تحقیقات علوم رفتاری
سال:1400 | دوره:19 | شماره:1 |تعداد مقالات:16

زمینه و هدف: تحقیقات نشان داده است که تاب آوری و خودمهارگری با دلزدگی زناشویی ارتباط دارد؛ در این راستا رویکردهای درمانی مختلفی توسط محققان مورداستفاده قرار گرفته است؛ بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی رویکرد متمرکز بر هیجان و طرحواره درمانی بر تاب آوری ابهام و خودمهارگری انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش از بعد هدف کاربردی و از بعد روش اجرا، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون دو گروه آزمایش و یک گروه گواه به همراه آزمون پیگیری بود. از جامعه زنان دچار دلزدگی زناشویی منطقه سه شهر تهران، تعداد 45 نفر به روش در دسترس انتخاب و با استفاده از روش تصادفی در سه گروه جایگزین شدند. از پرسشنامه تاب آوری ابهام (فریسون و همکاران، 1994) و خودمهارگری (گرامیسک و همکاران، 1993) استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که هر دو رویکرد متمرکز بر هیجان و طرحواره درمانی بر افزایش تاب آوری ابهام و خودمهارگری زنان دچار دلزدگی زناشویی تاثیر معنی دار و پایداری دارند (001/0=p). نتیجه مقایسه دو رویکرد نیز نشان داد که رویکرد طرحواره درمانی بر خودمهارگری زنان دچار دلزدگی زناشویی موثرتر از رویکرد متمرکز بر هیجان است (001/0=p)؛ اما تفاوت دو رویکرد بر تاب آوری ابهام معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد که استفاده از هر دو رویکرد طرحواره درمانی و متمرکز بر هیجان به منظور بهبود خودمهارگری و تاب آوری ابهام زنان دچار دلزدگی زناشویی موثر بوده و پیشنهاد می گردد به عنوان رویکردهای درمانی استفاده گردد.

زمینه و هدف: تحقیقات نشان داده است که حل تعارضات بین فردی به اندازه روابط اجتماعی به ویژه در بین زوجین دارای اهمیت فراوانی است؛ بنابراین پژوهش حاضر باهدف الگوی پیش بینی سبک های حل تعارض بر اساس تمایزیافتگی، انعطاف پذیری شناختی با نقش میانجی شفقت ورزی در مردان و زنان جوان با تعارض انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل زنان و مردان دارای تعارض زناشویی شهر کاشان بود. نمونه این پژوهش شامل 393 نفر از زوجین دارای تعارض زناشویی بودند که به صورت در دسترس انتخاب و به پرسشنامه های پژوهش شامل مقیاس تکنیک های حل تعارض استراوس و همکاران (1983)، پرسشنامه شفقت به خود نف (2003)، پرسشنامه انعطاف پذیری روان شناختی دنیس وندروال (2010) و پرسشنامه تمایزیافتگی اسکورون و اسمیت (2003) پاسخ دادند. داده های پژوهش با روش تحلیل مسیر و معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار آماری AMOS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل ارایه شده از برازش مطلوبی برخوردار است و شفقت ورزی به خود می تواند بین انعطاف پذیری و سبک حل تعارض مذاکره و پرخاشگری روانی و همچنین بین تمایز خویشتن و سبک های حل تعارض مذاکره و پرخاشگری جسمانی نقش میانجی ایفا نماید (001/0≥ P). نتیجه گیری: با توجه به اثرات تعارض های زناشویی بر زوجین، خانواده ها و جامعه، شناسایی متغیرهای دخیل در این مهم می تواند زمینه را جهت برنامه ریزی جهت پیشگیری و درمان سبک های مخرب حل تعارض های زناشویی فراهم سازد و به نظر می رسد که تمایزیافتگی خویشتن و شفقت ورزی به خود ازجمله متغیرهای موثر در بهبود تکنیک های حل تعارض استفاده شده در زنان و مردان دارای تعارض زناشویی است.

