طب کار
سال:1397 | دوره:10 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

مقدمه: شاخص کاربردپذیری عملکرد یک محصول را در زمینه رضایت کاربر، افزایش کارایی و بهره وری مورد ارزیابی قرار می دهد. مولفه های اصلی کاربردپذیری که در طراحی واسطه های کاربری مورد استفاده قرارمی گیرند شامل: سازگاری، ثبات، انعطاف پذیری، حداقل اقدام، محدودیت ادراکی، سودمندی، قابلیت یادگیری، استفاد آسان، حداقل بارکاری حافظه، راهنمای کاربر، رضایتمندی و میزان خطاها. هدف اصلی مطالعه طراحی ابزاری جهت ارزیابی کاربردپذیری رابط کاربری دستگاه تنفس مصنوعی استفاده شده در بیمارستان های شهر اراک و مطالعه اعتباربخشی و پایایی آن می باشد. مواد و روش کار: پس از استخراج پرسشنامه اولیه از منابع استاندارد ارزیابی کاربردپذیری، جهت بررسی شاخص های روایی، پایایی به ترتیب از تکنیک های تعیین روایی محتوایی، ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. مراحل انجام کار عبارت بودند از: تعیین دامنه و ابعاد محتوایی پرسش ها، تهیه پیش نویس پرسشنامه، تعیین اعضای پانل تخصصی، روش انجام، نحوه ثبت و تحلیل داده های پرسشنامه، تعیین معیارهای پذیرش پرسش ها، تعیین شاخص روایی محتوایی، پایایی پرسشنامه. یافته ها: ابزار نهایی بصورت یک پرسشنامه 42 سئوالی طراحی شد. شاخص روایی محتوایی CVI در نهایت برای پرسشنامه مقدار 86/0 بدست آمد. نتایج آنالیز پرسشنامه نهایی نشان داد که ضریب آلفای کرونباخ کلی سئوالات مقدار 89/0 می باشد که مقدار قابل قبولی در مطالعات تکرارپذیری پرسشنامه ها بشمار می رود. نتیجه گیری: پس از طراحی پرسشنامه نهایی و احراز شرایط روایی و پایایی مناسب می توان با اطمینان بالا استفاده از این ابزار را برای ارزیابی کاربردپذیری دستگاههای تنفس مصنوعی توصیه کرد. با ارزیابی کاربردپذیری چنین دستگاه مهم و حیاتی نتایج خوب و بسیار مثبتی در جهت ارتقای کیفی، کارایی و بهره وری، کاهش میزان خطاها و طراحی مناسب واسط کاربری به دنبال خواهد داشت.

سابقه و هدف: با وجود مطالعات بسیار در رابطه با اختلالات اسکلتی-عضلانی ناشی از کار در در صنایع، کارگاهها نسبت به گروه های دیگر کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند. به طور مثال تا به امروز مطالعه ی مشابهی در شغل قلمزنی صورت نگرفته است. مطالعه ی حاضر با هدف ارزیابی فراوانی اختلالات اسکلتی-عضلانی در قلمزنان شهر اصفهان در سال 1396 اجرا گردید. مواد و روش ها: 249 نفر از شاغلین صنعت قلمزنی وارد این تحقیق توصیفی-تحلیلی و مقطعی به روش انتخاب تصادفی شدند. ابزار های مورد استفاده پرسشنامه ی دموگرافیک و نقشه بدن بود. داده ها با روش های آماری T-TEST، Kolmogorov Mann whitney، Levene Test و Smirnow و با استفاده از نرم افزار spss 16 آنالیز گردید. یافته ها: یافته ها نشان میدهد شکایات اسکلتی_عضلانی در این شغل بالاست به طوری که 4/89% از افراد مورد بررسی درگیری حداقل یک عضو را ذکر میکردند. شایع ترین شکایات مربوط به گردن، کمر و پشت بود. با افزایش سن و سابقه کاری افراد میزان شکایات به طور معناداری افزایش می یافت ولی بین میزان شکایت از اختلالات اسکلتی_عضلانی با ساعت کاری، BMI و جنس افراد رابطه ی معناداری یافت نشد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه شکایات اسکلتی-عضلانی در شاغلین مورد بررسی در این حرفه بسیار بالا بود تدابیر پیشگیری و برنامه های آموزشی در این گروه امری ضروری به نظر میرسد.

