر جمع آوری گردید. در هر منطقه 30 تا 50 گیاه به طور تصادفی انتخاب و غوزه های جمع آوری شده مخلوط شد. بذور جمع آوری شده در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در لورک نجف آباد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار کشت گردید و مقاومت گیاهان نسبت به مگس گلرنگ از نظر تعداد لارو مرده در غوزه های گلرنگ وحشی انجام شد.نتایج و بحث: مواد رنگی استخراج شده از بذر نارس با دو نوع پوسته سفید (گلرنگ اهلی) و رنگی (مشکی - قهوه ای) از نمونه های گونه وحشی C. oxyacantha کشت شده در مزرعه به صورت جداگانه انتخاب شد و پوسته بذرها با استفاده از حلال دی متیل فرمامید (DMF) در سه تکرار، استخراج رنگ گردید و توسط روش کروماتوگرافی ستونی جداسازی و توسط دستگاه های شناسایی ساختمان هیدروژن (H-NMR) و اسکلت کربن (C-NMR) مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج بررسی طیف های ترکیب رنگی استخراج شده از پوسته بذر نشان داد که احتمالا این ترکیب از خانواده آنتوسیانیدین می باشد. از آن جایی که ترکیب مورد شناسایی حاوی گروه عاملی بسیار فعال دی انی می باشد که به اکسیژن حاوی بار مثبت متصل شده است، بنابراین به محض قرار گرفتن این ماده اولیه در پوسته بذر نارس گلرنگ اصلاح شده در مجاورت هوا تمایل به پلیمر شدن شبکه ای که همان تغییر رنگ قهوه ای (رنگ اولیه) به رنگ سیاه و مشکی خواهد شد. در نهایت پس از تغذیه لاروها از پوسته های بذر رنگی به دلیل عدم هضم گوارشی این پلیمرها موجب مرگ آن ها می شود.توصیه کاربردی / صنعتی: استفاده از ژرم پلاسم گلرنگ وحشی در مقاوم کردن دانه گلرنگ اهلی به آفت مگس گلرنگ می تواند به عنوان یک روش بسیار کاربردی در اصلاح نژاد این خانواده از ترکیبات روغنی شود. دانه های حاصل از به نژادی گلرنگ اهلی می تواند از آفت حشرات در امان باشد که باعث بالا بردن کیفیت محصولات و صرفه جویی در هزینه های نگهداری آن ها خواهد شد.

مقدمه و هدف: ماریتیغال یک گیاه یک ساله یا دوساله بومی مناطق مدیترانه ای است که در شمال و جنوب ایران پراکنش دارد. بذر ماریتیغال مقدار زیادی (تقریبا) 20 درصد روغن دارد که در درمان زخم، سوختگی و آسیب کبدی کاربرد دارد. شواهد نشان می دهد که تنش هایی نظیر شوری می تواند رشد و نمو گیاهان و میزان روغن را در گیاهان دارویی تحت تاثیر قرار دهد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تنش شوری بر برخی صفات رشدی و عملکرد دو رقم گیاه ماریتیغال (Silybum marianum (L.) Gaertn) می باشد.روش تحقیق: در این تحقیق، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در شش سطح شوری (1.09 (شاهد)، 3، 6، 9، 12 و 15 دسی زیمنس بر متر) و دو رقم بومی اهواز و آلمانی بر روی گیاه ماریتیغال انجام شد.نتایج و بحث: نتایج نشان داد که در مقایسه با گیاهان شاهد، هر دو رقم تا شوری 9 دسی زیمنس بر متر به خوبی رشد کردند اما صفات رشدی نظیر تعداد کاپیتول در هر گیاه، قطر کاپیتول ساقه اصلی و عملکرد بذر و اجزای عملکرد در شوری های بالاتر از 9 دسی زیمنس بر متر در هر دو رقم کاهش یافت. مقدار روغن بذر نیز در شوری های بالاتر از 9 دسی زیمنس بر متر کمی کاهش یافت.توصیه کاربردی / صنعتی: نتایج نشان داد که هر دو رقم گیاه ماریتیغال می توانند تا شوری 15 دسی زیمنس بر متر را تحمل کرده و تولید بذر نمایند اما حداکثر عملکرد بذر در شوری 9 دسی زیمنس بر متر بوده است. کاشت ماریتیغال در خاک های کمتر حاصل خیز و با شوری متوسط (£ 9.0 dS/m) برای جلوگیری از فرسایش خاک و نیز تولید بذرهایی با ارزش دارویی و خوراکی، اهمیت دارد.

