تحقیقات دامپزشکی و فرآورده های بیولوژیک
سال:1389 | دوره:23 | شماره:3 (پیاپی 88) |تعداد مقالات:8

تورم دوازدهه و ژوژنوم قدامی (DPJ) و به عبارتی تورم روده قدامی، سندرم بالینی است که با ادم و التهاب دوازدهه و ژوژنوم قدامی، ترشح مقادیر فراوان مایعات و الکترولیت ها به درون روده باریک و بازگشت حجم بالایی از محتویات آن به معده شناخته می شود. در بهمن ماه 1381، یک راس سیلمی 15 ساله از نژاد آنگلوعرب که از آن برای پرش و نسل کشی در یکی از اسبداری های اطراف تهران بهره گرفته می شد به دل درد حاد مبتلا گردید بدون آنکه سابقه ای از مسافرت، تغییر ناگهانی جیره و نظایر آن داشته باشد. حیوان مبتلا با استفاده از مایعات ایزوتونیک، فلونکسین مگلومین، رامپون، روغن های معدنی و پنی سیلین درمان شد اما به درمان پاسخ نداده و به دلیل وضعیت بدنی نامساعد، سن بالا، هزینه زیاد و پیش بینی ضعیف جراحی یوتانایز گردید. در کالبدگشایی، ابتدای روده باریک به شدت متسع و از یک مایع خون آلود بدبو انباشته شده بود. دیواره این قسمت از دستگاه گوارش ادم دار و ضخیم، سطح مخاط آن به رنگ قرمز تیره و سطح سروزی آن دارای خونریزی های پتشی و اکیموز فراوان بود. ضایعات ماکروسکوپیک محدود به معده، دوازدهه و ژژنوم قدامی بود. سایر بافت های بدن پرخون و ادماتوز بودند. از کشت هوازی و بی هوازی محتویات روده و مغز استخوان متاتارس، Clostridium perfringens به طورخالص جدا گردید. در بررسی هیستوپاتولوژیک روده، پرخونی شدید، نفوذ سلول های نوتروفیل و ادم غنی از رشته های فیبرین در زیر مخاط، نکروز و کنده شدن سلول های پوششی درسطح مخاط و خونریزی های گسترده در لایه های عضلانی و سروز جلب توجه می کرد. این بیماری، با توجه به نشانه های بالینی، نتایج باکتریولوژیک و بویژه یافته های کالبدگشایی و هیستوپاتولوژیک، به عنوان تورم فیبرینونکروتیک دئودنوم و ژوژنوم قدامی (Duodenitis/Proximal Jejunitis (DPJ تشخیص داده شد.

تعداد 116 نمونه از ماهی های دریایی و رسوبات ساحلی سواحل خلیج فارس در بوشهر تهیه شد تا با کشت بر روی محیط تی سی بی اس ویبریوهای موجود جداسازی شوند. پس از انجام آزمایش های بیوشیمیایی، 30 گونه ویبریو جدا گردید که در نهایت 7 گونه Vibrioشامل Vibrio anguillarum، V. alginalyticus، V. harveyi، V. vulnificus، V. ordalii، V. Carchariae و V. splendidus شناسایی گردیدند. پاتوژنیستی گونه های جدا شده مورد ارزیابی قرار گرفت و مشخص گردید گونه های V. vulnificus، V. anguillarum و V. ordalii از بیماریزایی شدیدی برای ماهی قزل آلای رنگین کمان برخوردار هستند. خواص آنتاگونیستی این گونه ها بر یکدیگر با روش استفاده از مایع بالایی کشت و همچنین روش آگار دو لایه انجام گرفت و نشان داد تعدادی از این ویبریوها اثر بازدارندگی بر دیگر گونه ها دارند. سه گونه، V. alginalyticus، V. splendidus و V.harveyi بطور جداگانه با غذای ماهی ها به مدت 14 روز به مقدار 109-107 استفاده شد و ماهی ها با ویبریوهای بیماری زا بروش غوطه ورسازی مورد چالش قرار گرفتند. در حالیکه میزان بقا در گروه کنترل 46.6-53.3 درصد بود، ماهی هایی که از پروبیوتیک استفاده نمودند دارای درصد بقا 93.3-96.6 بودند که به طور معنی داری با گروه کنترل متفاوت بود (P<0.05). گونه های پروبیوتیکی مورد مطالعه در این تحقیق توانستند باعث تحریک سیستم ایمنی غیراختصاصی ماهی از جمله افزایش فعالیت فاگوسیتوزی و شاخص فاگوسیتوزی ماکروفاژهای کلیه و انفجار تنفسی نوتروفیل های ماهی قزل آلای رنگین کمان شوند.

