سلامت و بهداشت اردبیل
سال:1393 | دوره:5 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: حاملگی ناخواسته مشکل مهم بهداشت عمومی است. یک سوم کل بارداری ها در دنیا ناخواسته اتفاق می افتد. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی آموزش بهداشت با مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری کننده از بارداری ناخواسته در زنان چابهاری انجام شد.روش کار: این مطالعه نیمه تجربی از نوع قبل و بعد بود. 94 زن 15 تا 49 ساله شوهردار چابهار به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها بر اساس پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی پس از تایید روایی و پایایی جمع آوری شد، پایایی پرسشنامه آگاهی 0.87= r، پایایی پرسشنامه رفتارهای پیشگیری کننده 0.85= r و پایایی سازه های مدل اعتقاد بهداشتی 0.78=a تعیین شد. آموزش به صورت برگزاری دو جلسه بحث گروهی و پرسش و پاسخ و با استفاده از پاورپوینت ارائه گردید. تفاوت بین متغیرها در دو گروه، با استفاده از نرم افزار SPSS-19 و با آزمون های تی زوجی، تی مستقل، کای اسکوئر و پیرسون مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: بر اساس آزمون آماری کای اسکوئر بین دو گروه آزمایش و شاهد از نظر اطلاعات دموگرافیک، اختلاف معنی داری وجود نداشت. بعد از مداخله، در گروه مداخله نمره آگاهی، رفتار و تمامی سازه های مدل اعتقاد بهداشتی نمونه ها بطور معنی داری نسبت به قبل از مداخله افزایش یافت (p<0.001).نتیجه گیری: برنامه آموزش بهداشت طراحی شده تاثیر مثبتی بر آگاهی، سازه های مدل اعتقاد بهداشتی و در نهایت ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از بارداری ناخواسته در گروه آزمایش داشت و می تواند نقش موثری در کاهش بارداری ناخواسته داشته باشد.

هدف از این مطالعه بررسی کارایی فرایندهای فوتوکاتالیستی UV/TiO2و UV/H2O2/TiO2 در حذف آنتی بیوتیک تتراسایکلین از محلول های آبی می باشد. روش کار: این مطالعه از نوع تجربی- کاربردی بود که به صورت ناپیوسته در مقیاس آزمایشگاهی صورت پذیرفت و در آن تاثیر پارامترهای مختلفی از قبیل غلظت اولیه تتراسایکلین، غلظت دی اکسید تیتانیوم (TiO2)، غلظت پراکسید هیدروژن (H2O2)، زمان تماس و pH مورد بررسی قرار گرفت. در تمام مراحل آزمایش حجم نمونه ها 250 میلی لیتر در نظر گرفته شد. کلیه آزمایشات در یک راکتور 500 میلی لیتری، در دمای آزمایشگاه (24±2 درجه سلسیوس) با استفاده از همزن مغناطیسی با سرعت150 دور در دقیقه انجام گردید.یافته ها: نتایج حاصله نشان داد که pH نقش مهمی در حذف آنتی بیوتیک تتراسایکلین در فرایند UV/TiO2 دارد. با افزایش زمان تماس و غلظت TiO2 راندمان حذف افزایش یافت، ولی غلظت TiO2 بیشتر از 1 گرم در لیتر و زمان تماس بیشتر از 90 دقیقه تاثیر چشمگیری در راندمان حذف نداشت. حداکثر راندمان حذف (91.4%) در 5 = pH، غلظت TiO2 1 گرم در لیتر، غلظت اولیه تتراسایکلین 27 میلی گرم در لیتر و زمان تماس 90 دقیقه به دست آمد. تجزیه فتوکاتالیستی تتراسایکلین به خوبی از مدل سینتیکی درجه اول کاذب (0.99= R2) پیروی می کرد. افزودن H2O2 به میزان 100 میلی گرم در لیتر در 5 = pH و غلطت TiO2 معادل 1 گرم در لیتر منجر به حذف کامل تمامی غلطت های مختلف تتراسایکلین به کار رفته در این مطالعه بعد از 30 دقیقه زمان تماس گردید.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که فرایند فتوکاتالیستی UV/H2O2/TiO2 یک فرایند بسیار موثر بوده و می توان از این فرایند برای حذف آنتی بیوتیک تتراسایکلین از محلول های آبی استفاده نمود.

