اندازه گیری تربیتی
سال:1391 | دوره:3 | شماره:8 |تعداد مقالات:7

زمینه: توجه به سلامتی نه از دیدگاه بالینی بلکه از منظر سلامت اجتماعی نگاه تازه ای به سلامتی فراتر از صرفا فقدان بیماری یا ناتوانی بوده و با تاکید بر ارزیابی شخصی افراد از سلامتی خود به کامل بودن عملکرد جسم و ذهن و تطابق اجتماعی اشاره دارد؛ سنجش سلامت و مولفه های تشکیل دهنده آن یعنی سلامت جسمی، روانی و اجتماعی افراد نیاز به ابزرا ویژه ای دارد.هدف: هدف از انجام این مطالعه استانداردسازی و هنجاریابی HCQ-54 برای دانشجویان متناسب با نگرانی های سلامت آنان در فرهنگ ایرانی بود.روش: این ابزار برای تعیین اندازه و میزان نگرانی های سلامت توسط اسپات و دوش ساخته شده است. سوالات مربوط به سه خرده مقیاس با عنوان نگرانی های جسمی، نگرانی های روانی و نگرانی های اجتماعی نام گذاری شده است. روایی محتوایی آن توسط اساتید روان شناسی و مشاوره تایید و سپس بر روی یک نمونه 2000 نفری دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران اجرا گردید. سوالات با روش آماری مناسب تحلیل و میزان روایی و اعتبار، نقطه برش و نمرات هنجار تعیین گردید.یافته ها: بر اساس محاسبات انجام شده ضریب همسانی درونی خرده مقیاس های نگرانی های جسمی، نگرانی های روانی و نگرانی های اجتماعی به ترتیب برابر با 0.646، 0.939، 0.894 و برای کل مقیاس برابر با 0.803 برآورد شده است. دامنه تغییرات ضرایب همبستگی متقابل بین نمرات خرده مقیاس های تشکیل دهنده HCQ-54 بین 0.011 تا 0.997 قرار دارد. برای تعیین روایی سازه و مولفه های تشکیل دهنده پرسشنامه از روش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش به شیوه نرمال شده واریماکس استفاده شد. نتیجه این محاسبات حاکی از اشباع مقیاس از یک عامل معنی دار و مهم با ارزش ویژه 12.979 است و این عامل 28.843% واریانس کل را تبیین می کند. نتیجه نهایی مربوط به مشخصه های آماری گویه های آزمون (پس از مرحله چرخش به شیوه نرمال شده واریماکس)، حاکی از همبسته بودن 46 سوال در یک عامل اصلی است که این عامل نگرانی های سلامت نام گذاری شد. نمره برش مطالعه حاضر برای تفکیک دانشجویان نگران از دانشجویان غیر نگران 62 به دست آمده است. شاخص های روایی بالینی آزمون برای این نقطه تفکیک، شامل حساسیت، ویژگی، کارآیی و اشتباه طبقه بندی به ترتیب برابر با 81.3%، %72، %80 و 22% برآورد گردید. آزمون t مستقل نشان داد که بین میانگین دو گروه دانشجویان پسر و دختر در خرده مقیاس های HCQ-54 تفاوت معنی داری وجود ندارد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به میزان اعتبار و روایی به دست آمده، پرسشنامه نگرانی های سلامت (HCQ-54) ابزاری است که می تواند مورد استفاده محققان قرار گیرد. افزون بر این، می تواند به عنوان ابزاری برای سنجش نگرانی های سلامت دانشجویان در مراکز مشاوره دانشجویی استفاده شود.

