پژوهش های مدیریت عمومی
سال:1395 | دوره:9 | شماره:33 |تعداد مقالات:10

با توجه به اهمیت نقش تقوا در سنجش و ارزیابی فرآیند خط مشی گذاری و مدیریت فرهنگ سازمانی، پژوهش حاضر با هدف شناسایی تقوا بعنوان ابزار سنجش در خط مشی گذاری فرهنگی در پرتوی آیات قرآن کریم و طبقه بندی انواع آن انجام شد. جامعه آماری این تحقیق را خبرگان حوزه در مقطع خارج فقه و اصول و فقهای برگزیده دینی تشکیل می دهند که از بین آنها بر اساس روش ترکیبی (کیفی-کمی) 3 نفر برای گردآوری اطلاعات در مرحله اول (مصاحبه عمیق) و 14 نفر در مرحله دوم (تشکیل گروه های کانونی و توزیع پرسشنامه) برگزیده شدند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها منجر به تبین مفهوم تقوا و شناسایی مؤلفه ها و طبقات آن گردید. علاوه بر این، مشتقات تقوا از آیات مختلف قرآن کریم استخراج و صحت و دقت آن توسط خبرگان امر مورد تأیید قرار گرفت. در انتها نیز با توجه به جمیع مطالعات انجام شده و با الهام از ارتباطات چهارگانه انسان با خویشتن، انسان با خدا، انسان با جهان هستی و انسان با هم نوع خود، نحوه اثرگذاری طبقات مختلف تقوا بر یکدیگر شناسایی گردید. در انتها پیشنهاد شد از نتایج مستخرجه در این پژوهش به عنوان ابزاری جهت ارزیابی خط مشی-های فرهنگی استفاده شود.

در عرصه ی کسب و کار نوین، تحقیقات در زمینه ی اخلاق و اصول اخلاق حرفه ای، در سازمان های بخش دولتی، شرکت های بخش خصوصی و نهادهای مدنی در حال افزایش است. تا آنجاکه سازمان ها به سمتی حرکت می کنند که بتوانند فعالیت-های خود را بر بستری از پارادایم های ارزشی و اخلاقی قرار دهند. هدف این پژوهش جستاری در مؤلفه های اخلاقی در سازمان های دولتی است که در راستای آن، الزامات اساسی برای پیاده سازی و ایجاد مدیریت اخلاقی مهیا گردد. جامعه ی آماری این تحقیق براساس گروه بندی مندرج در قانون مدیریت خدمات کشوری، چهار وزارتخانه از چهار گروه امور فرهنگی اجتماعی، امور خدماتی، امور زیربنایی و امور اقتصادی است. روش تحقیق حاضر از منظر روش شناختی روشی آمیخته (کیفی و کمی) بوده و همچنین برای گردآوری داده ها از پرسشنامه (با آلفای 91/0) و مصاحبه های نیمه-ساختاریافته استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان دهنده ی مؤلفه های اخلاقی در سازمان های دولتی است که شامل عقلانیت گرایی، مسؤلیت پذیری، مساوات و برابری، تعامل گرایی و سایر موضوعات اخلاقی است. همچنین مدلی فرایندی از مدیریت اخلاق گرا در سازمان های دولتی طراحی شده است که در سه بعد ساختاری، زمینه ای و رفتاری قابل پیاده سازی است.

