مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سال:1385 | دوره:24 | شماره:1 (پی در پی 67) |تعداد مقالات:18

سابقه و هدف: خروج بقایای پالپی و دبری های عاجی ازآپکس دندان هنگام درمان ریشه ممکن است به ایجاد التهاب، درد و طولانی شدن زمان التیام منجر شود. بنابراین بهتر است اینسترومنتیشن به روشی باشد که میزان خروج دبری به ناحیه پری اپیکال به حداقل برسد. این مطالعه با هدف مقایسه میزان خروج اپیکالی دبری از فورامن اپیکال در دو روش چرخشی و دستی با استفاده از تکنیک crown down انجام پذیرفت.مواد و روش ها: این مطالعه تجربی به صورت in vitro به منظور مقایسه میزان خروج اپیکالی دبری در دو روش چرخشی (سیستم پروفایل) و روش دستی K) فایل نیکل تیتانیوم) انجام گرفت. در این تحقیق 80 دندان کشیده شده مولرپایین که در ریشه مزیان دارای کانال ها، اریفیس و فورامن اپیکال مجزا بودند انتخاب شده و در دو گروه تصادفی 40 تایی با دو روش دستی و چرخشی و در هر دو روش با تکنیک crown down اینسترومنت شدند. سپس میزان دبری خارج شده از آپکس طی اینسترومنتیشن در دو گروه اندازه گیری گردید. نتایج توسط آزمون t با یکدیگر مقایسه شدند.یافته ها: میانگین خروج اپیکالی دبری در سیستم چرخشی پروفایل 1.05 mg و در روش دستی 1.33 mg بود.نتیجه گیری: اگر چه میزان خروج دبری از آپکس در روش چرخشی کمتر از روش دستی بود ولی تفاوت آماری معنی داری بین این دو روش به دست نیامد. احتمالا کمتر بودن خروج دبری در روش چرخشی مربوط به taper بیشتر فایل های چرخشی نسبت به فایل های دستی و انجام عمل Preflaring می باشد. طبق این مطالعه چنان چه از تکنیک crown down جهت اینسترومنتیشن استفاده شود اختلاف چندانی بین روش دستی و چرخشی از نظر خروج دبری وجود ندارد.

زمینه و هدف: تهیه ترمیم های محافظه کارانه مبتنی بر اصول دقیق و کاهش تجمع پلاک از اهداف دندانپزشکی ترمیمی می باشد. با توجه به اهمیت ترمیم های صحیح و بدون نقص در سلامت انساج نگهدارنده دندان این تحقیق با هدف تعیین میزان شیوع اورهنگ در پرکردگی های همرنگ دندان (کامپوزیت) در بیماران درمان شده توسط دانشجویان بخش ترمیمی دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی در سال 1380-81 انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی است که بر روی 350 بیمار مراجعه کننده به بخش ترمیمی دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی که توسط دانشجویان ترم 9 و10 و رزیدنت های تخصصی درمان شده بودند صورت گرفت. اورهنگ براساس نوع حفره، مقطع تحصیلی دانشجو، سطوح دندانی و موقعیت اورهنگ نسبت به مارجین لثه از طریق مشاهده مستقیم توسط سوند استاندارد و نخ دندان مورد بررسی قرار گرفت. در موارد لازم برای این منظور از رادیوگرافی نیز استفاده گردید. داده ها توسط آزمون آماری chi-square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: بر اساس یافته های تحقیق، 52 درصد ترمیم های انجام شده دارای اورهنگ بودند که از آن میزان 10.9 درصد در حفره های کلاس II، 15.2 درصد در کلاس III، 17.5 درصد در کلاس IV و همچنین 8.4 در صد در حفره های کلاس V مشاهده شدند. از این میزان اورهنگ، 22.8 درصد در ترمیم های انجام شده توسط دانشجویان ترم 9، 28.2 درصد در دانشجویان ترم 10 و 1 درصد نیز در میان دستیاران تخصصی مشاهده شد. شیوع اورهنگ در سطوح پروگزیمال برابر 43.7 درصد و در سطوح غیر پروگزیمال برابر8.3 درصد بود. نتیجه گیری: تحقیق نشان دهنده وجود بیشتر اورهنگ در سطوح پروگزیمال، خلفی و قدامی، همچنین در نواحی حد لثه نسبت به نواحی زیر لثه و بالای لثه بود. همچنین اورهنگ در میان دانشجویان بیشتر از دستیاران مشاهده شد.

زمینه و هدف: فلوئور مهم ترین عنصری است که سطح دندان را تغییر می دهد، لذا مصرف در حد مجاز آن برای سلامت دندان مفید بوده و کاهش یا افزایش آن به بروز ضایعاتی در سیستم های مختلف بدن از جمله سیستم دندانی منجر می شود. مقدار فلوراید آب های سطحی حدود 0.5 mg/1 بیان شده که از حد بهینه فلوراید آب شرب اعلام شده از طرف WHO (1ppm) کمتر می باشد. با توجه به این که طبق بررسی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیش از %68 آب شرب استان خوزستان از طریق منابع سطحی تامین می گردد، فلوروزیس و پوسیدگی دندانی به وفور در سطح استان خوزستان مشاهده می شود. با در نظر گرفتن نقش فلوراید در کاهش پوسیدگی، این تحقیق با هدف تعیین میزان شیوع و شدت فلوروزیس، میانگین DMF و مقایسه آن ها در شاخه های مارون، کارون و کرخه انجام گرفت.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 1152 دانش آموز 12-15 ساله مشغول به تحصیل در مدارس راهنمایی استان خوزستان از طریق مشاهده و مصاحبه و پرکردن پرسشنامه از لحاظ درجات مختلف فلوروزیس (شاخص (Dean و میزان DMFT (شاخص (WHO مورد معاینه قرار گرفتند. نتایج از طریق آزمون های آماری chi-square، آزمون t-student، همبستگی Pearson، Spearman و رگرسیون بر حسب مورد تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: شیوع فلوروزیس در درجات مختلف در شاخه های مارون، کارون و کرخه به ترتیب %62.2، %34.9، %57.3 و میانگین DMF 1.37، 1.20 و 0.6 به دست آمد. با افزایش میزان فلوراید، شیوع فلوروزیس نیز افزایش نشان داد (P<0.001). در دو شاخه کارون و کرخه افزایش فلوراید آب آشامیدنی و شیوع فلوروزیس با کاهش DMFT همراه بوده، ولی در شاخه مارون با افزایش فلوراید آب آشامیدنی و شیوع فلوروزیس، DMFT نیز افزایش یافت.نتیجه گیری: استان خوزستان به دلیل دارا بودن آب و هوای گرم و مرطوب، مصرف بالای غذاهای دریایی و علاقه زیاد افراد این مناطق به نوشیدن چای باعث گردیده که علی رغم وجود فلوراید به غلظت کمتراز حد مطلوب و پیشنهادی WHO شیوع بالای فلوروزیس را شاهد باشیم. علاوه بر موارد ذکر شده اثرات تنوع نژادی، اقتصادی و فرهنگی در سطح استان بر یافته های حاصل از تحقیق به چشم می خورد.

