تحقیقات کیفی در علوم سلامت
سال:1396 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

مقدمه: منابع سازمانی از عوامل ارزشمند تاثیرگذار در دستیابی به اهداف سازمان بوده و پیش بینی کننده تعامل است. مطالعه حاضر، با هدف پی بردن به منابع سازمانی تاثیرگذار بر همکاری درون حرفه ای پرستاران انجام شد. روش: مطالعه کیفی حاضر با مشارکت 23 نفر از پرستاران بیمارستان های شهرهای تهران، تبریز و ایلام انجام گردید که بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه های عمیق و بدون ساختار همراه با یادداشت های در عرصه در طی فاصله ماه های اردیبهشت 1392 تا خرداد 1393 جمع آوری گردید. مصاحبه ها پس از دست نویس شدن، با استفاده از روش تحلیل محتوای قراردادی به صورت همزمان تحلیل شد. یافته ها: بر اساس تجارب مشارکت کنندگان سه طبقه «منابع فیزیکی»، «منابع مالی» و «منابع انسانی»، توصیف کننده خصوصیات و ویژگی های منابع سازمانی بود. نتیجه گیری: منابع سازمانی از عوامل تاثیرگذار بر همکاری درون حرفه ای پرستاران بوده و در برگیرنده تامین و تخصیص منابع در حیطه های مختلف می باشد. رفع مشکلات در این زمینه می تواند پیامدهایی مثبت در بر داشته باشد.

مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس (Multiple sclerosis یا MS) یکی از مهم ترین بیماری های سیستم عصبی می باشد که شیوع آن در زنان حدود دو تا سه برابر مردان است. علت اصلی این بیماری به طور کامل شناخته نشده است و هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. هدف از انجام مطالعه حاضر، شناخت مشکلات درمانی در این بیماران بود. روش: در این پژوهش کیفی، از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری، 23 نفر از زنان مبتلا به MS مراجعه کننده به انجمن حمایت از بیماران MS شهر تهران در سال 1393 در تحقیق شرکت نمودند. جهت جمع آوری داده ها، روش مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: از مجموع مصاحبه ها در سه مرحله تحلیل، 1100 کد به دست آمد. این کدها در یک طبقه «مشکلات درمانی» و پنج زیرطبقه «هزینه بالای درمان، عدم دسترسی راحت به دارو، نادیده گرفتن حقوق بیمار از طرف پزشکان و کادر درمانی، عدم همدلی مناسب و کافی از جانب کادر درمانی و عوارض داروها» مشخص گردید. نتیجه گیری: بیماران مبتلا به MS در زمینه درمان بیماری خود با مشکلات خاصی روبه رو هستند که نیازمند توجه و حمایت های اجتماعی می باشد. با حمایت هایی همچون پوشش مناسب بیمه ای و در اختیار گذاشتن داروها به ویژه داروهای خارجی با تعرفه مناسب و کم هزینه، دولت و جامعه می توانند سهم بسیار بزرگی در کاهش درد و رنج این بیماران داشته باشند.

مقدمه: هیجان ابراز شده به منظور سنجش روابط بین والدین و کودکان استفاده می شود. پژوهش حاضر به منظور بررسی مقایسه ای هیجان ابراز شده مادران کودکان اوتیسم عادی و سرانجام بررسی عوامل موثر بر نمره هیجان ابراز شده بالای مادران کودکان مبتلا به اوتیسم، مورد بررسی قرار گرفت. روش: روش انجام پژوهش، به شیوه پژوهش ترکیبی لانه گزینی بود. به منظور سنجش کمی هیجان ابراز شده مادران، 50 مادر کودک مبتلا به اوتیسم که کودکان آن ها در دامنه سنی 13-3 سال قرار داشتند، به صورت نمونه گیری در دسترس از مراکز اوتیسم و 50 مادر کودکان با رشد عادی به شیوه تصادفی انتخاب شدند. در مرحله دوم، به منظور بررسی تبیین عواملی که بر هیجان ابراز شده مادران تاثیر دارد، روش پژوهش کیفی تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: مادران کودکان مبتلا به اوتیسم، هم در نمره کلی هیجان ابراز شده و هم در زیرمولفه های آن یعنی انتقاد و درگیری عاطفی افراطی، بالاتر از مادران کودکان عادی بودند. نتایج مرحله دوم بیانگر این بود که پنج عامل در بالا بودن هیجان ابراز شده مادران اوتیسم تاثیر داشت که عبارت از نگران نظر دیگران بودن، نگرانی در مورد وضعیت آینده کودک، نادیده گرفتن خود و ترجیح نیازهای کودک بر نیازهای خود و دیگر اعضای خانواده، مقایسه کودک خود با کودکان دیگر، سرزنش و انتقاد از کودک بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده توصیه می شود که در بازپروری کودکان اوتیسم، الگوهای درمانی تدوین شود که هیجان ابراز شده والدین آن ها را نیز در نظر داشته باشد.