مقدمه و هدف: استان چهارمحال و بختیاری به دلیل داشتن بسیاری از پارامترهای لازمه، محتوی چندین کانون فلوریستیک عمده گیاهی زاگرس مرکزی از جمله کوه کلار است. برخی از گونه های این کانون ها از دیرباز دارای مصارف دارویی متنوع و موثری بوده اند. در سالیان اخیر به دلایل مختلف، تعدادی از این گونه های با ارزش مورد تهدید قرار گرفته و حتی منقرض شده اند. بر این اساس لازم است بسیاری از این گونه ها، شناسایی و اقدامات لازم حفاظتی در مورد آن ها صورت گیرد. یکی از کانون های مهم فلوریستیکی در استان چهارمحال و بختیاری کوه کلار، به مساحت تقریبی 5086 هکتار که در مرکز استان واقع شده است. محدوده ارتفاعی این کوه بین 1900 تا 3814 متر از سطح دریا می باشد. میانگین بارندگی سالانه 511.4 میلی متر و متوسط دما 10.45 درجه سانتی گراد می باشد.روش بررسی: در این تحقیق با بیش از 30 بار مراجعه به بخش های مختلف کوه کلار، ضمن نمونه برداری از فلور منطقه به شناسایی و رده بندی گونه های آن اقدام شد و سپس اطلاعات گونه های دیگر جمع آوری شده توسط گیاه شناسانی که تا آن زمان به کلار مراجعه نموده اند، تا حد امکان به آن افزوده شد.نتایج و بحث: حدود 600 گونه از حدود 1300 گونه گیاه کروموفیت استان برای کلار ثبت شده است. از این تعداد 91 گونه گیاه دارویی شناسایی شده، به 38 تیره و 81 جنس تعلق دارند. هم چنین تعداد 67 گونه انحصاری (Endemic) ایران در کلار یافت می شود که 28 گونه از آن ها دارویی هستند گونه های Haus & .Achillea kellalensis Boiss و Satureja kallarica Jamzad که انحصاری کلار نیز هستند. از نظر حفاظتی تعداد 84 گونه در کتاب Red Data Book of Iran نام برده شده است. از این تعداد 61 گونه کمتر در خطر انقراض (LR)، 12 آسیب پذیر (VU) و در مورد 11 گونه آن اطلاعات ناکافی (DD) است.توصیه کاربردی / صنعتی: از آن جایی که اکثر گیاهان در خطر انقراض، گیاهان اندمیک و گاها دارویی هستند، می توان با حفظ و تکثیر آن ها در زیستگاه های طبیعی یا خارج از زیستگاه های طبیعی، قدم بسیار موثری در حفظ ذخایر ژنتیکی و انحصاری خود برداریم.

مقدمه و هدف: بابونه اروپایی زرد یا بابونه اورآMatricaria aurea) ‎) یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده ستاره آسا یا کاسنی است که به طور وحشی در برخی مناطق کشور رشد می کند. ماده موثره حاصل از گل های بابونه کاربرد وسیعی در صنایع داروسازی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. شرایط اکولوژیکی نقش عمده ای در رشد، نمو، عملکرد و کیفیت مواد موثره گیاهان دارویی دارند. هدف از این تحقیق، بررسی اثر سطوح مختلف آب و نیتروژن بر رشد و نمو، عملکرد پیکر رویشی و میزان اسانس گیاه بابونه اورآ بود.روش تحقیق: تحقیق حاضر از فررودین ماه 1387 تا شهریور ماه 1387 در گل خانه مرکز پژوهش های گیاهان دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد انجام گرفت. در این تحقیق از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار استفاده شد. سه سطح رطوبتی (0، 25 و 50 درصد تخلیه رطوبتی خاک) و 5 سطح کود نیتروژن (0، 500، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم در هر گلدان) ‎ مورد مطالعه قرار گرفت.نتایج و بحث: بر اساس نتایج به دست آمده در این تحقیق، تاثیر سطوح مختلف آب بر همه متغیرهای مورد نظر معنی دار بود و سطوح مختلف نیتروژن تاثیر معنی داری بر تعداد شاخه و تعداد گل و وزن تر گل نداشت، درحالی که اثر آن بر ارتفاع بوته و وزن خشک اندام هوایی معنی دار بود.توصیه کاربردی / صنعتی: نتایج این مطالعه نشان داد که تغذیه مناسب نیتروژن (تیمار 2000 میلی گرم در هر گلدان) و عدم دریافت تنش خشکی سبب افزایش تولید اسانس در گیاه بابونه اورا می شود.