زمینه و هدف: یکی از اهداف انجام عمل جراحی راست فکی، بهبود وضع ظاهری صورت و افزایش هر چه بیشتر زیبایی بیمار می باشد. از طرف دیگر تغییرات نسج سخت با تغییرات نسج نرم همراه می باشند. با توجه به این موارد، همچنین اهمیت پاسخ و تبعیت نسج نرم از حرکات اسکلتی و دندانی، این تحقیق با هدف بررسی تغییرات نسج نرم از نمای نیم رخ فتوگراف بیمارانی که در سال 1378 در بیمارستان آیت اله طالقانی تحت عمل جراحی راست فکی قرار گرفته بودند انجام شد.مواد و روش ها: تحقیق به روش نیمه تجربی و با استفاده از تکنیک مشاهده صورت گرفت. فتوگراف نیم رخ 36 بیمار12) مرد و 25 زن) در حالت NHP برای تغییرات استفاده شد و سه خط راهنما تحت عناوین، -1 خط راهنمای افقی حقیقی، -2 خط عمومی ساختگی، -3 خط تراگوکانتال انتخاب، سپس تغییرات لندمارک های نسج نرم در سطح افق نسبت به خط عمودی ساختگی بررسی گردید. فتوگراف ها قبل از عمل و 6 ماه بعد از باز کردن IMF تهیه و تغییرات نسج سخت با استفاده از آنالیزهای سفالومتری که بلافاصله قبل از عمل و 6 ماه بعد از باز کردن IMF تهیه شده بودند محاسبه گردید. لندمارک های نسج نرم که مورد محاسبه قرار گرفتند عبارت بودند از: pn، sn، SLS، pgs، Ls و Li. همچنین لندمارک های نسج سخت از نمای رخ سفالوگرام عبارت بودند از: ANS، Apt، Is، Ii و pg.یافته ها: نتایج نشان دادند تغییرات نسج نرم با تغییرات نسج سخت هم زمان صورت گرفت. همچنین این تغییرات نسبت به تغییرات نسج سخت از نظر آماری معنی دار بود.نتیجه گیری: نسج نرم به دنبال تغییرات ایجاد شده در نسج سخت تغییر می یابد. در طراحی عمل جراحی راست فکی برای یک فرد باید عوامل متعددی از قبیل سن، جنس و نژاد به طور همه جانبه مورد بررسی قرار گیرد.

زمینه و هدف: تاثیر وضعیت اقتصادی اجتماعی روی شرایط پریودنتال زنان باردار و افزایش ریسک تولد نوزادان کم وزن و نارس در زنان بارداری که دارای بیماری پریودنتال هستند توسط محققان گزارش شده است. با توجه به عدم وجود اطلاعات اپیدمیولوژیک در خصوص وضعیت پریودنتال زنان باردار شهر کرمان مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت پریودنتال و نیازهای درمانی خانم های باردار روی خانم های باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر کرمان انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی روی 148 زن باردار که به روش خوشه ای تصادفی نمونه گیری شدند انجام شد. ابزار گردآوری داده ها بررسی فرم های اطلاعاتی مشتمل بر دو بخش اطلاعات فردی و وضعیت پریودنتال بر اساس شاخص CPITN بود. معاینات توسط پروپ پریودنتال ویلیامز و آینه مسطح دندانپزشکی انجام گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری  χ2 استفاده شد. یافته ها: %14.2 افراد دارای تومور حاملگی و %37.2 دارای افزایش حجم لثه بودند. شاخص CPITN با ماه حاملگی و سن افزایش می یافت. بین شاخص CPITN و متغیرهای سن، سطح مواد، وضعیت اشتغال، تعداد بارداری، تعداد فرزند، ماه فعلی بارداری و مراقبت های قبلی دندانپزشکی و تعداد دفعات مسواک زدن ارتباط آماری معنی دار مشاهده شد.نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاصل از این مطالعه به نظر می رسد که برنامه های آموزش بهداشت دهان و دندان در خلال دوران بارداری می توانند به سلامت لثه و نسوج نگهدارنده دندان و هم چنین سلامت نوزاد خانم باردار کمک نمایند.

