مجله بین المللی علوم اطلاع رسانی و مدیریت اطلاعات
سال:1390 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

در سال های اخیر تعداد متعددی طرح و الگوی جستجوی معنایی تصویر در وب پیشنهاد شده است. در این تکنیک ها اطلاعات زمینه مربوط به کلیدواژه جستجو نادیده گرفته می شود و در نتیجه بسیاری از تصاویر بازیابی شده به اندازه کافی مرتبط نیستند. در این مقاله از اطلاعات زمینه به منظور ایجاد محدودیت بیشتر در خروجی موتورهای جستجو استفاده شده است. برای این منظور یک موتور جستجوب دوگانه که از مفهوم و زمینه برای بازیابی نتایج دقیق استفاده می کند پیشنهاد شده است. در ابتدا از یک آنتولوژی به منظور حاشیه نویسی تصاویر و انجام فرایند جستجو در سطح معنا و اصلاح کلیدواژه پرس و جوی کاربر بوسیله مفاهیم موجود در آن استفاده شده است. سپس اطلاعات زمینه کاربر جهت تکمیل کلیدواژه پرس و جو به کار رفته است تا نتایج نامرتبط حذف گردد. نتایج ارزیابی نشان می دهد که ترکیب مفهوم و زمینه در بازیابی و نمایش مرتبط ترین نتایج به کاربر موثر است.

این مقاله بر آن است تا شمه ای کلی از نرم افزار مفردساز زبان فارسی را که تحت عنوان «ریشه ساز فارسی رایسست» در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری تهیه شده است ارائه نماید. در این تحقیق، علاوه بر بکارگیری دانش زبان شناختی و الگوریتم استاندارد، از پشتوانه پسوندهای جمع ساز و استثناهای موجود که اسامی مرکب نیز جزو آنها محسوب نمی شود سود برده شده تا بتوان قوانین قابل ارائه به رایانه را استخراج نمود. علاوه بر این، به قسمت های مختلف یک مفردساز نیز اشاره شده و کار هر یک نیز شرح داده شده است.

جامعه دانش مدار از پیش در برخی کشورهای پیشرفته که از بنگلادش دور نیستند بنیان نهاده شده است. در جریان انتقال به یک جامعه دانش/ اطلاعات مدار سواد اطلاعاتی برای کاربرد موثر و گستره اطلاعات ضروری است. این در دنیای امروز برای توصیف یک سری از مهارت ها و قابلیت ها، فرایندها و فعالیت ها و دیدگاه هایی بکار می رود که هر فرد را به یک مصرف کننده آگاه اطلاعات تبدیل می سازد. این تحقیق مفاهیم سواد اطلاعات، شاخص های متداول و آمادگی کتابخانه عمومی مرکز (CPL) برای پذیرش مسوولیت فزاینده آموزش سواد اطلاعاتی را مشاهده و مورد بررسی قرار می دهد. این تحقیق نشان می دهد که برنامه های آموزشی سواد اطلاعاتی برای CPL در بنگلادش دارای نواقصی است که عبارتند از فقدان تسهیلات فیزیکی، نبود ابزارهای بازیابی اطلاعات و سطح پایین آموزش حرفه ای کارکنان کتابخانه عمومی. به هر حال، باید نشان داده شود که روش های فعلی نیازهای کاربران را برآورده نمی کنند و یک سیستم کارآمدتر با مربی مجرب مورد نیاز است. این تحقیق همچنین پیشنهاد و تاکید می کند که بدون کمک های مالی خارجی، مهارت حرفه ای، تسهیلات و حمایت ها کتابخانه عمومی مرکزی نمی تواند مسائل مربوط به سواد اطلاعاتی را بررسی کند.