استقرار مدیریت دانش، به همراستایی مؤلفه های مهم داخلی و خارجی سازمان ها و پیشبرد متعادل این مؤلفه ها از مرحله ای به مرحله دیگر نیاز دارد. تلفیق الگوی بلوغ سازمانی با الگوی استقرار اثربخش مدیریت دانش، مفهوم جدیدی برای ارزیابی روند رشد مؤلفه های سازمانی ارائه می کند. پژوهش حاضر با هدف استقرار اثربخش مدیریت دانش با رویکرد همراستایی راهبردی و بلوغ متوازن در یکی از نهادهای انقلاب اسلامی انجام شده است. تحقیق از منظر ماهیت و روش جمع آوری داده ها، توصیفی-پیمایشی و از منظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش، کارشناسان نهاد را در برمی گیرد. از جامعه آماری به روش تصادفی طبقه ای تعداد 122 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب و داده های مورد نیاز به وسیله پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری گردید. روایی صوری ابزار تحقیق نتایج قابل قبولی را نشان داد. روایی سازه به وسیله تحلیل عاملی تاییدی ارزیابی گردید. پایایی ابزار تحقیق با روش آلفای کرونباخ برابر 974/0 بدست آمد که نشان دهنده قابلیت اعتماد قابل قبول پرسش نامه می باشد. نتایج تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده با آزمون های آماری مناسب و با نرم افزار SmartPLS3 و SPSS، حاکی از آن است که در جامعه مورد مطالعه، همه شاخص ها، مؤلفه ها و عامل منابع انسانی در وضعیت مناسبی می باشند. به جز شاخص های فرآیند مدیریت دانش، دیگر شاخص ها، مؤلفه ها و عامل ساختار در وضعیت مناسبی می باشند. به جز مؤلفه مخازن دانش و شاخص های آن، سایر شاخص ها، مؤلفه ها و عامل زیرساخت در وضعیت مناسبی می باشند. شاخص ها، مؤلفه ها و عامل استراتژی، در وضعیت مناسبی نمی باشند. در نهایت مشخص شد که ابعاد الگوی استقرار اثربخش مدیریت دانش در جامعه مورد مطالعه از بلوغ متوازن برخوردار نمی باشد.

یکی از چالش های جدی در اداره ی اثربخش وجوه صندوق های سرمایه گذاری، حصول اطمینان از وجود مدیرانی شایسته و متخصص در این نهادها است. وجود چنین مدیرانی می تواند منابع سرمایه گذاران را به شکل مطلوب اداره کرده و بازدهی مطلوبی را برای صاحبان سرمایه خود به ارمغان آورد. این پژوهش به منظور مطالعه اکتشافی مولفه ها و ابعاد مدیران سرمایه گذاری موفق با رویکرد سرمایه انسانی انجام گرفته است. از آنجا که کاوش در دنیای ذهنی و تجارب افراد و استخراج نگرش آنها مستلزم بهره گیری از روش های کیفی پژوهش می باشد لذا در این مطالعه با استفاده از رویکرد تحلیل محتوا با 15 نفر از مدیران صندوق های سرمایه گذاری موفق که دارای بیشترین نمره ارزیابی عملکرد (معیارهای شارپ و سورتینو) بودند مصاحبه عمیق صورت گرفت. نتایج حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته در قالب مضامین دسته بندی شدند که با توجه به آنها ابعاد ویژگی های مدیران سرمایه گذاری موفق به پنج بعد ویژگی های رفتاری، فنی، فردی، مدیریتی و میان فردی طبقه بندی شدند که هرکدام از این ابعاد خود از مفاهیم دیگری تشکیل شده اند. بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش، مدیران صندوق های سرمایه گذاری به منظور دستیابی به سطح مطلوب عملکرد و موفقیت، باید دارای مجموعه ای از خصوصیات و ویژگی های مشهود و نامشهود باشند. در واقع، این یافته ها بیانگر سیمای مدیران سرمایه گذاری موفق در بازار سرمایه ایران است که می تواند به عنوان یک شاخص برای مدیرانی که قصد دارند به الگوهای مطلوبی در عرصه مدیریت صندوق های سرمایه گذاری تبدیل شوند مدنظر قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین مهارت های مدیریت کوانتومی و قابلیت های چابکی سازمانی با نقش میانجی هوش سازمانی در مدیران دانشگاه های دولتی منتخب شهر اصفهان انجام شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی همبستگی، مبتنی بر معادلات ساختاری است، و جامعه آماری شامل کلیه مدیران دانشگاه های دولتی منتخب شهر اصفهان در سال 1394 بوده است. حجم نمونه از بین 286 نفر طبق فرمول کوکران 165 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برآورد شده و 151 نفر در تحلیل استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه، مهارتهای مدیریت کوانتومی، قابلیتهای چابکی سازمانی و هوش سازمانی، استفاده شده است، روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها به تأیید متخصصین و روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تاییدی، و پایایی آنها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 92/.، 93/.، و 97/. محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای آماری Spss23، Amos23 و EQS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد، مهارتهای مدیریت کوانتومی با ضریب مسیر (33/0r=) بر چابکی سازمانی، و با ضریب مسیر (41/0 r=) بر هوش سازمانی، و هوش سازمانی با ضریب مسیر (78/0 r=) بر چابکی سازمانی تأثیر گذار بوده است، و هوش سازمانی رابطه بین مهارتهای مدیریت کوانتومی و قابلیتهای چابکی سازمانی مدیران دانشگاههای منتخب اصفهان را بطور کامل میانجی گری می کند.

