بیماریهای عفونی و گرمسیری ایران
سال:1399 | دوره:25 | شماره:91 |تعداد مقالات:5

سابقه و هدف: تشکیل بیوفیلم شاخص اصلی در گسترش عفونتهای دستگاه ادراری ناشی از اشرشیا کلای اوروپاتوژنیک محسوب می شود. تشکیل بیوفیلم نیازمند حضور مجموعه ای از ژنهای مختلف است که باعث تسهیل چسبندگی اولیه، بلوغ، تولید ماتریکس پلیمری خارج سلولی و پراکندگی بعدی باکتریها می شود. چندین عامل سطحی سلول از قبیل فالژل، فیمبریه، کورلای و تولید اگزوپلی ساکارید در اتصال سلولهای باکتریایی به مجاری ادراری و گسترش بیوفیلم نقش دارند. در این مطالعه شیوع سویه های اشرشیا کلای مولد بیوفیلم جداسازی شده از بیماران مبتال به عفونت ادراری در شهر زاهدان و همچنین فراوانی ژنهای موثر در تشکیل بیوفیلم در میان این سویه ها مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: در طی سال 1396، در مجموع 112 جدایه اشرشیا کلای از بیماران مبتال به عفونت ادراری در یک بیمارستان مرجع در شهر زاهدان جمع آوری گردید و با استفاده از آزمونهای بیوشیمیایی و PCR با استفاده از پرایمرهای اختصاصی مورد شناسایی قرار گرفتند. توانایی تشکیل کورلای و سلولز و همچنین تولید بیوفیلم در میان سویه ها به ترتیب با استفاده از آزمونهای کیفی ژلور قرمر کنگو و کمی میکروتیتر پلیت مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، حضور ژنهای بیوفیلمی csgA، papC، fimH، sfaS و afaI با استفاده از آزمون PCR تعیین گردید. یافته ها: در مجموع 85 سویه (76 درصد) با استفاده از آزمون PCR به عنوان اشرشیا کلای مورد شناسایی و تایید قرار گرفتند. در این میان، 58 سویه (68 درصد) مولد کورلای و سلولز بودند که به ترتیب 7، 88 و 5 درصد سویه ها واجد مورفوتایپهای rdar، bdar و pdar بودند. عالوه بر این، 52، 31 و 17 درصد سویه ها نیز به ترتیب مولد بیوفیلم قوی، متوسط و ضعیف بودند. ژنهای csgA، papC، fimH، sfaS و afaI نیز به ترتیب در 98، 79، 71، 14 و 10 درصد سویه ها مورد شناسایی قرار گرفتند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده شیوع بالای سویه های اشرشیا کلای مولد بیوفیلم و واجد ژنهای مرتبط با تشکیل بیوفیلم در میان بیماران مبتلا به عفونت ادراری در زاهدان است. حضور این ژنها که مرتبط با چسبندگی باکتریها هستند، موید نقش مهم کورلای و فیمبریه در تشکیل بیوفیلم و در طی عفونت ادراری است که می توانند به عنوان اهداف مهمی در درمان حایز اهمیت باشند.