زمینه و هدف: ارتقا کیفیت زندگی و کنترل گلوکز خون در بیماران مبتلا به دیابت یکی از مهمترین اهداف مداخلات و برنامه های ارتقا سلامتی این بیماران می باشد؛ بنابراین؛ هدف از این پژوهش حاضر تدوین مدل سلامت در بیماران دیابتی نوع 2 بر اساس سرسختی روانشناختی، سواد سلامتی، خودکارآمدی و باورهای سلامتیسرسختی روانشناختی، سواد سلامت، رفتارهای خودمدیریتی، حمایت اجتماعی، باورهای سلامتانتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه سرسختی روانشناختی (کوباسا، 1984)، پرسشنامه سواد سلامت (منتظری، 2014)، پرسشنامه رفتارهای خودمدیریتی (توبرت و گلاسکو، 1994)، پرسشنامه کیفیت زندگی (بروگس، 2004)، پرسشنامه حمایت اجتماعی (وکس، 1986)، پرسشنامه باورهای سلامت (کارتال، 2006) و پرسشنامه خودکارآمدی (استنفورد، 2001) می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که باورهای سلامت بر پیامدهای سلامت بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، اثر مستقیم و معنی داری دارد (001/0≥ P) و خودکارآمدی بر پیامدهای سلامت اثرات مستقیم و غیرمستقیمی (با میانجیگری رفتارهای خودمدیریتی) دارد (001/0≥ P). سواد سلامت بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو اثر مستقیم و معنی داری نداشت (001/0≤ P). سرسختی روانشناختی بر پیامدهای سلامت اثرات مستقیم و غیرمستقیمی (با میانجیگری رفتارهای خودمدیریتی) دارد (001/0≥ P) و اثر حمایت اجتماعی بر پیامدهای سلامت معنی دار نبود (001/0≤ P). نتیجه گیری: با توجه به نقش باورهای سلامت و خودکارآمدی و سرسختی بر پیامدهای سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو پیشنهاد می گردد از این متغیرها در برنامه های ارتقا کیفیت زندگی و خودمراقبتی این گروه از بیماران استفاده گردد.

زمینه و هدف: تحولات اجتماعی چند دهه گذشته در سطح جهانی، نظام خانواده را با تغییرات، چالش ها و مسایل متعددی روبرو ساخته و با تنزل کارکردهای زیستی، اجتماعی، شناختی و عاطفی خانواده منجر به افزایش گرایش به طلاق گردیده است. این پژوهش با هدف مدل سازی معادلات ساختاری گرایش به طلاق با تاکید بر مهارت های ارتباطی، حل تعارض و حل مسایل زندگی زناشویی انجام شد. مواد و روش ها: جامعه آماری تحقیق، کلیه زوجین شهر کاشان بودند که 383 نفر از آن ها با استفاده از روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورداستفاده، مقیاس های گرایش به طلاق قادرزاده و همکاران (1391)، مقیاس حل تعارض رحیم (1983) و مقیاس مهارت های ارتباطی و حل مسیله یارمحمدی واصل و همکاران (1389) بودند. روش تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آموس و معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که مهارت های ارتباطی، حل مسیله و حل تعارض و تضادهای زناشویی رابطه معنی دار و معکوسی با گرایش به طلاق دارند (05/0 >. (Pهمچنین، مهارت های ارتباطی از طریق مهارت های حل مسیله و مهارت های حل تعارض و تضادهای زناشویی با گرایش به طلاق در ارتباط بود (05/0>p). تحلیل مسیر روابط میان شاخص ها نشان داده که مهارت های حل مسیله بیشترین اثرگذاری مستقیم (34/0-) و کلی (40/0-) را بر گرایش به طلاق داشته و بیشترین اثرگذاری غیرمستقیم بر گرایش به طلاق، متعلق به مهارت های ارتباطی بوده است (09/0-). نتیجه گیری: یافته های به دست آمده نشان دادند که مهارتهای ارتباطی در بهبود حل مسیله و حل تعارض نقش معناداری دارد و از این طریق در کاهش گرایش به طلاق نقش موثری ایفاد می کند؛ لذا برخورداری از مهارت های ارتباطی با تنزل تعاملات و مراودات میان زوجین و کاهش مسایلی که درنهایت منجر به تعارض و تضاد میان زن و شوهر می گردد، میل به طلاق را کاهش می دهد.