هدف از این پژوهش، بررسی نقش رفتارهای خوش بینانه و بدبینانه (بدبینی سازمانی) در پیش بینی و تبیین نگرش شغلی و سازمانی کارکنان است. روش تحقیق از حیث هدف، کاربردی و از حیث شیوه ی جمع آوری داده ها توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کارکنان سازمان صنعت و معدن زاهدان در سال 1395 به تعداد 130 نفر که تعداد 90 نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه ی تحقیق انتخاب گردید. داده های پژوهش از طریق سه پرسشنامه ی نگرش شغلی و سازمانی، رفتارهای مثبت گرا و بدبینی سازمانی جمع آوری و روایی آنها با استفاده از روایی هم گرا و پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی مرکب مورد تایید قرار گرفت. جهت بررسی فرضیات پژوهش از مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار پی ال اس، مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد بدبینی سازمانی بر نگرش شغلی و سازمانی کارکنان تاثیر منفی با بار عاملی0. 470-و رفتارهای مثبت گرا تاثیر مثبتی بر نگرش شغلی و سازمانی کارکنان با بار عاملی 0. 404 دارد.

امروزه توانمندسازی به صورت فزاینده ای به عنوان یک استراتژی بنیادی مدیریت که به توسعه و موفقیت سازمان کمک می-کند، در محیط چالش برانگیز و رقابتی کسب وکار به کار گرفته می شود. هدف از این پژوهش بررسی نقش دو متغیر تناسب فرد-سازمان و تناسب فرد-شغل بر توانمندسازی روانشناختی می باشد. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان مجتمع سپاهان باتری (250 نفر) تشکیل داده اند. نمونه ای 180 نفره به روش طبقه بندی تصادفی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از پرسشنامه تناسب فرد-شغل و فرد-سازمان غیررسمی (ابعاد سازگاری ارزش و سازگاری اهداف) وگل و فلدمن، پرسشنامه تناسب فرد-سازمان (ابعاد سازگاری شخصیت و سازگاری محیط کار) اسکروگینس و پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی حاتمی و دستار استفاده شده است. به منظور بررسی روایی پرسشنامه از روش روایی محتوا و روایی سازه و جهت بررسی پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج گویای روایی و پایایی مناسب پرسشنامه ها می-باشد. تحلیل عاملی تأییدی و مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین میزان تناسب فرد-سازمان و توانمندسازی روان شناختی رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. تأثیر تناسب فرد-شغل بر توانمندسازی مورد تأیید قرار نگرفته است.