زمینه و هدف: استافیلوکوکوس اوریوس یک عامل بیماریزای مهم در ایجاد طیف وسیعی از عفونتهای بالینی شناخته می شود که با تشکیل بیوفیلم می تواند باعث ایجاد الگوهای مقاومتی جدید و شکست در روند درمان گردد. این مطالعه با هدف بررسی مقایسه فنوتایپی تشکیل بیوفیلم در میان سویه های استافیلوکوکوس اوریوس جدا شده از بیماران در شهرهای تهران و اصفهان انجام گرفت. روش کار: در مجموع در طی سال 1396، به ترتیب 115 و 119 جدایه مشکوک به استافیلوکوکوس اوریوس از بیماران مبتال به عفونتهای مختلف از آزمایشگاه یک بیمارستان مرجع در هر یک از شهرهای تهران و اصفهان جمع آوری شدند و با استفاده از آزمون PCR مورد شناسایی و تایید قرار گرفتند. به منظور تعیین توانایی تشکیل بیوفیلم از آزمونهای کیفی ژلوز قرمز کنگو و کمی میکروتیتر پلیت استفاده گردید. یافته ها: با استفاده از آزمون PCR با پرایمرهای اختصاصی ژن nucA تمامی 234 جدایه جمع آوری شده به عنوان سویه های استافیلوکوکوس اوریوس مورد تایید قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل از آزمون کیفی ژلوز قرمز کنگو به ترتیب 12 و 8 درصد سویه های استافیلوکوکوس اوریوس جداسازی شده از شهرهای اصفهان و تهران واجد کلنیهای سیاه رنگ و اسالیم مثبت بودند. همچنین، در آزمون میکروتیتر پلیت نیز 12 و 7 درصد سویه ها در شهرهای اصفهان و تهران مولد بیوفیلم قوی بودند. در مجموع، 97 درصد سویه ها در هر دو شهر قادر به تشکیل بیوفیلم قوی و متوسط بودند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه می توان اذعان داشت که روش کمی میکروتیتر پلیت در مقایسه با روش کیفی ژلوز قرمز کنگو از حساسیت و اختصاصیت بیشتری جهت سنجش بیوفیلم برخوردار می باشد. از طرف دیگر، شیوع باالی سویه های استافیلوکوکوس اوریوس مولد بیوفیلم در شهرهای تهران و اصفهان یک هشدار و تهدید جدی برای سالمت جامعه محسوب می شود.

سابقه و هدف: امروزه استفاده از ترکیبهای گیاهان دارویی جهت کنترل و درمان مسمومیت و عفونتهای باکتریایی مورد توجه قرار گرفته است. انجیر معابد (L religiosa Ficus) گیاهی چند ساله است که به خانواده Moraceae تعلق دارد. هدف از این پژوهش تعیین گروه های عاملی ترکیبات زیست فعال و اثر ضدباکتریایی عصاره آبی برگ انجیر معابد بر تعدادی از سویه های بیماریزا در شرایط آزمایشگاهی بود. روش کار: عصارهگیری از برگهای انجیر معابد با روش خیساندن به مدت 48 ساعت انجام پذیرفت. با استفاده از روش های کربی-بایر و چاهک آگار قطر هاله های بازدارندگی از رشد باکتریها توسط عصاره آبی برگ انجیر معابد اندازهگیری شد. حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی به ترتیب با استفاده از روش رقیق سازی در چاهک 96 خانهای و پورپلیت تعیین گردید. از دستگاه طیف-سنج مادون قرمز تبدیل فوریه)FTIR)جهت بررسی گروه های عاملی ترکیبات زیست فعال موجود در عصاره آبی برگ انجیر معابد استفاده شد. یافته ها: باکتری استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس با قطر هاله 1/13 و 3/16 میلیمتری در روش های کربی-بایر و چاهک آگار بیشترین حساسیت را نسبت به عصاره برگ انجیر معابد داشت. حداقل غلظت بازداندگی برای سالمونال تیفی موریوم، انتروباکتر آیروژنز، استافیلوکوکوس اپیدرمیس و لیستریا اینوکوا به ترتیب 128، 64، 32 و 32 میلیگرم بر میلیلیتر محاسبه شد. حداقل غلظت کشندگی عصاره آبی برگ انجیر معابد برای سالمونال تیفی موریوم، انتروباکتر آیروژنز، استافیلوکوکوس اپیدرمیس و لیستریا اینوکوا به ترتیب بزرگتر از 512، 512، 128 و 256 میلیگرم بر میلیلیتر محاسبه شد. طیف حاصل از عصاره آبی برگ انجیر معابد پیکهایی در، 771/85، 833/14، 861/75، 1068/3، 1168/22، 1311/24، 1423/13، 1568/96، 2929/4، 2976/55، 3395/9 محدوده 61/665 و 14/616 سانتیمتر نشان داد. نتیجه گیری: عصاره آبی انجیر معابد دارای فعالیت ضدمیکروبی بر باکتریهای سالمونال تیفی موریوم، انتروباکتر آیروژنز، استافیلوکوکوس اپیدرمیس و لیستریا اینوکوا بود. بنابراین، استفاده از عصاره آبی شیشهشور در صنایع داروسازی توصیه میشود.

