مطالعات رسانه ای
سال:1394 | دوره:10 | شماره:31 |تعداد مقالات:7

هدف این مقاله بررسی نحوه بازنمایی هویت جنسیتی و چگونگی بهره گیری از رمزگان های اجتماعی و فنی در نمایش زنان در تلویزیون است. بدین منظور با استفاده از تحلیل نشانه شناختی فیسک در سه سطح رمزگان واقعیت، بازنمایی و ایدئولوژی سریال "تکیه بر باد" تحلیل و ارزیابی شده است و با استفاده از دو رویکرد ذات گرا و غیرذات گرا به هویت جنسیتی و رویکرد برساخت گرا در نظریه بازنمایی استوارت هال به عنوان چارچوب نظری، این موضوع را بررسی نموده است. نتایج نشان می دهد توجه به نقش مادری و همسری، پوشش چادر، تعلق به ارزش های خانواده، توجه به جایگاه پدر و همسر در تصمیم گیری که نشانه های وجود رویکرد مردسالارانه و ذات گرایانه در جامعه ماست، برجسته شده است. در مقابل نشانه هایی نظیر تحصیلات، اشتغال و حضور در فضاهای بیرون، استقلال مادی، انتخاب گری، پوشش مانتو و مراودات متفاوت از عرف خانواده به عنوان نشانه های هویت برساخته به حاشیه رانده شده اند.

در جهان امروز که «سرعت» حرف اول فرایندهای ارتباطی را می زند نیاز است تا معنای عمیق تری از به کارگیری ظرفیت ها درک و تجربه شود. تا پیش از این با موضوع فرابرد به صورت جدی برخورد نمی شد و دلیل آن عدم اطمینان دانشمندان از مکانیسم اصولی آن بود. ولی حال که فناوری با پیشرفت هایی فراتر از آن چه در ذهن تلقی می شد روبرو گشته و بار دیگر تخیل تبدیل به واقعیت شده است؛ این ضرورت دیده می شود که در فرایند انتقال اطلاعات نیز بازنگری هایی مطابق با پیشرفت های روز انجام پذیرد.بدین منظور، در این پژوهش با رویکردی ارتباطی جامعه شناسانه به آینده ی تکنولوژیکی اجتماعی مبحث فرابرد انتقال و با اهدافی هم چون 1- شناخت ویژگی های تکنولوژیک فرابرد انتقال اطلاعات در حوزه ی علمی 2- شناخت تاثیر فرابرد انتقال اطلاعات در حوزه ی رسانه و 3- شناخت تاثیرات فرابرد انتقال اطلاعات در فضای اجتماعی، به این تکنولوژی پرداخته شد تا راه پذیرش و شناخت و استفاده از این تکنولوژی هموارتر شود.در این پژوهش با استفاده از روش مصاحبه ی عمقی و بررسی اسناد به بررسی نگرش متخصصان علوم ارتباطات اجتماعی و علم جامعه شناسی و با توجه به تئوری اصلی پژوهش یعنی «مکتب تورنتو» به تکنولوژی فرابرد کوانتومی انتقال اطلاعات پرداخته شد.

رادیو در ایران با سابقه ای طولانی تر از تلویزیون کوله باری از تجربیات سالیان طولانی و خاطراتی عمیق از تاریخ این کشور دارد چرا که در طول سالیان با لحظه لحظه زندگی مردم این کشور و در لحظات دشواری و سختی و جنگ و آرامش و تنش و... در دوران تاریخ معاصر در کنار ایرانیان بوده است و برنامه سازان این رسانه قدیمی بر دوش بزرگان این رسانه قرار گرفته و می توانند افق دورتری را در حوزه رسانه مشاهده کنند چرا که وامدار 75 سال تجربه رسانه ای هستند. این پژوهش در نظر دارد معنای رادیو را از دیدگاه برنامه سازان رادیویی مطالعه کند. این پژوهش به روش کیفی، مردم نگاری انجام شده است و روش گردآوری داده ها در این پژوهش مشاهده، مشاهده مشارکتی و مصاحبه است و در سال های 1394-1393 انجام شده است جامعه آماری این پژوهش رادیویی ها در همه مشاغل است. در حین انجام از هر شغل 5 نفر برگزیده شد و تا اشباع کامل ادامه یافت. از تجربه زیسته پژوهش گر با داشتن 16 سال سابقه فعالیت در رادیوهای مختلف و کار در مشاغل مختلف (مانند تهیه کنندگی، سردبیری، نویسندگی و مدیریت تولید) در این پژوهش برای تحلیل داده ها استفاده شد. داده ها با استفاده از روش کدگذاری و مقوله بندی تحلیل شده اند و سوال پژوهش: معنای رادیو برای رادیویی ها چیست؟ در این پژوهش مشخص شد که 3 گروه عمده در رادیو وجود دارد. دسته اول که رادیو عشق آن ها است. دسته دوم رادیو را دوست دارند اما عاشق رادیو نیستند و اگر فرصت بهتری برای آن ها فراهم شود رادیو را ترک می کنند و دسته سوم که رادیو فقط شغل و ممر درآمد آن ها است.