زمینه و هدف: مال اکلوژن می تواند روی شخصیت افراد تاثیر داشته باشد. تعدیل شخصیتی در افراد دارای مال اکلوژن مشکل تر به نظر می رسد. در پاسخ روانی- اجتماعی مال اکلوژن، چگونگی ارزیابی و احساس فرد از مشکلات دندانی- صورتی و تاثیر آن ها بر زیبایی از همه چیز مهم تر است. هدف اصلی از این مطالعه بررسی میزان self satisfaction و self evaluation در دانش آموزان دوره راهنمایی و همبستگی میان متغیرهای تعیین کننده مال اکلوژن با میزان ارزیابی فرد از ظاهر دندانی خود و رضایت از آن می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه sectional- cross، 120 نمونه 58) دختر و 62 پسر) به صورت خوشه ای دو مرحله ای از 4 مدرسه راهنمایی 2) مدرسه دولتی، 2 مدرسه غیرانتفاعی) در شهر قزوین در سال 1382 انتخاب شدند. همه نمونه ها به صورت کلینیکی مورد معاینه ارتودنسی قرار گرفته، به سوالات مربوط به ارزیابی و رضایت از خود پاسخ دادند. برای تحلیل های آماری از نرم افزارهای 8 SAS و 12 SPSS و برای ترسیم نمودارهای آماری از 2000 Excell استفاده شد. به دلیل کیفی بودن متغیرهای مستقل و وابسته برای آزمون معنی داری از دو آزمون کی- دو (Chi -square) و فیشر (Fisher exact test) استفاده گردید. در صورتی که شرایط آزمون کی- دو برقرار نبود، آزمون دقیق فیشر انجام می گرفت.یافته ها: اورجت، کراودینگ و بی نظمی شدید ماگزیلا با میزان ارزیابی فرد از ظاهر خود و اورجت و بی نظمی شدید در مندیبل با میزان رضایت فرد از خود مرتبط بوده، هیچ گونه تفاوتی در دو جنس مشاهده نشد. اورجت، تنها متغیری است که هم در میزان self evaluation و هم در self satisfaction تاثیر گذار است.نتیجه گیری: ظاهر صورت، فکین و دندان ها در گروه سنی 12-15 ساله بر روی ارزیابی آن ها از ظاهر خود و رضایت از آن تاثیر می گذارد.

زمینه و هدف: با وجود تردیدهایی که در مورد لزوم وجود بافت لثه ای در اطراف دندان ها وجود دارد، افزایش عرض لثه کراتینیزه همچنان در مواردی خاص از اهمیت حیاتی برخوردار است. در میان روش های مورد استفاده، پیوند آزاد لثه متداول تر می باشد. اما از دیدگاه نظری روش های دیگر، هم چون پیوند آزاد لثه نواری و پیوند آزاد بافت همبند دارای مزیت هایی هستند که می توانند در انتخاب نوع پیوند موثر واقع گردند. این مطالعه با هدف ارزیابی این سه روش افزایش عرض لثه کراتینیزه انجام گردید.مواد و روش ها: تحقیق حاضر مطالعه کارآزمایی بالینی شاهد دار بوده و اطلاعات جمع آوری شده از طریق مشاهده، مصاحبه و ثبت در فرم اطلاعاتی به دست آمد.بیماران به شکل ساده و با تقسیم تصادفی انتخاب می شدند و در یکی از سه گروه درمانی قرار می گرفتند. 21 ناحیه قدامی فک پایین با کمبود لثه کراتینیزه، تحت جراحی با یکی از سه روش پیوند آزاد لثه، پیوند آزاد لثه نواری و پیوند آزاد بافت همبندی قرار گرفتند. یک و شش ماه پس از جراحی، پیوند ها از نظر میزان عرض لثه ایجاد شده، رضایت بیمار، هماهنگی رنگ پیوند با بافت مجاور، نیاز پیوند به ژنژیوپلاستی و عوارض پس از جراحی مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد به طوری که برای توصیف متغیرهای کیفی شامل رنگ پیوند، هماهنگی رنگ پیوند با بافت مجاور، میزان رضایت بیمار و پریودنتیست خارج از طرح از نتایج کار، کانتور پیوند و لزوم انجام ژنژیوپلاستی به محاسبه درصد و فراوانی اقدام شد. جهت بررسی ارتباط متغیرهای کیفی از آزمون chi -square استفاده شد. همچنین جهت مقایسه تفاوت میانگین عرض لثه کراتینیزه بین سه گروه از آزمون غیرپارامتری Kruskal -Wallis استفاده گردید.یافته ها: این مطالعه نشان داد که میزان عرض لثه کراتینیزه یک ماه پس از کاربرد سه روش پیوند آزاد لثه، پیوند آزاد لثه نواری و پیوند آزاد بافت همبندی به ترتیب به 5.28، 6.50، 5.00 میلی متر افزایش یافت. این نتایج در ماه ششم نیز 6.42، 6.68، 4.14 میلی متر به دست آمد. از نظر زیبایی با توجه به رنگ و کانتور پیوند، نتایج حاصل از کاربرد پیوند بافت همبندی آزاد بهتر از پیوند آزاد لثه نواری بود. (p < 0.05)  واین در حالی بود که پیوند آزاد لثه نواری بهتر از پیوند آزاد لثه ای بود (p<0.05). در مورد متغیرهای عوارض پس از جراحی، هماهنگی رنگ پیوند با بافت مجاور و یا لزوم انجام ژنژیوپلاستی تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. موفقیت کلی درمان با سه روش پیوند آزاد لثه ای، لثه نواری و پیوند بافت همبندی به ترتیب %57.1، %100 و%28.6 به دست آمد که با سطح معنی دار P=0.015 تفاوت آشکاری را نشان داد.نتیجه گیری: هر سه روش توانایی افزایش لثه کراتینیزه را دارا می باشند ولی روش پیوند آزاد لثه، خصوصا نوع نواری برای مواردی که به حداکثر عرض لثه کراتینیزه نیاز می باشد، توصیه می گردد. پیوند آزاد بافت همبند حداکثر زیبایی را در ناحیه ایجاد می کند و در صورت نیاز به هر دو شاخص فوق، پیوند آزاد نواری توصیه می شود.