شایستگی از دیرباز مورد توجه آئین انسان ساز اسلام و به تبع، فرهنگ ایرانیِ پس از اسلام بوده است. با توجه به اینکه مبحث مدل های شایستگی مدیران منابع انسانی با رویکرد اسلامی، کمتر مورد توجه پژوهش گران قرارگرفته است، لذا این تحقیق در صدد ارائه ی مدل مفهومی شایستگی مدیران منابع انسانی در چارچوب نظام ارزشی اسلام در دانشگاه سیستان و بلوچستان می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 113 نفر از مدیران، کارشناسان، اعضای هیات علمی و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی (ارشد و دکتری) دانشگاه در حوزه مدیریت منابع انسانی، بود که تعداد 80 پرسش نامه به عنوان نمونه ی آماری گردآوری و مورد تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش، ابتداً با مطالعات کتابخانه ای، مبانی نظری و پیشینه پژوهش مورد بررسی قرار گرفت، سپس با توجه به اطلاعات گردآوری شده، مفاهیم اصلی پژوهش (شامل توانمندی ها و ویژگی های فردی، دانش و آگاهی، مهارت ها و نگرش های مدیران منابع انسانی) استخراج و در چارچوب نظام ارزشی اسلامی، عملیاتی گردید، که در کل 10 بعد و 43 شاخص استخراج شد. سپس پرسشنامه محقق ساخته طراحی، پخش و جمع آوری گردید و داده ها به کمک نرم افزار SPSS 19، و روش های آماری T تک نمونه ای و آزمون فریدمن مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش، علاوه بر تایید مفاهیم و ابعاد شناسایی شده به عنوان ابعاد مدل، نشان داد که مفهوم مهارت های مدیران در حوزه مدیریت منابع انسانی و مفهوم توانمندی ها و ویژگی های فردی مدیران دارای بیشترین و مفهوم دانش و آگاهی مدیران دارای کمترین اهمیت می باشد.

امروزه، سازمان ها به اهمیت نوآوری برای بقای بلند مدت و پیشتازی در عرصه رقابت پی برده اند و نوآوری و خلاقیت به یکی از دغدغه های مدیران تبدیل گشسته است. همه مدیران به دنبال ایجاد سازمان نوآور هستند اما سوال اصلی این است که چرا علی رغم تلاش های زیاد، نوآوری در سازمان ها کم است. از سوی دیگر اصلی ترین عامل در شکل دهی رفتارها در هر سازمانی فرهنگ سازمانی است. درک فرهنگ از این جهت اهمیت دارد که یک مجموعه از عوامل قوی، پنهان و اغلب ناخوداگاه را شامل می شود که اگر این عوامل درک نشوند، می توانند هر تلاشی را برای هدایت رفتار سازمان در جهت اهداف مطلوب از بین ببرند. به این ترتیب فرهنگ نوآوری به عنوان مهمترین عامل در بروز رفتارهای نوآورانه تلقی می شود. از اینرو تحقیق حاضر درصدد شناسایی مکانیزم های توسعه فرهنگ نوآوری است. این تحقیق با رویکرد آمیخته صورت گرفته است. در بخش کمی با استفاده از ابزار پرسشنامه، وضعیت موجود ابعاد مختلف فرهنگ نوآوری شناسایی شد و در بخش کیفی با استفاده از ابزارمصاحبه، در خصوص مکانیزم های موثر برای توسعه فرهنگ نوآوری، مصاحبه های نیمه ساختار یافته ای با 276 نفر از کارکنان صورت گرفت. در نهایت دو مکانیزم اصلی که خود شامل ابعاد مختلفی بودند به عنوان مکانیزم های توسعه فرهنگ نوآوری شناسایی شد.

این مقاله به بررسی تأثیر نوسانات نرخ ارز روی برخی از شاخص های مهم عملکرد مالی بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. روش تحقیق مورد استفاده، روش توصیفی، علّی است و به جهت نوع تحقیق، کاربردی است؛ ابزار جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای است. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها روش های اقتصاد سنجی ARIMA، ARCH و PANEL-VAR برای بانک های نمونه طی دوره زمانی 1385 الی 1394 استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که، نوسانات نرخ ارز اثر معنادار و منفی روی حجم سپرده های کوتاه مدت و بلندمدت بانک ها و اثر مثبت و معنادار روی مطالبات غیرجاری آنها دارد و تاثیر آن روی سود خالص و دارایی بانک ها معنادار اما به طور واگرا و منفی است.