جغرافیا
سال:1388 | دوره:3 | شماره:10 |تعداد مقالات:14

تجربه بسیاری از کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما نشان می دهد که کاستی های مدیریت متمرکز دولتی در برنامه ریزی های توسعه به چالش کشیده شده است (فکری ارشاد، 1384). بسیاری از صاحبنظران نیز علت ناکامی طرح های توسعه ای را، بی توجهی دولت ها نسبت به دخیل کردن و نادیده گرفتن جوامع محلی، در طرح ها و برنامه های مربوط به آنها می دانند (کاظمی، 1386). لذا با اجرای طرح هایی با رویکردهای مشارکتی و قبول نقش فاعلی جوامع محلی در برنامه های توسعه، مسوولیت ایجاد دگرگونی در محیط، را از عناصر خارجی سلب و اجرای اصلاحات را در گرو فعالیت عناصر درونی قرار داده اند (فکری ارشاد، 1384).هدف این پژوهش بررسی دو طرح توسعه مشارکتی، در بین جوامع روستایی و عشایری است از طریق بررسی:-1 مبانی فکری و هدف ها؛-2 رویکردهای مشارکتی بکار گرفته شده در جلب مشارکت مردمی؛-3 چگونگی سازماندهی تشکل های محلی؛-4 برخورداری تشکل ها از قدرت و اختیار در مدیریت امور مربوط به خود؛-5 تغییر نگرش گروه ها و اثرگذاری در برنامه ها و سیاست ها؛-6 تحلیل «SWOT» طرح ها، دستاوردها و درسهای آموخته از آنها و،-7 ارائه پیشنهادها و راهکارهایی جهت بکارگیری الگوئی از مدیریت مشارکتی در برنامه ریزی توسعه جوامع محلی.پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی و مطالعات موردی زمینه ای با جمع آوری اسناد کتابخانه ای و پیمایش میدانی در دو مطالعه موردی و به طور جداگانه با سه گروه هدف زیر انحام گرفته است:-1 جوامع محلی (روستایی و عشایری)، 2- گروه دولتی، و 3- گروه غیردولتی.در مطالعات میدانی تحقیق مصاحبه هایی با استفاده از پرسشنامه باز طراحی شده، انجام و نتایج یافته ها استخراج، جمع بندی و تحلیل شده است. در نهایت نتایج دو مطالعه موردی بطور مقایسه ای مورد تحلیل قرار گرفته است. نتیجه بررسی های پژوهش، ارائه پیشنهادها و راهکارها و خلاصه ای از بکارگیری فرآیند مدیریت مشارکتی است. سرفصل اهم پیشنهادها عبارتند از: 1- انسجام اجتماعی 2- ظرفیت سازی و توانمندسازی 3- تغییر در قوانین و مقررات (ساختاری مدیریتی)، 4- تغییر در قوانین و مقررات (اداری مالی) 5- نقش ها و وظایف، 6- نکات کلیدی در بکارگیری مدیریت مشارکتی و 7- اصول اخلاقی می باشد.

با توجه به اینکه استان هرمزگان در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار گرفته طراحی فضای سبز با استفاده از سطوح آبگیر باران در مسیر جاده های استان بویژه مسیر بندرعباس – میناب بدلیل پرتردد بودن این جاده و گسترش فضای سبز به منظور جلوگیری از آلودگی هوا و جلوگیری از خستگی رانندگان و ایجاد تصادف، با گیاهان بومی مقاوم به خشکی جهت صرفه جویی در آب یک امر حیاتی محسوب می شود که لازم است در کلیه طرح های عمرانی مدنظر قرار گیرد. در طراحی اینگونه مناطق اصولا از گیاهانی استفاده می شود که قادرند با ظرفیت های محیط به زندگی خود ادامه دهند. مراجعه به طبیعت و استفاده از ذخائر ژنتیکی آن می تواند پاسخ درخور و مناسبی به این مشکل باشد. زیرا طبیعت در رهگذر تحولات خود گیاهانی را به ما معرفی می نماید که شرایط زیستی خود را از جمله مقاومت به شرایط خشکی تطبیق داده است. در این مقاله تعداد 28 گونه گیاهی با توجه به گرما و خشکی هوا، شوری و قلیائیت خاک، پایین بودن ظرفیت نگهداری آب، نامناسب بودن بافت خاک و فرسایش پذیری خاک در طول مسیر جاده بندرعباس – میناب با منظور نمودن دو معیار مقاوم به خشکی و دارا بودن منظر در فصول مختلف شناسایی و معرفی گردید. این گیاهان برای دوام خود احتیاج به آبیاری ندارند و با داشتن اندام ویژه از هدر رفتن آب جلوگیری می نمایند.

