مدیریت ارتقای سلامت
سال:1392 | دوره:2 | شماره:4 (پیاپی 8) |تعداد مقالات:8

مقدمه: آسم شایع ترین بیماری مزمن دوران کودکی است که بر کیفیت زندگی بیماران و خانواده های آن ها تاثیر می گذارد. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر الگوی توانمندسازی خانواده محور بر کیفیت زندگی کودکان سن مدرسه مبتلا به آسم انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که 172 کودک 12-6 ساله مبتلا به آسم به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و بر اساس مراجعه به کلینیک آسم و آلرژی بیمارستان افضلی پور کرمان به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات جمیت شناسی و «پرسشنامه کیفیت زندگی کودکان مبتلا به آسم» «PAQLQ: Pediatric Asthma Quality of Life Questionnaire» بود. روایی محتوای ابزار با نظر سنجی از 10 نفر از صاحب نظران و پایایی با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ (0.80) مورد تایید قرار گرفت. الگوی توانمندسازی شامل 4 مرحله (افزایش دانش، خودکارآمدی، عزت نفس و ارزشیابی) از طریق بحث گروهی، نمایش و مشارکت آموزشی برای گروه مداخله اجرا و پرسشنامه ها قبل و بعد از مداخله تکمیل گردیدند. برای تحلیل داده ها از SPSS نسخه 16 استفاده شد.یافته ها: قبل از مداخله دو گروه مداخله و کنترل از نظر متغیرهای جمعیت شناسی و میانگین نمرات کیفیت زندگی همسان شدند. اختلاف معناداری بعد از مداخله از نظر میانگین نمرات کیفیت زندگی مختص آسم بین دو گروه مشاهده گردید (P<0.05). بعلاوه، قبل و بعد از مداخله در گروه مداخله از نظر نمرات کیفیت زندگی تفاوت معناداری  (P<0.001)مشاهده شد.نتیجه گیری: اجرای الگوی توانمندسازی خانواده محور در افزایش کیفیت زندگی کودکان سن مدرسه مبتلا به آسم در ابعاد مختلف نشانه های جسمی، محدودیت فعالیت و عملکرد عاطفی موثر بود. لذا پیشنهاد می شود برای سایر بیماری ها نیز اجرا شود.

مقدمه: خودکارآمدی قضاوت فرد در مورد توانایی هایش برای انجام یک عمل می باشد. تجارب تسلط بر امور موثرترین منبع برای ایجاد حس خودکارآمدی قوی در افراد است. شیوه تصمیم گیری افراد در هنگام مواجهه با تعارض می تواند سازنده یا مخرب باشد. این مطالعه با هدف تعیین همبستگی خودکارآمدی و راهبردهای مدیریت تعارض در پرستاران بیمارستان مرکزی نفت تهران انجام گرفته است.مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی - همبستگی، 91 پرستار به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه پژوهشگر ساخته اطلاعات جمعیت شناسی، «مقیاس خودکارآمدی عمومی شوارتزر و جروسلم» «GSE-10: Generalized Self-Efficacy Scale, Schwarzer & Jerusalem» و «ابزار مدیریت تعارض ارتباط سازمانی پوتنام و ویلسون» «Organizational Communication Conflict Instrument, Putnam & Wilson» استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 صورت گرفت.یافته ها: طبق نتایج حاصله، میانگین امتیاز خودکارآمدی پرستاران 29.82 و میانگین نمره راهبردهای مدیریت تعارض به ترتیب میزان کاربرد شامل: راهبرد راه حل گرایی (4.85)، راهبرد عدم مقابله (3.88) و راهبرد کنترل (3.39) بوده است. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیر خودکارآمدی و راهبرد مدیریت تعارض راه حل گرایی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد (P=0.04)، اما بین متغیر خودکارآمدی با راهبردهای مدیریت تعارض عدم مقابله و راهبرد کنترل همبستگی آماری معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: نتایج حاصل از انجام این مطالعه نشان داد که بین خودکارآمدی و راهبردهای اثربخش مدیریت تعارض همبستگی وجود دارد. برگزاری کارگاه های آموزشی در زمینه خودکارآمدی و آشنایی با روش های مدیریت تعارض، برای پرستاران پیشنهاد می گردد.