مقدمه: تعارض کار-خانواده به عنوان یکی از مهم ترین منابع فشار شغلی، به دلیل تاثیری که در بهزیستی کارکنان دارد، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر پیشگیری از ادراک تعارض کار-خانواده از طریق سلامت روانشناختی و مؤلفه های آن بود. روش بررسی: روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان ارگان های دولتی یکی از شهرهای استان اصفهان بود که 202 نفر از آن ها با روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه های تعارض کار-خانواده و سلامت روانشناختی محیط کار استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده به عمل آمد. نتایج: نتایج نشان داد که بین سلامت روانشناختی محیط کار و کلیه مؤلفه های آن با ادراک تعارض کار-خانواده رابطه منفی و معنادار وجود دارد و از بین مؤلفه های سلامت روانشناختی محیط کار دسترسی به پول 7/18 درصد از تغییرات مربوط به متغیر ملاک ( ادراک تعارض کار-خانواده) را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که رابطه قوی بین 9 مولفه سلامت روانشناختی محیط کار با ادراک تعارض کار-خانواده وجود دارد، اما دسترسی به پول به عنوان یکی از این مولفه ها، قویترین پیش بین ادراک تعارض کار-خانواده بود. بنابراین، توجه به این مولفه های بسیار مهم از طرف مدیران سازمان ها و سیاستگزاران، می توان ادراک تعارض کار – خانواده را به عنوان یکی از مهمترین منابع استرس های شغلی کاهش داد.

مقدمه: کار در محیط های پر صدا، باعث افت شنوایی می شود. مطالعات صورت گرفته نشان می دهند که عوامل دیگری همراه با صدا به طور مستقل در افت شنوایی دخیل هستند که یکی از این عوامل، استعمال سیگار می باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثرات سیگار بر افت شنوایی کارگران در محیط های کاری در مواجهه با صدا طراحی و اجرا گردید. مواد و روش: برای بررسی میزان افت شنوایی کارگران از تست شنوایی سنجی تونال (انتقال هوایی ) یا Air-Conduction استفاده شد. همچنین اطلاعات دموگرافیک افراد از طریق چک لیست هایی ثبت و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: به طور کلی 250 نفر در این مطالعه وارد شدند که 133 نفرآنها سیگاری و 117 نفر غیر سیگاری بودند. میانگین سنی افراد شرکت کننده 66/3± 07/36 سال بود. میانگین تراز فشار صوت در محیط کار بر اساس استاندارد ISO، پس از اندازگیری 86 دسیبل بود. میزان کاهش شنوایی در گوش راست و گوش چپ در دو گروه سیگاری و غیر سیگاری اختلاف معنی داری وجود داشت (P value<0. 001). نتیجه گیری: به طور کلی سیگار دارای اثرات مهم و قابل توجهی در ایجاد افت شنوایی در کنار سایر شرایط مانند صدای موجود در محیط کار می باشد و انجام آزمایشات ادواری اودیومتری در جهت شناسایی و تشخیص افراد سیگاری که دچار افت شنوایی هستند، می تواند در جهت پیشگیری اولیه و یا ثانویه از کری شغلی موثر واقع شود.

مقدمه: آسیب نخاعی، عملکرد فیزیکی از دسته رفته ای است که ضمن بروز محدودیت های جسمانی قادر است زیان های روانی، اجتماعی و اقتصادی نیز به همراه آورد. سلامت دهان و دندان به عنوان یکی از موارد مرتبط با کیفیت فیزیکی زندگی شناخته شده است. فراهم سازی شرایطی برای استقلال هر چه بیشتر این افراد در مسواک زدن می تواند به ارتقا سطح بهداشت دهان و دندان کمک نماید. هدف از این مقاله، ارائه الگوهای مناسب برای طراحی مسواک با تاکید بر معلولان تتراپلژی است. روش بررسی: این مقاله بر اساس روش تحقیق موردی به انجام رسیده است. روش های متعددی برای جمع آوری اطلاعات به کار گرفته شد از جمله مشاهده، مصاحبه و استفاده از روش گسترش کیفیت خدمات (QFD). جامعه آماری بکارگرفته شده در این تحقیق تعداد 10 نفر معلول آسیب نخاعی گردنی (5C-7C) می باشد. روش QFD در این پژوهش بر اساس خواسته های مشتری، ویژگی خدمت و عملیات فرآیند اجرا شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد که، دسته مسواک با توجه به محدودیت های حرکتی معلولان و بررسی مجدد ابعاد کف دست آنها باید از گیرش به جای چنگش استفاده شود. و همچنین با توجه به دامنه حرکتی مشترک بین معلولان، چرخش مجموعه برس در دو جهت و ثابت شدن برس در 4 درجه، زاویه بین برس مسواک و دسته در نظر گرفته شده است نتیجه گیری: با عنایت حاصله اینگونه به نظر می رسد که برای طراحی محصول باید به وزن، سادگی، مواد به کار رفته در محصول، توجه شود. به دلیل گیرشی بودن دسته مسواک مقدار کمی فشار بر روی دست الزامی می باشد.

