خط مشی گذاری عمومی در مدیریت (رسالت مدیریت دولتی)
سال:1390 | دوره:2 | شماره:3 |تعداد مقالات:7

از جمله موضوعات مهمی که در طی چند سال گذشته بسیار مورد توجه محافل اقتصادی کشور ما بوده، بحث خصوصی سازی و اجرای اصل 44 قانون اساسی است. حال سوالی که مطرح است این است که تغییر نوع مالکیت شرکت ها با توجه به معیارهای نوین ارزیابی واحدهای تجاری، تا چه حد توجیه منطقی دارد؟ به عبارت دیگر، آیا واحدهای تجاری با مالکیت خصوصی در محیط اقتصادی کشور ما توانسته اند ارزش آفرینی بیشتری از سایر شرکت های دولتی داشته باشند؟این مقاله به بررسی ارتباط میان نوع مالکیت شرکت ها (میزان حمایت دولت از آن ها) و معیارهای مالی نوین سنجش عملکرد و همچنین معیارهای سنجش ارزش آفرینی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. در این تحقیق که برای یک دوره نه ساله اجرا شده، ارتباط میان نوع مالکیت شرکت های مورد مطالعه فعال در بورس تهران که دارای ویژگی های تعریف شده در پژوهش به عنوان جامعه آماری و نمونه آماری بودند، با معیارهای نوین سنجش عملکرد و ارزش آفرینی مورد آزمون قرار گرفته است. فرضیه های تحقیق از طریق همبستگی، رگرسیون غیرخطی ساده و آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین درصد تملک دولت از سهام شرکت ها و ارزش آفرینی ارتباط معنی داری وجود دارد. بدین ترتیب که شرکت های خصوصی که درصد تملک دولت از سهامشان کمتر از 50 درصد است، ارزش آفرینی بیشتری دارند. همچنین، طبق یافته های به دست آمده، بین معیارهای نوین سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش آفرینی (یعنی EVA و CVA) و معیارهای سنتی (یعنی ROA و ROE) رابطه وجود دارد. در نهایت اینکه شرکت های دارای مالکیت خصوصی نسبت به شرکت های دولتی دارای ارزش آفرینی می باشند.

شرکت ملی گاز ایران در طی سال های 2003 و 2004 اقدام به برون سپاری برخی از وظایف و فعالیت های خود نمود و پیرو این تصمیم 8000 نفر از کارکنان خود را در قالب بازنشستگی زودرس، بازخرید، برکناری و ... تعدیل کرد. این پژوهش که با هدف بررسی تاثیر اجرای طرح برون سپاری بر عملکرد کارکنان انجام شده است به لحاظ مخاطب شناسی کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع «توصیفی-پیمایشی» می باشد. در این پژوهش با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساز که حاوی 20 سوال در مقیاس لیکرت است به بررسی دیدگاه مدیران و کارشناسان درباره تاثیر اجرای طرح بر عملکرد کارکنان پرداخته شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه مدیران و کارشناسان دارای مدرک تحصیلی حداقل لیسانس در شرکت ملی گاز ایران است که تعداد آن ها در طی دوره انجام تحقیق 520 نفر بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول جوامع محدود 82 نفر برآورد شده است و برای تحلیل داده های تحقیق نیز از آزمون کولموگروف-اسمیرنف و t تک نمونه ای و نمونه های مستقل استفاده شده است که در نهایت با مقایسه دیدگاه مدیران و کارشناسان مشخص شد که بین اجرای طرح برون سپاری و عملکرد کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین یافته های تحقیق نشان می دهند که اجرای طرح برون سپاری موجب بهبود عملکرد کاری کارکنان نشده است.

