طب مکمل
سال:1391 | دوره:2 | شماره:4 |تعداد مقالات:7

مقدمه: امروزه در بسیاری از کشورها انجام ماساژ به عنوان یک بخش مهم از مراقبت پرستاری محسوب می گردد و در موقعیت های بالینی به عنوان درمان مکمل در کاهش استرس به کار می رود. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر ماساژ بازتابی و ماساژ استروک بر شاخص های فیزیولوژیک در بیماران مبتلا به سکته قلبی انجام شد.مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی بر روی 105 بیمار که ابتدا به صورت مبتنی بر هدف و سپس بطور تخصیص تصادفی انتخاب شدند، در سه گروه (35 نفره) ماساژ استروک، ماساژ بازتابی و گروه کنترل انجام شد. در گروه مداخله هر بیمار در دو نوبت صبح و عصر در یک روز و هر نوبت به مدت 15 دقیقه تحت ماساژ مربوطه قرار گرفت. علائم حیاتی و میزان اکسیژن خون شریانی قبل و بلافاصله بعد از انجام ماساژ با استفاده از فشارسنج و ترمومتر و پالس اکسی متر اندازه گیری شد. از آزمون تی زوجی و کای دو در تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.یافته ها: در گروه ماساژ استروک، بین میانگین میزان اکسیژن خون شریانی (P=0.002) و درجه حرارت (p=0.017) در دو نوبت صبح و عصر اختلاف معنی دار آماری دیده شد. در گروه ماساژ بازتابی نیز در دو نوبت صبح و عصر بین میانگین تعداد نبض و درجه حرارت اختلاف معنی دار (P=0.001) وجود داشت. در گروه کنترل تغییر معنی داری در شاخص های فیزیولوژیک در دو نوبت کاری صبح و عصر دیده نشد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد هر دو نوع ماساژ بر علائم حیاتی موثر بودند اما ماساژ استروک علاوه بر علائم حیاتی بیماران بر میزان اکسیژن خون شریانی آنها نیز اثر مثبت داشت؛ بنابراین انجام آن در این بیماران توصیه می شود.

مقدمه: یکی از شایع ترین مشکلات بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی تحت درمان با همودیالیز، خارش می باشد. خارش علامتی آزار دهنده است که می تواند تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی این بیماران داشته باشد. متاسفانه درمان های موجود در تسکین این علامت ناموفق بوده اند و همچنان پیوند کلیه درمان قطعی محسوب می شود. طب مکمل یکی از روش هایی است که اخیرا برای تسکین خارش مطرح گردیده است. هدف از این مطالعه نیز، بررسی تاثیر ماساژ با و بدون روغن معطر بر تسکین خارش بیماران تحت همودیالیز بود.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی بود که به صورت متقاطع در مراکز دیالیز بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد. نمونه گیری به صورت آسان و از میان بیماران تحت همودیالیز که سه بار در هفته و هر جلسه به مدت 5-3 ساعت تحت همودیالیز قرار می گرفتند و دارای نمره خارش بالاتر از 3 بودند، انجام شد و نمونه ها به طور تصادفی در دو گروه قرار داده شدند. نمونه های گروه ماساژ با / بدون روغن معطر، ابتدا 6 جلسه ماساژ با روغن معطر و سپس 6 جلسه ماساژ بدون روغن معطر را دریافت کردند و ترتیب دریافت مداخله در گروه ماساژ بدون / با روغن معطر، بر عکس گروه اول بود. بین دوره های مداخله یک هفته جهت پاکسازی اختصاص داده شد. ماساژ به مدت 7 دقیقه و بر بازو، ساعد و دست فاقد فیستول انجام شد. در روش ماساژ با روغن معطر از 5-3 میلی لیتر روغن های اسطوخودوس، نعناع و درخت چای با خلوص 5% استفاده گردید و در روش ماساژ بدون روغن معطر از روغن بادام شیرین استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه 40 بیمار مبتلا به نارسایی مرحله نهایی کلیه به طور تصادفی و به طور مساوی در دو گروه ماساژ با / بدون روغن معطر و ماساژ بدون / با روغن معطر قرار گرفتند. دو گروه از نظر متغیرهای سن، جنس، بیماری زمینه ای، شدت خشکی پوست و پارامترهای فیزیولوژیکی همسان بودند اما از نظر طول مدت دیالیز اختلاف معنی داری داشتند. آنالیز داده های مطالعه نشان داد ماساژ با روغن معطر و ماساژ بدون روغن معطر به طور معنی داری پس از مرحله اول و دوم مطالعه موجب تسکین خارش گردید، اما بین دو روش اختلاف معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: استفاده از ماساژ صرف نظر از نوع روغن مورد استفاده، می تواند موجب تسکین خارش در بیماران تحت همودیالیز گردد.

