جغرافیایی فضای گردشگری
سال:1396 | دوره:6 | شماره:24 |تعداد مقالات:8

ورزش هایی که به منابع و جاذبه های جغرافیایی وابسته اند، مهمترین بخش قابل توجه در گردشگری ورزشی به شمار می روند. یکی از بخش های گردشگری طبیعی، اسکی است که علاقه مندان آن طیف وسیعی از مردم می باشند و از نظر اقتصادی نیز بخش پر درآمدی از صنعت گردشگری محسوب می شود. ارتفاعات استان اصفهان با وجود شرایط متفاوت اقلیمی و طبیعی و همچنین وجود شهرهای بزرگ و جاذبه های اطراف آن، از مناطق مستعد احداث پیست اسکی در کشور می باشد. بنابراین مکان یابی بهنیه احداث پیست به ویژه در جهت جذب گردشگر در این منطقه ضروری می باشد. در این پژوهش به مکان یابی سایت های تفریحی - ورزشی اسکی در استان اصفهان پرداخته شده است. ابتدا با استفاده از منطق بولین به بررسی زیر معیارهای اقلیمی و زمین شناختی پرداخته شده و جهت بررسی ارتباطات متقابل معیارهای اصلی (زمین شناختی، اقلیمی و دسترسی) با استفاده از مدل دیمتل میزان تاثیرگذاری معیارها بررسی شده است. نتایج حاصل از هم پوشانی وزنی نهایی معیارهای اصلی نشان می دهد که بیشترین مساحت و تراکم پهنه های مناسب در نیمه غربی استان می باشد. در این پهنه ها به ویژه در شهرهای فریدن و فریدونشهر و مناطقی از شهرستان سمیرم شکل زمین مناسب و مطلوب می باشد و امکان بارش و ماندگاری برف بیش از مناطق دیگر استان است.

هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر در ایجاد سازمان های یادگیرنده در کسب و کارهای صنعت توریستی استان قم می باشد. این تحقیق از نظر نوع روش، تحقیقی توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق در بردارنده شامل مراکز خدماتی، رفاهی و توریستی در استان قم می باشد. روش نمونه گیری به صورت در دسترس می باشد که از طریق آن ابزار گردآوری داده ها یعنی پرسشنامه تحقیق به صورت تصادفی در میان مدیران کسب و کارهای توریستی توزیع شده است. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند. جهت آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون t استفاده شد و برای رتبه بندی عوامل موثر بر سازمان یادگیرنده از روش TOPSIS بهره گرفته شده است. در این مطالعه تاثیر هر سه سطح فردی و گروهی و سازمانی به عنوان عوامل اثرگذار در ایجاد سازمان یادگیرنده در این کسب و کارها مورد تایید قرار گرفت. همچنین متغیرهای یادگیری مداوم، تحقیق و گفتگو، یادگیری گروهی، سیستم ادغام شده و توانمندسازی نیز جز عوامل موثر بر سازمان یادگیرنده شناسایی شد. در این میان تاثیر متغیرهای پیوند با سیستم و مدیریت راهبردی بر ایجاد سازمان های یادگیرنده مورد تایید قرار نگرفت.

امروزه یکی از مسائل مهم در حوزه توسعه پایدار روستایی، توسعه فعالیت های گردشگری روستایی است. تعیین ارزش های گردشگری روستاها و استعدادهای طبیعی آن ها به همراه برنامه ریزی صحیح می تواند از یک سو منجر به توسعه فعالیت های اقتصادی و ایجاد درآمد و اشتغال در روستاها و از سوی دیگر منجر به رسیدن به توسعه همه جانبه و پایدار در این مناطق شود، برای رسیدن به این اهداف، شناخت روستاهای دارای پتانسیل و سطح بندی این روستاها یکی از اقدامات ضروری می باشد. روستاهای شهرستان مشگین شهر به دلیل داشتن جاذبه های وسیع گردشگری و تاریخی و دارا بودن پتانسیل های بالای گردشگرپذیری، امکان انتخاب فرصت های گردشگری مختلفی را برای گردشگران فراهم کرده است. در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به مقایسه معیارهای گردشگری و همچنین اولویت بندی و سطح بندی روستاهای گردشگری مورد مطالعه در شهرستان مشگین شهر پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، گردشگران روستاهای مورد مطالعه و متخصصان و اساتید دانشگاهی بودند که در زمینه گردشگری روستایی دانش و تجربه کافی داشتند. بدین ترتیب که مهم ترین معیارهای تاثیرگذار بر گردشگری از دیدگاه گردشگران انتخاب شدند و در قالب یک پرسشنامه، مورد مقایسه زوجی قرار گرفتند. سپس چهار گزینه گردشگری در روستاهای مورد مطالعه انتخاب شد و امتیاز این گزینه ها نسبت به تک تک معیارها در قالب یک پرسشنامه توسط متخصصان و اساتید دانشگاهی تعیین شد. نتایج تحقیق حاضر نشانگر این امر است که معیار زیرساختی و خدماتی با امتیاز و وزن نهایی 0.415 بیش‎ترین تاثیر را در توسعه و یا عدم توسعه مناطق هدف گردشگری داشته و مهم ترین عامل در سطح بندی روستاهای موردمطالعه بوده است و بر اساس نتایج مدل، روستای موئیل با امتیاز نهایی 0.501 در رتبه اول قرار گرفته و روستای انار با امتیاز نهایی 0.318 در رتبه دوم و روستای قصابه با امتیاز نهایی 0.181 در رتبه سوم قرار گرفته است.