هدف تحقیق حاضر مقایسه بین اهداف استفاده از «اطلاعات» توسط اعضای هیات علمی علوم اجتماعی، دانشگاه های ایران و هند است. از مجموعه 487 پاسخ دهنده (232 نفر از ایران و 255 نفر از هند) بصورت تصادفی برای شرکت در این تحقیق انتخاب شدند. پرسشنامه ای تهیه و به شرکت کنندگان در تحقیق داده شد. این پرسشنامه وسعت استفاده اعضای هیات علمی از اطلاعات را در اهداف مختلف شامل: آماده سازی خود برای تدریس، انجام تحقیق، نوشتن طرح تحقیق، طراحی و ساخت ابزار تحقیق، نوشتن مقاله و کتاب و غیره، انجام سخنرانی خاص، طراحی برنامه، ارائه تکنیک های جدید، ارائه ایده های گسترده و جامع، پیشرفت شخصی، به روز نگه داشتن توانایی های حرفه ای، اندازه گیری کرده است. نتایج تحقیق نشان دادند که استفاده از اطلاعات در امر آموزش و تحقیق برای اعضای هیات علمی ایرانی از اهمیت بیشتری نسبت به اعضای هیات علمی هندی برخوردار است. همچنین نتایج این تحقیق نشان می دهد اعضای هیات علمی ایرانی نسبت به اعضای هیات علمی هندی از اطلاعات، برای ساخت ابزار تحقیق، نوشتن مقاله یا کتاب و ارائه سخنرانی، بیشتر استفاده می کنند. به طور کلی اعضای هیات علمی ایرانی بیشتر از اعضای هیات علمی هندی از اطلاعات استفاده می کنند. از داده های این تحقیق می توان نتیجه گرفت که در هند می باید امکانات بیشتری برای استفاده از اطلاعات برای اهداف مختلف فراهم کرد.

این مقاله نقش استراتژیک سیاست های منطقه ای و ملی کتابخانه ها و آرشیوهای دیجیتال را در بهبود دسترسی به دانش به منظور توسعه آفریقا مشخص می سازد. این مقاله سیاست های اطلاع رسانی ملی/ منطقه ای را به عنوان چارچوب کلی و بافتی در نظر می گیرد که سیاست های مربوط به کتابخانه ها و آرشیوهای دیجیتال در آن قرار می گیرند. با این وجود، این مقاله مشخص می سازد که این سیاست ها به عنوان ابزاری جهت دستیابی موثر به دانش و سهیم بودن در آن در دنیای معاصر که در آن وابستگی فزاینده به فناوری دیجیتال مشارکت فعل کشورهایی را که در این زمینه دارای کمبود هستند عملا غیرممکن می سازد مورد نیاز می باشد. این مقاله به بررسی اقدامات لازم از نظر قوانین، سیاست ها، نمایندگی ها، موسسات، تسهیلات و زیرساخت های اطلاع رسانی و فناوری های ارتباطات که اساس توسعه ارتباطات ملی و منطقه ای جهت به اشتراک گذاری منابع محسوب می شوند می پردازد. این مطالعه چالش های موجود در راه دستیابی به مجموعه اهداف سیاست های اطلاع رسانی آفریقا را شناسایی و تحلیل می کند. این چالش ها همانگونه که از عوامل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی – فرهنگی فعال در سطوح مختلف و مشخص نشات می گیرند، به صورت یک ترکیب مانعی برای هماهنگی و همکاری ملی و منطقه ای بوجود می آورند. بدون وجود هماهنگی، به اشتراک گذاری منابع بصورت کارآمد در سطح جهانی به شدت محدود می شود. از این رو، این مقاله راهکارهایی برای اجرای سیاست های جامع ملی و منطقه ای برای توسعه کتابخانه های دیجیتال و آرشیو در آفریقا ارائه می دهد که به ارائه و دستیابی موثر به منابع آفریقا می انجامد و باعث به استراک گذاری منابع بین مردم آفریقا و همچنین در سطح جهان می شود. این مقاله در پایان تاکید می کند که اهداف توسعه هزاره (MDGs) و دستورالعمل کلی توسعه آفریقا هیچ یک نمی توانند بدون توسعه یک پایگاه علمی محکم و پایدار تحقق یابند و آن با ایجاد زیرساخت های اطلاعاتی قدرتمند و دائمی که دارای توانایی ایجاد ارتباطات موثر درون و بین قاره ای جهت به اشتراک گذاری منابع علمی هستند امکان پذیر است. این مقاله پیشنهاد ایجاد موسسات هماهنگ کننده تحت نظارت اتحادیه آفریقا (AU) را جهت توسعه یک سیاست چارچوب بر اساس سیاست های ملی مختلف مطرح می سازد که اجرای سیاست ها را در سطوح مختلف نظارت و هماهنگ می کنند.

