طب کار
سال:1393 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

مقدمه: حوادث ناشی از کار سالانه هزاران کارگر را در سراسر دنیا و به ویژه کشورهای در حال توسعه درگیر می سازد که نتیجه آن از کارافتادگی نیروی کار در نهایت تحمیل هزینه های سنگین به صنعت آن کشور است. یک چهارم جمعیت دنیا مشمول دوبار تغییر یک ساعته (برنامه استفاده بهتر از روشنایی روز و صرفه جویی در مصرف انرژی یا DST) می باشند. بیش از 70 کشور در سراسر جهان در برنامه DST مشارکت می نمایند.روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه توصیفی- تحلیلی می باشد که طی آن حوادث رخ داده در سازمان توسعه و نوسازی صنایع و معادن ایران در طی دوره 9 ساله مورد بررسی قرار گرفت. ارتباط بین حوادث و موضع آسیب، گروه سنی افراد، شیفت کاری، میزان روزهای از دست رفته کاری ناشی از حوادث، فراوانی حوادث در طی 9 سال از سال 1382 تا 1390 در ماه های قبل و بعد از اجرا مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: میانگین سنی افراد حادثه دیده 29.5±4.5 بود. بیشترین پیامد حادثه مربوط به ضرب دیدگی، کوفتگی و پیچ خوردگی می باشد. بیشترین موضع آسیب در این 4 ماه اندام تحتانی و سپس اندام فوقانی بود. نتایج نشان داد به طور کلی برنامه DST منجر به افزایش بروز حوادث نمی گردد. همچنین شاخص شدت حوادث در ماه های قبل و بعد از DST در سال 1385 به دلیل حادثه ای که در معدن کرمان در این سال اتفاق افتاده بود و 8 نفر از افراد فوت شدند بالاترین مقدار را داشته است و ضریب تکرار حوادث در ماه های قبل از DST در سال 1382 و ضریب تکرار حوادث در ماه های بعد از DST در سال 1383 بالاتربن مقدار را داشته است.نتیجه گیری: به نظر می رسد که محرومیت از خواب پس از گذار DST در فاز پیشروی زمانی که وقت یک ساعت در هنگام بهار جلو کشیده می شود، بر میزان حوادث شغلی تاثیر گذار نبوده است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: از روش های ارزیابی تناسب کار جسمانی ،ذهنی و فیزیولوژیکی است. رایج ترین ابزار به کار برده شده برای ارزیابی خستگی حین کار فیزیکی با علائم ذهنی استفاده از مقیاس بورگ و فیزیولوژیکی مانند ضربان قلب است. این مطالعه با هدف بررسی سختی کار بر اساس ارزیابی ذهنی و فیزیولوژیکی در یکی از صنایع فلزی اصفهان انجام شده است.روش بررسی: در این مطالعه 200 نفر پرسنل مرد به صورت تصادفی ساده شرکت نموده اند، افراد مورد مطالعه به وسیله ارگومتر و پروتکل آستراند مورد ارزیابی قرار گرفتند. از افراد حین انجام آزمایش خواسته شد تا مقیاس بورگ (شدت تلاش درک شده) را به منظور ارزیابی ذهنی نرخ گذاری و همچنین ضربان قلب آنان به عنوان شاخص فیزیولوژیکی توسط دستگاه ثبت شد.یافته ها: نتایج ارتباط قوی، بین شدت تلاش درک شده با افزایش بار کاری ارگومتر را نشان داد (R2=0.91) (P<0.0001). از سویی ارتباط ضربان قلب با افزایش بارکاری معنی دار می باشد (R2=0.96) (P<0.0001)، آنالیز رگرسیون خطی در ارتباط شدت تلاش درک شده و بار کاری به صورت معادله Workload=12.56-4.45 (RPE) و در ارتباط ضربان قلب و بار کاری به صورت معادله Workload=125.89-0.54 (HR) می باشد. به عبارتی بار کاری فیزیکی دارای ارتباط قوی تری با ضربان قلب نسبت به شدت تلاش درک شده را دارد.نتیجه گیری: با استفاده از معادله رگرسیون توسعه یافته، بار کاری فیزیکی قابل سنجش می باشد تا با اندازه گیری ضربان قلب در حین کار و یا درک ذهنی فرد، تغییرات توانایی فیزیکی نیروی کار پایش شود تا سلامت جسمی و روانی با هم مد نظر قرار گیرد و بر اساس آن پیشگیری های مورد نیاز، معاینات دوره ای، آموزش و غیره صورت گیرد.