مقدمه و هدف: در سال های اخیر مردم ایران و همچون سایر کشورهای جهان به دلیل عوارض جانبی داروهای شیمیایی توجه خاصی به استفاده از گیاهان دارویی نموده اند، این علاقه و توجه مردم نسبت به گیاهان و مشتقات حاصل از آن ها، سبب ایجاد تجارت پر رونق گیاهان دارویی گردیده است. در منطقه خزری در طرح های جنگلداری تعداد زیادی گونه گیاهی با کاربرد دارویی وجود دارد که بومیان منطقه از طریق تجارب سنتی به دست آمده در قرون گذشته و بدون هیچ گونه عمل آوری به خصوصی از آن ها استفاده می نمایند. در همین راستا طرح های جنگل داری حوزه 83 (سری یک، دو و سه) با 25429 هکتار و حوزه 81 با مساحت 14528 هکتار واقع در 80 کیلومتری جنوب شهرستان به شهر و 70 کیلومتری جنوب شهرستان نکا جهت مطالعه انتخاب گردید.روش تحقیق: به منظور معرفی گونه های دارویی و معطر، گیاهان جمع آوری شده از منطقه پس از انتقال به هرباریوم با استفاده از فلورهای مختلف مورد شناسایی قرار گرفتند. سپس با استفاده از اطلاعات محلی حاصل از مصاحبه مستقیم و پرسش نامه و نیز کتب مرتبط، به ثبت مشخصات دارویی آن ها اقدام گردید و سپس پردازش و تجزیه روی داده های خام انجام شد.نتایج و بحث: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که 210 گونه متعلق به 47 تیره در منطقه مورد مطالعه وجود دارد که از بین تیره های شناسایی شده 30 تیره دارای 76 گونه دارویی می باشند که 24 گونه مرتعی و 6 گونه درخت و درختچه ای مورد بهره برداری و استفاده سنتی اهالی قرار می گیرد. همچنین این بررسی مشخص کرد که بومیان از این گیاهان بعد از تبدیل قسمت های مورد استفاده به شربت، مربا، ترشی و رب یا به صورت جوشانده استفاده می نمایند، ضمنا استفاده از قسمت های سبز گیاه به عنوان سبزی خوراکی یا معطر کننده غذا نیز دارای کاربرد فراوانی است.توصیه کاربردی / صنعتی: تحقیقات گسترده روی شناخت و چگونگی استفاده از گیاهان دارویی مرتعی می تواند کمک شایانی به صنعت داروسازی نماید. بنابراین توصیه می شود اقدامات حمایتی جهت شناخت، حفظ و ازدیاد گونه های با ارزش دارویی در این منطقه به عمل آید.

مقدمه و هدف: سرخارگل (.Echinacea purpurea L) گیاهی علفی و پایا از تیره ستاره آسا (Asteraceae) می باشد. از خواص مهم این گیاه می توان به تقویت سیستم دفاعی بدن در مقابل بیماری ها اشاره کرد. در این پژوهش تاثیر محلول پاشی متانول و اتانول بر عملکرد گیاه دارویی سرخارگل بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفته است.روش تحقیق: این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 15 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول های آبی متانول (10، 20، 30، 40 و 50% حجمی)، اتانول (10، 20، 30، 40 و 50% حجمی)، مخلوط یکسان متانول و اتانول (5، 15 و 25% حجمی)، تیمار آب مقطر و تیمار شاهد (بدون محلول پاشی) بود.نتایج و بحث: نتایج این تحقیق نشان داد که اثر تیمارها در 23 شاخص مورد ارزیابی دارای تفاوت معنی داری (p<0.01) بودند. بیشترین عملکرد شاخص های مورفولوژیکی ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ در ساقه، طول برگ، عرض برگ، وزن تر ریشه، وزن تر گیاه، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، وزن خشک گیاه، طول ریشه و قطر کاپیتول مربوط به محلول پاشی با محلول 40% متانول می باشد و بیشترین عملکرد انشعابات ساقه، انشعابات ریشه، شاخص سطح برگ و میزان کلروفیل با محلول پاشی با متانول 30% به دست آمد و همچنین وزن تر کاپیتول، وزن خشک کاپیتول و وزن بذر با محلول پاشی با محلول متانول 50% به دست آمد. بیشترین میزان عملکرد قطر ریشه و وزن هزاردانه با محلول اتانول 50% به دست آمد و در نهایت بیشترین میزان تعداد گل مربوط به محلول پاشی با اتانول 40% می باشد. به طور کلی در این تحقیق می توان استنباط نمود که محلول پاشی الکل هایی نظیر متانول و اتانول به عنوان یک منبع کربنی و محرک زیستی می تواند باعث افزایش بیوماس و عملکرد گیاه دارویی سرخارگل شود.توصیه های کاربردی: با توجه به اهمیت گیاه دارویی سرخارگل در صنایع داروسازی و نیز نتایج مطلوب این گیاه بر روی تقویت سیستم دفاعی بدن و درمان بیماری های عفونی و ویروسی می توان این گیاه را از جمله گیاهان مهم به شمار آورد. از این رو کاربرد مواد بی خطر برای سلامتی انسان در تولید این گیاه ضروری به نظر می رسد که از جمله این مواد می توان به الکل ها به عنوان ماده ای بی خطر و پر بازده و روشی نوین در تولید و عملکرد این گیاه اشاره کرد.