زمینه و هدف: Hypodontia (فقدان مادر زادی یک یا چند دندان دایمی) شایع ترین آنومالی تکاملی دندان می باشد و می تواند به ایجاد مشکلاتی در ظاهر و زیبایی، جویدن، اکلوژن موثر باشد. آگاهی بیشتر از میزان وجود چنین مشکلاتی می تواند کمک موثری در امر شناسایی و پیشگیری از عوارض آن ها باشد. هدف اصلی از این بررسی تعیین فراوانی Hypodontia یعنی فقدان مادر زادی یک یا چند دندان دایمی در دانش آموزان 15 ساله (دختر، پسر) اهواز در سال 1381 می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی نمونه گیری به روش خوشه ای تصادفی انجام شد. جمع آوری اطلاعات به کمک پرسشنامه، رادیوگرافی پانورامیک و معاینه کلینیکی بر روی 866 نفر از دانش آموزان 15 ساله دبیرستان های اهواز (دختر و پسر) صورت گرفت. برای تعیین تفاوت بین دو جنس از تست Chi –square استفاده شد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد شیوع Hypodontia بدون احتساب مولر سوم %4 است که در جنس مونث %4.8 و در جنس مذکر%3.4 می باشد. شایع ترین دندان های غایب به ترتیب، لترال بالا با شیوع %35.8، سپس پرمولر دوم پایین با شیوع %28.4، سانترال پایین با شیوع %8.9 و پرمولر دوم بالا با شیوع %7.4 بودند. همچنین فقدان مادرزادی دندان در فک بالا شایعتر فک پایین بود.نتیجه گیری: شیوع هیپونشیا در اهواز معادل %4 است که نزدیک به سایر تحقیقات داخلی می باشد. شیوع آن در دختران نسبت به پسران از میزان بالاتری برخوردار است که از نظر آماری معنی دار نمی باشد.

زمینه و هدف: استحکام اتصال ترمیم های باند شونده به عاج در دوام و موفقیت کلینیکی آن ها نقش اساسی دارد. از طرفی به دلیل وقت گیر و پرهزینه بودن آزمایشات کلینیکی و پیشرفت سریع در مواد اتصال دهنده عاجی دستیابی به روشی ساده، سریع و استاندارد جهت ارزیابی استحکام اتصال آن ها در تست های آزمایشگاهی ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی تاثیر سرعت های متفاوت cross-head بر روی استحکام اتصال برشی دو نوع اتصال دهنده عاجی نسل چهارم (Scotchbond Multi-Purpose)  و نسل پنجم (Single Bond) و طبقه بندی نوع شکست ایجاد شده Cohesive) ، Adhesive یا (Mixed می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی تجربی چند متغیری سطوح باکالی 80 دندان پرمولر سالم توسط فرز الماسی چرخی شکل تا ناحیه راس کاسپ تراشیده شد تا عاج آن ها اکسپوز گردد، سپس سطوح عاجی توسط دیسک های کاغذی همراه با اسپری آب و هوا مسطح گردیدند. در نهایت نمونه ها به دو گروه تصادفی  40تایی تقسیم شدند و طبق دستور کارخانه سازنده با اسید فسفریک %35 اچ شد، سیستم های اتصال دهنده عاجی Scotchbond Multi-Purpose و Single Bond بر روی نمونه ها به کار رفت. در مرحله بعد با استفاده از مولد های پلاستیکی3×5 mm  کامپوزیت Z100 به نمونه ها متصل و هر گروه 40 تایی به چهار دسته تصادفی 10 تایی تقسیم گردید و میزان استحکام اتصال برشی دسته های اول، دوم، سوم وچهارم هر گروه به ترنیب با سرعت 0.5 mm.min cross-head، 1، 2 و 5 در دستگاه Dartec تعیین شد. سپس جهت تعیین نوع شکست ایجاد شده، نمونه های شکسته شده توسط دستگاه استریومیکروسکوپ با بزرگنمایی 56 مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت داده ها با استفاده از آزمون های آماری تحلیل واریانس یک طرفه (one way ANOVA) و آزمون Duncan برای متغیرهای کمی و از آزمون x2 و آزمون دقیق فیشر برای متغیرهای کیفی استفاده شد. یافته ها: بررسی های آماری نشان داد که در گروه Scotchbond Multi-Purpose بین میانگین استحکام اتصال برشی و نوع شکست نمونه ها که با سرعت cross-head 0.5 mm/min) و (1 و2 mm/min) و (5 تحت آزمایش قرار گرفته بودند تفاوت معنی داری وجودنداشت (P > 0.05)، ولی بین بقیه نمونه هایی که با سرعت cross-head  0.5 mm/min) و (2، 0.5 mm/min) و (5، 1mm/min)  و (2 و1 mm/min) و (5 بررسی شده بودند، اختلاف آماری معنی دار بود (P < 0.001) . در گروه Single Bond هم بین میانگین استحکام اتصال برشی و نوع شکست نمونه هایی که با سرعت های cross-head متفاوت (5, 0, 1, 1.25, mm/min) تحت آزمایش قرار گرفته بودند، اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت (P > 0.05).نتیجه گیری: هر چند در بررسی استحکام اتصال برشی سیستم های اتصال دهنده عاجی، استفاده از سرعت های cross-head متفاوت می تواند مقادیر استحکام اتصال و الگوی شکست ایجاد شده را تحت تاثیر قرار دهد، ولی سرعت های cross-head کمتر از 1mm/min موجب شکست adhesive بیشتری شده، بنابراین جهت تست های استحکام اتصال برشی ترجیح داده می شوند.

