مجله علمی کشاورزی
سال:1383 | دوره:27 | شماره:(ویژه نامه مهندسی علوم آب) |تعداد مقالات:12

به کمک مدلسازی امکان شبیه سازی و شناخت فرآیندهای سیستم تولید در گیاهان فراهم شده و زمینه استفاده بهینه از منابع، همگام با تولید مطمئن تر و سود بیشتر میسر می گردد. با وجود نو بودن نگرش سیستماتیک به فرآیند تولید در گیاهان زراعی تاکنون مدلهای متعددی در این تحقیق مراحل ساخت مدلی ارایه شده که قادر است مراحل مختلف نمو و فرآیندهای رشد گیاه گندم (آسیمیلاسیون کربن، تنفس و تخصیص های گیاهی) را با استفاده از داده های هواشناسی و میزان و زمان آبیاری یا بارندگی، در رژیمهای مختلف رطوبتی از زمان سبز شدن تا انتهای دوره بطور روزانه شبیه سازی کند. اثرات تنش خشکی که با تشکیل بیلان آب ناحیه ریشه به صورت تابعی از پتانسیل آب خاک در هر گام زمانی، کمی می گردد از طریق تاثیر بر سرعت نمو، افزایش سرعت پیری و لوله ای شدن برگها، کاهش آسیمیلات روزانه و تخصیص اندامهای گیاهی در مدل وارد شده است. برای واسنجی مدل از نتایج تحقیقات پیشین که روی رقم های مختلف گندم در منطقه انجام شده بود استفاده شد و برای سنجش اعتبار مدل از نتایج آزمایش مزرعه ای انجام شده در سال زراعی 82-81 استفاده بعمل آمد. در این تحقیق نتایج مزرعه ای و مدل در شبیه سازی LAI و ماده خشک تجمع یافته بترتیب R2=0.90 و R2=0.88 همبستگی نشان داد؛ ضمن اینکه برای این گیاهان ساخته و مورد استفاده قرار گرفته اند ولی اطلاع کمتری از جزئیات ساختاری آنها ارائه شده است. فرض برابری نتایج مزرعه ای و مدل در شبیه سازی این دو پارامتر بترتیب با Pvalue>0.890 و Pvalue>0.192 به کمک آزمون t پذیرفته شد.  

به منظور بررسی تاثیر رطوبتهای اولیه مختلف خاک به روی پایداری ساختمان خاک در فرآیند آبشویی و استفاده از روش آبشویی افقی، خاک اراضی کشت و صنعت امیرکبیر تحت سه رطوبت مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. این رطوبتها بترتیب 3 درصد، 15 درصد و 19 درصد وزنی بوده و هدایت هیدرولیکی به عنوان شاخص پایداری ساختمان خاک در این آزمایشها مورد مطالعه قرار گرفت. هدایت هیدرولیکی با توجه به دستگاه هدایت سنج مخصوص، مورد اندازه گیری و پایداری ساختمان مورد ارزیابی واقع گردید. نتایج نشان می دهد که در خاک با رطوبت بیش از 15 درصد وزنی هدایت هیدرولیکی نسبتا بالاتری بوجود می آید که نشان دهنده پایداری ساختمان خاک در فرآیند آبشویی می باشد، لیکن در خاک با رطوبت کمتر از 15 درصد وزنی، پایداری مناسبی ایجاد نمی شود. بنابراین حداقل رطوبتی که می توان ساختمان خاک را در فرآیند آبشویی حفظ نمود، رطوبت 15 درصد وزنی می باشد. در عمل بر اثر گرمای محیط و وجود تهویه خوب در خاک ساختمان بهم ریخته، این احتمال وجود دارد که میزان رطوبت خاک از حد مناسب کاهش یافته و آبشویی دچار مشکلاتی گردد. بنابراین برای قضاوت نهایی، لازم است که در شرایط صحرایی این روش مورد آزمایش قرار گیرد.