اهداف اصلی جغرافیای کاربردی ارائه مسیرهای منطقی در بهره گیری از منابع طبیعی و انسانی و توسعه مطلوب جامعه انسانی است جغرافیای کاربردی یک علم بین رشته ای می باشد و بیشترین ارتباط را با برنامه ریزی آمایش سرزمین دارد.در آمایش سرزمین از یافته های اکثریت علوم استفاده می گردد در این راستا با این دیدگاه جغرافیای کاربردی با نگرش سیستمی حلقه بین علوم در مطالعات و برنامه ریزی جامع آمایش سرزمین محسوب می گردد با این دیدگاه در این مقاله ضمن تبین طرح آمایش سرزمین، نقش جغرافیای کاربردی در تعیین رویکرد و چارچوب نظری و همچنین الگو، روش های پژوهش و تجزیه تحلیل در مراحل مختلف مطالعات و برنامه ریزی آمایش سرزمین ارائه شده است.

تحقیق حاضر به منظور شناسایی، تحلیل و تبیین راه های بهبود عملکرد این شرکت در قبال مشتری در قالب دو بخش کمی و کیفی انجام شده است. در بخش کمی ضمن استفاده از مبانی آمیخته های بازاریابی در مدیریت به منظور تبیین تعداد شش فرضیه در خصوص نظرات مشتری در رابطه با نتایج عملکرد شرکت و با استفاده از ابزار پرسشنامه پس از ارزیابی روایی و پایایی آن، نظرات کلیه مشتریان حقوقی (شرکت ها) و حقیقی (نماینده ها) در رابطه با عملکرد شرکت در قالب فرضیات مذکور گردآوری شده و با استفاده از تکنیک رگرسیون به آزمون فرضیه ها پرداخته شده است. نتایج حاصله موید آن بود که نظرات مشتریان رابطه معناداری با قیمت و کیفیت محصولات شرکت دارد.شواهد دال بر وجود عارضه در حوزه های اثربخشی، کارایی، بهره وری، نوآوری، قابلیت انعطاف و کیفیت که منجر به عملکرد فعلی شرکت در آمیخته های بازاریابی قیمت و محصول گردیده مورد شناسایی قرار گرفتند و بر مبنای آنها عارضه اصلی شرکت شناخته شد. سپس علل بروز عارضه مذکور به تفکیک شواهد به دست آمده در حوزه های داخلی شرکت رادیاتور ایران مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و ضمن ارائه فهرست مهم ترین علل بروز عارضه مذکور، تهدیدات محیطی که منجر به تشدید این عارضه شده اند نیز شناسایی و تبیین گردیدند.

خشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمی است. این پدیده شرایطی از کمبود بارندگی و افزایش دما است که در هر وضعیت اقلیمی ممکن است رخ دهد. تحقیق حاضر، تلاشی برای ارزیابی کارآیی برخی شاخص های متداول اقلیمی در ایستگاه های حوضه پایین دست کرخه است. این شاخص ها در حال حاضر در سیستم های فعال جهانی مورد استفاده قرار می گیرند و عبارتند از: شاخص بارش استاندارد spi، درصد نرمال pn و بارش قابل اعتماد dri که این شاخص ها در طی یک دوره آماری 30 ساله از سال (1386-1357) در ایستگاه های هواشناسی حوضه پایین دست کرخه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند. و تغییرات مکانی خشکسالی در منطقه مطالعاتی در محیط gis انجام شده و از آن طریق روند آنها مشخص گردید. در نهایت با مشخص شدن دوره های کم آبی و پرآبی میزان رواناب حاصله در دوره های مذکور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی نشان می دهد که کمترین مقدار spi مشاهده شده، و شدیدترین خشکسالی در ایستگاه آبادان در سال (1368-1367) واقع در جنوب حوضه و ایستگاه اهواز سال (1378-1377) در جنوب شرق حوضه می باشد. و بیشترین تداوم خشکسالی در ایستگاه های حوضه پایین دست کرخه مربوط به سال 1369، 1377 و 1384 می باشد در این سال تقریبا تمامی ایستگاه های حوضه پایین دست کرخه دچار خشکسالی شده اند. وضعیت خشکسالی از سال 1377 به بعد در بیشتر ایستگاه ها به صورت متوالی با خشکسالی ملایم تکرار می شود. در میان روش های به کار گرفته شده، شاخص spi با داشتن توانایی و قابلیت های بالا و معایب و محدودیت های کمتر بهتر از سایر روشها تشخیص داده شد.