زمینه: خلق و خو در دوران کودکی از عوامل مهم تعیین کننده مشکلات هیجانی آتی و ابتلا به مشکلات روانپزشکی آینده است، لذا بررسی و شناخت زودهنگام خلق و خوی دشوار و خلق و خوهایی که به نحوی باعث ایجاد مشکل در آینده خواهند شد، ضرورت می یابد. برای نیل به این مقصود، وجود وسیله مناسب ارزیابی هم ضرورت دارد.هدف: از پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه خلق و خو و منش کلونینگر، نسخه کودکان (ps-TCI) در جمعیت کودکان پیش دبستانی ایرانی است.روش: در این پژوهش 200 کودک از 5 مهدکودک واقع در شهرستان شهریار به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و خلق و خو و شخصیت آن ها توسط پرسشنامه خلق و خو و منش کلونینگر، نسخه کودکان توسط 18 مربی از مربیان مهدکودک های مورد نظر ارزیابی شد. با فاصله دو هفته، پرسشنامه برای همان کودکان دوباره اجرا و اعتبار و روایی پرسشنامه محاسبه شد.یافته ها: اعتبار از طریق بازآزمایی و آلفای کرونباخ محاسبه شد که به ترتیب ضرایب 0.89 و 0.82 به دست آمد. برای محاسبه روایی نیز از شاخص های روایی همگرا و روایی سازه (تحلیل عاملی) استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش های مولفه های اصلی چرخش واریماکس نشان داد که پرسشنامه از 7 عامل همکاری، اجتناب از آسیب، نوجویی، وابستگی به پاداش، پافشاری، خودنظارتی و خودبرتری تشکیل شده است. این عوامل بیش از 59.19 درصد از واریانس کل را تبیین می کنند. روایی همگرای این پرسشنامه با محاسبه ضریب همبستگی زیرمقیاس های این پرسشنامه با یکدیگر و با کل پرسشنامه تایید شد که این ضرایب بین 0.62 تا 0.71 متغیر و معنادار بودند .(P<0.01)بحث و نتیجه گیری: با در نظر گرفتن نتایج پژوهش، می توان بیان کرد که پرسشنامه خلق و خو و منش کلونینگر به طور کلی می تواند ابزاری معتبر و پایا در ارزیابی خلق و خو و منش در کودکان پیش دبستانی ایرانی باشد.

زمینه: برخی از افراد در تصمیم گیری شغلی دارای مشکلاتی هستند. تفکرات ناکارآمد درباره خود و قابلیت های تصمیم گیری بصورت بی تصمیمی، اضطراب و افسردگی نمایانده می شود که می تواند مانعی برای رشد حرفه ای باشد. سیاهه تفکرات شغلی بر اساس رویکرد پردازش اطلاعات شناختی، مبتنی بر ارزیابی و مداخله، به منظور بهبود کیفیت تصمیم گیری افراد (سمپسون، پترسون، لنز، ریردان، و ساندرز، 1996؛ 1998) تهیه شده است.هدف: پژوهش حاضر به منظور تعیین ویژگی های روان سنجی سیاهه تفکرات شغلی، در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کرمان اجرا گردیدروش: ابتدا فرم اصلی سیاهه تفکرات شغلی (48 سوال بصورت لیکرت 4 درجه ای از کاملا موافق تا کاملا مخالف)، به فارسی ترجمه و جهت درک صحیح سوال ها مجددا به انگلیسی ترجمه و با فرم اصلی مقایسه شد. تعداد 520 نفر (322 نفر دختر و 198 نفر پسر) از دانشجویان بصورت نمونه گیری مرحله ای خوشه ای انتخاب شدند. پس از اجرای سیاهه تفکرات شغلی با استفاده از نرم افزار اس، پی، اس، اس، جهت تعیین پایایی داده ها از روش بازآزمایی و آلفای کرونباخ، و به منظور تعیین روایی از روش های تحلیل عاملی با چرخش واریماکس، همبستگی، محتوایی، سازه، همگرا و ملاکی استفاده گردید.یافته ها: روش های بازآزمایی و ضریب آلفا بر اساس نمره کل سیاهه تفکرات شغلی به ترتیب 0.82 و 0.93، و برای خرده مقیاس های سردرگمی در تصمیم گیری 0.88 و 0.77، اضطراب تعهد 0.77 و 0.71، و تعارض بیرونی 0.65 و 0.59، بدست آمد. ضریب همبستگی هر سوال با نمره کل بیانگر همسانی درونی سیاهه می باشد. روش تحلیل عاملی و نمودار اسکری 3 عامل اصلی را در سیاهه مشخص نمود. همچنین ضرایب همبستگی بین سیاهه تفکرات شغلی و ابعاد هشتگانه نظریه، بیانگر روایی محتوایی آن بود.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که سیاهه تفکرات شغلی، و خرده مقیاس های آن (سردرگمی در تصمیم گیری، اضطراب تعهد، و تعارض بیرونی) دارای روایی و پایایی قابل قبولی بوده و می توان از این ابزار جهت تعیین تفکرات ناکارآمد شغلی در مشاوره شغلی استفاده نمود. از طرفی نتایج حاصل از بررسی توزیع نمرات دانشجویان در سیاهه تفکرات شغلی، نشان داد که بین میزان تفکرات ناکارآمد شغلی در افراد متاهل و مجرد، و همچنین افراد شاغل و غیر شاغل تفاوت معناداری(P<0.01)  وجود دارد ولی در دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری(P>0.05)  وجود ندارد.