نفوذ آب به خاک یکی از عوامل بسیار مهم در طراحی و مدیریت آبیاری سطحی می باشد. معادله های نفوذ متعددی برای این منظور ارایه شده است که شامل معادله های پایه ای، فیزیکی و تجربی می باشد. برای انتخاب هر یک از این معادله ها برای اراضی و مزارع مختلف نیاز به آزمایش های تجربی و مقایسه آن با هر یک از معادله های نفوذ است. در این مقاله برای تعیین معادله نفوذ مناسب برای اراضی نیشکر جنوب اهواز معادله های نفوذ کاستیاکف، کاستیاکف اصلاح شده، فیلیپ و سازمان حفاظت خاک (SCS) مورد ارزیابی قرار گرفته و ضرایب آنها با استفاده از 15 سری داده صحرایی و استفاده از برنامه رایانه ای که به زبان کوئیک بیسیک نوشته شد، محاسبه گردید. ضرایب معادله های کاستیاکف و کاستیاکف اصلاح شده از روش دو نقطه، ضرایب معادله فیلیپ از روش نقطه ای و ضرایب معادله سازمان حفاظت خاک (SCS) فقط با استفاده از مقدار سرعت نفوذ نهایی (¦°) بدست آمده.نتایج نشان داد معادله سازمان حفاظت خاک (SCS) با خطای متوسط 11.6 درصد در محاسبه حجم آب نفوذی از کارآیی بیشتری نسبت به سایر معادله های نفوذ در منطقه مورد مطالعه برخوردار است.

تنش های محیطی همچون تنش آبی یکی از موثرترین عوامل محدودکننده عملکرد محصولات زراعی می باشند. مطالعات نشان می دهد که با برنامه ریزی مناسب آبیاری، تاثیر منفی این تنش ها را می توان به میزان قابل توجهی کاهش داد روشهای مختلفی برای برنامه ریزی آبیاری وجود دارد که از آن جمله می توان استفاده از «درجه حرارت پوشش سبز گیاه» را نام برد. این پژوهش برای بررسی تنش آبی و برنامه ریزی آبیاری ذرت بهاره (واریته SC704) در سال زراعی 81-1380 به اجرا درآمده است. در راستای اهداف این تحقیق، رژیم های مختلف آبیاری بر اساس تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A برنامه ریزی گردید. برنامه آبیاری مذکور در قالب پنج تیمار به صورت تبخیر تجمعی به میزان 50، 70، 90، 110 و 130 میلی متر تنظیم شد. آزمایش ها در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در چهار تکرار انجام شد. شاخص تنش آبی گیاه به دو روش ایدسو (CWSI) و جسکون (CWSj) و نیز بر مبنای اندازه گیری پارامترها در روزهای قبل و بعد از آبیاری در طول فصل رشد محاسبه گردید. از پارامترهای مهم مذکور می توان کمبود فشار بخار هوا، اختلاف درجه حرارت پوشش سبز گیاه و هوا و تشعشع خالص خورشید را نام برد. نتایج نشان داد که بین این دو روش یک همبستگی خطی به صورت: CWSIj=1.037CWSIi-0.054 و با ضریب همبستگی بسیار بالا وجود دارد. بر اساس رابطه فوق معلوم شد که بین شاخص تنش آبی گیاه محاسبه شده از این دو روش، اختلاف معنی داری وجود ندارد. علاوه بر آن ضمن استفاده از شاخص تنش آبی (روش جکسون) معلوم شد که این شاخص با مقدار عملکرد دانه (ys) دارای یک ارتباط خطی بصورت ys=-10.925CWSIj+13.196 می باشد از این رابطه به سادگی می توان بر اساس مقدار تنش آبی، میزان عملکرد دانه را پیش بینی نمود.