زمینه و هدف: بالا رفتن سن ازدواج جوانان، تجرد زیستی و مشکلات ازدواج دیرهنگام بخصوص برای دختران، مسیله ای است که باید به شکل جدی به آن پرداخته شود. بویژه که، مشکلات روانی و اجتماعی متنوعی را برای افراد مجرد ایجاد می کند. پژوهش حاضر، با هدف تدوین بسته آموزشی عدالت خواهی جنسیتی بر اساس آموزه های دینی و اثربخشی آن بر سرمایه روان شناختی و طرحواره نقش جنسیتی دختران با تاخیر در ازدواج انجام گردید. مواد و روش ها: طرح از دو بخش کیفی و کمی تشکیل شد. در بخش کیفی، استنتاج تحلیلی و در بخش کمی، آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دختران مجرد (30-45 سال) مراجعه کننده به مراکز بهداشت روان شهر تهران بود که تعداد 30 نفر به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و به روش تصادفی ساده در دو گروه 15 نفری (گروه آزمایش و گواه) جایگزین شدند. اعضای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت بسته آموزشی محقق ساخته عدالت خواهی جنسیتی بر اساس آموزه های دینی گروهی قرار گرفتند. گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه سرمایه روانشناختی وتانز و همکاران، طرحواره های جنسیتی بم بود. داده های پژوهش به وسیله آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزشی عدالت خواهی جنسیتی بر اساس آموزه های دینی گروهی بر افزایش سرمایه روان شناختی و بهبود طرحواره های نقش جنسیتی دختران با تاخیر در ازدواج موثر بود(001/0>p). نتیجه گیری: به نظر می رسد که ضرورت کاربرد عدالت خواهی جنسیتی بر اساس آموزه های دینی را در راستای بهبود سرمایه روانشناختی و طرحواره های نقش جنسیتی دختران با تاخیر ازدواج خاطر نشان ساخت.

زمینه و هدف: تابحال رویکردهای درمانی متعددی اعم از دارویی و غیردارویی برای مبتلایان اختلال نقص توجه-بیش فعالی به کار گرفته شده است و محققان درصدد تعیین اثرگذاری بیشتر هرکدام از این رویکردها هستند. بنابراین هدف از این تحقیق مقایسه اثربخشی دارودرمانی، پسخوراند عصبی و مداخلات روانشناختی تلفیقی (آموزش والدین، بازی درمانی و آموزش شناختی) بر مشکلات رفتاری اختلال ADHD داشت. مواد و روش ها: روش تحقیق نیمه آزمایشی و طرح تحقیق پیش آزمون-پس آزمون-پیگیری با سه گروه آزمایشی و یک گروه کنترل بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کودکان 9 تا 12 سال شهر همدان در سال 99-1398 بودند. شیوه نمونه گیری هدفمند بود. گروه درمان های دارویی تحت نظر روانپزشک به مدت 12 هفته روزانه دارو دریافت کردند. گروه پسخوراند عصبی 24 جلسه 45 دقیقه ای بصورت 2 بار در هفته مداخله دریافت کرد. گروه مداخلات روانشناختی تلفیقی بمدت 24 جلسه در (8 جلسه آموزش والدین هفتگانه، 8 جلسه بازی درمانی هر هفته دو جلسه، 8 جلسه آموزش شناختی هر هفته دو جلسه) آموزش دریافت کردند. شرکت کنندگان با مقیاس سوانسون، نولان و پلهام ویرایش چهارم برای سنجش نشانه های بالینی ADHD، آزمون عصب روانشناختی کولیج جهت سنجش کارکردهای اجرایی و مقیاس خودگزارشی مشکلات رفتاری راتر فرم والدین مورد سنجش قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیره (مانکوا) و تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که مداخلات روانشناختی تلفیقی در مقایسه با درمان دارویی و پسخوراند عصبی در متغیر مشکلات رفتاری و تمامی مولفه های آن اثربخشی بیشتری داشت که این اثربخشی در پیگیری سه ماهه نیز معنی دار بود (001/0>p). نتیجه گیری: به نظر می رسد که مداخلات روانشناختی تلفیقی می تواند درمان موثر و ماندگاری در مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به ADHD باشد و می تواند جایگزین رویکردهای درمانی دیگر مانند دارودرمانی و پسخوراند عصبی باشد.