پیشینه: برای آگاهی از هویت جنسیتی نوجوانان باید ابزار سنجشی تدوین شود تا بتوان به اطلاعات دقیق تر در این حوزه دست یافت؛ ابزاری که بر مبنای نظریه ای منسجم بنا شده، ویژگی های روان سنجی آن مورد تائید قرار گرفته و استاندارد شده باشد. در بررسی هویت جنسیتی نوجوانان به جای تشخیصی که طی ساعت ها از طریق مصاحبه و مشاوره صورت می گیرد، با ساخت و رواسازی یک پرسشنامه هویت جنسیتی می توان در زمان بسیار اندک فرد یا گروهی از افراد را از نظر وضعیت هویت جنسیتی شناسایی کرد.هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت و استانداردسازی پرسشنامه هویت جنسیتی نوجوانان انجام شد.روش: جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 90-1389 مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری شامل 580 نفر از دانش آموزان (454 دختر و 126 پسر) بود که با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند.نتایج: پرسشنامه هویت جنسیتی نوجوانان دارای 91 سوال و چهار مقیاس هویت موفق، هویت زودرس، هویت دیررس و هویت آشفته بود. روایی سازه پرسشنامه با استفاده از مدل تحلیل عاملی با روش تحلیل مولفه های اصلی و چرخش واریماکس بررسی شد و سرانجام 4 عامل از آن استخراج گردید. برای بررسی روایی ملاکی پرسشنامه نیز از دو آزمون پرسشنامه سنجش حالات هویت (بنیون و آدامز) و پرسشنامه نقش جنسیت بم استفاده شد. ضریب اعتبار پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ برای کل سوالات و مقیاس های آن محاسبه شد که مقدار آن از 0.73 تا 0.82 متغیر بود. هنجارهای پرسشنامه پس از مقایسه نمره های دانش آموزان دختر و پسر برای هر کدام از مقیاس های چهارگانه بر حسب رتبه درصدی و نمره های تراز شده Z و T محاسبه و تدوین شد.

زمینه: تصویر ذهنی مثبت از برند تاثیر بسزایی در تصمیم گیری برای ورود به دانشگاه دارد و امروزه مورد توجه بسیاری از دانشگاها در سراسر دنیا قرار گرفته است. با توجه به تحقیقاتی که در زمینه سنجش و طبقه بندی ابعاد تصویر ذهنی دانشگاه توسط محققان مختلف انجام شده اما نظر واحد در ارتباط با سنجش آن وجود ندارد. بدین منظور پیشنهاد شده تصویر برند دانشگاه در قالب یک مساله پژوهشی و در محیط پژوهش مورد سنجش قرارگیرد.هدف: هدف از این تحقیق شناسایی مقیاس های سنجش تصویر ذهنی از برند در دانشگاه پیام نور می باشد.روش: در این تحقیق جهت استخراج تداعی های تصویر برند دانشگاه پیام نور از ادراک خود تفسیری دانشجویان، تکنیک تداعی آزاد مورد استفاده قرار گرفته است.یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده از مطالعه کیفی، در نهایت 13 ویژگی جهت سنجش تصویر برند دانشگاه پیام نور شناسایی شد.بحث و نتیجه گیری: مقیاس های شناسایی شده در این تحقیق به مدیران دانشگاه این امکان را می دهد که با کمی کردن این مقیاس ها در آینده جهت تدوین استراتژی رقابتی، تصویر ذهنی خود را با سایر دانشگاه ها مقایسه کرده و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند.