تنش های محیطی همچون تنش آبی یکی از موثرترین عوامل محدودکننده عملکرد محصولات زراعی می باشند. مطالعات نشان می دهد که با برنامه ریزی مناسب آبیاری، تاثیر منفی این تنش ها را می توان به میزان قابل توجهی کاهش داد روشهای مختلفی برای برنامه ریزی آبیاری وجود دارد که از آن جمله می توان استفاده از «درجه حرارت پوشش سبز گیاه» را نام برد. این پژوهش برای بررسی تنش آبی و برنامه ریزی آبیاری ذرت بهاره (واریته SC704) در سال زراعی 81-1380 به اجرا درآمده است. در راستای اهداف این تحقیق، رژیم های مختلف آبیاری بر اساس تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A برنامه ریزی گردید. برنامه آبیاری مذکور در قالب پنج تیمار به صورت تبخیر تجمعی به میزان 50، 70، 90، 110 و 130 میلی متر تنظیم شد. آزمایش ها در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در چهار تکرار انجام شد. شاخص تنش آبی گیاه به دو روش ایدسو (CWSI) و جسکون (CWSj) و نیز بر مبنای اندازه گیری پارامترها در روزهای قبل و بعد از آبیاری در طول فصل رشد محاسبه گردید. از پارامترهای مهم مذکور می توان کمبود فشار بخار هوا، اختلاف درجه حرارت پوشش سبز گیاه و هوا و تشعشع خالص خورشید را نام برد. نتایج نشان داد که بین این دو روش یک همبستگی خطی به صورت: CWSIj=1.037CWSIi-0.054 و با ضریب همبستگی بسیار بالا وجود دارد. بر اساس رابطه فوق معلوم شد که بین شاخص تنش آبی گیاه محاسبه شده از این دو روش، اختلاف معنی داری وجود ندارد. علاوه بر آن ضمن استفاده از شاخص تنش آبی (روش جکسون) معلوم شد که این شاخص با مقدار عملکرد دانه (ys) دارای یک ارتباط خطی بصورت ys=-10.925CWSIj+13.196 می باشد از این رابطه به سادگی می توان بر اساس مقدار تنش آبی، میزان عملکرد دانه را پیش بینی نمود.

هدف از این پژوهش بررسی اثرات سطوح مختلف آبیاری و تراکم کاشت بر خصوصیات رشد رویشی و عملکرد دانه در ارقام سویا طی دو سال زراعی (1380-1379) بود. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل، بر مبنای طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا گردید. در این پژوهش سطوح مختلف آبیاری (I4, I3, I2, I1) فاکتور اصلی، تیمارهای تراکم کاشت (D4, D3, D2, D1) و ارقام سویا (V3, V2, V1) فاکتورهای فرعی را تشکیل دادند. صفات مورد بررسی در این تحقیق عبارت بودند از: ارتفاع بوته، تعداد گره و طول میانگره در ساقه اصلی، شاخص سطح برگ، وزن خشک بوته، طول ریشه اصلی، تعداد دانه در هر بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت. نتایج این تحقیق بیانگر این بود که حداکثر و حداقل میزان عملکرد دانه در هر بوته به ترتیب در سطوح آبیاری 60 و 100 میلیمتر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس A حاصل میگردد. در تیمارهای تراکم کاشت و ارقام سویا نیز بیشترین میزان عملکرد دانه در هر بوته متعلق به تراکم کاشت 30 بوته در متر مربع و رقم ویلیامز و کمترین آن متعلق به تراکم کاشت 60 بوته در متر مربع و رقم هیل بود. حداکثر و حداقل ارتفاع بوته، تعداد گره در ساقه اصلی، طول میانگره و شاخص سطح برگ به ترتیب در آبیاری 40 و 100 میلیمتر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس A بدست آمد. با افزایش تراکم بوته در واحد سطح، ارتفاع بوته، فاصله میانگره و شاخص سطح برگ افزایش یافته ولی سایر صفات مورفولوژیکی نظیر تعداد گره در ساقه اصلی، وزن خشک بوته، طول ریشه کاهش یافت. شاخص برداشت در تیمار آبیاری پس از 60 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس A، تراکم کاشت 40 بوته در متر مربع و رفم هابیت بالاترین و در تیمار آبیاری پس از 100 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس A، تراکم کاشت 60 بوته در متر مربع و رقم هیل کمترین میزان بود. ضرایب همبستگی صفات نشان داد که تعداد دانه در هر بوته بیشترین و طول ریشه کمترین همبستگی را با عملکرد دانه در هر بوته دارند.