مقدمه: در سراسر دنیا، شیوع دیابت نوع 2 به سرعت در حال افزایش است. علیرغم درمان های متعددی که برای این بیماران وجود دارد هنوز این بیماران بخوبی کنترل نمی شوند. با توجه به بررسی مطالعات مشابه، اطلاعات ضد و نقیض در زمینه تاثیر دارچین در کاهش قندخون و هموگلوبین گلیکوزیله وجود دارد، لذا این مطالعه با هدف تاثیر دارچین بر هموگلوبین گلیکوزیله بیماران دیابتی نوع 2 صورت گرفت.مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی، 71 بیمار دیابتی نوع 2 با نمونه گیری آسان در مطالعه وارد شده و به صورت تصادفی ساده در دو گروه (35 نفر دارچین و 36 نفر دارونما) قرار گرفتند. معیارهای ورود به مطالعه شامل عدم بارداری و شیردهی، HbA1c بیشتر از 7 و FBS بین 140 تا 250 و عدم استفاده از انسولین جهت درمان دیابت بود. به بیماران گروه مداخله علاوه بر درمان عادی روزانه یک گرم دارچین به مدت 60 روز و به گروه دارونما نیز به مدت مشابه دارونما (سلولز میکروکریستالین) داده شد. میزان هموگلوبین گلیکوزیله روز اول و دو ماه بعد اندازه گیری شد. پس از جمع آوری داده ها تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های کای اسکوئر، من ویتنی، t مستقل و t زوج انجام شد.یافته ها: دو گروه از لحاظ مشخصات فردی، BMI، HbA1c و FBS تفاوت معنی داری نداشتند. میانگین سنی واحدهای پژوهش 54.3±8.9 سال بود میانگین و انحراف معیار HbA1c قبل و بعد از مداخله در گروه دارچین به ترتیب (8.9±1.7، 8.9±1.6) و در گروه دارونما (8.4±1.4، 8.3±1.3) بود. اختلاف معنی داری در میزان هموگلوبین گلیکوزیله بین دو گروه دارچین و دارونما در روز اول و 60 روز بعد از مداخله مشاهده نشد (p=0.870).نتیجه گیری: در این مطالعه، با مصرف یک گرم دارچین به مدت 60 روز هموگلوبین گلیکوزیله بیماران دیابتی نوع 2 کاهش نیافت. اما پیشنهاد می شود مطالعات بیشتری با مقدار بالاتر دارچین و مدت مصرف طولانی تر انجام شود.

مقدمه: سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و توجه به مسایل و نیازهای این مرحله یک ضرورت اجتماعی است. آگاهی از وضعیت سلامت روانی سالمندان و مداخلات غیر دارویی موثر باعث دست یابی به بهداشت روانی این دوره می شود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر شعردرمانی گروهی بر وضعیت شناختی سالمندان است.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی بوده، که در آن 72 نفر از سالمندان مقیم سرای سالمندان شهر اراک که دارای خصوصیات نمونه پژوهش بودند، به طور تصادفی در دو گروه مداخله (39 نفر) و شاهد (33 نفر) جای گرفتند. برای گروه مداخله، برنامه شعردرمانی گروهی طراحی و طی 12 جلسه 60 دقیقه ای به مدت 6 هفته اجرا گردید. گروه شاهد بدون مداخله خاصی، در جلسات گروهی روزانه شرکت کردند. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه وضعیت شناختی AMT بود. برای تجزیه تحلیل داده ها از آماره کای اسکوئر و تی مستقل و همچنین برای بررسی روابط بین متغیرها از آزمون های تی مستقل و تی زوج استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمره وضعیت شناختی گروه مداخله از 7.17 قبل از مداخله به 7.38 بعد از مداخله افزایش یافت و نتایج اختلاف معناداری را در گروه مداخله نشان داد (P<0.01)، بدین معنا که با استفاده از تکنیک شعردرمانی وضعین شناختی افزایش می یابد. این در حالی است که در گروه شاهد قبل و بعد از مداخله تفاوت معناداری مشاهده نشد (P>0.07).نتیجه گیری: با توجه به این مطالعه می توان گفت که شعردرمانی گروهی بر افزایش وضعیت شناختی موثر است. لذا پیشنهاد می گردد، از این مهارت آسان و کم هزینه در خانه های سالمندان و حتی در منازل در جهت ارتقاء سلامت روان و بهبود وضعیت شناختی استفاده گردد.