مقدمه: فرسودگی تحصیلی یکی از پدیده هایی است که به دلیل تاثیرات منفی آن بر کارایی تحصیلی و بهداشت روانی دانش آموزان و دانشجویان، در دهه های اخیر مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف دستیابی به درک عمیقی از جوهره اصلی پدیده فرسودگی تحصیلی انجام شد. روش: این پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی توصیفی بود. نمونه ها با استفاده از روش هدفمند زنجیره ای از میان دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال تحصیلی 94-1393 انتخاب شدند و مصاحبه ژرف نگر با آن ها صورت گرفت. سپس متن مصاحبه ها ضبط و مکتوب گردید و کسب اطلاعات تا رسیدن به مرحله اشباع داده ها ادامه یافت که حجم نمونه در مرحله اشباع به 9 نفر رسید. اطلاعات به دست آمده با روش Ramist مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور تایید قابلیت اعتماد، دلالت و صحت اطلاعات، خلاصه اظهارات شرکت کنندگان به آنان ارایه شد و آن ها هماهنگی نظرات خود با یافته های محقق را اعلام نمودند و در صورت وجود تناقض، برداشت های محقق اصلاح گردید. یافته ها: تجربه فرسودگی تحصیلی در قالب 3 مضمون اصلی «ضعف برنامه ریزی، مشکلات انگیزشی و مشکل در سازگاری» و 8 مضمون فرعی «نقص هدف گذاری، به تعویق انداختن، تکرار اشتباهات برنامه، بی علاقگی، انگیزش بیرونی، احساس خستگی و بی حوصلگی، منبع کنترل بیرونی و انتظارات کارایی» خلاصه شد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده می تواند اطلاعات مفیدی را در مورد ویژگی های این افراد و راهبردها و مداخلات پیشگیرانه و اصلاحی برای ارتقای سطح کارایی تحصیلی و بهبود وضعیت این گروه از افراد فراهم نماید.

مقدمه: رفتارهای جنسی مخاطره آمیز، تهدید بزرگی برای سلامت افراد است. جوانان بیش از هر گروه دیگر در معرض انتقال بیماری های مقاربتی هستند. مطالعه حاضر با هدف تبیین نقش فقدان حمایت اجتماعی بر رفتارهای جنسی مخاطره آمیز دختران جوان انجام شد. روش: در این مطالعه کیفی، 72 دختر جوان 35-18 سال در مطالعه شرکت کردند. داده ها از طریق جلسات گروهی متمرکز (7 جلسه) و مصاحبات فردی عمیق (12 مصاحبه) در سال 1391 جمع آوری شد. روش تحلیل محتوا از رویکرد Graneheim جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. برای افزایش اعتبار نتایج، روش های چندگانه جمع آوری داده ها، نمونه گیری با حداکثر تنوع و چک همکاران، مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: چهار طبقه اصلی از آنالیز داده ها از جمله چتر عاطفی، پشتیبانی خدماتی، هسوروی اجتماعی و نگهداشت اطلاعاتی استخراج شد. نگهداشت اطلاعاتی دارای دو زیرطبقه تعلیم جنسی ناکارامد و گم یافت تعلیم جنسی بود. چتر عاطفی از دو زیرطبقه مهرورزی دوست پسر و غیابت مهر خانواده تشکیل شد. مشارکت کنندگان عقیده داشتند که حمایت عاطفی دوست پسر و فقدان حمایت خانواده، عوامل عاطفی مهمی در مشارکت آنان در رفتارهای مخاطره آمیز جنسی بوده است. آن ها گزارش کردند که به خدمات و آموزش جنسی دسترسی ندارند. همچنین، آموزش جنسی محدودی نیز که ارایه می شود، از کیفیت مطلوب برخوردار نیست. نتیجه گیری: مشارکت کنندگان اعتقاد داشتند که انواع متفاوت حمایت اجتماعی در مشارکت آن ها برای رفتار مخاطره آمیز جنسی نقش داشته است. نتایج پژوهش حاضر می تواند در راستای طراحی مراکزی جهت ارایه مشاوره سلامت جنسی به دختران جوان کمک کننده باشد.