رسانه ها با پوششی خبری و اطلاع رسانی وقایع امنیتی و جنایی به شیوه های مطلوب و ارائه برنامه های آموزشی مطلوب در خصوص ضرورت امنیت اجتماعی در جامعه و حتی آموزش چگونگی حفاظت از مال، حال و ناموس خود زمینه مساعدی را برای این همکاری و مشارکت مردمی به وجود می آورند. رسانه ها به عبارتی یک میدان عمومی جدید برای گفت و گوی میان انس تلقی می شوند که از طریق آن همه می توانند با هم تماس بگیرند و ارتباط برقرار کنند. بنابراین ما در این تحقیق به بررسی نقش رسانه ها در ایجاد امنیت شهری از دیدگاه صاحب نظران علوم ارتباطات و جامعه شناسی پرداختیم. برای انجام این تحقیق از روش کیو استفاده کردیم. 26 گویه انجام تحقیق ساخته شد. مفاهیم مطرح شده در این گویه ها، متغیر مستقل و میزان موافقت و یا مخالفت پاسخ گویان با محتوای هر گویه، متغیرهای وابسته این تحقیق هستند. با استفاده از برنامه کامپیوتری کوانل ضریب همبستگی پیرسون بین 25 نفر از صاحب نظران علوم ارتباطات و 25 نفر از صاحب نظران جامعه شناسی محاسبه شد ماتریس ضریب همبستگی پیرسون، نشان دهنده میزان همبستگی تک تک پاسخ گویان با یکدیگر است. ضریب همبستگی پیرسون بین دو گروه، با توجه به میانگین پاسخ های هر گروه به 26 گویه تحقیق، برابر با 0.038 می باشد که نشان گر همبستگی کم بین دیدگاه های دو گروه نسبت به گویه های تحقیق است. به دنبال محاسبه ضرایب همبستگی، تحلیل عاملی نیز انجام شد. تحلیل عاملی روشی است که می توان از طریق آن، افراد، گویه ها و به طور کلی متغیرهایی را که به یکدیگر شباهت بیشتری دارند در گونه های مربوط قرار داد. با محاسبه مقادیر بار عاملی دو گونه گروه مشخص گردید 26 نفر در گروه اول متشکل از 13 صاحب نظر علوم ارتباطات و 13 نفر صاحب نظر جامعه شناسی، و 24 نفر در گروه دوم متشکل از 12 صاحب نظر علوم ارتباطات و 12 صاحب نظر جامعه شناسی قرار گرفتند. مقادیر بار عاملی هر گروه مقادیر وزن برای هر دو گروه مشخص گردید.