امروزه از گردشگری به عنوان رکن اساسی توسعه پایدار یاد می کنند و در این بین جاذبه های گردشگری تاثیراتی اساسی و مهمی را بر این صنعت ایفا می کند. شهرستان سردشت با دارا بودن پتانسیل های طبیعی و تاریخی گردشگری، قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری منطقه را دارد که می توان با برنامه ریزی مناسب و شناسایی توان ها و محدودیت های موجود نقش موثری در توسعه اقتصادی ملی و منطقه ای ایفا نماید. هدف پژوهش حاضر شناسایی پتانسیل ها و جاذبه های گردشگری شهری می باشد. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی – توصیفی و از نوع پژوهشی- کاربردی می باشد. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه استراتژی و راهبرد توسعه گردشگری، از روش تحلیلی SWOT استفاده شده است. بدین منظور، فهرستی از نقاط قوت و ضعف و هم چنین فرصت ها و تهدیدها تهیه و با تنظیم عوامل استراتژیک، ماتریس SWOT از آن استخراج و رهیافت های حاصل از این تجزیه و تحلیل ها، به عنوان خط مشی های راهگشا در جهت تقویت زیرساخت ها و پتانسیل های گردشگری شهرستان سردشت ارائه شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که استراتژی موجود برای گسترش صنعت توریست در سطح شهرستان سردشت راهبردهای So می باشد که باید با بهره گیری از نقاط قوت از فرصت های موجود نهایت استفاده را کرد.

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی ارزش ویژه برند در مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی در شهر تبریز در فروردین ماه 1394 صورت پذیرفته است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و بر اساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. همچنین از نرم افزارهای SPSS 16 و Lisrel 8. 5 از روش های مختلف آمار توصیفی و استنباطی برای تجزیه تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها استفاده شده است. جامعه آماری، شامل گردشگرانی است که در دوره زمانی نوروز سال 1394 در مکان های تجمع گردشگران در دسترس بودند. در این تحقیق از مدل کونکنیک و روزیر (2009) که دارای چهار بعد آگاهی از برند، تصویر برند، کیفیت ادرک شده و وفاداری به برند می باشد، استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که علاوه بر تصویر برند، وفاداری به برند، کیفیت ادراک شده و آگاهی به برند مقصد گردشگری نیز به صورت مستقیم بر ارزش ویژه برند شهر تبریز تاثیر دارند و از نظر اهمیت، وفاداری به برند مهم ترین عامل تاثیر گذار شناخته شده است.

بهره مندی از آثار و نتایج گردشگری روستایی نیازمند ارزیابی و بررسی زمینه های این نواحی جهت توسعه گردشگری در این نواحی می باشد. یکی از زمینه های ضروری، وجود سرمایه اجتماعی مطلوب در جامعه میزبان می باشد. در همین راستا، در تحقیق حاضر به تحلیل سرمایه اجتماعی جهت توسعه گردشگر و در منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر نوع کاربردی، از نظر ماهیت و روش به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه)، روش تجزیه و تحلیل به صورت توصیفی و استنباطی (مدل پرومتی و ضریب همبستگی) می باشد. قابل ذکر است که یکی از مراحل مدل پرومتی وزن دهی به شاخص ها می باشد. در تحقیق حاضر وزن دهی شاخص ها به روش دلفی انجام شده است. نتایج بدست آمده از تحقیق نشان می دهد وضعیت سرمایه اجتماعی روستاهای مورد مطالعه جهت جذب گردشگر در وضعیت مطلوبی قرار داشته و شاخص مشارکت اجتماعی بیشترین همبستگی را با سرمایه اجتماعی دارا می باشد.