زمینه و هدف: در مورد علت درگیری بعضی نواحی خاص لثه (نواحی دندان های 1 بالا و6 بالا و پایین) در برخی بیماری های پریودنتال، هیچ توجیه قابل توجهی عنوان نشده است. با توجه به این که مناطق یاد شده نزدیک فورامن های محل گذر اعصاب قرار دارند و با توجه به این که نوروپپتیدها که از انتهای اعصاب آزاد می شوند، نقش مهمی در برانگیختن التهاب دارند، همچنین از آنجایی که به نقش  SP و CGRP در بیماری های پریودنتال اشاره شده، بنابراین این تحقیق با هدف تعیین رابطه میان غلظت نوروپپتیدها با بافت سالم لثه نواحی مختلف دندانی صورت پذیرفت. مواد وروش ها: برای انجام این مطالعه تحلیلی، 17 نمونه بافت سالم لثه مربوط به دندان های 1 بالا و6 بالا و پایین (گروه مورد) و 23 نمونه بافت سالم لثه مربوط به سایر نواحی دندانی (گروه شاهد) جمع آوری شدند. نمونه های جمع آوری شده مورد کشت 72 ساعته بافتی قرار گرفته، با روش EIA به تعیین غلظت SP و CGRP در مایع رویی (supernatant) کشت آن ها اقدام شد. جهت انجام آنالیزهای آماری از آزمون های آماری غیرپارامتری (Non Parametric) U Mann Whitney و تعیین ضریب همبستگی Spearman استفاده گردید. یافته ها: در تمامی نمونه های مورد مطالعه، به حضور قابل توجه هر دو نوروپپتید برخورد شد. در مورد CGRP مشخص شد که غلظت این نوروپپتید در لثه مربوط به نواحی دندانی 6 بالا و پایین، به طور قابل توجهی پایین تر از سایر نواحی بود (P ≈ 0.023). در مورد SP به اختلاف آماری معنی دار بین گروه های مورد و شاهد برخورد نشد. نتیجه گیری: براساس یافته های به دست آمده از این تحقیق و با توجه به حضور SP و CGRP در تمام نمونه های بافت سالم لثه می توان چنین نتیجه گیری کرد که این دو نوروپپتید، احتمالا در تنظیم حفظ سلامت بافت لثه نقش دارند و با توجه به پایین تر بودن غلظت CGRP در نواحی دندانی 6 بالا و پایین، شاید بتوان یکی از دلایل درگیری بیشتر این نواحی در برخی بیماری ها به پایین بودن غلظت این نوروپپتید نسبت داد.

زمینه و هدف: امروزه به کارگیری ایمونوهیستوشیمی به یک ابزار مکمل برای تشخیص نئوپلاسم ها در کنار رنگ آمیزی های H&E تبدیل شده است. در نئوپلاسم های غدد بزاقی هنوز آنتی ژن های اختصاصی شناسایی نشده و تعدادی از ایمونومارکرهای کمتر اختصاصی در تشخیص و طبقه بندی این نئوپلاسم ها به کار می روند که به خصوص در مورد نقش سلول های میواپی تلیال کمک کننده است. هدف از این مطالعه بررسی ایمونوهیستوشیمی مارکرهای سلول های میواپی تلیال GFAP)، اکتین، ویمنتین و (S100 در پلئومورفیک آدنوما و موکواپی درموئید کارسینومای غدد بزاقی جهت تشخیص افتراقی این تومورها و تعیین هیستوژنز آن ها است.مواد و روش ها: در این تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش نمونه گیری آسان، تعداد 25 نمونه پلئومورفیک آدنوما و 25 نمونه موکواپی درموئید کارسینومای غدد بزاقی که با فرمالین فیکس و در پارافین غوطه ور شده بودند، برای بررسی حضور پروتیین های GFAP، Actin- Specific .muscle، ویمنتین و S100 به روش استاندارد بیوتین- استرپتاویدین و Antigen Retrival رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمیایی شدند. سپس واکنش ایمنی در سلول های میواپی تلیال و ناحیه کندرومیگزوییدی پلئومورفیک آدنوما و سلول های موکوسی، اپی درموییدی و حد واسط موکواپی درمویید کارسینوما ارزیابی و با کمک روش Regezi، score بندی شد.0): منفی، +1: رنگ پذیری پراکنده و کانونی، +2: کمتر از%25 سلول ها مثبت، +3: بین %25- %50 سلول ها مثبت، +4: بیشتر از %50 مثبت) اطلاعات به دست آمده با به کار گیری آزمون آماری square- Chi و با سطح معنی دار0.05 (P < 0.05) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در هر 25 نمونه پلئومورفیک آدنوماها تمامی سلول های غیرلومینال و ناحیه کندرومیگزوییدی برای GFAP و ویمنتین واکنش +4 نشان دادند در حالی که در مورد اکتین واکنش +3 ® 0 دیده شد  12)مورد منفی،  12مورد+1،  1مورد (+3 و برای S100 واکنش +4 ® +1 دیده شد  3) مورد+1،  3مورد +2،  18مورد +3 و  1مورد (+4. اما در هر 25 مورد موکواپی در موییدکارسینوماها سلول های تومورال بدون توجه به درجه هیستوپاتولوژی برای تمام مارکرهای ذکر شده منفی گزارش شد و تنها استرومای همبندی با آنتی بادی های GFAP و ویمنتین رنگ گرفتند. مقایسه فراوانی این پروتیین ها در دو تومور از نظر آماری تفاوت معنی داری نشان داد (P<0.001). در مورد هر دو تومور واکنش ایمنی در غدد بزاقی فرعی و غدد بزاقی اصلی تفاوتی نشان نداد.نتیجه گیری: حضور مارکرهای سلول های میواپی تلیال در پلئومورفیک آدنوما، تاکیدی بر حضور و نقش سلول های میواپی تلیال در هیستوژنز این تومور می باشد و عدم تظاهر یا تظاهر حداقل این آنتی ژن ها در موکواپی درمویید کارسینوما نشان دهنده عدم تمایز سلول های میواپی تلیال در هیستوژنز این تومور است. در حقیقت بررسی مارکر های سلول های میواپی تلیال می تواند در تشخیص افتراقی تومور های غدد بزاقی با تمایز سلول های میواپی تلیال و همچنین، در تعیین هیستوژنزاین تومور ها موثر باشد.