از مهمترین مشکلاتی که پس از چندین سال بهره برداری در مخازن سدها بروز می نماید، ته نشینی رسوبات چسبنده در پشت این سدها و تحکیم آنها است. برای خارج کردن این رسوبات با روشهای هیدرولیکی و یا با روشهای مکانیکی، لازم است خصوصیات فیزیکی رسوبات تحکیم یافته و میزان درصد تحکیم آنها شناسایی شود. بدیهی است انتخاب روش لایروبی و تعیین راندمان آن بستگی زیادی به میزان تحکیم رسوبات دارد، از این رو شناخت رفتار رسوبات چسبنده در فرآیند ته نشینی و تحکیم، بسیار حائز اهمیت است. در این تحقیق به منظور شناخت و بررسی عملی فرایند ته نشینی و تحکیم رسوبات چسبنده و تعیین پارامترهای فیزیکی مورد نظر، اقدام به ساخت یک مدل فیزیکی استوانه ای شکل از جنس پلاکسی گلاس با قطر 30 سانتیمتر و ارتفاع حداکثر 5، 3 متر گردید و آزمایشات ته نشینی و تحکیم در این مدل بر روی رسوبات ریزدانه با ارتفاع و غلظتهای اولیه متفاوت انجام گرفت. در ساعات اولیه آزمایش کل آبهای درون مدل گل آلود بود ولی با گذشت زمان و وقوع پدیده ته نشینی بالاخره یک سطح مشخص بین رسوب و آب بالای آن تشکیل و امکان اندازه گیری روند تحکیم در مدل بوجود آمد. نتایج حاصل از این آزمایشها نشان می دهد که ته نشینی و تحکیم رسوبات چسبنده علاوه بر خصوصیات آب و رسوب، به ارتفاع ستون آب و غلظت اولیه مخلوط آب و رسوب نیز بستگی دارد. در این تحقیق با معرفی پارامترهای بدون بعد، نتایج آزمایشات با ارتفاع و غلظتهای اولیه متفاوت به یکدیگر تعمیم داده شده است. همچنین مشخص گردید که تغییرات غلظت رسوبات در فرایند ته نشینی و تحکیم با زمان رابطه لگاریتمی دارد ولی لازم است این نوع رابطه برای مراحل مختلف ته نشینی و تحکیم بطور جداگانه بدست آید.

یکی از وسیله های موثر برای استهلاک انرژی پایین دست سازه های هیدرولیکی نظیر سرریزها، تندآبها و دریچه ها پرش هیدرولیکی می باشد. مطالعات زیادی در خصوص این پدیده بر روی بستر صاف انجام گرفته است. با این حال مطالعات اخیر نشان می دهد که مواج بودن بستر می تواند در استهلاک انرژی و کاهش هزینه های حوضچه های آرامش بنحو قابل توجهی موثر واقع شود. از این رو این تحقیق به مطالعه و انجام آزمایشهای پرشهای هیدرولیکی بر روی بسترهای مواج اختصاص دارد، تا نقش کاربردی آن را آشکارتر سازد. آزمایشات برای چهار نوع بستر با شکل موج مختلف نواری و با مقطع ذوزنقه ای با مقادیر t/y1 از 0.371 تا 1.733 و s/y1 از 0.971 تا 8.333 و اعداد فرود 4 تا 12 انجام گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد که عمق پایاب مورد نیاز جهت انجام پرش هیدرولیکی روی بسترهای مواج کوچکتر از عمق پایاب مربوط به پرش هیدرولیکی مشابه بر روی بسترهای صاف می باشد. همچنین طول پرش هیدرولیکی بر روی بستر مواج به حدود نصف تقلیل پیدا کرده است. نتایج نشان می دهد که تنش برشی بر روی این نوع بسترها نیز تقریبا 10 برابر تنش برشی بر روی کفهای صاف است. در این پژوهش پروفیل طولی سرعت در مقاطع مختلف پرش نیز اندازه گیری گردید و نشان می دهد که حداکثر سرعت (Um) در تمام مقاطع پرش به مقدار سرعت اولیه (U1) و فاصله از ابتدای پرش (x) بستگی دارد. مطالعات نشان می دهد که کفهای با زبری نواری ذوزنقه ای شکل جهت محل اندازه گیری استهلاک انرژی پایین دست سازه های هیدرولیکی موثر می باشند و می توانند به عنوان یکی از انواع حوضچه های آرامش مورد بررسی بیشتر قرار گیرند.