صنعت گردشگری روستایی در حال حاضر یک از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای رسیدن به توسعه پایدار روستایی است. گردشگری روستایی در دنیای امروز یکی از بخش های مهم فعالیت های اقتصادی محسوب می شود و آن را سیاستی برای توسعه متعادل سرزمینی و آمایش بهینه سرزمین قلمداد می کنند. بخش لاشار در شهرستان نیکشهر به دلیل وجود جاذبه های فراوان گردشگری، قدمت دیرینه و دارای آثار تاریخی، جاذبه های طبیعی یکی از قطب های گردشگری شهرستان و استان می باشد. در این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل S.W.O.T. پتانسیل ها، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای توسعه توریسم روستایی درروستای بخش لاشار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده های استفاده شده در این تحقیق بر اساس اطلاعات و آمار مرکز آمار ایران و سازمان میراث فرهنگی و گرشگری و همچنین نظریات کارشناسان امر جمع آوری شده است. نتایج بررسی و تحلیل ها نشان می دهند منطقه لاشار با 100 جاذبه گردشگری، می تواند یکی از محورهای مهم گردشگری استان باشد و نقش مهمی در توسعه منطقه داشته باشد و آمایش بهینه و متعادل سرزمین را در بلوچستان در پی داشته باشد. با توجه به بررسی وضعیت موجود و شناسایی نقاط قوت و فرصت های توسعه توریسم در منطقه و از طرفی، نقاط ضعف و تهدیدهایی که در فرایند توسعه گردشگری این منطقه وجود دارد، رهیافت های موثر بر این فرایند با توجه به مدل SWOT، بیانگر آن است که ضعف در مدیریت گردشگری در استان و شهرستان و نبود سیاست مشخص برای توسعه گردشگری روستایی، تبلیغات ضعیف و کم در زمینه معرفی پتانسیل های گردشگری منطقه، کمبود تاسیسات زیربنایی، عدم توجه مسوولین محلی به مقوله گردشگری از علل اصلی توسعه نیافتگی گردشگری در منطقه لاشار هستند. بنابر نتایج این پژوهش راهبردهای آمایش سرزمین در زمینه گردشگری در منطقه لاشار به راهبردهای تهاجمی (SO) نزدیک تر می باشد و برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری ها باید در زمینه نقاط قوت و فرصت ها باشد.

تماشای پرندگان یا «پرنده نگری» به یکی از مهمترین بازارهای روبه رشد اکوتوریسم تبدیل شده است. در این رابطه اکوتوریسم به عنوان رویکرد جدید گردشگری های مبتنی بر طبیعت، در دهه های اخیر، از اهمیت به سزایی در برنامه های توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان، برخوردار گشته است. ایران به دلیل تنوع زیستگاهی، به ویژه تالاب ها، دو سوم گونه های پرندگان خاورمیانه را در خود جای داده است، اما سهم آن از پرنده نگری دنیا در مقایسه با سایر کشورها بسیار محدود است. هدف اصلی پژوهش حاضر ضمن تاکید بر اهمیت توسعه پرنده نگری (در قالب اکوتوریسم) به عنوان یک شیوه حفاظت از زیستگاه های پرندگان در اکوسیستم های تالاب، با هدف قرار دادن تقاضا و بررسی عوامل موثر بر جذب گردشگران پرنده نگر در تالاب میانکاله، به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه های تالابی کشور است. در این پژوهش داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه مبتنی بر عناصر آمیخته بازاریابی جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق گردشگران پرنده نگر تالاب میانکاله در سال 1395 مورد پرسشگری قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها، آزمون فرض آماری میانگین یک جامعه (آزمونT ) و با استفاده از نرم افزار SPSS، تاثیر هر یک از عناصر آمیخته بازاریابی در جذب گردشگران پرنده نگر مورد سنجش قرار گرفت. در آخر نیز با استفاده از آزمون فریدمن این عناصر، الویت بندی گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد که گرچه تمام عناصر در جذب گردشگران پرنده نگر تاثیر مثبت و معناداری دارند، اما تفاوت مهمی در اولویت آنها است که عناصر به ترتیب فرد و برنامه ریزی از دیدگاه گردشگران و محصول در اولویت قرار دارند.