مقدمه: در کشاورزان مواجهه با گردوغبارهای آلی، باکتری ها، آندوتوکسین ها، کنه ها و قارچ ها و همچنین گازهای خطرناک مانند آمونیاک، سولفیدهای هیدروژن و اکسیدهای نیتروژن می تواند باعث ایجاد آسم آلرژیک، غیرآلرژیک، رینیت و سندرم گردو غبار سمی آلی شود. این مطالعه با هدف تعیین پارامترهای اسپیرومتری و شیوع علائم تنفسی در بین دو گروه کشاورزان مرغدار و دامدار انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه مقطعی و از نوع توصیفی-تحلیلی در شهر یزد انجام شد. در مجموع 300 کشاورز به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. پرسشنامه ای شامل اطلاعات فردی (سن، سابقه کار، مصرف سیگار) نوع فعالیت کشاورزی و علائم تنفسی در کشاورزان تکمیل شد. تست عملکرد ریه از همه کشاورزان در وضعیت نشسته و بعد از تغذیه حیوانات بعمل آمد. شاخص های FVC, FEV1, FEV1/FVC, PEF25-75 اندازه گیری شدند. جهت آنالیز داده ها از آزمون t-testو آنالیز رگرسیون لجستیک استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که ظرفیت های تنفسی در گروه کشاورزان مرغدار از کشاورزان دامدار کمتر می باشد. شیوع علائم تنفسی مانند خلط، تنگی نفس، خس خس، سرفه و رینیت آلرژیک در کشاورزان مرغدار بطور معناداری بیش از شیوع آن در دیگر گروه ها بود. در بین علائم تنفسی در مرغداران رینیت آلرژیک بیشترین شیوع را به خود اختصاص داده بود ](4/9-7/2 (04/5. [(OR=به استثنای رینیت آلرژیک علائم تنفسی با افزایش سن افزایش یافت. مقایسه گروههای سنی افزایش 3/3 برابر سرفه ](3/6-74/1 (3/3 [(OR=و افزایش 5/2 برابر خلط ](21/6-05/1 (5/2 [(OR=را در گروه سنی 75-55 سال نسبت به گروه سنی 34-20 سال را نشان دادند. شیوع علائم در سیگاری ها نسبت به غیرسیگاری ها بیشتر بود بطوری که شیوع سرفه، خلط، تنگی نفس، خس خس و رینیت آلرژیک در این گروه به ترتیب 64/1، 5/1، 46/1، 7/1 و 75/1 برابر گروه غیرسیگاری بود اما این ارتباط از نظر آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای علائم تنفسی در کشاورزان مکانیزاسیون روشهای کشاورزی و ارتقا سطح آگاهی بهداشتی کشاورزان با اجرای برنامه های مناسب آموزشی ضروری بنظر می رسد.

مقدمه: در این مطالعه تأثیر نور درخشان را بر خستگی و خواب آلودگی پرستاران بررسی کردیم. روش بررسی: 44 پرستار خانم سالم ازبین پرستاران شب کار به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند، که در مرحله اول به گروه مداخله نوردرخشان از طریق جعبه نور تابیده شد و به گروه شاهد نوری تابیده نشد. در مرحله بعد( یک ماه بعد) جای دو گروه عوض شد و این بار به گروهی که در مرحله قبل نور درخشان نداده بودیم نور دادیم و برعکس. پیامدی که پس از انجام مداخله بررسی کردیم، روند تغییرات خستگی و خواب آلودگی بودند. خستگی وخواب آلودگی طی 24 ساعت هرساعت اندازه گیری شد. یافته ها: در مورد مقیاس آنالوگ بصری خستگی، در اکثر طول دوره روند تغییرات پاسخ در دو گروه خلاف هم بود، مقدار میانگین در همه دوره زمانی در گروه مداخله و کنترل تفاوت معنی داری داشت. در مورد مقیاس خواب آلودگی کارولینسکا نیز اثر مداخله بر پاسخ در همه دوره زمانی معنی دار بود، یعنی میانگین KSS در گروه مداخله و کنترل تفاوت معنی داری داشت و روند تغییرات گروه کنترل و مداخله، در جهت خلاف هم بودند. نتیجه گیری: با تابش نور درخشان در پرستاران نتیجه گرفتیم که روند خستگی در ایشان نسبت به گروه کنترل، کاملا برعکس شد. حداقل خستگی در گروه مداخله در ساعت 4 صبح رخ داد که در گروه کنترل زمان حداکثری خستگی بود. در مورد خواب آلودگی کارولینسکا نیز با تابش نور روند تغییرات در گروه مداخله کاملا برعکس شد و حداقل خواب آلودگی در ساعت 4 صبح بود.