مقدمه: کلید موفقیت در مدیریت تعداد بالای مصدومین با منابع محدود، تریاژ می باشد که بدون آمادگی پرستاران امری ناممکن به نظر می رسد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش به روش شبیه سازی شده بر میزان آمادگی پرستاران در انجام تریاژ حوادث انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی 60 پرستار بیمارستان روانپزشکی رازی که بر اساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب شده بودند، به روش تصادفی ساده در دو گروه 30 نفری مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزارهای پژوهشگر ساخته شامل «آزمون دانش تریاژ حوادث» «Knowledge of Disaster Triage Test» دارای 30 سوال چهار گزینه ای و «آزمون دقت تریاژ حوادث» (Accuracy of Disaster Triage Test) شامل 30 سوال چهار گزینه ای بود. روایی آزمون ها به روش روایی صوری و محتوا با نظر خبرگان و پایایی به روش آلفای کرونباخ برای «آزمون دانش تریاژ حوادث» 0.75 و «آزمون دقت تریاژ حوادث» 0.78 بدست آمد. پس از بررسی سطح دانش و دقت تریاژ در دو گروه، کارگاه آموزشی یک روزه به روش شبیه سازی شده تریاژ فقط در گروه مداخله اجرا شد. در نهایت مجددا آزمون ها توسط دو گروه تکمیل و داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 16 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بین میانگین نمره آمادگی پرستاران در انجام تریاژ (دانش و دقت)، در گروه مداخله قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی دار مشاهده شد (p<0.001). همچنین بین میانگین تفاضل آمادگی پرستاران در انجام تریاژ (دانش و دقت)، بین دو گروه مداخله و کنترل اختلاف معنی دار مشاهده شد (p<0.001).نتیجه گیری: آموزش به روش شبیه سازی بر میزان آمادگی پرستاران در انجام تریاژ حوادث تاثیر مثبت دارد. پیشنهاد می شود جهت آمادگی پرستاران در تریاژ حوادث و فوریت های پزشکی از این روش آموزشی استفاده شود.

مقدمه: توانمندی پرستاران نقش مهمی در تحقق رسالت نظام سلامت ایفا می کند. یکی از مشکلات نظام بهداشت و درمان، میزان توانمندی حرفه ای و مراقبتی پرستاران است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین توانمندی بالینی و روانشناختی پرستاران و همبستگی آن با مشخصات فردی - اجتماعی آن ها انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی - همبستگی است که در آن 170 نفر پرستار با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، از میان پرستاران شاغل در بیمارستان های تامین اجتماعی استان تهران انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه سه قسمتی مشخصات فردی - اجتماعی، «پرسشنامه توانمندی بالینی» «Clinical Competency Questionnaire» و پرسشنامه «توانمندی روانشناختی اسپریتزر» «Psychological Empowerment Spreitzer» انجام شد. روایی و پایایی پرسشنامه ها در مطالعات قبلی تایید شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از SPSS نسخه 13 صورت گرفت.یافته ها: بالاترین میانگین نمره توانمندی بالینی در بعد توانایی های مدیریتی (44.41±5.8) و کمترین میانگین نمره در بعد اقدامات تشخیصی (13.94±1.84) حاصل شد. در توانمندی روانشناختی بیشترین میانگین نمره متعلق به بعد شایستگی (9.4±1.38) و کمترین میانگین نمره متعلق به بعد استقلال (8.37±1.72) بود. همبستگی معنی داری بین تعداد کارکنان در بخش، سطح تحصیلی پرستاران و برخی ابعاد توانمندی های روانشناختی و بالینی و همچنان بین سابقه کار در بخش فعلی با برخی ابعاد توانمندی بلاینی و سابقه کار بالینی و برخی ابعاد توانمندی روانشناختی بدست آمد (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به بالاتر بودن میزان توانایی های مدیریتی و اقدامات تشخیصی در مقابل موثر بودن و مستقل بودن پرستاران، ارائه برنامه های باز آموزی و آموزش های ضمن خدمت پرستاران، همچنین دادن اختیارات و مسوولیت بیشتر به پرستاران توانمند، می تواند سبب ارتقا احساس استقلال در پرستاران گردد.