مقدمه: علیرغم مطالعات وسیع در زمینه جو ایمنی در کشورهای مختلف، در ایران تلاش های انگشت شماری انجام گرفته که در اکثر آنها از ابزار دانشگاه Loughborough استفاده شده است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی وضعیت ایمنی با استفاده از پرسشنامه نوردیک در یکی از بنادر ایران بود انجام شده است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی تمامی 75 نفر کارگران یکی از بنادر کشور در 7 گروه شغلی انتخاب و پرسشنامه را تکمیل نمودند. جهت تعیین روایی و پایایی ابزار تعداد 25 پرسشنامه تکمیل و ضریب تجانس درونی با آلفای کرونباخ محاسبه گردید. پرسشنامه نهایی شده به تعداد 75 عدد در اختیار مدیریت ایمنی قرار گرفت تا به صورت خود گزارش دهی تکمیل شود.یافته ها: پروفایل جو ایمنی میانگین ابعاد را از 3.25 تا 4.22 نشان داد. بعد اعتماد کارگران به اثربخشی سیستم های ایمنی بالاترین (4.05) و پذیرش ریسک کمترین (3.32) امتیاز را کسب کرد. بیشترین و کمترین امتیاز به ابعاد جو ایمنی به ترتیب از گروه نظافتچی (4.22) و کارمندان دفتری (3.25) بود. میانگین امتیاز در بین گروه های شغلی تفاوت معنی دار داشت (p<0.005) ولی در بین گروه های سنی و همچنین با سابقه کار و سطح تحصیلات تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: چون درک کارگران از ایمنی به سن، سابقه کار و سطح تحصیلات بستگی ندارد پس آموزش های ایمنی اجرا نمی شود. معنی دار نبودن میانگین جو ایمنی با سطح تحصیلات به معنی مناسب نبودن آموزش ایمنی در مدارس و دانشگاه ها است.

مقدمه: ارتعاش بدن بویژه ارتعاش دست- بازو، یک فاکتور کلیدی در ایجاد عدم آسایش راننده است که می تواند مقدمه ایجاد بیماری های شغلی مرتبط و حوادث رانندگی باشد. در این مطالعه تاثیر سیستم هیدرولیک فرمان بر ارتعاشات منتقله به دست و بازوی راننده بررسی شده است.روش بررسی: این مطالعه مقطعی به روش نمونه گیری آسان، در دو گروه خودروی کاملا همسان (15 خودرو با فرمان هیدرولیک و 15 خودرو غیرهیدرولیک) انجام شد. اندازه گیری ارتعاش فرمان در سه محور و در سه حالت معین حرکت خودرو با استفاده از دستگاه ارتعاش سنج Bruel & Kjaer- 2231 انجام شد. نتایج با کمک نرم افزار SPSS و آزمون های تی و آنالیز واریانس دو طرفه تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: محور شتاب موثر برتر در دو نوع خودرو و در سه حالت اندازه گیری، محور Y به دست آمد. مقایسه نتایج با استاندارد 4 ساعته نشان داد در تمامی موقعیت های اندازه گیری شده شتاب موثر (rms) کمتر از حدود مجاز مواجهه و حدود است (p<0.05) ولی در مقایسه با مقادیر استاندارد 8 و 16 ساعته تعدادی از موقعیت ها بیش از حدود مجاز و مراقبت (p<0.05) و تعدادی نیز دارای اختلاف معنی داری نبودند (p³0.05) آنالیز واریانس دو طرفه نشان داد متغیرهای سیستم فرمان، سرعت و دنده، به تنهایی، همزمان و با اثر مشترک بر میزان ارتعاش منتقله به دست- بازوی راننده موثرند (p<0.05).نتیجه گیری: برخلاف ارتعاش تمام بدن که محور برتر شتاب، محور Z است، در ارتعاشات فرمان، محور برتر، محور Y می باشد و فرمان های هیدرولیک می توانند به نحو موثری از انتقال ارتعاشات را به دست و بازوی راننده جاوگیری کنند و در خودروهای فاقد فرمان هیدرولیک کاهش ساعات کار می تواند به عنوان یک ابزار مدیریتی مفید مد نظر قرار گیرد.