آسیب پذیری، حساسیت یک سیستم به آسیب های خارجی یا نقص های داخلی است. یک سیستم آسیب پذیر، ظرفیت بازیابی سریع پس از شوک ها را نداشته و ممکن است قادر به ارائه خدمات در شرایط تغییر یافته نباشد. از این رو سعی بر آن است با شناسایی نقاط آسیب پذیر سیستم (با استفاده از روش SVA) و با توجه به رویکرد مهندسی تاب آوری نسبت ارتقاء سطح ایمنی یک ایستگاه CGS در برابر بحران های صنعتی اقدام نماید. این مطالعه توصیفی تحلیلی به صورت مقطعی و کاربردی در یک ایستگاه CGS (مطابق با استاندارد تیپ این ایستگاه ها) انجام شد. برای این کار ابتدا قبل از انجام مطالعه نسبت به ترجمه مستندات مربوط به روش ارزیابی SVA اقدام شد. پس از ترجمه فرم ها و رفع اشکالات مربوط به ترجمه و اصلاح آنها توسط پنل خبرگان، مراحل مطالعه در 6 فاز جداگانه و براساس تکنیک SVA انجام گرفت. 1-تعیینن میزان جذابیت دارایی 2-تعیین میزان اهمیت دارایی 3-تعیین تأثیر بحران های صنعتی بر تجهیزات ایستگاه CGS 4-تعیین میزان مؤثر بودن حفاظ ها در برابر تهدیدات به صورت کیفی 5-تعیین میزان آسیب پذیری اجزای ایستگاه در برابر تهدیدات صنعتی محتمل و با توجه به نمره تهدید، اهمیت دارایی و اثربخشی حفاظ ها 6-تعیین راهکارهایی جهت کاهش میزان آسیب پذیری و ارتقاء سطح تاب آوری. با توجه به نتایج بدست آمده از مطالعات و تعیین امتیازات جذابیت و اهمیت دارایی ها، بحران ها، اثربخشی حفاظ ها و نتیجتاً امتیاز آسیب پذیری دارایی ها، مشخص گردید. دو بحران صنعتی انفجار و آتش سوزی و افت فشار گاز نسبت به سایر بحران های صنعتی ذکر شده اثرات سوء بیشتری بر ایستگاه، همسایگان و مصرف-کنندگان گاز آن ایستگاه می توانند داشته باشد. بر اساس این مطالعه، با اهمیت ترین دارایی های ایستگاه CGS به ترتیب مربوط به Heater، شیرهای ورودی و خروجی و Turbin meter و بزرگترین تهدیدات افت فشار گاز و انفجار و آتش سوزی در ایستگاه ها تلقی شد و با عنایتت به اعداد آسیب پذیری، 155 مورد راهکار ارائه گردید. استفاده از مدل SVA جهت شناسایی نقاط آسیب پذیر ایستگاه CGS و تعریف راهکارهای تاب آوری در سه دوره 1-قبل از بحران (پیش بینی، پیشگیری وآمادگی) 2-حین بحران (مقاومت، پاسخ) 3-پس از بحران (بازیابی و بازسازی، کسب و توسعه تجربه) از ویژگی های بارز این مطالعه بود. در توضیح نتایج بدست آمده از امتیازات آسیب پذیری ایستگاه CGS شاید بتوان گفت شناسایی بحران های محتملل قبل از طراحی ایستگاه ها و یا مدیریت تغییر صحیح قبل از تغییر رویکرد براساس سایر الزامات تحمیلی به طراح، تا اندازه ی زیادی به طراح در طراحی تاب آور ایستگاه می توانست کمک نماید. در کنارر طراحی، با توجه به قابلیت تعمیر سریع و ارزان ایستگاه، ایجاد چابکی در تعمیرات و بازیابی تأسیسات با ارتقاء آمادگی کارکنان و مردم نیز مفید می باشد.