سابقه و هدف: در بسیاری از مطالعات از گیاهان دارویی جهت درمان عفونتهای میکروبی استفاده میشود. گیاه مورد(Myrtus communis) جزء خانواده Myrtaceae و گیاه خاکشیر (Sophia Descurainia) از اعضای خانواده Brassicaceae میباشند. گیاه خاکشیر و مورد به علت وجود ترکیبات شیمیایی مختلف دارای فعالیت ضد میکروبی میباشند. از این رو هدف از این مطالعه بررسی مقایسه اثرات ضد میکروبی عصاره گیاهان مورد و خاکشیر بر روی عوامل باکتریایی و قارچی عفونت دستگاه ادراری میباشد. روش کار: در این مطالعه عصاره های اتانولی و متانولی مورد و خاکشیر با روش خیساندن تهیه شد، اثر ضد میکروبی عصاره های گیاهان بر روی 4 سویه گرم مثبت شامل استافیلوکوکوس اوریوس، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، انتروکوکوس فکالیس، باسیلوس سریوس و 6 سویه گرم منفی شامل اشریشیا کلی، سراشیا مارسیسنس، شیگال فلکسنری، کلبسیال پنومونیه، سالمونال تیفیموریوم، سودوموناس آیروژینوزا و قارچ کاندیدا آلبیکنس، با روش های چاهک گذاری و دیسک گذاری مورد بررسی قرار گرفتند. حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی به روش تهیه رقت در لوله تعیین گردید. یافته ها: کمترین مقدار MIC و MBC برای مورد، مربوط به باسیلوس سریوس (ml/mg 97/0) و بیشترین مقدار مربوط به انتروکوکوس فکالیس و شیگال فلکسنری (ml/mg 5/62) بود. نتیجه گیری: عصاره های اتانولی و متانولی مورد بر میکروارگانیسمها اثر آنتی میکروبیال داشت اما عصاره های خاکشیر هیچگونه اثر ضد میکروبی نداشت. بیشترین تاثیر ضد میکروبی گیاه مورد بر روی باکتریهای گرم مثبت بود و تنها سویه گرم منفی حساس شیگال فلکسنری بود. مخمر کاندیدا آلبیکنس در برابر تاثیر عصاره ها مقاومت نشان داد.

زمینه و هدف: مایکوباکتریوم های غیرتوبرکلوزی (NTM (خانواده بزرگی از باکتری های اسید فست هستند که بطور گسترده در محیط پراکنده اند. اگر چه اکثر این گونه ها ساپروفیت هستند، حدود 30 %این گونه ها با بیماری های انسانی در ارتباط اند. NTM ها و اعضای مجموعه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس دارای ویژگی های میکروبیولوژیکی مشترک هستند مانند القاء پاسخ ایمنی مشابه و تظاهرات بالینی یکسان. با این حال، بیماری های ناشی از گونه های NTM یک چالش تشخیصی برای پزشکان است زیرا نمی توانند بر اساس تاریخچه بالینی، نتایج آزمون پوستی توبرکولین، الگوهای رادیولوژیکی و گزارش های اولیه آزمایشگاهی به آسانی از بیماری سل تشخیص دهند. لذا شناسایی دقیق مایکوباکتریوم های غیرتوبرکلوزی به دلیل متفاوت بودن استراتژی های درمانی ضروری بوده و الزم است مورد توجه جدی قرار گیرد. روش کار: تعداد 120 نمونه آب به منظور جداسازی گونه های NTM جمع آوری و پس از آلودگی زدایی و پردازش، در محیط لونشتاین-جانسون کشت داده شدند. سپس دقت و حساسیت 3 ژن محافظت شده rRNA 16S، hsp65 و rpoB در شناسایی گونه های NTM جداسازی شده مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: در این مطالعه 87 کلنی NTM از نمونه های آب جداسازی شدند. نتایج بررسی توالی ژنهای rRNA 16S، hsp65 و rpoB نشان داد که ژن hsp65 در مقایسه با 2 ژن دیگر از دقت و حساسیت باالیی در تشخیص گونه ها برخوردار است. نتیجه گیری: بر خالف ژن hsp65، تعیین توالی جزیی از ژنهای rRNA 16S و rpoB برای تشخیص گونه های NTM کافی نیست.