زمینه و هدف: تحقیقات نشان داده است که مدیریت بر تولید محتوای تبلیغات تجاری در سیمای جمهوری اسلامی ایران برمبنای ارزش های خانوادگی بنا نهاده شده اثرگذار است. در این راستا مدیریت محتوا می تواند بر ارزش ها و سلامت جامعه اثرگذار باشد. بنابراین هدف اصلی تحقیق بررسی نقش ارزش های خانوادگی در تولید محتوا در راستای سلامت اجتماعی بود. مواد و روش ها: در این تحقیق از روش ترکیبی کیفی وکمی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق را خبرگان و کارشناسان و اساتید برتر حوزه رسانه و تبلیغات تشکیل داده اند که 14 نفر شناسایی شدند. در مرحله کیفی پس از گردآوری ادبیات موضوع و اسناد بالادستی (دستور العمل) سازمان های مرتبط، به روش تحلیل محتوا ارزیابی های لازم صورت گرفت. ابزار تحقیق شامل مصاحبه با خبرگان و پرسشنامه های محقق ساخته شاخص های ارزشی در تبلیغات تجاری رسانه بود. جهت پایایی پرسش نامه از فاکتورآلفای کرونباخ استفاده و هر کدام از مولفه ها مقادیر بالای 7/0 (امتیاز قابل قبول) را کسب کردند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از دو روش آماری توصیفی و استنباطی (مجذور خی دو) با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 استفاده شد. یافته ها: بر اساس این تحقیق، 263 شاخص مشخص و پس از بازنگری مجدد و حذف شاخص های تکراری 146 شاخص استخراج شدند و در 8 بعد و 21 مولفه و 146 شاخص جدول دسته بندی گردیدند. در ادامه به کمک کارگروه دلفی در 2 مرحله، شاخص ها غربال و شاخص های اضافی حذف شدند و در نهایت تعداد 78 شاخص نهایی استخراج شدند. جهت پایایی هر دو پرسش نامه از فاکتورآلفای کرونباخ استفاده و هر کدام از مولفه ها مقادیر بالای 7/0 (امتیاز قابل قبول) را کسب کردند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که تبلیغات تلویزیونی-آگهی های بازرگانی-به عنوان موثرترین وسیله تبلیغاتی شناخته شده و می تواند نقش مهمی بر ارزش های جامعه داشته باشد.

زمینه و هدف: صمیمیت و سازگاری زناشویی در بین زوجین باعث حفظ و استحکام بنیان خانواده می گردد. هدف از پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی شیوه نامه مبتنی بر اصلاح سوگیری شناختی و تعیین اثربخشی آموزش آن بر سوگیری، صمیمیت و سازگاری زوجین با ناسازگاری زناشویی بود. مواد و روش ها: روش تحقیق نیمه آزمایشی و طرح تحقیق پیش آزمون، پس آزمون، همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش زوجین دارای مشکلات زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شهر اراک در سال 1398 بود. نمونه پژوهش شامل 16 زوج (32 نفر) دارای ناسازگاری زناشویی و سوگیری شناختی بود که به روش در دسترس انتخاب شدند. داده ها با پرسشنامه سازگاری لاک-والاس (1959)، صمیمیت زناشویی واکر وتامپسون (1983) و نرم افزار تکلیف کاوش نقطه (1394) جمع آوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها و بررسی روابط بین متغیرها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که شیوه نامه درمانی مبتنی بر اصلاح سوگیری شناختی روایی محتوایی قابل قبولی دارد. همچنین نتایج مداخله آموزشی نشان داد که آموزش شیوه نامه به طور معنی داری سوگیری شناختی زوجین را کاهش می دهد و صمیمیت و سازگاری زوجین را افزایش می دهد. (P≤ 0. 001) نتیجه گیری: به نظر می رسد که آموزش شیوه نامه درمانی مبتنی بر اصلاح سوگیری شناختی می تواند به عنوان برنامه ای روا و کارآمد برای کاهش سوگیری شناختی و افزایش صمیمیت و سازگاری زوجین ناسازگار مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: در توصیف واقعیت عینی، آنچه به رابطه آسیب می رساند، الگوهای عملی تکرارشونده در رفتار است. درواقع آسیب به رابطه ناشی از رفتاری است که از ما سر می زند نه فکر یا احساسی که در درون ما جریان دارد؛ بنابراین، پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی زوج درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد با استفاده از مفهوم بندی طرح واره ای بر بهبود شاخص های عملکرد زوجین متعارض شهر زاهدان انجام گرفت. مواد و روش ها: روش تحقیق نیمه تجربی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر زاهدان در بازه زمانی آذر و دی ماه 1398 بود که با گزینش خوشه ای سه مرکز و با نمونه گیری هدفمند در دسترس 18 زوج انتخاب و به شیوه تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. مداخله شامل 10 جلسه 2 ساعته به صورت هفتگی بود و تجربه عملی حین درمان منجر به شکل گیری مدل های مفهومی جدیدی در فرایند آسیب و درمان شد. گردآوری داده ها به وسیله پرسشنامه سنجش عملکرد ازدواج انجام گرفت که قبل و بعد از مداخله از هر دو گروه کنترل و آزمایش اخذ شد. آزمون فرضیه های پژوهش به روش آماری تحلیل کوواریانس (ANCOVA) و به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 20 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که پروتکل تدوین شده درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد با استفاده از مفهوم بندی طرح واره ای به طور معناداری بر بهبود عملکرد زوجین در تمامی خرده مقیاس های موردمطالعه اثربخش بوده است (001/0 ≥ P). نتیجه گیری: به نظر می رسد که درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد با استفاده از مفهوم بندی طرح واره ای بر عملکرد زوجین اثرگذار است. باوجوداین در جهت بالا رفتن اعتبار بیرونی تحقیق پیشنهاد می گردد که تحقیقات بیشتری صورت بگیرد.

