جنبش های اجتماعی به عنوان یکی ازمهم ترین کنش های جمعی جهت تحقق خواسته ها و مطالبات شان به طراحی گفتمان ها، آرمان ها، ایده هایی می پردازند که تحقق آن ها گاه مستلزم تغییر در ساختارهای نظام اجتماعی و ایجاد اصلاحات، در جامعه و خرده نظام های آن است. یکی از مهم ترین اجزاء جنبش های اجتماعی از نظر هانس تاک، کنشگران و نیروهای اجتماعی است که مطالبات و تقاضاهای نوظهور زمینه برانگیختگی آن ها را فراهم ساخته و لذا جهت تحقق آن ها با دیگر گروه های اجتماعی همنوا شده و نهایتا جنبش های اجتماعی را شکل می دهند. این نیروها وکنشگران در سه گروه رهبران به عنوان کسانی که به تدوین و طراحی ایدئولوژی می پردازند، توزیع کنندگان که ایدئولوژی جنبش را از رهبران به گروه ها ولایه های دیگر انتقال می دهند و پیروان و حامیان که باحضور آن ها، جنبش گسترده شده وعملا به مرحله اجرا در می آید، قرار می گیرند. جنبش مشروطیت ایران از مهم ترین جنبش های اجتماعی سده های اخیر است که مدل تاک در زمینه اهمیت تاریخی نقش کنشگران اجتماعی در جنبش های اجتماعی و تاثیری که در ایجاد، گسترش و همگانی کردن آن دارند، در آن قابل بازبینی است. در این جنبش رهبران گروه هایی نظیر روشنفکران متجدد و نوگرا و نیزعلما و مجتهدین مذهبی که قرائت نوینی از دین داشتند، را دربر می گیرد. توزیع کنندگان جنبش ازاصحاب رسانه، روزنامه نگاران، خطبا و وعاظ واصناف و بازرگانان عمده تشکیل شده و نیز حامیان و پیروان جنبش لایه های مختلف جامعه از جمله زنان، جوانان، ایلات و اصناف خرده پا را در بر می گیرد. بازبینی این الگو درجنبش های اجتماعی با توجه به تاکیدی که بر نقش نیروهای اجتماعی دارد می تواند بعنوان الگویی برای بررسی چگونگی پیروزی یا عقیم ماندن جنبش های اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کیفی است که با استفاده از روش تاریخی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای و الکترونیکی به گردآوری مطالب پرداخته است.