حکمرانی خوب از جمله مباحث مطرح در زمینه توسعه کشورها است. در سالیان اخیر، حکمرانی خوب تبدیل به موضوعی داغ در مدیریت بخش دولتی شده است و این به واسطه نقش مهمی است که حکمرانی در تعیین سلامت اجتماع ایفا می کند. می توان گفت سازمان های غیردولتی در سراسر جهان مشارکت افراد جامعه را در فرآیند توسعه تقویت می کنند و همچنین درک بهتر حکمرانی خوب می تواند یک نقشه راه یا مبنایی برای قضاوت در خصوص فرایندهای آتی اصلاحات نهادی و تکامل در بخش دولتی فراهم کند.این پژوهش به بررسی مولفه های حکمرانی خوب بر روی سازمان های غیر دولتی (NGO) پرداخته است. نوع تحقیق، توصیفی و روش تحقیق مورد استفاده، روش پیمایشی (زمینه یابی) است و هدف آن کاربردی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. سنجش روایی پرسشنامه از طریق بررسی محتوایی توسط اساتید مورد تایید قرار گرفته است. همچنین برای پایایی پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده است که بعد از اصلاح پرسشنامه 0.879 درصد می باشد. جامعه آماری این پژوهش شرکت ارتباطات و زیرساخت می باشد که از روش تصادفی طبقه ای برای نمونه گیری استفاده شده است. همچنین پرسشنامه بین مجموع مدیران ستادی و معاونت های مجموعه ارتباطات و زیرساخت توزیع شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است.یافته های تحقیق در بررسی روابط بین متغیرهای مستقل (نتیجه گرایی، اثربخشی نقش ها و وظایف، ارتقا ارزش ها، شفاف سازی، ظرفیت سازی و پاسخگویی) و متغیر وابسته (سازمان های غیر دولتی NGO) نشان داد که مولفه نتیجه گرایی بیشترین تاثیر را در سازمان های غیر دولتی (NGO) و همچنین مولفه پاسخگویی کمترین تاثیر را روی سازمان های غیر دولتی (NGO) دارد.

دور کاری نقطه عزیمت از شرایط کاری استاندارد به سمت رویه های کاری قابل انعطاف می باشد که در حال حاضر عمومیت یافته و به چالش منحصر به فردی، برای مدیران و کارکنان تبدیل شده است. در برنامه پنجم توسعه، دور کاری به عنوان ساز و کاری جدید در شیوه انجام کار، روش سازماندهی کار و در واقع یک نوع مدیریت جدید در کشور مورد تصویب و تاکید قرار گرفت.در این پژوهش تاثیر پرورش منابع انسانی بر انتخاب و پذیرش دور کاری و اثر تعدیل کنندگی آن بر عملکرد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.محققین، تعداد 156 نفر از مدیران ارشد اجرائی و مدیران منابع انسانی سازمان ها و شرکت های ایرانی را به عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب کردند. با توجه به نوع هدف، داده های مورد نیاز و روش اجرا از روش تحقیق همبستگی و از آزمون های آماری t و رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که روش های پرورش منابع انسانی به شدت با میزان پذیرش دور کاری ارتباط دارند و آن ها رابطه بین دور کاری و عملکرد سازمانی را تعدیل و تنظیم می کنند. اثر تعدیل کنندگی مثبت روش های پرورش منابع انسانی اشاره می کند به اینکه اجرا و پیاده سازی فقط به این علت ضروری و لازم نیست که انتخاب و پذیرش دور کاری را تسهیل می کند بلکه آن ها تاثیر دور کاری در سطح سازمانی را افزایش می دهند. در پایان تحقیق، ضمن بحث و نتیجه گیری، پیشنهادهایی کاربردی برای مدیران سازمان ها و پیشنهادهایی آتی برای محققین ارائه شده است.

این پژوهش به بررسی موانع اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده با توجه به گذشت سه سال از اجرای آن در ایران می پردازد، بدین منظور دو دسته عوامل درونی و بیرونی مشتمل بر عواملی که از درون سازمان و متن قانون بر اجرای آن موثرند و عواملی که خارج از سازمان مجری و متن قانون بر اجرای آن موثرند به عنوان متغیرهای مستقل و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است.این پژوهش، یک تحقیق توصیفی است، که از لحاظ تقسیم بندی بر مبنای مخاطب شناسی کاربردی و یک پژوهش میدانی (پیمایشی) می باشد، تحقیق حاضر در حوزه استان تهران که موثرترین حوزه مالیاتی کشور می باشد پیاده شده و جامعه آماری این تحقیق نیز 500 نفر از کارکنان امور مالیاتی که متصدیان اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده می باشند در نظر گرفته شده است. تعداد نمونه نیز بر اساس جدول مورگان مشتمل بر 217 نفر از کارکنان یادشده می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است که پس از بررسی روائی آن توسط متخصصان و کارشناسان، پایایی آن نیز (با میزان 0.882) مورد تائید قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که، عوامل درونی و بیرونی بر اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده موثرند و مشخص گردید عوامل درونی نسبت به عوامل بیرونی بیشتر مانع اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده می گردند.