زمینه و هدف: با توجه به روند افزایشی سالمندی در ایران و اهمیت کیفیت زندگی در دوران سالمندی، هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط ارضاء نیازهای اساسی روان شناختی با کیفیت زندگی در سالمندان شهر اصفهان می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی است که بر روی 214 سالمند در سال 1399 انجام شده است. در این مطالعه داده ها بر اساس پرسشنامه ارضاء نیازهای اساسی روان شناختی (دسی و رایان 2000) که شامل سه بعد نیاز به شایستگی، نیاز به خودمختاری و نیاز به ارتباط می باشد بررسی گردید. همچنین کیفیت زندگی توسط پرسشنامه ی کیفیت زندگی SF12 در دو بعد جسمی و روانی موردبررسی قرار گرفت. اطلاعات پس از جمع آوری در SPSS-24 وارد و با آزمونه ای تی مستقل و آنوا و رگرسیون خطی آنالیز شد. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد، از بین ابعاد نیازهای اساسی روان شناختی، نیاز به شایستگی می تواند تغییرات مربوط به کیفیت زندگی در بعد جسمی (02/0=p)، در بعد روانی (001/0=p) و تغییرات مربوط به کل کیفیت زندگی (001/0=p) را پیش بینی نماید. درحالی که ارضاء نیازهای ارتباط و خودمختاری به طور مستقل نقش پیش بینی کننده ای در تغییرات مربوط به کیفیت زندگی نداشتند. نتیجه گیری: ارضاء نیاز اساسی روان شناختی در بعد شایستگی پیش بینی کننده کیفیت زندگی بهتر در هر دو بعد جسمی و روانی سالمندان می باشد. ازاین رو می توان با دادن مسیولیت و تعریف نقش های موثر برای سالمندان در راستای برآورده شدن نیاز به شایستگی، گام هایی برای افزایش کیفیت زندگی آنان برداشت.

زمینه و هدف: بهزیستی روان شناختی پذیرش خود، استقلال، روابط مثبت با دیگران، هدفمندی در زندگی، رشد شخصی و تسلط بر محیط است. عوامل متعددی بر بهزیستی روان شناختی تاثیر دارند؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای ترس از شادی و ناگویی خلقی در ارتباط با تروما و بهزیستی روان شناختی بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی است. برای این منظور 262 نفر از دانشجویان دانشگاه های البرز و علم و فرهنگ به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های ترس از شادی (FSH)، بهزیستی روان شناختی، ناگویی هیجانی تورنتو (TAS) و ترومای دوران کودکی (CTQ) پاسخ دادند. تحلیل داده ها نیز با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار 8. 85 LISREL انجام شد. همچنین برای برآورد آمار توصیفی از نرم افزار SPSS24 استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد که مدل فرضی با مدل اندازه گیری برازش دارد (055/0= RMSEA، 92/0= CFI، 588/2= x2/df). نتایج تحلیل نشان دادند که تروما و آسیب دوران کودکی با میانجی گری ناگویی خلقی و ترس از شادی قادرند بهزیستی روان شناختی را پیش بینی کنند، به نحوی که ناگویی خلقی و ترس از شادی به طور مثبت و غیرمستقیم قادر به پیش بینی بهزیستی روان شناختی بودند. نتیجه گیری: می توان بر اساس یافته های پژوهش نتیجه گرفت که ترس از شادی و ناگویی هیجانی در رابطه بین ترومای دوران کودکی و بهزیستی روان شناختی نقش واسطه ای دارند. توجه به این مکانیسم تاثیر می تواند در بهزیستی افراد و نیز مداخلات موثر بر ترومای دوران کودکی موثر باشد.