مقدمه: رفتارهای ارتقادهنده سلامت یکی از معیارهای تعیین کننده سلامت می باشد. از سویی افسردگی، اضطراب و تنش شایعترین مشکلات روانشناختی در میان دانشجویان می باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین رفتارهای ارتقادهنده سلامت و همبستگی آن با میزان اضطراب و برخی مشخصات جمعیت شناسی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی البرز انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی - همبستگی بر روی 160 نفر از دانشجویان علوم پزشکی با روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه سه بخشی شامل سوالات جمعیت شناسی، «سیاهه اضطراب اشپیل برگر» (Spielberger Anxiety Inventory) شامل 40 عبارت و «نیمرخ سبک زندگی ارتقادهنده سلامت» (Health-Promoting Lifestyle Profile II) HPLP-II شامل 52 سوال بود. روایی ابزارها به روش روایی محتوا و پایایی آن ها نیز با استفاده از روش های همسانی درونی و ضریب آلفای کرونباخ برای «سیاهه اضطراب اشپیل برگر» برابر 0.90 و برای «نیمرخ سبک زندگی ارتقادهنده سلامت» برابر 0.92 تایید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه 18 استفاده شد.یافته ها: 58.9 درصد دانشجویان مورد مطالعه مضطرب بودند. از میان زیرمجموعه های رفتارهای ارتقادهنده سلامت، رشد معنوی با میانگین و انحراف معیار (2.99±0.56) و شاخص فعالیت فیزیکی با میانگین و انحراف معیار (2.16±0.64) به ترتیب بیشترین و کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده بودند. بین رفتارهای ارتقادهنده سلامت و جنس (P<0.0001) و بومی بودن و مطالعه غیردرسی (P=0.001) همبستگی معنی داری دیده شد. همبستگی بین اضطراب با رفتارهای ارتقادهنده سلامت نیز معکوس و کاهشی بود که قویترین همبستگی اضطراب با رشد معنوی بود(P<0.001) .نتیجه گیری: نتایج بیانگر وجود اضطراب در بیش از نیمی از دانشجویان و همبستگی معکوس رفتارهای ارتقادهنده سلامت با اضطراب، و نیز نامناسب بودن رفتارهای ارتقادهنده سلامت خصوصا در ابعاد فعالیت جسمی و تغذیه در دانشجویان می باشد. انجام مطالعه در سایر دانشگاه ها پیشنهاد می شود.

مقدمه: در مطالعات اخیر مربوط به سازمان، مفهوم رفتار شهروندی سازمانی توجه مدیران و پژوهشگران زیادی را به خود جلب کرده است. مشارکت شغلی نیز متغیری مهم است که به افزایش اثربخشی سازمان کمک می کند. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین همبستگی بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن با مشارکت شغلی در کارکنان دو بیمارستان خصوصی و دولتی شهر تهران انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی - همبستگی می باشد که بر روی 300 نفر از کارکنان شاغل در دو بیمارستان دولتی و خصوصی شهر تهران که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند، صورت گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات، شامل سه بخش اطلاعات جمعیت شناسی، پرسشنامه «رفتار شهروندی سازمانی» (Organizational Citizenship Behavior) در 5 بعد وجدان، نوع دوستی، فضیلت مداری، رادمردی و ادب و پرسشنامه «مشارکت شغلی» (Job Involvement) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 انجام گرفت.یافته ها: آزمون آماری پیرسون همبستگی معناداری بین رفتار شهروندی سازمانی و مشارکت شغلی در بین کارکنان دو بیمارستان نشان داد(P<0.000) . همچنین در بیمارستان خصوصی بین تمامی ابعاد رفتار شهروندی به غیر از بعد ادب با مشارکت شغلی همبستگی معنی دار وجود داشت. در بیمارستان دولتی تنها بین بعد نوع دوستی با مشارکت شغلی همبستگی معنی دار دیده نشد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج و اهمیت رفتار شهروندی سازمانی در افزایش مشارکت شغلی در کارکنان بیمارستان ها که از حساس ترین موسسات هستند، پیشنهاد می شود، مدیران با راهبردهای صحیح در جهت بهبود رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان سازمان خود تلاش کنند.