مقدمه و هدف: گیاهان داروئی منابع اصلی و با ارزش سازنده داروهای مفید هستند. تولید و استخراج متابولیت های ثانویه تاثیر شگرفی بر صنایع داروسازی داشته است. کارون یک ترکیب طبیعی است که در ساختار میوه و اندام هوایی زیره سیاه وجود دارد. با توجه به محدودیت تولید زراعی، کشت سلولی با اعمال محرک های تولید، نظیر امواج فراصوت، از جمله روش هایی است که می تواند در جهت تولید متابولیت های ثانویه موثر و کارآمد باشد. لذا تحقیق حاضر با هدف مطالعه اثر امواج فراصوت بر تولید متابولیت ثانویه و مهم موجود در گیاه دارویی زیره سیاه (Bunium persicum) به نام کارون در کالوس حاصل از کشت بافت به مرحله اجرا درآمد.روش تحقیق: در این تحقیق کالوس در محیط سوسپانسیون تحت تاثیر تیمارهای یک بار و دو بار صوت دهی با زمان های 0، 5، 20، 35، 50 و 240 ثانیه توسط حمام فراصوت با فرکانس 38.5 کیلو هرتز و توان خروجی ثابت مورد بررسی قرار گرفت. پس از استخراج متابولیت ثانویه کارون، میزان کارون تولید شده با روش کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) اندازه گیری گردید.نتایج و بحث: اثر تحریک کنندگی امواج فراصوت، سنتز متابولیت ثانویه کارون را به میزان چشمگیری افزایش داد. چنانچه مشاهده گردید ترکیب محیط هورمون دار با تیمار 2 بار صوت دهی و زمان 35 ثانیه صوت دهی بالاترین میزان تولید کارون را در نمونه های مورد بررسی ایجاد نمود. تیمار شاهد (فاقد صوت دهی) نیز در همه موارد کمترین میزان کارون را داشت.توصیه کاربردی / صنعتی: امواج فراصوت می توانند به عنوان یک محرک غیر زنده، با تشدید پاسخ های دفاعی در گیاه، سنتز متابولیت کارون را در نمونه های کشت بافت افزایش دهند.

مقدمه و هدف: در حال حاضر گرایش به محصولات زیستی حاصل از کشاورزی پایدار به عنوان یک جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی در بازار جهانی افزایش یافته است و بسیاری از شرکت های دارویی، مواد خام حاصل از نظام های پایدار و ارگانیک را ترجیح می دهند، گذشته از مزایای بوم شناختی و زیست محیطی، تولید ارگانیک گیاهان دارویی مهم نظیر نعناع فلفلی از نظر اقتصادی نیز با اهمیت جلوه می کند. هدف از این تحقیق، تعیین اثر سه نوع کود بیولوژیک (نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس و بیوسولفور) و اوره بر برخی صفات کمی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی بود.روش تحقیق: این پژوهش در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی در سال های زراعی 1387 تا 1388 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 9 تیمار کودی و 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای کودی شامل نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس و بیوسولفور، هر کدام به مقدار ‎4 و 8 کیلوگرم در هکتار، کود اوره به مقدار 75 و 100 کیلوگرم در هکتار و تیمار شاهد (بدون مصرف کود) بودند.نتایج و بحث: نتایج نشان داد که ‎ تمامی تیمارهای کودی (بیولوژیک و اوره) نسبت به تیمار شاهد در اکثر صفات دارای افزایش معنی داری بودند و از میان کودهای بیولوژیک، دو کود نیتروکسین و سوپرنیتروپلاس (8 کیلوگرم در هکتار) بیشترین اثر افزاینده را هم سطح با مصرف کود اوره بر اکثر صفات داشتند.توصیه کاربردی / صنعتی: بر اساس نتایج این آزمایش کودهای بیولوژیکی منجر به افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی گردیدند. همچنین با کاربرد کودهای زیستی نیتروکسین و سوپرنیتروپلاس می توان مصرف کود شیمیایی نیتروژن از منبع اوره را کاهش داد که گامی موثر در راستای نیل به کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی های زیست محیطی خواهد بود.