زمینه و هدف: تعارضات به وجود آمده در خانواده مسایل و مشکلاتی را در سطوح فردی، نهادی و اجتماعی به وجود می آورد. تعارضات زناشویی و طلاق را بعد از مرگ ناگهانی در خانواده از مهم ترین عوامل تنش زا در خانواده می دانند. هدف از پژوهش حاضر پیش بینی تعارضات زناشویی بر اساس مهارت های زندگی و سبک های دلبستگی با واسطه گری رضایت جنسی و قصه عشق زوجین بود. مواد و روش ها: جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره مهراندیش شهر اراک بود که در یک بازه 6 ماهه در سال 1398 به این مراکز مراجعه کرده بودند. در کل جامعه آماری 600 زوج (1200 نفر) بود که تعداد 146 زوج (292 نفر) به عنوان نمونه آماری به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها، مقیاس سبک های دلبستگی هازان و شیور (1993)؛ مقیاس تعارضات زناشویی ثنایی و براتی (1379)؛ مقیاس مهارت های زندگی ساعتچی، کامکاری و عسگریان (1389)؛ مقیاس رضایت جنسی لارسون (1988) و مقیاس قصه عشق استرنبرگ (1986) بود. این پژوهش از نوع همبستگی بود که با روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رضایت جنسی و قصه عشق هر دو در رابطه بین مهارت های زندگی و سبک های دلبستگی با تعارضات زناشویی می توانند نقش واسطه گری داشته باشند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه رضایت جنسی یکی از عوامل مهم سازگاری در بین زوجین می باشد و عدم رضایت در این زمینه احساس ناکامی را به همراه خواهد داشت، بنابراین، توجه به انطباق سبک های دلبستگی و سبک های عشق ورزی می تواند یکی از عوامل موثر در کاهش تعارضات زناشویی باشد. علاوه بر این، مجهز بودن به مهارت های زندگی می تواند در کنار قصه عشق در کاهش تعارضات زناشویی تاثیر عمده ای داشته باشد.

زمینه و هدف: بیماری آرتریت روماتویید با خطر افزایش انواع متفاوتی از پریشانی های روان شناختی همراه است. بروز این اختلالات به عوامل فرساینده بیماری مزمن افزوده می شود و در میزان سازگاری و سلامت روانی و اجتماعی این افراد تاثیرات منفی بسیاری را به وجود می آورد. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی روان درمانی کوتاه مدت فشرده (ISTDP) برکاهش آلکسی تایمیا در بیماران روماتوییدی بود . مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ، پس آزمون و همراه با گروه کنترل بود . جهت انتخاب نمونه ابتدا از بین کلینیک های تخصصی روماتولوژی شهر کرمان چند کلینیک به صورت تصادفی انتخاب شدند. سپس بیماران آرتریت روماتوییدی که در طول مدت پژوهش مراجعه کرده بودند، توسط متخصصان روماتولوژی مورد ارزیابی قرار گرفتند و بر اساس ملاک های انجمن روماتولوژی آمریکا (2005) و تشخیص متخصص روماتولوژی و ملاک های ورود و خروج، 40 نفر از بیماران زن و مرد مبتلا به آرتریت روماتویید به عنوان نمونه آماری به صورت هدفمند انتخاب شدند. گروه نمونه به صورت تصادفی به دو گروه 20 نفری آزمایش و گواه تقسیم شدند . برای گروه آزمایشی 15 جلسه یک و نیم ساعته روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت انجام شد . داده ها با کمک مقیاس الکسی تایمیا تورنتو (TAS) جمع آوری شد. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند . یافته ها: یافته های تحقیق بیانگر این مطلب بود که روان درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده بر کاهش میزان آلکسی تایمیا در بیماران روماتوییدی موثر است (05/0p<). نتیجه گیری: روان درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده با تاثیر بر مسیر تخلیه اضطراب و کنترل دقیق و پایش لحظه به لحظه اضطراب ، احساس و دفاع ها کمک شایانی به کاهش نشانه های بالینی در بیماران روماتوییدی می کند .