در پژوهش حاضر سعی شده است تعریفی جامع از مفهوم صنعت حلال ارائه گردد، شامل کالاهای حلال و اینکه در حال حاضر دامنه برند حلال گستره بسیار وسیعی از فعالیتهای اقتصادی از جمله تولیدات دارویی، آرایشی، بهداشتی، منسوجات، پوشاک، چرم، فعالیتهای مالی، بانکداری، مسافرت، توریسم را شامل می گردد. پس از آن به بررسی سابقه صدور گواهینامه حلال پرداخته شده و در این میان شورای جهانی حلال و مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق سالامی به عنوان دو مرجع معتبر معرفی شده اند. در میان انبوه صادرکنندگان گواهینامه حلال لزوم استاندارد و نشانی واحد مطرح شده است. همچنین به بررسی بازار مصرف کنندگان محصولات حلال در دنیا و تولیدکنندگان اصلی غذای حلال در دنیا پرداخته شده و در نهایت وضعیت صنعت حلال در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.

ویژگی هایی که برخی تنگه ها را از نظر جهانی مهم می سازد و باعث می شود که به کانون محاسبات استراتژیک و ژئواستراتژیک قدرت های جهانی و منطقه ای تبدیل شوند، به نحوی که آنها خواهان داشتن کنترل کامل بر تنگه یا حداقل داشتن قدرت فرمانروایی بر آن باشند، وجود دو عامل، یکی اقتصادی که خود به دو دسته انرژی و تجارت تقسیم می شود، و دیگر نظامی است. این عوامل، اثرات و پیامدهای مشخص و پویایی را برای تنگه ها بوجود آورده، و پیگیری استراتژی ها برای مناسب ساختن این پیامدها، این تنگه ها را به محل رقابت قدرت ها تبدیل می کند.اما میزان اهمیت تنگه های استراتژیک در طول تاریخ متفاوت بوده و با پیشرفت های تکنولوژکی و تغییر الگوهای سیاست جهانی دستخوش تغییر شده است. غالب تنگه های بین المللی در عصر نظام دوقطبی بیشتر اهمیت سیاسی و ژئوپولیتیکی داشتند؛ هرچند این اهمیت هنوز نیز در بعضی از آنها وجود دارد و دیدگاه های ژئوپولیتیکی و ژئواستراتژیکی بر آنها حاکم است، در حال حاضر تنگه های مهم از نقش آفرینی ژئواکونومیکی نیز برخوردار شده اند.تنگه ها مهم اقیانوس هند به جهت صرفه جویی های اقتصادی و نزدیک ساختن سه حوزه جغرافیایی اصلی اقتصاد جهان یعنی آمریکای شمالی و اتحادیه اروپا و جنوب شرق آسیا از جایگاه ویژه ای برخوردارند. با این اوصاف این پژوهش ضمن بررسی تغییرات ایجاد شده در مفهوم و مصداق تنگه های استراتژیک در دو دوره ژئوپلیتیکی نظام دوقطبی و پس از آن، در پی تحلیل اثرات قدرت و سیاست در آنها می باشد.نتایج حاصله بیان گر این مساله است که صحنه اقیانوس هند و تنگه های مهم آن به دلیل داشتن نقش کلیدی در تجارت دریایی، از اهمیت بالایی برخوردارند و این امر باعث می شود تا این تنگه ها محل رقابت قدرت های رقیب باشند.