کاهش و تخریب پوشش گیاهی در مراتع خشک جنوب ایران به دلایل خشکسالی و چرای مفرط حیوانات است. این امر سبب تشکیل رواناب سطحی، تمرکز جریان و ایجاد فرسایش شیاری در مواقع بارندگی در اکثر نقاط مذکور است. با افزایش ارتفاع رواناب سطحی و یا سرعت جریان بیشتر از یک حد معین، شرایط لازم برای کنش ذرات بستر، ایجاد سرکانال و گسترش شیارها فراهم می آید. هدف از این تحقیق تخمین تاثیر تراکم پوشش مرتعی بر فرسایش، ایجاد و گسترش سرکانال در یک خاک سیلتی – لوم است. برای این منظور چهار تیمار شامل اراضی متروکه (بدون پوشش گیاهی)، مرتع ضعیف (تراکم پوشش کمتر از 20 درصد)، مرتع متوسط (تراکم پوشش بین 20 تا 40 درصد) و مرتع خوب (تراکم پوشش زیادتر از 40 درصد) با استفاده از یک فلوم هیدرولیکی به طول 15 متر و عرض 0.30 متر مورد آزمون قرار گرفتند. برای هر یک از از این تیمارها، 5 تا 6 دبی جریان از کم به زیاد (از 1.74 تا 28.21 لیتر بر ثانیه) مورد استفاده قرار گرفت. پارامترهای هیدرولیکی جریان و تعداد سرکانال های تشکیل شده در بستر فلوم به طور مستقیم اندازه گیری شدند. نتایج این بررسی نشان می دهد که با پیدایش قطعه های بدون پوشش گیاهی در مراتع منطقه، جریان های سطحی به سمت آن قطعه ها متمایل گردیده و سطح رواناب دچار تلاطم شدید می شود. در این حالت عدد رینولدز در محدوده بزرگتر از 5000 تا کمتر از 95000 محاسبه گردیده و بالنتیجه جریان متلاطم طبقه بندی می گردد هم چنین نقش برشی بحرانی برای شروع فرسایش در اراضی متروکه و مراتع ضعیف، متوسط و خوب به ترتیب معادل 27، 29، 30 و 38 دین بر سانتی متر مربع است. این اعداد نشان می دهد که مقاومت برشی لایه سطحی خاک ناچیز بوده و با نتایج خاک های سست با چسبندگی کم هم خوانی دارد. افزای شدت و تداوم جریان به ویژه در تیمارهای دارای پوشش گیاهی ناچیز، تشکیل سرکانال ها و شروع فرسایش شیاری در بستر فلوم را به همراه دارد. در این بررسی تراکم سرکانال های تشکیل شده در بستر فلوم برای اراضی متروکه، پوشش های مرتعی ضعیف، متوسط و خوب به ترتیب 4.2، 2.7، 1.8 و صفر عدد در واحد سطح می باشد. علاوه بر آن سرعت پسروی سرکانال ها به طرف ابتدای فلوم متناسب با افزایش تراکم پوشش گیاهی کاهش می یابد، به طوری که فاصله اولین سرکانال تا ابتدای فلوم در اراضی متروکه، پوشش های مرتعی ضعیف و متوسط به ترتیب 0.9، 3.1 و 3.6 متر اندازه گیری شده اند.

احداث سازه های آبگیر که به منظور انحراف بخشی از جریان عبوری از رودخانه صورت می گیرد، باعث به وجود آمدن تغییراتی در شرایط هیدرولیکی جریان در مقابل دهانه آبگیر می شود. این تغییرات، همانند جریان در قوس رودخانه، سبب ایجاد و تقویت جریان های ثانویه، رسوبگذاری در ساحل آبگیر و فرسایش در ساحل مقابل دهانه آبگیر شده و در نهایت خط القعر رودخانه را به سمت ساحل مقابل آبگیر منحرف می سازد. تاکنون روش های مختلفی که غالبا بر پایه تغییر در رژیم جریان می باشند، جهت حل مشکل در دهانه های آبگیر معرفی گردیده اند. استفاده از صفحات مستغرق از جمله جدیدترین روش هایی است که در این زمینه پیشنهاد گردیده است. کاربرد این صفحات که با به وجود آوردن یکسری جریانات ثانویه در پایین دست خود، باعث خنثی شدن اثرات جریان های ثانویه ناشی از انحراف جریان می شوند، تاکنون از جنبه های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق، امکان استفاده از صفحات مستغرق در کنترل و هدایت مسیر جریان و خط القعر رودخانه به طرف دهانه آبگیر با آرایش های مختلف طولی در یک بازه مستقیم مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور سه فاصله طولی 3H، 4H و 6H (H ارتفاع اولیه صفحات می باشد) در نظر گرفته شده و آزمایشها با دبی های مختلف برای دو آرایش منظم و زیگزاگ انجام گردیده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که صفحات مستغرق در فواصل یاد شده و در دو آرایش منظم و زیگزاگ، ضمن هدایت خط القعر به سمت دهانه آبگیر، باعث افزایش نسبی راندمان آبگیری به میزان 36-95 درصد در آرایش منظم و 21-65 درصد در آرایش زیگزاگ می شوند. همچنین با کاربرد این صفحات در هر دو آرایش منظم و زیگزاگ و فواصل طولی فوق الذکر و بدون استفاده از هیچ نوع سازه کنترل رسوب، می توان میزان رسوبگذاری در دهانه آبگیر را به طور متوسط تا حدود 15-40 درصد کاهش داد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که آرایش منظم صفحات مستغرق برای رسیدن به اهداف تغییر مسیر خط القعر رودخانه، افزایش راندمان آبگیری و کاهش میزان رسوبگذاری در دهانه آبگیری نسبت به آرایش زیگزاگ و فاصله طولی 4H در مقایسه با دو فاصله 6H و 3H ارجحیت دارد.