مقدمه: پرستاری حرفه ای پرتنش است که فشارهای روانی ناشی از آن می تواند بر سلامت روان فرد تاثیر بگذارد. لذا شیوه های مقابله با تنش برای پرستار بسیار حائز اهمیت می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین سبک های دفاعی به کار گرفته شده در موقعیت های تنش زا توسط پرستاران بیمارستان های دانشکده علوم پزشکی آبادان در سال 1391 انجام شد.مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی، تعداد 100 نفر از پرستاران بیمارستان های آبادان و خرمشهر به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه شامل دو بخش اطلاعات جمعیت شناسی و «پرسشنامه سبک های دفاعی - 40» (Defensive Styles Questionnaire - 40) با سه بخش سبک دفاعی رشدیافته، نوروتیک و رشدنایافته بود. ضریب آلفای کرونباخ این ابزار 0.82 اعلام شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 انجام شد.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که 67.3 در صد از پرستاران بیمارستان طالقانی آبادان و 67.2 در صد از پرستاران بیمارستان ولی عصر خرمشهر از سبک دفاعی رشدیافته استفاده می کردند. میانگین و انحراف معیار نمره سبک دفاعی رشدیافته 11.55±2.4 بود که نشان دهنده استفاده بیشتر نمونه های مورد پژوهش از این سبک بوده است. حدود یک سوم نمونه ها نیز از سبک های دفاعی روان آزرده و رشد نایافته استفاده می کردند. همچنین بین میزان استفاده از سبک های دفاعی با ویژگی های فردی پرستاران همبستگی معنی دار آماری مشاهده نشد.نتیجه گیری: بیشتر پرستاران در مواجهه با تنش های شغلی از سبک های دفاعی رشدیافته استفاده می کردند. همچنین حدود یک سوم آن ها نیز سبک های دفاعی روان آزرده و رشدنایافته را به کار می گرفتند. آموزش روش های مقابله با اضطراب و تنش برای پرستاران پیشنهاد می شود.

مقدمه: رشد جمعیت سالمندان جهان، منجر به افزایش میزان بیماری های مزمن خواهد شد. مداخلات توانمندسازی برای کاهش هزینه های بهداشتی، کسب استقلال، خودکارآمدی و اخذ تصمیمات مرتبط با سلامتی حیاتی می باشند. هدف از مطالعه حاضر، تحلیل مداخلات توانمندسازی در سالمندان مبتلا به بیماری مزمن است.مواد و روش ها: یک مطالعه مروری از نوع توصیفی جهت بررسی چگونگی توانمندسازی سالمندان مبتلا به بیماری مزمن انجام شد. جستجوی کامپیوتری و کتبی مقالات بدون در نظرگرفتن محدودیت زمانی از پایگاه های اطلاعاتی Pub Med، Ovid، Science Direct، Elsevier، IranMedex انجام شد. پس از جستجو، 20 مقاله بر اساس معیارهای پژوهش انتخاب شد. این مطالعات بر اساس چارچوب مرور مقالات Sidani & Braden مورد بررسی و نقد قرار گرفتند.یافته ها: تحلیل مطالعات، مواردی را نشان داد که شامل عدم استفاده از چارچوب نظری خاص توانمندی، عدم وضوح معیارهای برآیند، عدم توجه به همه ابعاد توانمندسازی، عدم توجه به تاثیر متغیرهای جمعیت شناسی بر توانمندسازی و عدم پیگیری برنامه می باشد.نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های تعیین شده در مداخلات توانمندسازی، پیشنهاد می شود که در اجرای مداخلات توانمندسازی در بیماری های مزمن، به همه ابعاد توانمندسازی توجه شود.