تحقیق حاضر با هدف اولویت بندی نقش های مختلف رهبر در فازهای مختلف فرآیند توسعه محصول جدید در سازمان صنایع هوایی کشور صورت گرفته است. بر این اساس ضمن مروری جامع بر ادبیات موضوع و اشاره به تفاوت های فاز ابتدایی و فاز توسعه فرآیند توسعه محصول جدید، نقش های رهبر در فرآیند توسعه محصول جدید از دیدگاه نویسندگان مختلف بررسی گردید و در نهایت پنج نقش استخراج شد. همچنین از میان مدل های مختلفی که برای فاز ابتدایی و فاز توسعه فرآیند توسعه محصول جدید ارایه شده است، به ترتیب مدل پوسکلا (2009) و مدل اسمیت (2006) انتخاب گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها، در فاز ابتدایی به ترتیب نقش های متخصص فنی، برنامه ریز، برقرار کننده ارتباط، تیم سازی و پشتیبان حائز اهمیت هستند و در فاز توسعه نقش ها به ترتیب اهمیت عبارتند از متخصص فنی، برنامه ریز، تیم سازی، برقرار کننده ارتباط و پشتیبان. همچنین مراحل مختلف فاز ابتدایی در فرآیند توسعه محصول جدید از نظر اهمیت رتبه بندی شدند که نتیجه زیر به دست آمد: تشخیص فرصت، ایجاد ایده، ارزیابی نیاز مشتریان، تجزیه و تحلیل کسب و کار، بررسی ایده و انتخاب آن، آزمایش مفهوم، بازبینی فناوری و توسعه مفهوم. همچنین مشخص شد که در فاز توسعه به ترتیب مراحل توسعه و طراحی، مهندسی محصول، آزمون نمونه آزمایشگاهی و تولید در مقیاس انبوه حائز اهمیت هستند. در پایان تحقیق، ضمن تحلیل نتایج و بحث و مقایسه، پیشنهادات کاربردی و پیشنهاداتی برای محققان ارایه شده است.

از دیدگاه توانمندی روان شناختی، آگاهی از میزان توانمندی کارکنان یا باورها و احساسات روانی افراد از شغل و سازمان و عوامل افزایش دهنده و تضعیف کننده این باورها و احساسات می تواند گامی در جهت رضایت شغلی و بهبود بهره وری نیروی انسانی باشد. بدین ترتیب هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین توانمندی روان شناختی با میزان رضایت شغلی در سازمان امور مالیاتی است.مطالعه حاضر بر مبنای روش تحقیق توصیفی - پیمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی از جامعه آماری تحقیق که شامل کارشناسان مالیاتی (ممیز، سر ممیز و ممیز کل) با استفاده از دو پرسشنامه انجام گردیده است. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T تک متغیره و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است.یافته های آماری نشان می دهد که رضایت شغلی با میانگین 3.134 در وضع نسبتا مطلوبی قرار دارد اما با توجه به تحلیل پرسشنامه ها می توان دریافت که بیشترین نارضایتی مربوط به عوامل بیرونی رضایت شغلی بوده است. میانگین توانمندی روان شناختی (3.040) بیانگر این است که این عامل در سازمان از سطح نسبتا مطلوبی برخوردار است. همچنین نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین توانمندی روان شناختی و رضایت شغلی در سازمان امور مالیاتی رابطه معناداری وجود دارد. نهایتا نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که از بین متغیرهای توانمندی روان شناختی، دو عامل خودمختاری و اعتماد با تغییرات نمرات رضایت شغلی رابطه معنی دار دارد.با توجه به محرز شدن رابطه بین توانمندی روان شناختی و رضایت شغلی در سازمان امور مالیاتی، پیشنهاد می گردد این سازمان شرایطی را فراهم آورد که کارکنان 1-شغل خود را با ارزش تلقی نموده و علاقه درونی نسبت به آن داشته باشند. 2- به توانایی و ظرفیت خود برای انجام وظایف محوله اعتقاد داشته باشند. 3- دارای حق انتخاب، آزادی عمل و استقلال در محیط کار باشند. 4- در تصمیم گیری ها مشارکت داشته باشند. 5- به یکدیگر احساس اعتماد و علاقه مندی داشته باشند.