زمینه و هدف: ویروس هرپس سیمپلکس علت طیف وسیعی از عفونت ها در نواحی مختلف بدن می باشد. هرپس سیمپلکس تیپ I نوعی از این ویروس است که عامل دو بیماری دهانی ژنژیواستوماتیت حاد و تب خال می باشد. تاکنون داروهای متعددی برای درمان این ضایعات معرفی شده اند که هر کدام عوارض خاص خود را دارند. از این رو معرفی یک داروی گیاهی با حداقل تاثیرات جانبی برای درمان این ضایعات ضروری به نظر می رسد. سیر با توجه به دارا بودن خواص درمانی متعدد از جمله اثر ضد ویروسی می تواند داروی مناسبی باشد. بنابراین این تحقیق با هدف بررسی اثر ضد ویروسی سیر و استفاده از آن به عنوان یک داروی گیاهی در درمان ضایعات ناشی از HSVI صورت پذیرفت.مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی جهت مطالعه به صورت هم زمان می باشد از کشت سلول «هلا» برای انجام آزمایشات مختلف استفاده شد. ویروس مورد استفاده از طریق نمونه برداری از بیماران مبتلا به ضایعات دهانی تهیه گردید که بعد از افزایش عیار آن، توسط آزمایش TCID 50 در کشت سلولی تیتر آن تعیین شد. در مرحله بعد غلظت سیتوتوکسیک هر دو نوع عصاره آبکی و الکلی سیر در کشت سلولی تعیین و سپس در آزمایش دیگری اثر ضد ویروسی دو نوع عصاره مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: غلظتی از عصاره سیر که باعث مرگ در %50 سلول ها گردید (CC50) به ترتیب برای عصاره آبکی و الکلی برابر 2.91 و 3.05 mg/ml و غلظتی که باعث %60 کاهش در اثرات سیتوپاتیک ویروس شد (IC50) به ترتیب برابر 1.13 وmg/ml 0.98 به دست آمد.نتیجه گیری: به طور کلی یافته های این پژوهش بیانگر اثر بازدارندگی بارز هر دو نوع عصاره سیر بر روی HSVI می باشد. از طرفی سیر دارای اثرات سیتوتوکسیک نیز هست که در غلظت های بالاتر از غلظت های ضد ویروسی نمایان می شود.

زمینه و هدف: تجویز نابجای داروها توسط کادر پزشکی در اکثر جوامع و حتی کشورهای پیشرفته وجود دارد. از آنجا که تاکنون در مورد الگوی نسخه نویسی دندان پزشکان در ایران مطالعه ای صورت نگرفته است و تنها در مطالعات محدودی به تجویز آنتی بیوتیک ها توسط دندان پزشکان قزوین اشاره گردیده است، مطالعه حاضر با اهداف بررسی الگوی نسخه نویسی دندان پزشکان استان کرمان طی یک دوره یک ساله انجام پذیرفت.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی مقطعی با بررسی 850 نسخه که به صورت تصادفی از میان 10500 نسخه موجود دندان پزشکان در سال 1380 که از مرکز بیمه خدمات درمانی استان کرمان جمع آوری شده بودند انجام گرفت. سپس نسخ هر فصل جدا شده، در نهایت برای هر فصل بین 215-210 نسخه از لحاظ سن و جنس مراجعه کنندگان، فصل تجویز، دسته دارویی، نام داروی تجویز شده و راه تجویز دارو مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته ها: از لحاظ سن و جنس بیماران مراجعه کننده به دندان پزشکان استان کرمان تفاوت معنی داری مشاهده نشد. میانگین اقلام دارویی تجویز شده توسط دندان پزشکان استان کرمان 2.03±0.64 قلم دارو بود. اکثر اقلام دارویی 81)  درصد) از طریق خوراکی تجویز شده بودند. آنتی بیوک ها (%82.2)، داروهای ضد التهاب غیر استروییدی (%62)  و داروهای ضد درد (%32.7) جزو شایع ترین داروهایی بودند که توسط دندان پزشکان استان کرمان تجویز شده بودند. آموکسی سیلین (%50)  بیشترین موارد تجویز را در بین آنتی بیوتیک ها داشت و ایبوپروفن (%34.3) و مفنامیک اسید (%26.5) پرمصرف ترین داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی بودند.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عملکرد دندان پزشکان استان کرمان در مورد تعداد اقلام دارویی در هر نسخه مناسب است، اما مقادیر تجویز آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد التهاب غیراستروییدی بسیار بالاتر از مقادیر تجویز شده در سایر مطالعات است که این امر لزوم تغییر در الگوی نسخه نویسی دندان پزشکان استان کرمان را ضروری می سازد.

زمینه و هدف: علاوه بر میکروارگانیسم ها، عوامل متعدد دیگری نیز در ایجاد پوسیدگی دندان دخالت دارند که پاسخ های ایمنی میزبان از جمله آن ها می باشند. از میان عوامل مختلف سیستم ایمنی، در مورد نقش نوتروفیل ها در جلوگیری یا بروز پوسیدگی دندان، علی رغم این که به عنوان اولین خط دفاعی به حساب می آیند، تحقیقات چندانی صورت نگرفته است. با توجه به مطالب فوق این تحقیق با هدف تعیین میزان کموتاکسی نوتروفیل های خون در افراد مبتلا به پوسیدگی دندان انجام پذیرفت.مواد و روش ها: برای انجام این مطالعه توصیفی، 50 نفر از دانشجویان دندان پزشکی سال های چهارم، پنجم و ششم که مبتلا به پوسیدگی دندان بودند، انتخاب شدند. سپس جهت انجام آزمایش کموتاکسی، میزان 10 میلی لیتر خون هپارینه از نمونه ها گرفته شد و پس از جداسازی نوتروفیل ها با استفاده از دکستران، اقدام به اندازه گیری میزان کموتاکسی این سلول ها با استفاده از روش Modifed Boyden شد. داده ها توسط آزمون های آماری ANOVA، t و تعیین ضریب همبستگی Pearson مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: بر اساس آزمایش مزبور، میزان کموتاکسی نوتروفیل ها در افراد مورد مطالعه، حدود 94.38 ± 12.08 میکرومتر برآورد گردید. با انجام آزمون های آماری مشخص شد که بین کموتاکسی نوتروفیل ها و DMF، همبستگی و اختلاف آماری معنی داری وجود ندارد. اما با مقایسه میزان کموتاکسی نوتروفیل ها با درجه پوسیدگی فعال، بین درجات صفر و 5 (P » 0.000) و درجات 1 و 5 (P » 0.016)  پوسیدگی فعال، از لحاظ میانگین کموتاکسی نوتروفیل ها، اختلاف آماری معنی دار مشاهده شد.نتیجه گیری: براساس یافته های به دست آمده ازاین تحقیق می توان چنین نتیجه گیری کرد که در بروز پوسیدگی دندان، احتمالا نقص در کموتاکسی نوتروفیل ها مطرح نمی باشد. به عبارت بهتر، نه تنها در مورد پوسیدگی به نقص در کموتاکسی این سلول برخورد نمی شود بلکه احتمالا کموتاکسی آن، ارتباط مستقیمی با درجه فعال بودن پوسیدگی دارد. البته جهت اثبات فرضیه فوق، به انجام تحقیقات بیشتر نیاز می باشد.