تحقیق بررسی بازتاب مطبوعاتی شرایط بحران آب شرب در تهران در روزنامه های کثیرالانتشار (ایران و جام جم)، حول محور مدیریت آب می باشد و با هدف شناسایی نقش مطبوعات در اطلاع رسانی و آگاهی بخشی افکار عمومی انجام شده است. در این تحقیق بنا به ماهیت و موضوع آن از روش تحلیل محتوی استفاده شد. جامعه آماری مورد نظر تمامی مطالبی است که با موضوع آب در روزنامه های ایران و جام جم دردوره زمانی سه ماهه تابستان 1393 درج گردید. برای نمونه گیری از روش تصادفی و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون های استنباطی  Tمقایسه ای وU  مان ویتنی استفاده شده است.فرضیه های تحقیق بر تاثیرگذار بودن مطالبی اشاره دارد که در روزنامه های ایران و جام جم درباره بحران منتشر شده و بر تفاوت عملکرد دو نشریه در نحوه اطلاع رسانی، جهت گیری و اولویت های خبری تاکید می نماید. یافته های تحقیق دلالت بر عملکرد همسو و موثر دو نشریه در آگاهی بخشی افکار عمومی و بزرگ نمایی مساله بحران آب شرب تهران در مطالب منتشره دارد و ضمنا بر تفاوت رویکرد روزنامه های مربوطه در نحوه اطلاع رسانی، جهت گیری و اولویت های خبری تاکید می نماید.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه رابطه بین نوع (ژانر) و میزان تماشای سریال های ترکی زبان اصلی ماهواره و تغییر سبک زندگی می باشد. روش پژوهش، پیمایشی از نوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در نیمه سال اول تحصیلی 94- 95 می باشد که حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 362 نفر تعیین و شیوه نمونه گیری پژوهش، تصادفی ساده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است که بر اساس چهارچوب نظری توسط محقق طراحی شده است. داده ها از طریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده اند. چارچوب نظری تحقیق بر مبنای نظریات "تاثیر پذیری مخاطب از رسانه" هم چون نظریه کاشت، نظریه وابستگی مخاطب، نظریه انتظارات اجتماعی و نظریات سبک زندگی بوردیو و گیدنز استوار است. یافته های پژوهش نشان داد، به طور کل اکثریت دختران پاسخ گو (56.4 درصد) ادعا داشته اند، میزان تاثیرگذاری سریال های ترکی زبان بر سبک زندگی شان در حد کم می باشد و بین میزان تماشای سریال های ترکی زبان اصلی و سبک زندگی آن ها رابطه معناداری وجود دارد.

با پیدایش رسانه های مکتوب و متعاقب آن رسانه های الکترونیکی (رادیو، تلویزیون و اینترنت) اشکال خبررسانی در مقایسه با گذشته تفاوت یافته و حساسیت و اهمیت آن بیشتر شده است. گرچه رسانه ها کارکردهای مختلفی دارند اما بخش خبر و نیاز محسوس تر به اخبار در مقایسه با سایر بخش ها اهمیت آن را دو چندان کرده است. امروزه با توجه به افزایش رسانه ها و رقابت در جذب مخاطبین مسوولان رسانه ها می کوشد تا با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته ارتباطی قدرت خود را به تمام جهان عرضه کنند و مخاطبان بسیاری را در سراسر دنیا به خود جلب کنند و آن ها را تحت تسلط خود درآورند. هدف کلی از این پژوهش بررسی تاثیر پوشش خبری صدای امریکا بر دیدگاه مخاطبان می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند که در سال 1393 مشغول به تحصیل می باشند تشکیل می دهند. جهت برآورد حجم نمونه از فرمول کوکران اسفاده شد، 119 نفر به عنوان حجم نمونه مشخص و به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه ها بر روی آنان اجرا شد. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی پیمایشی استفاده شده است و ابزار اندازه گیری این پژوهش را، پرسشنامه 25 سوالی محقق ساخته تشکیل می دهند. اعتبار پرسشنامه بر پایه روش آلفای کرونباخ برای تمامی مواد پرسشنامه (25 سوال) برابر 0.885 به دست آمد. که این میزان بیان گر هماهنگی درونی پرسشنامه در حد مطلوب است. هم چنین در برآورد روایی از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد و 6 عامل 66.906 درصد از واریانس کل پرسشنامه را تبیین می کند. تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که همبستگی مثبت و معناداری بین به روز بودن خبر و هم زمانی با وقوع رویداد، پخش اخبار به صورت شفاف و صحیح، شیوه های بیان خبر، گفتگوی زنده با مخاطبان و استفاده از اطلاعات آنان، عدم جانبداری در ارائه اخبار، به کارگیری نظرات کارشناسان متخصص با شکل دهی دیدگاه مخاطبان رابطه معنی دار وجود دارد.