مایکوپلاسموز یک بیماری عفونی با گستره وسیع می باشد، که صنعت طیور را در سطح جهان تحت تاثیر قرار داده است. در زمینه تشخیص بیماری؛ علیرغم اینکه ارزیابی های سرمی تحت تاثیر عوامل مختلفی چون مصرف آنتی بیوتیک های مختلف و برنامه واکسیناسیون قرار می گیرند؛ انجام آزمایشات سرولوژیک اساس برنامه های کنترلی را تشکیل می دهند.در این تحقیق پس از نمونه برداری از طیور کشتار شده در کشتارگاه های استان تهران، با استفاده از آزمایشات سرولوژیک آگلوتیناسیون سریع سرم و الایزا و کشت در محیط های آب گوشت و آگار اختصاصی مایکوپلاسما، نسبت به جداسازی و شناسایی مایکوپلاسماهای بیماری زا اقدام گردید. از مجموع 4530 نمونه سوآب حلقی و خون اخذ شده از طیور مربوط به 226 سالن؛ در آزمایش RSA با آنتی ژن (Mycoplasma gallisepticum (MG؛ 11.27 درصد نمونه ها مثبت بودند. این میزان در مورد(Ms) 4 M.synoviae ؛ 38.19 درصد بود. در آزمایش ELISA که بر روی نمونه های مثبت RSA انجام شد؛ به ترتیب 66.86 درصد و 70.83 درصد نمونه ها MG و MS مثبت بودند. نتایج حاصله نشان دهنده بالا بودن تعداد موارد مثبت کاذب در آزمایش RSA یا پایین بودن ویژگی آن است. در مقایسه شیوع MG و MS در فصول مختلف؛ بیشترین شیوع با اختلاف معنی دار (P<0.001) با سایر فصول؛ مربوط به فصل زمستان بود. از کشت نمونه های دریافتی از 226 سالن تحت آزمایش؛ در 82 مورد مایکوپلاسما جدا گردید؛ که از این تعداد 36 مورد مایکوپلاسماهای غیر از MG وMS ، 12 مورد Mg، 29 مورد Ms و 5 مورد همزمان MG و MS جداسازی شد.

آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سطوح مختلف پروبیوتیک بایومین ایمبو (صفر، 0.05، 0.1 و 0.15 درصد) در دوره آغازین، (صفر، 0.025، 0.05 و 0.075 درصد) در دوره رشد و (صفر، 0.0125، 0.025 و 0.0375 درصد) در دوره پایانی، با چهار تیمار و چهار تکرار، هر تکرار 25 قطعه جوجه یک روزه سویه کاب جمعا بر روی 400 قطعه جوجه مخلوط نر و ماده به مدت 49 روز به مورد اجرای گذاشته شد. خصوصیات مورفولوژی و جمعیت میکربی دستگاه گوارش با کشتار دو قطعه جوجه از هر واحد آزمایشی در پایان دوره مورد بررسی قرار گرفت. ضمنا تعداد کلنی میکروارگانیسم های مفید در روده کوچک تحت تاثیر پروبیوتیک شمارش گردید. خصوصیات سیستم ایمنی طیور از طریق تزریق گلبول قرمز گوسفند (SRBC) و اندازه گیری پادتن تولیدی یک بار در طول دوره آزمایش مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد، که از نظر اندازه طول و عرض پرزهای روده کوچک، عرض و عمق سلول های کریپت بین تیمارها و شاهد اختلاف آماری معنی داری مشاهده گردید (p<0.01). به طوری که بیشترین اختلاف در اندازه طول و عرض پرزهای روده کوچک به ترتیب مربوط به گروه های آزمایشی 2، 3 و 4 در مقایسه با گروه شاهد بود (p<0.01). از نظر شمارش کلنی جمعیت باکتریایی و میکروفلور روده کوچک بین گروه های مختلف آزمایشی اختلاف معنی داری مشاهده گردید (p<0.01). به طوری که میانگین جمعیت کلی فرم و Sta.faecium در گروه شاهد بیشترین و تیمارهای 3 و 4 به ترتیب کمترین مقدار بود (p<0.01). از نظر پادتن تولیدی، در تیمارهای آزمایشی در مقایسه با تیمار شاهد اختلاف معنی داری مشاهده گردید (p<0.01). در تیتراسیون پادتن بر علیه نیوکاسل، به ترتیب تیمار 4 و 3 دارای بیشترین و کمترین مقدار تیتر بوده که در مقایسه با سایر گروه های آزمایشی اختلاف معنی داری مشاهده گردید (p<0.05). بالاترین و پائین ترین سطح تیتر پادتن بیماری های برونشیت و آنفلونزا به ترتیب مربوط به تیمار 3 و 2 بوده که در مقایسه با سایر گروه های آزمایشی و گروه شاهد اختلاف معنی داری مشاهده گردید (p<0.05). از نظر یافته های این تحقیق، در شرایط پرورشی ایده آل، استفاده از سطوح مختلف پروبیوتیک (بایومین ایمبو) در جیره جوجه های گوشتی در سه دوره سنی پرورشی (آغازین، رشدی و پایانی) به ترتیب 0.1، 0.05 و 0.025 درصد پیشنهاد می شود.

در این تحقیق همبستگی متیل جیوه تجمع یافته در اندام کلیه و کبد و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون بچه فیل ماهیان جوان شامل آسپارتات آمینوترانسفراز (AST (Aspartate aminotransferase؛ آلکالین فسفاتاز Alkaline phosphatase) ALP)؛ آلانین آمینوترانسفراز Alanine aminotransferase), ALT)؛ لاکتات دهیدروژناز Lactate dehydrogenase), LDH)؛ گلوکز (Glucose, GLU) و کورتیزول (Cortisol) مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور بچه فیل ماهیان جوان با میانگین وزنی 86±4 گرم با دو نوع جیره غذایی حاوی متیل جیوه در دو گروه تیماری با چهار تکرار شامل گروه شاهد با 0.04 و گروه غلظت پایین با 0.766 میلی گرم در کیلوگرم طی 32 روز تحت تیمار قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان کلیه فاکتورها شامل AST, ALT, LDH, GLU و کورتیزول به استثنای آنزیم ALP در سرم خون بچه ماهیان تحت تیمار نسبت به گروه کنترل در طی دوره آزمایش روند افزایشی معنی داری (P<0.01, P<0.05) داشته است. بررسی همبستگی بین میزان متیل جیوه تجمع یافته در اندام های کلیه و کبد با فاکتورهای بیوشیمیایی مختلف سرم خون بچه فیل ماهیان تحت تیمار نیز نشان داد که در کلیه بیشترین میزان همبستگی مربوط به فاکتورهای خونی ALT، GLU، کورتیزول و در کبد مربوط به ALT و AST می باشد. همچنین کمترین میزان همبستگی بین میزان تجمع متیل جیوه و میزان فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون در اندام کلیه و کبد مربوط به آنزیم LDH بدست آمد. بر اساس نتایج این تحقیق به نظر می رسد که فاکتورهای بیوشیمیایی سرمی مورد بررسی می توانند به عنوان بیومارکرهای آنزیمی برای تشخیص القا سمیت توسط جیوه مورد استفاده قرار گیرند.