زمینه و هدف: در ایران، در نواحی خاصی از شهرستان رامسر، مناطقی وجود دارند که سطح پرتوزایی طبیعی در آن ها بسیار بالا می باشد. در واقع، سطح پرتوزایی زمینه ای در برخی مناطق رامسر، به عنوان یکی از بالاترین سطوح شناخته شده در جهان می باشد. پرتوزایی زمینه ای بالا در این مناطق از رامسر، به طور اولیه، به علت حضور مقادیربسیار بالا از رادیم 226 و فرآورده های ناشی از واپاشی آن (مانند گاز رادان) است که به وسیله چشمه های آب گرم به سطح زمین آورده می شوند. با توجه به تمایل رادیم 226 به رسوب در بافت های معدنی نظیر دندان واستخوان، هدف از انجام این مطالعه، بررسی وضعیت سلامت دندان ها و انساج نگه دارنده آن ها (پریودنشیم)، در ساکنان مناطق اداری پرتوزایی طبیعی به میزان بالا، در مقایسه با منطقه کنترل، در شهرستان رامسر بود.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی، به صورت مورد و شاهدی با استفاده از روش تمام شماری و تکنیک مشاهده و مصاحبه، بر روی 322 نفر (شامل 178 نفر در گروه مورد و 144 نفر در گروه شاهد) انجام گرفت. شاخص های مورد استفاده برای ارزیابی وضعیت سلامت دندان ها و انساج پریودنشیم در دو گروه، شامل DMFT و CPI بودند. برای ورود داده ها و رسم نمودارها نرم افزار Excel 2000 به کار رفت و انجام آزمون ها و تحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزارهای SPSS 11 و SAS 8 انجام گرفت.یافته ها: نتایج، تفاوت معنی داری را در مورد دو شاخص DMFT و CPI (به ترتیب: P-value < 0.01 و (P-value < 0.05، نشان داد. میانگین DMFT در گروه اول، (13.13 ± 6.10) ، و در گروه کنترل، (10.83 ± 6.61)، بود. در مورد شاخص CPI، به ترتیب در مناطق با پرتوزایی بالا و پایین، درصد افرادی که پریودنشیم آن ها سالم بود، %1.1، و %6.9، درصد افرادی که بالاترین نمره تعلق گرفته به آن ها، 1 (خونریزی در موقع پروبینگ) بود، %9.6 و %13.9، درصد افرادی که بالاترین نمره تعلق گرفته به آن ها، 2 (وجود جرم زیرلثه ای) بود، %50.6 و %49.3، درصد افرادی که بالاترین نمره تعلق به آن ها، 3 (وجود پاکت کم عمق) بود، %35.4 و %25.7، و درصد افرادی که بالاترین نمره تعلق گرفته به آن ها، 4 (وجود پاکت عمیق) بود، %3.4 و %4.2 به دست آمد. در صورتی که کد های 3 و 4 را که نشان دهنده قطعی بیماری پریودنتال می باشند، روی هم به عنوان یک سطح (سطح بیماری عمده پریودنشیم) در نظر بگیریم، درصد پاکت پریودنتال (کم عمق و عمیق)، در منطقه دارای پرتوزایی بالا، %38.8 و در منطقه کنترل، %29.9 به دست می آید.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده در مورد شاخص های DMFT و CPI، وضعیت سلامت دندان ها و انساج نگهدارنده آن ها را، در افراد ساکن در مناطق با پرتوزایی بالا، متفاوت از منطقه کنترل، ودر مجموع، نامناسب تر نشان داد. این تفاوت، با هیچ یک از متغیرهای جنسیت، سن، وضعیت سواد، استعمال سیگار، تعداد دفعات مسواک زدن در روز (و شاخص پلاک دندانی، که نسبت به تعداد دفعات مسواک زدن در روز، نماینده مناسب تری از وضعیت بهداشت دندان های فرد می باشد)، مراجعه جهت چک آپ دندان پزشکی و نوع آب مصرفی توسط ساکنان دو منطقه، قابل توجیه نبود.