زمینه: در رویکرد سنتی تحلیل داده های IEA از مدل های آماری یک سطحی استفاده می شد. در حالی که در ساختار مدل های خطی سلسله مراتبی، هر یک از سطوح به طور متداول توسط زیر مدل خود معرفی می شود و روابط بین متغیرها را در داخل سطح مشخص شده بیان می کنند، و تعیین می کنند که چگونه متغیرها در یک سطح، روابط موجود در سطح دیگر را تحت تاثیر قرار می دهند.هدف: هدف پژوهش حاضر نشان دادن اهمیت کاربرد تکنیک چندسطحی در تحلیل داده های پرسشنامه دانش آموزان پایه هشتم مطالعه تیمز2007  و مقایسه آن با تحلیل یک سطحی بود.روش: این مقاله تکنیک مدل یابی چند سطحی را با استفاده از نرم افزار HLM برای تحلیل داده های IEA به دلیل ماهیت این داده ها استفاده کرد. چرا که در داده های IEA دانش آموزان در درون کلاس ها، کلاس ها در درون مدارس و مدارس در درون کشورها آشیانه شده اند.یافته ها: در بررسی یک سطحی (در سطح دانش آموز) رابطه خودپنداره، نگرش و اهمیت با پیشرفت هر سه متغیر (به ترتیب 0.48، 0.296 و 0.134) رابطه معناداری در سطح 0.001 با پیشرفت ریاضی داشتند. هم چنین نتایج تحلیل دو سطحی با استفاده از مدل آنوا یک راهه با اثرات تصادفی نشان داد که این سه متغیر (خودپنداره، نگرش و اهمیت) حدود 30.10 درصد از واریانس پیشرفت ریاضی در سطح دانش آموز و 47% در سطح مدرسه تبیین کرد.نتیجه گیری: نتایج متفاوت حاصل از این دو تحلیل حاکی از اهمیت کاربرد تحلیل های چند سطحی برای داده های آشیانه ای از جمله داده های تیمز است. تحلیل چند سطحی به بیان دقیق تر پدیده مورد مطالعه می پردازد. لذا با توجه به این که داده های تیمز ماهیت آشیانه ای دارند و داده های آن نیز به صورت چند مرحله ای استفاده از تحلیل چند سطحی به منظور به دست آوردن اطلاعات دقیق تر در مورد عوامل موثر بر پیشرفت دانش آموزان توصیه می شود.

زمینه: برخی از محققان معتقدند بدون مشغولیت تحصیلی، یادگیری رخ نمی دهد که این مطلب نشان دهنده اهمیت مشغولیت تحصیلی در یادگیری است.هدف: این پژوهش با هدف تعیین مشخصه های روان سنجی پرسشنامه مشغولیت تحصیلی (AES) تینیو (2009) انجام شده است.روش: پرسشنامه مشغولیت تحصیلی تینیو بر روی نمونه ای به حجم 358 نفر از دانش آموزان که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، اجرا شد. روایی سازه، روایی همگرا و همسانی درونی پرسشنامه مشغولیت تحصیلی با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی، تحلیل عاملی تائیدی، ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون و آلفای کرونباخ محاسبه گردید.یافته ها: نتایج تحلیل مولفه های اصلی با استفاده از چرخش متمایل، نشان داد که سوال های پرسشنامه مشغولیت تحصیلی بر حول 3 عامل قرار دارند. شاخص های برازش تحلیل عامل تاییدی وجود عوامل سه گانه را تایید کرد. همچنین نتایج تحلیل عامل تاییدی نشان داد که در این نمونه الگوی چند عاملی پرسشنامه مشغولیت تحصیلی، یک الگوی اندازه گیری قابل قبول است. ضرایب همبستگی خرده مقیاس های مشغولیت تحصیلی با هم مثبت و معنادار بودند که نشان دهنده روایی همگرای پرسشنامه مشغولیت تحصیلی بود. در بررسی همسانی درونی نیز، میزان آلفای کرونباخ کل پرسشنامه مشغولیت تحصیلی 0.96، مشغولیت رفتاری 0.90، مشغولیت هیجانی 0.92 و مشغولیت شناختی 0.88 بود.بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده در بررسی مشخصه های روان سنجی پرسشنامه مشغولیت تحصیلی، نشان داد این پرسشنامه ابزاری معتبر و روا برای اندازه گیری مشغولیت تحصیلی دانش آموزان ایرانی است. بنابراین پرسشنامه مشغولیت تحصیلی می تواند در امر آموزش و پرورش دانش آموزان کاربردهای مهمی داشته باشد.