هیداتیدوزیس یکی از بیماری های مشترک بین انسان و دام می باشد که از نظر سلامت عمومی و اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته اهمیت ویژه ای دارد. این بیماری در خاورمیانه و بخصوص در ایران شایع است. کلیه کبدها و ریه های دام های کشتاری در کشتارگاه میثم از تاریخ اول فروردین 1384 تا اول فروردین 1387 مورد بازرسی قرار گرفتند. در مجموع 109766 راس گاو و 457793 راس گوسفند طی این 3 سال کشتار گردید. نتایج نشان داد که (%39.3) 3722 کبد و (%5.26) 5757 ریه گاوی و (%09.4) 18732 کبد و (%29.6) 28739 ریه گوسفندی به دلیل کیست هیداتید حذف شدند. همچنین میزان حذف کبد و ریه با فصل ارتباط معنی داری داشت، بطوری که حذف کبد و ریه به دلیل هیداتیدوزیس در گوسفند در فصل زمستان بالاتر بود (p<0.001) در حالیکه در مورد گاو بیشترین میزان حذف کبد و ریه به ترتیب در فصول تابستان و بهار مشاهده شد(p<0.05).

Linguatula serrata با گسترش جهانی به ویژه در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری است که به عنوان یکی از عوامل بیماری های مشترک انسان و دام می باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی ضایعات آسیب شناسی این انگل در گره های لنفاوی روده بندی گاومیش بوده است. به منظور مطالعه ضایعات آسیب شناسی نوچه این بندپا در گره های لنفاوی روده بندی گاومیش، پس از کشتار، گره های لنفاوی روده بندی متورم و بزرگ شده از لاشه جدا شدند و از نظر آلودگی به انگل L. serrata بررسی گردیدند. از گره های لنفاوی روده بندی آلوده به نوچه این انگل لینگواتولا سراتا، مقاطع بافتی با ضخامت 5-4 میکرون تهیه شد و به روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگ آمیزی شدند. از نظر ظاهری، گره های لنفاوی روده بندی گاومیش متورم، خیزدار و سطح صافی داشتند. در بخش مرکزی گره های لنفاوی روده بندی کیست های متعدد مشاهده گردید. لنفوسیت ها کم و به طور عمده دچار آپوپتوز بودند. ماکروفاژها جایگزین لنفوسیت های کاهش یافته شده بودند. در قشر گره لنفاوی روده بندی، ترشحات فیبرینی وجود داشت. نواحی نکروزه در فولیکول های گره های لنفاوی روده بندی به همراه التهاب عروقی و التهاب اطراف عروقی در بخش قشر گره لنفاوی روده بندی نیز مشاهده گردید.

آلاینده های آلی کلره و ترکیباتی با پایداری بالا و خطرناک می باشند که به طور گسترده در محیط زیست پراکنده شده اند. از بین این ترکیبات، بی فنیل های چندکلره (PCBs) می توانند برای انسان سرطان زا بوده و بر عملکرد فکری، سیستم عصبی، دستگاه تولیدمثل و سیستم ایمنی بدن انسان تاثیرگذارند. موجودات آبزی بخصوص ماهیان مسیر اصلی ورود این ترکیبات به بدن انسان شناخته می شوند. تحقیق حاضر به بررسی تجمع و الگوی پراکندگی PCBs در 5 گونه از ماهیان خوراکی جمع آوری شده از تالاب شادگان و تاثیر عوامل مختلف بر غلظت این آلاینده ها می پردازد. تعیین و اندازه گیری غلظت این آلاینده ها در نمونه ها با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که در گونه های بنی، برزم و کپور ترکیب 52 - PCB در بین ترکیبات PCBs بیشترین مقدار را داشته و در آنها به ترتیب برابر 2.03، 4.64 و1.92 ng/g wet wt  بوده است. در شیربت ترکیب 28- PCB و در شلج 138- PCB بالاترین مقدار را داشته و در آنها به ترتیب برابر 4.68 و  4.10 ng/g wet wtبوده است. میانگین غلظت PCBs در گونه برزم دارای بیشترین غلظت بوده (کروسکال والیس- من ویتنی یو) که می تواند مربوط به رژیم گوشتحواری این گونه باشد. بررسی ها نشان داد که میانگین غلظت PCBs در گروه وزنی کمتر از 320 گرم، گروه سنی بیش از 3 سال و رژیم غذایی گوشتخوار بالاترین مقدار را داشته است (من ویتنی یو).