علوم دامی
سال:1390 | دوره:24 | شماره:2 (پیاپی 91) |تعداد مقالات:8

این پژوهش به منظور بررسی وضعیت مدیریت تغذیه گاوهای خشک در گاوداری های نیمه صنعتی منطقه اسلامشهر انجام گرفت. بدین منظور، ابتدا آمار گاوداریهای فعال تهیه گردید. سپس واحدهای ثبت شده به 6 طبقه شامل: واحدهای زیر30 راس، 60-30 راس، 100-60 راس، 130-100 راس، 200-130 راس و 200 راس به بالا به ترتیب تحت عنوان طبقه اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم دسته بندی شد و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی منظم، حدود 20 درصد از آنها (جمعا 30 واحد) به عنوان نمونه انتخاب گردید و در مجموع 1500 راس گاو تحت پوشش قرار گرفت. از طریق پرسشنامه و داده برداری مستقیم ماهیانه (8 ماه متوالی)، وضعیت مدیریت تغذیه در واحدهای نمونه مورد بررسی قرار گرفت. توازن مواد مغذی دریافتی و مورد نیاز با توجه به مقادیر توصیه شده در جداول احتیاجات غذایی و مقادیر دریافتی روزانه گاوها در هر واحد گاوداری برآورد گردید. بر اساس اطلاعات بدست آمده، در تمامی طبقات تحت پوشش و در کل دوره رکورد برداری میزان دریافت ماده خشک، پروتئین خام، پروتئین قابل تجزیه در شکمبه، پروتئین غیرقابل تجزیه در شکمبه و سدیم در گاوهای خشک (هشت ماه آبستن)، به ترتیب 29.8، 27.1، 14.6، 38.5 و 85.7 درصد کمتر از احتیاجات پیشنهاد شده توسط انجمن تحقیقات ملی آمریکا بود. همچنین انرژی خالص شیردهی، کلسیم و فسفر به ترتیب 11.5، 33.5 و 45.3 درصد بالاتر از احتیاجات توصیه شده توسط انجمن تحقیقات ملی آمریکا بود. از نظر منیزیم، پتاسیم، آهن، منگنز و روی نیز مقادیر دریافتی بسیار بالاتر از نیاز بود، که نشان دهنده وضعیت نامناسب تغذیه در این دسته از گاوها بود.

این آزمایش جهت مطالعه اثر استفاده از سطوح مختلف اوره به همراه روغن در جیره های غذایی مرغ های تخم گذار بر عملکرد و برخی از صفات تخم مرغ و فراسنجه های خونی در مرحله آخر تخم گذاری انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل شامل سه سطح اوره (0.25، 0.5 و 0.75 درصد) و دو سطح روغن گیاهی (0 و 3 درصد) در قالب طرح کاملا تصادفی با تعداد 216 قطعه مرغ تخم گذار سویه های- لاین W36 از سن 62 تا 74 هفتگی در 6 تیمار آزمایشی و 3 تکرار (12 قطعه مرغ در هر تکرار) انجام گردید. جیره های آزمایشی شامل: جیره آزمایشی با 0.25 درصد اوره با صفر درصد روغن گیاهی، جیره آزمایشی دارای 0.25 درصد اوره با 3 درصد روغن گیاهی، جیره آزمایشی حاوی 0.5 درصد اوره با صفر درصد روغن گیاهی، جیره آزمایشی حاوی 0.5 درصد اوره با 3 درصد روغن گیاهی، جیره آزمایشی دارای 0.75 درصد اوره با صفر درصد روغن گیاهی و جیره آزمایشی دارای 0.75 درصد چربی با 3 درصد روغن گیاهی بودند. نتایج حاصله از آزمایش نشان داد با اینکه استفاده از اوره در جیره غذایی مرغان تخم گذار باعث شد که مقادیر قابل توجهی از دانه ذرت و کنجاله سویای مصرفی کاهش یابد، ولی استفاده از سطوح مختلف اوره و روغن گیاهی در جیره های آزمایشی موجب اختلاف معنی داری در صفات عملکردی، خصوصیات کیفی تخم مرغ و فراسنجه های بیوشیمیایی خون مر غان تخم گذار نگردید.