مقدمه: گرگرفتگی یکی از شایع ترین مشکلات زنان در دوران یائسگی است و ممکن است اثرات نامطلوبی بر کیفیت زندگی آنان اعمال نماید. نگرانی های مربوط به عوارض هورمون درمانی جایگزینی موجب افزایش تمایل به تحقیق در مورد درمان های جایگزین از جمله گیاه درمانی در این زمینه شده است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر عصاره مریم گلی بر تعداد دفعات گرگرفتگی زنان یائسه انجام شد.مواد و روش ها: طی یک کار آزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سو کور، 84 زن یائسه 60-45 ساله که با شکایت گرگرفتگی به مرکز بهداشتی و درمانی شماره 1 لاهیجان مراجعه کرده بودند به دو گروه مساوی تقسیم شدند. به گروه مداخله و کنترل به ترتیب روزانه یک کپسول 100 میلی گرمی عصاره مریم گلی و دارو نما داده شد. متغیر اصلی مورد پژوهش تعداد دفعات گرگرفتگی بود که با استفاده از فرم ثبت تعداد گرگرفتگی ها به صورت خود گزارش دهی توسط شرکت کنندگان یک هفته قبل از مداخله و به مدت 8 هفته پس از شروع مداخله مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: هر دو گروه از نظر مشخصات جمعیت شناختی (به استثناء وضعیت اشتغال و شاخص توده بدنی) همگن بودند. همچنین دو گروه از نظر میانگین تعداد گرگرفتگی قبل از مداخله همسان بودند. پس از 8 هفته مداخله میانگین تعداد گرگرفتگی در هر دو گروه کاهش یافت اما این کاهش در گروه مداخله (مریم گلی) از نظر آماری به طور معناداری مشهودتر بود (p=0.004).نتیجه گیری: در این پژوهش تاثیر مصرف 8 هفته عصاره مریم گلی و دارونما بر کاهش تعداد دفعات گرگرفتگی مشهود بود، اما این تاثیر در گروه مریم گلی مشهودتر بود. لذا می توان از این گیاه بومی و ارزان در تخفیف دفعات گرگرفتگی زنان یائسه استفاده نمود.

مقدمه: هدف این مطالعه تعیین مقایسه تاثیر مصرف پودر و ریشه تازه زنجبیل بر تهوع و استفراغ دوران بارداری می باشد.روش کار: در این مطالعه کارازمایی بالینی 100 مادر باردار زیر 17 هفته بارداری، 18 تا 35 ساله که حداقل 24 ساعت قبل مبتلا به تهوع و استفراغ بودند بطور تصادفی در دو گروه 50 نفره قرار داده شدند در گروه اول 250 میلی گرم پودر زنجبیل و در گروه دوم ریشه تازه زنحبیل بصورت شربت زنحبیل یک فاشق چای خوری 4 بار در روز و به مدت چهار روز داده شد. قبل و بعد از مطالعه میزان تهوع و تعداد دفعات استفراغ مادر سنجیده و نتایج مورد تجزیه و تحلیل اماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد ریشه تازه زنجبیل در مقایسه با پودر زنجبیل به میزان تقریبا مشابه ای موجب کاهش میزان میانگین شدت تهوع2.98±(3.1)]  در مقایسه با [2.66±(2.84) و میانگین تفاوت تعداد دفعات استفراغ 0.74±(1.08)] در مقایسه با 0.58±(1.01) در پودر زنجبیل[ در بارداری می گردد. تمامی مادران شرکت کننده در این مطالعه زایمان طبیعی داشتند و رضایت از ریشه تازه زنجبیل بیشتر از پودر زنجبیل (%94 در مقابل %80) بود.نتیجه گیری: ریشه تازه و پودر زنجبیل می توانند موجب کاهش تهوع و استفراغ بارداری گردند.

مقدمه: اختلال خواب در دوران پس از یائسگی شیوع چشمگیری دارد و درمان های مختلفی برای رفع این مشکل بیان شده است. هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر بادرنجبویه بر اختلال خواب زنان در این دوره زمانی می باشد.مواد و روش ها: کارآزمایی بالینی تصادفی فوق بر روی 100 زن واجد شرایط نمونه ها که به مراکز بهداشتی و درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه نمودند، انجام گردید. از مکمل گیاهی بادرنجبویه استفاده شد و بعد از اخذ رضایت نامه کتبی از نمونه ها پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و شاخص کیفیت خواب پیترزبرگ تکمیل شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های (تی مستقل و تی زوجی) استفاده گردید.یافته ها: اکثر زنان در گروه سنی 52-50 (%62 31 نفر)، سن یائسگی 49-45 (%58 29 نفر)، تعداد فرزندان 4-3 (%52 26 نفر) و تفاوت سنی با همسر 4-1 (%42 18 نفر) بودند. بیشتر آنان بی سواد و خانه دار بودند و از نظر اقتصادی در سطح متوسط قرار داشتند. همچنین توسط ابزار کیفیت خواب پیترزبرگ میزان اختلال خواب در این گروه حدود 70% بدست آمد. نتایج نشان داد که 20 درصد زنان مصرف کننده بادرنجبویه و صرفا 8 درصد مصرف کننده دارونما بهبود در وضعیت خواب خود را نشان دادند.نتیجه گیری: نتایج حاصله نشان دهنده تاثیر مکمل گیاهی بادرنجبویه بر اختلال خواب زنان یائسه بود. بنابراین توصیه می کنیم کادر درمانی و بهداشتی این مشکل را مدنظر قرار دهند و در صورت برخورد با آن مکمل های گیاهی را پیشنهاد نمایند.