زمینه و هدف: در جامعه ما، هنوز پوسیدگی های زود هنگام دندان های شیری (early caries) و پوسیدگی های ناشی از شیشه شیر (Baby bottle tooth decay) در کودکان به کرات دیده می شوند. این دندان ها جهت پیشگیری از پیشرفت پوسیدگی و بروز عفونت و درد فوری به ترمیم نیاز دارند. نظر به این که سن کودک، هنگام درمان این پوسیدگی ها بسیار کم بوده و کودک غالبا همکاری لازم برای تزریق بی حسی موضعی و روش های معمولی مکانیکی برداشتن پوسیدگی را ندارد، استفاده از روش های مناسب تری به عنوان جایگزین که کمک زیادی به کودک و دندان پزشک نماید، ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر برداشتن پوسیدگی، به روش شیمیایی- مکانیکی، بر ریزنشت ترمیم های کامپوگلاس در مولرهای شیری است.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، که به صورت آزمایشگاهی انجام گردید، 70 مولر شیری کودکان کمتر از 5 سال با پوسیدگی پروگزیمالی (به شکل حفره) کشیده شده با روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. دندان ها به طور تصادفی به دو گروه، تقسیم شدند. در یک گروه حذف پوسیدگی به روش مکانیکی توسط فرز روند کار باید با هندپیس دور کند و در گروه دیگر پوسیدگی به روش شیمیایی مکانیکی توسط ژل Carisolv مطابق دستور کارخانه سازنده حذف گردید. سپس همه نمونه ها توسط ماده ترمیمی کامپوگلاس ترمیم شدند. پس از آن نمونه ها در حرارت C 37º به مدت 24 ساعت نگهداری شده، سپس مورد ترموسایکلینگ قرار گرفتند. به دنبال آن نمونه ها به فاصله 1-2 میلی متر از لبه ترمیم (به استثنای لبه اکلوزالی) با دو لایه لاک ناخن سیل شده و در محلول فوشین باز یک 0.5 درصد به مدت 24 ساعت در حرارت C 37˚ غوطه ور شدند. سپس توسط دستگاه برش به صورت مزیودیستالی برش داده شدند. میزان نفوذ رنگ که معیار میزان ریزنشت است توسط استریومیکروسکوپ نوری با بزرگنمایی 40x مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به صورت کیفی به وسیله آزمون آماری chi square و نسبت ها و همچنین به صورت کمی توسط آزمون t آنالیز شدند.یافته ها: آزمون های کیفی نشان دادند که نفوذ رنگ در دیوار ژنژیوال و اگزیال در گروه شیمیایی مکانیکی کمتر از گروه مکانیکی است و این تفاوت از نظر آماری معنی دار است. آزمون کمی نیز نشان داد که طول نفوذ رنگ در دیواره های ژنژیوال و اگزیال (بر حسب میلی متر) در روش شیمیایی مکانیکی کمتر از روش مکانیکی است و این تفاوت از نظر آماری معنی دار است.نتیجه گیری: میزان ریزنشت در ترمیم های کامپوگلاس، به دنبال حذف پوسیدگی با روش شیمیایی مکانیکی، نسبت به روش مکانیکی کمتر است بنابراین می توان در مورد لزوم، این روش را جایگزین روش رایج نمود.

زمینه و هدف: برای انتخاب یک ماده ترمیمی دندان پزشک باید معیارهای متعددی را برای هر موقعیت در نظر داشته باشد. یکی از این معیارها و ویژگی ها، استحکام باند میان ماده ترمیمی و دندان می باشد. برقراری باند مستحکم و دایمی به مینا و عاج، ویژگی مطلوب یک ماده ترمیمس است که از ریزنشت و عواقب مضر آن جلوگیری می کند. بنابراین این مطالعه با هدف مقایسه استحکام میکروبرشی ناحیه ای S.E Bond به عاج دندان های شیری انجام شد.مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی که از نوع controlled trial می باشد تعداد 20 عدد دندان کانین شیری که فاقد هر گونه پوسیدگی، شکستگی و آنومالی ساختاری بودند، کشیده شده، پس از ضد عفونی کردن، در داخل سالین در دمای اتاق نگهداری شدند. هر دندان از طریق ground section به صورت باکولینگوالی به دو نیمه تقسیم شد. از بین دو نیمه مزیالی و دیستالی حاصل، یکی از آن ها به صورت تصادفی برای بررسی انتخاب شد. کامپوزیت رزین (Ap-x: A2)  در داخل mircro bore tygon tubing با ارتفاع 1 mm و قطر داخلی 0.7 mm قرار گرفته، پک شد. پس از این که self-etch primer (طبق دستور کارخانه مصرفی) بر روی عاج ناحیه انسیزال و سرویکال (سمت باکال) به کار رفت، tygon tube های محتوی کامپوزیت بر روی این نواحی قرار داده شده، به مدت 40 ثانیه کیور شدند. Microshear bond strength از طریق دستگاه microshear تعیین و mode of failure نیز توسط استریومیکروسکوپ بررسی شد. همچنین از نواحی انسیزال و سرویکال کانین های شیری دو نمونه به صورت تصادفی به منظور بررسی توبول های عاجی در این نواحی توسط SEM انتخاب شد. در نهایت از آن جا که آزمونKolmogorov-smirnov  توزیع داده ها را نرمال نشان داد از آزمون student t test جهت تجزیه و تحلیل داده ها و جهت بررسی متغیر mode of failure از آزمون chi-square استفاده شد.یافته ها: مشاهدات SEM آشکار ساخت که توبول های عاجی در هر دو ناحیه انسیزال و سرویکال به صورت مایل می باشند، بنابراین هیچ اختلافی در جهت توبول های عاجی میان دو ناحیه وجود نداشت. میانگین microshear bond strength در ناحیه انسیزال برابر با  33.88 ± 10.67 MPaو در ناحیه سرویکال برابر با 28.79 ± 11.72 MPa بود. Adhesive failure نیز فراوان ترین mode of failure مشاهده شده در هر دو گروه بود.نتیجه گیری: microshear bond strength با استفاده از S.E Bond هیچ اختلاف آماری معنی داری میان عاج دو ناحیه انسیزال و سرویکال دندان شیری نشان نداد.

مقدمه: پزشکی مبتنی بر شواهد (Evidence-base medicine) عبارت است از پیدا کردن، ارزیابی و استفاده از نتایج پژوهش های جدید به صورت سیستماتیک و براساس تجارب کلینیکی. تعریف فوق شامل دندان پزشکی و کلیه شاخه های آن از قبیل ارتودنسی نیز می شود.هنگامی که اصطلاح پزشکی مبتنی بر شواهد برای اولین بار پا به عرصه گذاشت کلینسین ها از تبدیل آن به یک موضوع دستوری اجباری نگران بودند. ولی حامیان پزشکی مبتنی بر شواهد به این موضوع تاکید کردند. یک کلینسین موفق تنها از تجارب کلینیکی شخصی و یا از نتایج مقالات مفید در دسترس استفاده نمی کند بلکه نتایج هر دو را به کار می بندند. اگر ریسک استفاده از تجارب روزمره کلینیکی که در برخی موارد ارزش تعمیم به عموم را نیز دارند توسط شواهد مستدل کنترل نگردد ممکن است در برخی بیماران کاربردی نداشته باشد.