ژن GH به دلیل تاثیر عمده آن بر رشد و متابولیسم، یکی از مهمترین ژن های کاندید موثر بر عملکرد جوجه ها می باشد. به منظور بررسی چندشکلی ژن GH و GHR از 160 قطعه از مرغان ایستگاه اصلاح نژاد مرغ بومی مازندران به صورت تصادفی خون گیری بعمل آمد. استخراج DNA به کمک روش نمکی بهینه یافته و واکنش زنجیره ای پلی مراز جهت تکثیر یک قطعه 1050 جفت بازی از ژن GH و یک قطعه 718 جفت بازی از ژن GHR انجام گرفت. قطعه تکثیر شده ژن GH به کمک آنزیم محدودگر SacI وجود دو آلل + و - و قطعه تکثیر شده ژن GHR به کمک آنزیم محدودگر HindIII وجود دو آلل A و B را آشکار نمود. فراوانی های آللی در جایگاه ژن GH برابر 0.7981 (آلل +) و 0.2019 (آلل -)، و برای جایگاه ژن GHR برابر 0.9937 (آلل A) و 0.0063 (آلل B) بود. ژنوتیپ های +/+، +/- و -/- برای ژن GH به ترتیب با فراوانی 0.6153، 0.3653 و 0.0192 و دو ژنوتیپ AA و BB برای ژن GHR به ترتیب با فراوانی 0.9937 و 0.0063 در این گله تشخیص داده شدند. میزان هتروزیگوسیتی پایین مربوط به ژن GH در گله مورد مطالعه را می توان به بسته بودن یا اندازه موثر گله نسبت داد. تجزیه و تحلیل داده های فنوتیپی نشان داد که ژنوتیپ های ژن GH به صورت معنی داری (P£0.03) روی صفت وزن بدن در سن دوازده هفتگی موثر است. مقایسه میانگین ها آشکار نمود، ژنوتیپ های +/+ دارای وزن دوازده هفتگی بالاتری نسبت به دیگر ژنوتیپ ها هستند. روابط بین کلیه ژنوتیپ های GHR و سایر ژنوتیپ های ژن GH با داده های فنوتیپی و ارزش های اصلاحی معنی دار نبود (P>0.05).

در این تحقیق عملکرد آمیخته های حاصل از آمیزش گاوهای بومی با دو نژاد هلشتاین و براون سوئیس ارزیابی شد. اطلاعات استفاده شده توسط مرکز اصلاح نژاد دام در طی سال های 1371 تا 1382 گردآوری شدند. تعداد 13910 رکورد آمیخته هلشتاین و 5921 رکورد آمیخته براون سوئیس مورد بررسی قرار گرفت. میانگین تولید شیر در گاوهای بومی، آمیخته های براون سوئیس × بومی و هلشتاین × بومی به ترتیب 1599.15±90.52، 1989.54±110.5 و 2148.94±91.81 کیلوگرم بود. میانگین مقدار چربی در گاوهای بومی 60.71±3.34 کیلوگرم بود در حالی که در گاوهای آمیخته هلشتاین × بومی و براون سوئیس × بومی به ترتیب 85.27±3.42 و 82.26±4.59 کیلوگرم بود. اثر گروه های ژنتیکی، دوره شیردهی، منطقه، سال و فصل زایش بر صفات تولید شیر و مقدار چربی معنی دار بود (p<0.05). تولید شیر در آمیخته های براون سوئیس × بومی به طور معنی داری از عوامل نسبت های مختلف ژنتیکی‏، فصل زایش، منطقه و سال زایش متاثر می شد. همچنین، اثر گروه های ژنتیکی و فصل زایش (p<0.001)، دوره شیردهی، منطقه و سال زایش بر مقدار چربی معنی دار بود (p<0.05). اثر نژاد هلشتاین و براون سوئیس بر تولید شیر به ترتیب 20.9 و 17.25 کیلوگرم و بر مقدار چربی به ترتیب 867 و 692 گرم برآورد گردید. بیشینه مقادیر تولید شیر و چربی در آمیخته های براون سوئیس و هلشتاین به ترتیب مربوط به گاوهای دارای 62.5 و 87.5 درصد ژن های براون سوئیس و هلشتاین و کمترین مقدار آن مربوط به گاوهای بومی بود. نتایج این پژوهش نشان داد آمیخته هایی که بین 50-87.5 درصد ژن نژادهای اروپایی دارند، عملکرد تولیدی مناسبتری داشته و در شرایط محیطی مناسب تولید گاوهای بومی می تواند با استفاده از برتری ژنتیکی اسپرم نژادهای خارجی همرا با برنامه های مدیریت و کنترل بیماری ها بهبود یابد.