در این مقاله ما درباره مدیریت دانش و پیامدهای آن برای بهره وری علمی با تمرکز بر مدل های تغییر در تولید دانش که توسط گیبسون و دیگران مطرح شده است و الگوی جامعه مدیریت دانش به ویژه در جامعه در حال تغییر ایران بحث می کنیم. بر اساس استدلال بالا، ما درباره رابطه میان بهره وری پژوهشی و تدریس مختصرا به بحث می پردازیم. با توجه به اهمیت آموزش عالی و نهادهای مربوط به آن (دانشگاه و جوامع مرتبط در مدیریت دانش، ما پرسش هایی درباره اصلاحات در آموزش عالی و ارتباط آن مدیریت دانش مطرح کرده ایم. در پایان، دانش به عنوان فرهنگ یا خرد در نظر گرفته شده است در این رویکرد، توجه جدی به جنبه های فرهنگی دانش به ویژه خرد حائز اهمیت می باشد.

آموزش علوم کتابداری و اطلاع رسانی با مسائل متعددی مواجه است که از ماهیت متغیر رشته و بسترهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که گروه های آموزشی این رشته در آنها فعالیت می کنند متاثر می شود. هدف مطالعه حاضر، برشمردن و بحث در باب برخی از مسائل مشترک آموزش علوم کتابداری و اطلاع رسانی در کشورهای در حال توسعه آسیایی و پیشنهاد برخی از راه حل هاست. در این مقاله، نشان داده می شود که کشورهای در حال توسعه آسیا از لحاظ برخورداری عناصر اجتماعی، اقتصادی و فهنگی یکسان مشکلات مشابهی نیز در آموزش علوم کتابداری و اطلاع رسانی دارند. بنابراین، راه حل های مشابهی را می توان به همه آنها توصیه کرد. برخی از این راه حل ها عبارتند از تاسیس تعداد محدودی از گروه های مستقل، تاسیس یا تقویت موسسات اعتبارسنجی، انعطاف پذیری نظام آموزش، تاکید بیشتر بر پژوهش، توسعه آموزش ضمن خدمت، انتقال گروه ها به دانشکده های علوم و مهندسی، تجهیز گروه ها با امکانات جدید، استخدام اعضای هیات علمی جدید و ماهر، تشویق همکاری میان اعضای هیات علمی و گروه ها، متنوع نمودن دوره ها و مدارج، نو کردن مداوم برنامه درسی، بهره گیری از فناوری اطلاعات و انتشار هر چه بیشتر متون تخصصی به زبان های بومی.

پژوهش حاضر به امکان سنجی اجرایی شدن اصول بازاریابی در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران این کتابخانه ها می پردازد. یافته ها نشان می دهند که میزان آشنایی مدیران با مفهوم بازاریابی، و مولفه های یک طرح بازاریابی بالاتر از حد متوسط است. همچنین امکان اجرایی شدن این اصول در کتابخانه های مورد مطالعه بالاتر از حد میانگین قرار دارد. توجه مدیران به متغیرهای مطرح در آمیخته بازاریابی 4p بیش از همه معطوف به محصول، و کمتر از همه به بها است. همچنین اکثریت قریب به اتفاق مدیران کتابخانه ها با وجود واحدی مجزا جهت بازاریابی در کتابخانه ها و همچنین بهره مندی از نظرات متخصصان حوزه بازاریابی برای تدوین یک طرح بازاریابی اعلام موافقت نمودند.