مقدمه: نتایج متناقضی در مورد رابطه بین زوجین و ناباروری به چشم می خورد. پژوهش حاضر با هدف درک و تجربه زنان نابارور در مورد تشخیص و درمان ناباروری و تاثیر آن بر عملکرد جنسی انجام شد. روش: این مطالعه از نوع کیفی بود و با رویکرد تحلیل محتوا انجام گردید. 15 زن نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری شهر یزد و 8 نفر مطلع کلیدی با استفاده از نمونه گیری هدفمند از مهر تا بهمن سال 1393 انتخاب شدند. با مشارکت کنندگان مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته صورت گرفت و داده ها به روش تحلیل محتوای قراردادی تجزیه و تحلیل شد. برای تایید دقت و صحت داده ها، از معیارهای Guba و Lincoln استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها دو طبقه اصلی «تاثیر ناباروری بر سیکل پاسخ جنسی و عوامل مرتبط بر عملکرد جنسی» را نشان داد. سیکل پاسخ جنسی شامل زیرطبقات «تمایل و عوامل تاثیرگذار بر تمایل جنسی زنان نابارور، برانگیختگی و عوامل مرتبط با آن و اوج لذت جنسی و عوامل تاثیرگذار» و عوامل مرتبط به عملکرد جنسی نیز متشکل از زیرطبقات «درد هنگام نزدیکی و صمیمت زوجی» بود. نتیجه گیری: اگرچه زنان نابارور می توانند سیکل پاسخ جنسی را در مراحل تمایل، برانگیختگی و اوج لذت جنسی مانند سایر زنان تجربه کنند، اما عده ای بعد از تشخیص و تعداد بیشتری در حین درمان ناباروری، دچار مشکلاتی در فازهای مذکور می شوند. مشاوره با زوج و زنان نابارور در مورد چرخه پاسخ جنسی و سلامت جنسی، می تواند زندگی جنسی زنان نابارور را بهبود بخشد.

مقدمه: روابط جنسی فقط فرایندی بیولوژیک نبوده، بلکه تجربه ای است که در یک زمینه مشترک درون فردی، بین فردی و فرهنگی شکل می گیرد. مطالعه کیفی حاضر با هدف تشریح و واکاوی عمیق تجارب و تفاسیر زنان متاهل از مفهوم فعالیت جنسی-زناشویی انجام شد. روش: در این مطالعه کیفی 65 نفر از زنان متاهل 60-16 سال مراجعه کننده به درمانگاه های مراقبت دوران بارداری، زنان و تنظیم خانواده در مرکز آموزشی درمانی الزهرای (س) شهر رشت در سال 1391 شرکت داشتند که با حضور در 9 جلسه بحث گروهی متمرکز به بیان دیدگاه ها و نظرات خود پرداختند. انتخاب شرکت کنندگان واجد شرایط به روش هدفمند و با حداکثر تنوع انجام شد. مصاحبه ها تا هنگام اشباع داده ها تداوم یافت. تحلیل داده ها به روش تحلیل محتوای قراردادی و بر اساس مراحل پیشنهادی Graneheim و Lundman انجام شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها منجر به استخراج 4 طبقه اصلی و چندین زیرطبقه شد. طبقات اصلی شامل «نقش احساسات و ادراک جنسی فرد در برقراری رابطه جنسی»، «چالش های جنسی درون فردی و بین فردی»، «دانسته ها و نادانسته ها» و «از خودگذشتگی جنسی (فعالیت جنسی وظیفه مدار)» بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه مفهوم فعالیت جنسی-زناشویی را از دیدگاه زنان متاهل به خوبی تبیین نموده است. نکته قابل توجه منتج از یافته های پژوهش این است که مشارکت کنندگان ضمن ارایه یک تعریف پویا از مفهوم فعالیت جنسی، به شکل بارزی این مفهوم را بر شالوده مسوولیت محوری و وظیفه مداری تبیین نمودند.