اثر انواع مختلف کنجاله سویا با و یا بدون استفاده از آنزیم با استفاده از 432 قطعه مرغ تخم گذار سویه های-لاین W36 در سن 32 هفتگی در قالب آزمایش فاکتوریل (3×2×2) بر پایه طرح کاملا تصادفی به مدت 12 هفته بررسی شد. سه نوع کنجاله سویا (کلهر، هندی و آرژانتینی) و دو سطح آنزیم فیتاز فیتکس 500 (0 و 300 واحد بین المللی در کیلوگرم خوراک) و دو سطح مولتی آنزیم کیمین (0 و 500 واحد بین المللی در کیلوگرم خوراک) در این آزمایش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که مصرف خوراک، درصد تولید تخم مرغ، تولید توده ای، میانگین وزن تخم مرغ و ضریب تبدیل خوراک تحت تاثیر انواع مختلف کنجاله سویا، سطوح آنزیمی و اثر متقابل آنها قرار نگرفتند (p<0.05). مکمل آنزیمی فیتاز و مولتی آنزیم در جیره های غذایی حاوی انواع کنجاله سویا تاثیر معنی داری بر واحدهاو، وزن پوسته تخم مرغ، ضخامت پوسته و وزن به ازای واحد سطح پوسته نداشت (p<0.05). اثر انواع کنجاله سویا و اثر متقابل بین آنزیم فیتاز و مولتی آنزیم با کنجاله سویا بر وزن مخصوص و شاخص زرده معنی دار بود (p<0.05). استفاده از انواع مختلف کنجاله سویا بدون منابع آنزیمی اثر مشابهی بر عملکرد مرغان تخم گذار دارد و افزودن مکمل های آنزیمی به این کنجاله ها بهبودی در عملکرد و صفات کیفی تخم مرغ ایجاد نمی کند.

گیرنده های ژن لپتین گلیکوپروتئین هایی هستند که در درون و سطح غشاء سلولی و همچنین در سیتوپلاسم قرار دارند. در گاو ژن گیرنده لپتین بر روی کروموزوم 3 قرار گرفته است. در این مطالعه از 53 گاو سیستانی، 72 گاو گلپایگانی، 42 گاو نجدی و 129 گاو سرابی نمونه خون جمع آوری و استخراج DNA انجام شد. واکنش زنجیره پلی مراز جهت تکثیر قطعه 198 جفت بازی از اگزون 20 این ژن انجام گرفت. و سپس با آنزیم FokI هضم گردید. آلل C دو قطعه 124 و 73 جفت بازی و آلل T سه قطعه 97، 73 و 27 جفت بازی را نشان دادند. فراوانی های ژنوتیپی CC و TC به ترتیب برای نژادهای سیستانی، گلپایگانی، نجدی و سرابی برابر با (0.811 و 0.189)، (0.833 و 0.167)، (0.810 و 0.190) و (0.550 و 0.450) بودند و همچنین ژنوتیپ هموزیگوت جهش یافته در هیچ یک از نژادها مشاهده نشد. فراوانی های آللی نیز برای آلل های C وT (0.906 و 0.094)، (0.917 و 0.083)، (0.905 و 0.095) و (0.775 و 0.225) به همان ترتیب برآورد گردیدند. تعادل هاردی- وینبرگ در جمعیت نژادهای سیستانی، گلپایگانی و نجدی برقرار بود ولی در نژاد سرابی برقرار نبود.