مقدمه و هدف: اهمیت ماهی قزل آلا رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در صنعت آبزی پروری ایران از یک سو و افزایش تلفات ناشی از تنش های مختلف مانند شیوع بیماری های عفونی و عدم تاثیر داروهای سنتزی از سوی دیگر، ما را بر آن داشت تا تحقیق حاضر را به منظور بهبود سیستم ایمنی و کاهش تلفات این ماهی با استفاده از ترکیبات طبیعی مانند اسانس گیاهان دارویی به مرحله اجرا درآوریم.روش تحقیق: به منظور بررسی اثر چند گیاه دارویی بر سیستم ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان، آزمایشی در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرار و در هر تکرار 12 قطعه ماهی در مجموع با 252 قطعه ماهی با میانگین وزن 5±50 گرم به مدت 8 هفته انجام گرفت. هفت تیمار آزمایش شامل 1% اسانس مرزه بختیاری، آویشن دنایی، مرزه خوزستانی، زرین گیاه، پونه کوهی، جیره معمولی+روغن زیتون و جیره معمولی (شاهد) بود.نتایج و بحث : نتایج این پژوهش نشان داد که بالاترین میزان صفات مربوط به شاخص های ایمنی یعنی درصد فاگوسیتوز و تعداد جرم فاگوسیته شده و میزان Igm در اثر تغذیه اسانس 3 گیاه پونه کوهی، مرزه خوزستانی، زرین گیاه بود (0.05>p). میزان لنفوسیت ها و هتروفیل های خون ماهی های تغذیه شده با جیره حاوی اسانس مرزه بختیاری در مقایسه با شاهد به ترتیب کاهش و افزایش مشاهده گردید (0.05>p).توصیه کاربردی / صنعتی: در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که افزودن 1% اسانس گیاهان دارویی به خصوص پونه و مزره بختیاری به روغن زیتون به همراه جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان سبب تقویت سیستم ایمنی ماهی می شود.

در طی دو دهه گذشته نقش حقوق مالکیت فکری در تمامی زمینه های علمی و فن آوری در سطح جهانی بسیار حایز اهمیت بوده است. در وهله نخست این امر به علت قوانینی که توسط موافقت نامه TRIPS سازمان تجارت جهانی و موافقت نامه های تجاری دوجانبه / منطقه ای تدوین و تجویز شده است. موافقت نامه TRIPS، تمامی کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی را ملزم به پذیرش و اجرای حداقل استانداردهای حقوق مالکیت فکری می نماید. با این وجود، در حین مذاکرات موافقت نامه TRIPS، اجماعی در زمینه بحث برانگیز اختراعات زیست فن آوری حاصل نگردید. ایالات متحده و دیگر کشورهای توسعه یافته هیچ گونه استثنایی را بر حقوق ثبت اختراعات بر نمی تافتند، در حالی که دیگر کشورهای در حال توسعه ترجیح می دادند که تمامی اختراعات زیست فن آوری را از حقوق مالکیت فکری مستثنی نمایند. عمده منابع ژنتیکی در کشورهای در حال توسعه قرار دارد و از همین رو شرکت های متعدد در پی دستیابی به ژن ها، میکروب ها، گیاهان، حیوانات و حتی جمعیت های بومی انسانی هستند تا آن ها را به عنوان یک کالا به انحصار خود درآورند. منتقدان، برقراری حقوق مالکیت فکری برای کشورهای صنعتی را نسبت به این منابع، «سرقت زیستی» می نامند و الزام ملل در حال توسعه را به پرداخت حق امتیاز به ملل مرفه صنعتی در ازای فرآورده هایی که از منابع ژنتیکی و بعضا از دانش سنتی خود آن ها گرفته شده، «استعمار زیستی» می دانند. صنایع دارویی، عمده ترین سارقان ذخایر ژنی و منابع طبیعی در سطح بین المللی به شمار می آیند، لذا این بر عهده کشورهای جهان سوم است که ضمن حفظ منابع و ذخایر حیاتی خود، از این مواهب طبیعی استفاده بهینه را به عمل آورند.