مقدمه: هوش عاطفی یک دسته از توانایی ها و مهارت های غیر شناختی است که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارهای محیطی به ویژه فرسودگی و تنش ناشی از کار افزایش می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه هوش عاطفی با فرسودگی انجام شد.روش بررسی: این پژوهش به صورت توصیفی و بر روی 200 نفر از مدیران و کارکنان بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه های استاندارد شده هوش عاطفی و فرسودگی جمع آوری و با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و آزمون t-test در سطح معنی داری p<0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بر اساس یافته ها تفاوت معنی داری در میزان هوش عاطفی و فرسودگی بین دو جنس مشاهده شد (p<0.05). همچنین رابطه معکوس معنی داری بین هوش عاطفی با فرسودگی مشاهده گردید (p<0.05). مولفه های هوش عاطفی به ویژه خود آگاهی، همدلی، خود انگیزی در پیش بینی فرسودگی نقش معنی داری داشتند.نتیجه گیری: برخورداری از خرده مقیاس های هوش عاطفی منجر به کاهش فرسودگی خواهد شد. پیشنهاد می گردد کلیه سازمان ها، به ویژه سازمان های پزشکی، برای ارتقاء و بهبود هوش عاطفی و کاهش فرسودگی نسبت به برگزاری دوره های آموزشی لازم مبادرت ورزند.

مقدمه: مواجهه با دمای بالا در بین کارگران شاغل در محیط های گرم از جمله نانوایی ها شایع بوده و می تواند باعث ایجاد اثرات نامطلوب فیزیولوژیکی متعددی گردد. این مطالعه با هدف تعیین میزان استرس گرمایی و پاسخ فیزیولوژیکی مرتبط با آن در کارگران شاغل در نانوایی های شهر اراک انجام پذیرفت.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی 126 نفر از کارگران شاغل در 63 نانوایی شهر اراک مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی مواجهه کارگران با استرس گرمایی بر مبنای شاخص WBGT در گرم ترین نقاط نانوایی و ارزیابی پاسخ فیزیولوژیکی وارده بر بدن شاغلین بر مبنای دمای زیرزبانی انجام پذیرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS16 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میزان مواجهه کارگران با استرس گرمایی بر مبنای شاخص WBGT و میزان تنش گرمایی کارگران بر مبنای شاخص دمای زیرزبانی به ترتیب در 76% و 48% موارد از حد مجاز توصیه شده کشوری بالاتر تعیین گردید. نتایج نشان داد که اختلاف معناداری بین میزان شاخص WBGT در نانوایی های با پخت تنوری و ماشینی دستی وجود دارد (p<0.001). همچنین اختلاف معناداری نیز بین دمای زیرزبانی افراد شاغل در این دو نوع تکنولوژی پخت مشاهده گردید (p<0.001).نتیجه گیری: استرس حرارتی و تنش حرارتی ناشی از آن در شاغلین نانوایی های با پخت تنوری نسبت به پخت ماشینی دستی بالاتر تعیین گردید. در نتیجه استفاده از تکنولوژی پخت ماشینی می تواند به عنوان یک راهکار کنترلی مناسب مورد بررسی قرار گیرد. همچنین ارتباط نسبتا بالای شاخص استرس حرارتی (WBGT) با شاخص فیزیولوژیک دمای زیرزبانی نشان دهنده مناسب بودن این شاخص در ارزیابی استرس گرمای محیطی در نانوایی ها می باشد.

مقدمه: با وجود توسعه حمل و نقل جاده ای در ایران، خطر تصادفات و مرگ و میر ناشی از آن در دهه های اخیر در حال افزایش است. سالانه بیش از 22 هزار نفر در ایران بر اثر تصادفات جاده ای جان خود را از دست می دهند. تعداد زیادی از این تصادفات، ناشی از کیفیت خواب نامناسب رانندگان حرفه ای است. از مهمترین عواقب کیفیت خواب نامطلوب در رانندگان، کاهش میزان کارآیی آنان است. این مطالعه جهت بررسی کیفیت خواب در رانندگان حرفه ای و عوامل موثر بر آن طراحی شده است.روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی بوده و در سال 1390 انجام شده است. 1500 نفر از رانندگانی که به کلاس های آموزش رانندگان مراجعه می کردند، انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه ای شامل اطلاعات شخصی و شغلی و برای بررسی کیفیت خواب از پرسشنامه پیتزبورگ (PSQI) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمـون های آماری T-test، Chi-square و رگرسیون لجستیک با نرم افزار SPSS11.5 تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی رانندگان 36.66±9.4 سال و میانگین ساعات کار روزانه 9.3±2.5 بود. حدود 24% رانندگان، سابقه مصرف سیگار را گزارش کردند. 14.4% رضایت شغلی نامطلوب داشتند و %30.1، به صورت چرخشی رانندگی می کردند. میانگین نمره پیتزبورگ 5.57±2.75 بوده و %62.3، نمره بالاتر از 5 داشتند. رگرسیون لجستیک نشان داد که مصرف سیگار، رضایت شغلی، کار چرخشی و تعداد ساعات کار در روز مهمترین فاکتورهای موثر بر کیفیت خواب رانندگان می باشند.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که شیوع کیفیت خواب نامناسب در رانندگان حرفه ای ایران بالاست.