زمینه و هدف: از نظر قانونی، طلاق آخرین مرحله از ازدواج است ولی از نظر روان شناختی، آغاز یک مرحله ی تازه از ازدواج است. طلاق پدیده ای است که می تواند عواقب و پیامدهای منفی قابل ملاحظه ای داشته باشد. یکی از پیامدهای طلاق بروز افسردگی و اضطراب ناشی از طلاق است که بیشتر در بین زنان رخ می دهد. هدف از تحقیق حاضر برررسی شناخت درمانی مبتنی برذهن آگاهی بر اضطراب و افسردگی زنان مطلقه است. . مواد و روش ها: تحقیق حاضر از نوع پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه آزمایش و گواه است. جامعه تحقیق حاضر زنان مطلقه شهر نیشابور بودند. نمونه شامل 24 نفر از زنان مطلقه شهر نیشابور بود که به صورت دردسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش (12 نفر) و کنترل (12 نفر) به شیوه تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را در طی 8 جلسه دریافت کردند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار داشتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک و اضطراب بک مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس سری زمانی انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان می دهد آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی اضطراب و افسردگی زنان مطلقه را کاهش می دهد. همچنین نتایج یافته های مرحله پیگیری نشان می دهد اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در طی زمان پایدار بوده است. نتیجه گیری: بنابراین آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، پردازش شناختی زنان مطلقه را بهبود می بخشند، هیجان های منفی را کاهش و هیجان های مثبت را افزایش دهند؛ در نتیجه اضطراب و افسردگی را کاهش دهد.

زمینه و هدف: تعامل والدین با کودکان می تواند بر عوامل روانشناختی متعددی همچون تنظیم هیجان کودکان تاثیر داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد-کودک بر تنظیم هیجان دختران پایه پنجم ابتدایی دارای اضطراب انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه است. جامعه آماری تمامی دختران مشغول به تحصیل پایه پنجم ابتدایی در سال تحصیلی 96-97 در شهر سیرجان بودند. تعداد 30 آزمودنی به صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارده شدند. از پرسشنامه های اختلالات اضطرابی بیرماهر (1999) و سیاهه تنظیم هیجان شیلدز و سیچتی (1997) استفاده شد. برنامه ی درمان که برگرفته از مطالعات مختلف در این زمینه بود در 14 جلسه 60 دقیقه ای برگزار شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون t وابسته در سطح معنی داری 05/0 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از تاثیر معنادار یک دوره درمان مبتنی بر تعامل والد کودک بر تنظیم هیجان دانش آموزان دختر در مراحل پس آزمون و پیگیری بود (001/0p<). نتیجه گیری: در همین رابطه می توان بیان کرد نزدیک کردن والدین به کودکان از طریق بازی، فرآیند کار گروهی حاکم بر این برنامه و حمایت والدین بر آموزش به یکدیگر، تشویق درمانگر در ایجاد رابطه ای مستحکم میان والد و کودک، انعکاس احساسات و هیجانات آن ها و همچنین ارایه بازخورد بوسیله انجام تکالیف در منزل از جمله فواید اساسی این نوع درمان در بهبود تنظیم هیجان در کودکان بود.

زمینه و هدف: سالمندی با تغییراتی در حوزه های جسمانی، حرکتی و کارکردهای ذهنی همراه است و می تواند بر شیوه های زندگی افراد اثرگذار باشد؛ بنابراین هدف از این پژوهش اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر استرس و تعادل در مردان سالمند می باشد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری شامل مردان سالمند 60 تا 70 سال می باشند که به مراکز توان بخشی و روانشناسی شهر شاهرود در سال 1399 مراجعه نمودند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و بر اساس معیارهای ورود و خروج پژوهش، تعداد 24 نفر واجد شرایط به طور هدفمند شناسایی شده به صورت تصادفی به 2 گروه 12 نفری گمارده شدند. درنهایت و بر اساس معیارهای ورود و خروج پژوهش تعداد آزمودنی ها به 21 نفر شامل گروه درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی 11 نفر و گروه کنترل 10 نفر تقلیل یافت. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس تعادل برگ (BBS) و استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983) بود. در این پژوهش از نرم افزار آماری SPSS نسخه 25 نیز برای تجزیه وتحلیل داده ها و همچنین روش تحلیل کوواریانس یک راهه استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر تعادل و استرس در مردان سالمند اثر معنی داری وجود داشت (001/0≥ p). نتیجه گیری: به نظر می رسد که مداخله شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر متغیرهای پژوهش اثرگذارند، با ابن وجود جهت بالا بردن اعتبار بیرونی پژوهش پیشنهاد می گردد که پژوهش های بیشتری صورت گیرد.