در این تحقیق به منظور بررسی تاثیر جریان های ثانویه بر رسوب گذاری در محل ورودی آبگیرهای جانبی با زاویه انشعاب 90 درجه، از توان چرخشی جریان ثانویه در صفحه افق به عنوان معیاری جهت تاثیر جریان ثانویه در مقدار رسوب ورودی استفاده شد و آزمایشات متعددی با بستر ثابت و فرسایشی و در حالات بدون نصب صفحات مستغرق، و در حالت نصب صفحات مستغرق با آرایش های زیگزاگی و موازی انجام گردید. و مقادیر توان چرخشی جریان ثانویه در شرایط مختلف جریان مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایشات با چهار زاویه نصب صفحات مستغرق 10، 20، 30، 40 درجه انجام گردید و نهایتا بر اساس نتایج بدست آمده زاویه 20 درجه در آرایش های زیگزاگی و موازی به علت این که کمترین توان چرخشی را ایجاد نمود به عنوان بهترین زاویه نصب صفحات انتخاب گردید علاوه بر این نتایج آزمایشات نشان داد که در حالت آرایش زیگزاگی نسبت به حالت بدون نصب صفحات مستغرق مقدار رسوبات ورودی به دهانه آبگیر به میزان 72.86 درصد کاهش یافته است در صورتی که در حالت آرایش موازی این کاهش 63.94 درصد می باشد. بنابراین از این تحقیق نتیجه گیری شد که نصب صفحات مستغرق با زاویه 20 درجه در حالت زیگزاگی نسبت به حالت موازی تقریبا 9 درصد رسوب ورودی به دهانه آبگیر را کاهش می دهد لذا آرایش زیگزاگی نسبت به آرایش موازی از کارائی بهتری برخوردار است.

یکی از موضوعات مهم در مدیریت منابع آب، بهینه سازی بهره برداری از مخازن می باشد. این مساله با افزایش تقاضای مداوم برای آب با کمیت و کیفیت مناسب و وقوع دوره های خشکسالی اهمیت بیشتری می یابد. در این مطالعه عملکرد سد مخزنی مارون در تامین نیازهای آبی حوضه آبریز جراحی با استفاده از نرم افزار ARSP شبیه سازی گردید. در این شبیه سازی با توجه به میزان کم و اهمیت زیاد مصارف صنعتی، شهری و زیست محیطی کمبود آب در مورد نیازهای کشاورزی اعمال گردید. منحنی فرمان بهینه سد با هدف حداقل نمودن کمبود آب با تغییر سیاستهای بهره برداری، بر اساس شاخص های عملکرد مخزن نظیر قابلیت اعتماد، متوسط کمبود و آسیب پذیری محاسبه شد. این منحنی قادر به تامین آب کشاورزی با قابلیت اعتماد حداقل 80 درصد و آسیب پذیری حداکثر 20 درصد می باشد. همچنین با اعمال قاعده محدودیت بر منحنی مذکور در دوره های خشکسالی مخزن کلیه آب درخواستی را تامین خواهد کرد.