اثرات دو گروه وزن اولیه پروار و سه سطح انرژی جیره بر خصوصیات رشد و ویژگی های لاشه بزغاله های نر بومی فارس بررسی شد. مدل آزمایش فاکتوریل دو فاکتوره و در قالب طرح کاملا تصادفی بود. فاکتور اول دو گروه وزنی (با میانگین 18.3+3 و 27.4+2.5 کیلوگرم) و فاکتور دوم سه سطح انرژی جیره (کم، متوسط و پرانرژی به ترتیب با 1.9، 2.1 و 2.3 مگاکالری انرژی قابل متابولیسم در کیلوگرم) بود. آزمایش با استفاده از 60 رأس بزغاله نر و در 6 گروه آزمایشی 10 رأسی و به مدت 100 روز انجام شد. در پایان پروار، از هر گروه، 6 رأس بزغاله به تصادف کشتار شدند. میانگین اضافه وزن روزانه برای دو گروه وزنی به ترتیب 97 و 90 گرم (P>0.05) و برای سه جیره غذایی به ترتیب 78، 98 و 105 گرم بود (P<0.01). ضریب تبدیل غذایی برای دو گروه وزنی به ترتیب 8.94 و 11.03 و برای سه جیره به ترتیب 12.24، 9.54 و 8.57 محاسبه شد. درصد وزن لاشه سرد به وزن زنده برای دو گروه وزنی به ترتیب 42.9 و 45.7 (P<0.01) و برای سه جیره به ترتیب 44.05، 44.4 و 44.5 بود (P>0.05). درصد وزن گوشت لاشه به وزن لاشه سرد برای دو گروه وزنی به ترتیب 71.5 و 76.3 (P<0.01) و برای سه جیره غذایی به ترتیب 73.9، 74 و 73.6 بود (P>0.05). درصد وزن چربی قابل تفکیک لاشه برای دو گروه وزنی به ترتیب 4.21 و 3.54 (P>0.05) و برای سه جیره غذایی به ترتیب 3.49، 3.59 و 4.55 بود (P<0.05). درصد وزن استخوان لاشه برای دو گروه وزنی به ترتیب 24.3 و 20.2 (P<0.01) و برای سه جیره غذایی به ترتیب 22.5، 22.4 و 21.8 بود (P>0.05). درصد وزن چربی داخلی به وزن زنده برای دو گروه وزنی به ترتیب 3.79 و 40.3 (P>0.05) و برای سه جیره غذایی به ترتیب 3.13، 4.03 و 4.57 بود (P<0.01). اثرات متقابل فاکتورهای اول و دوم (دو گروه وزنی و سه جیره غذایی) بر روی صفات مورد بررسی معنی دار نبود. پروار بزغاله های با وزن پایین و با جیره پرانرژی اقتصادی تر بود.

در این تحقیق رابطه بین کیفیت گونه های گیاهی و ارزش رجحانی آنها توسط دام، در مراتع منطقه خشک استان کرمان بررسی شد. کیفیت (پروتئین خام) 14 گونه مرتعی موجود در چهار تیپ از مراتع شهرستان کهنوج در دو مرحله فنولوژیکی (قبل از گلدهی، بذردهی) بوسیله دستگاه کجلدال اندازه گیری شد. همچنین ارزش رجحانی آنها را در سیستم چرای آزاد توسط بز نژاد رایینی و با روش زمان سنجی در هر دو مرحله اندازه گیری گردید. آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) جهت مقایسه ارزش رجحانی و کیفیت علوفه در هر مرحله بصورت جداگانه استفاده شد. رگرسیون خطی و همبستگی پیرسون جهت ارتباط کیفیت علوفه و ارزش رجحانی به کار گرفته شد و بالاخره از آزمون t جفتی جهت مقایسه کیفیت علوفه و ارزش رجحانی در دو فصل نمونه برداری استفاده گردید. نتایج نشان داد اختلاف معنی داری در میزان کیفیت علوفه، همچنین ارزش رجحانی در بین گونه ها و در دو فصل وجود دارد. رابطه معنی داری بین کیفیت علوفه (پروتئین خام) و ارزش رجحانی گونه ها جهت چرا توسط دام وجود نداشت .(P>0.05) استفاده از گیاهان علفی، سرشاخه درختان و میوه آنها و تغییر رژیم غذائی بز از علف خواری به سر شاخه خواری و بالعکس در زمانهای مختلف نمونه برداری دلیل محکمی برای حفظ تنوع در ساختار جوامع گیاهی و به خصوص حفظ درختان و درختچه ای ها در مراتع بیابانی و خشک می تواند باشد.