مقدمه: افزایش نرخ فرار دختران ایرانی از خانه، نشان دهنده اهمیت بررسی عمیق تر پدیده فرار است. هدف از انجام پژوهش حاضر، تبیین تجارب زیسته واکنش دختران فراری ساکن کانون اصلاح و تربیت و خانواده شان از فرار بود. روش: در پژوهش کیفی حاضر که بر پایه رویکرد پدیدارشناسی استوار بوی، دوازده دختر ساکن در کانون اصلاح و تربیت، به وسیله نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و تجارب زیسته آن ها با مصاحبه نیمه ساختار یافته، مورد بررسی قرار گرفت. متون مصاحبه ها توسط رویکرد پدیده شناسی تفسیری و با روش Van Manen تفسیر شد. در نتیجه، واحدهای معنایی حمایت کننده از هر یک از زیرمضمون ها و زیرمضمون های مضمون اصلی که واکنش فرد و خانواده در مقابل فرار نام داشت، ایجاد شد. یافته ها: نتایج این پژوهش، به وسیله دو زیرمضمون نشان داده شد. این زیرمضمون ها که سرکوب و کنار آمدن با فرار نام گذاری شد، تجارب زیسته مشارکت کنندگان را در مورد واکنش های شخصی و خانوادگی نسبت به فرار که مضمون اصلی پژوهش بود، نشان می داد. نتیجه گیری: واکنش های سازگارانه والدین و مدارای آن ها با فرزند فراری خود، منجر به ایجاد فضایی امن در خانواده شده و زمینه را به منظور جلوگیری از فرار مجدد نوجوان ایجاد می نماید. به علاوه، واکنش های سرکوب گرانه والدین، منجر به تلقی شدن خانواده به عنوان یک پایگاه ناامن توسط نوجوان می شود و در نتیجه، زمینه برای فرار مجدد نوجوان از منزل فراهم شود. همچنین، یافته ها نشان داد که احساس گناه و پشیمانی مشارکت کنندگان، انگیزه مهمی را در جهت بهبود عملکرد شخصی و کمک به خانواده نابسامان خود، پس از آزادی از کانون، ایجاد می نماید.

مقدمه: مطالعه موردی به عنوان تحقیق کیفی در تعداد زیادی از دیسیپلین ها نظیر جامعه شناسی، انسان شناسی، تاریخ، روانشناسی، قانون، پزشکی، آموزش، علوم سیاسی و اقتصاد استفاده شده است. امروزه مطالعه موردی به طور روزافزون توسط محققان پرستاری جهت اکتشاف پدیده مورد نظر در عملکرد مراقبت سلامت مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی اصول و مبانی مفهومی مطالعه موردی همراه با نمونه های کاربرد آن در پرستاری بود. روش: جستجوی رایانه ای در داده پایگاه های Medline و Elesevier با کلید واژه های مطالعه موردی، تحقیق کیفی و پرستاری در بین مقالات منتشر شده به زبان انگلیسی از سال 2000 تا 2015 انجام شد. مضمون های عمده، موارد توافق و عدم توافق بین متون مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: مطالعه موردی رویکرد تحقیقی است که برای فهم عمیق و چند جانبه از یک مساله پیچیده در زمینه واقعی آن با استفاده از روش های متعدد جمع آوری داده استفاده می شود. با توجه به این خصوصیات، مطالعه موردی برای بررسی عملکرد پرستاری که دارای اجزای پیچیده ای است، مناسب می باشد و در تعدادی از مطالعات پرستاری از این روش استفاده شده است. نتیجه گیری: مطالعه موردی-کیفی روشی است که با فراهم نمودن دید کل نگر در مورد یک پدیده می تواند نقش بسزایی در تولید دانش جدید در پرستاری و تحقیقات نظام سلامت داشته باشد.