زمینه و هدف: نانوذرات آهن صفر ظرفیتی(NZVI) در رفع آلودگی های زیست محیطی به طور وسیع به کار گرفته شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر ضد باکتریایی NZVI تثبیت شده بر روی E.coli به انجام رسید.روش کار: NZVI سنتز و مشخصات آن با استفاده از XRD و SEM تعیین گردید. برای تثبیت سازی از کربوکسی متیل سلولز (CMC) استفاده شد. غیرفعال سازی E.coli با به کارگیری درصدهای وزنی مختلف CMC و غلظت های مختلف نانوذرات در زمان 30 دقیقه بررسی و جهت مقایسه اثر ضد باکتریایی نانوذرات تثبیت شده با نانوذرات ساده، غلظت 0.1g/1 نانوذرات با سوسپانسیون باکتریایی اختلاط داده شد. واریانس سه طرفه و دانکن برای تحلیل آماری استفاده گردید.یافته ها: با افزایش غلظت نانوذرات و زمان تماس راندمان غیرفعال سازی E.coli افزایش، اما با افزایش درصد وزنی تثبیت کننده NZVI از راندمان غیرفعال سازی باکتری کاسته شد. به ازای همه سطوح غلظت باکتری و CMC به جز درصد وزنی 0.02، غلظت های 1 و 2 گرم در لیتر در مقایسه با 0.1 و 0.5 گرم در لیتر تفاوت معنی داری نشان داده و در غلظت های 1 و 2 گرم در لیتر راندمان %100 حاصل شد. بین نتایج حاصل از نانوذرات تثبیت شده و ساده اختلاف معنی داری وجود داشت، به طوری که پس از زمان تماس 120 دقیقه راندمان 100 درصد در کاربرد نانوذرات ساده و راندمان 78 درصد در مورد نانوذرات تثبیت شده حاصل گردید.نتیجه گیری: CMC احتمالا با ممانعت از تماس مستقیم نانوذرات و سلول های باکتری باعث کاهش برهم کنش آن ها شده و سمیت نانوذرات آهن را نسبت به سلول های باکتری کاهش می دهد.

زمینه و هدف: ونکومایسین یکی از آنتی بیوتیک های خانواده بتالاکتام، مصرف بسیار گسترده ای در بیمارستان ها برای درمان بیماری های عفونی دارد. بنابراین اندازه گیری دقیق آن در فاضلاب خروجی از بیمارستان ها به عنوان یک آلاینده نوظهور که باعث مقاومت باکتریایی می شود، ضروری می باشد.روش کار: در این مطالعه از استخراج فاز جامد برای جداسازی ونکومایسین از فاضلاب بیمارستانی استفاده شد. میزان درصد بازیابی در pHهای 3 و 7 بررسی شد. نمونه های استخراج شده با نرخ جریان 0.8 میلی لیتر در دقیقه فاز متحرک بافر استات/ استونیتریل با نسبت های متفاوت و در دمای 20oC از میان ستون C18 عبور داده شد. مقدار ونکومایسین در نمونه ها با استفاده از کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC) مجهز به آشکارساز ماوراء بنفش در طول موج 240 نانومتر تعیین مقدار شدند.یافته ها: بهترین شرایط برای استخراج در pH=7 و با 89 درصد بازیابی بدست آمد. اندازه گیری با فاز متحرک بافر استات/ استونیتریل با نسبت حجمی 89 به 11 در pH=4 نتایج بهتری نشان داد. در شرایط بهینه، معیار خطی بودن (R2) در محدوده های غلظت 1-45 میکروگرم در لیتر و 50-120 میکروگرم در لیتر به ترتیب 0.97 و 0.96 بدست آمد. آستانه تشخیص (LOD) و آستانه تعیین مقدار (LOQ) به ترتیب 3 و 10 میکروگرم در لیتر محاسبه گردید. همچنین تغییرات دقت اندازه گیری بر روی نمونه های استاندارد در فواصل ساعتی و روزانه هر دو کمتر از 10 درصد نشان داد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند به عنوان یک دستورالعمل اختصاصی برای استخراج و تعیین مقدار آنتی بیوتیک ونکومایسین از نمونه های فاضلاب بیمارستانی مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: قطع اندام یکی از مشکلات عمده پزشکی بوده که همواره برای بیمار و همراهان او ناگوار و برای جامعه و نظام سلامت هزینه های سنگینی داشته است. هدف از این مطالعه بررسی علل و انواع آمپوتاسیون اندام در بیمارستان فاطمی شهر اردبیل بود.روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی گذشته نگر بود که بر روی 153 بیمار بستری شده به علت آمپوتاسیون در بیمارستان فاطمی اردبیل انجام شد. اطلاعات مربوط به متغیرهای مختلف و انواع آمپوتاسیون و علل آن جمع آوری و از طریق روش های آماری در نرم افزار SPSS-18 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: تعداد 110 مورد (72%) از مراجعین مرد و بقیه زن بودند. میانگین سنی مراجعین 39.6 سال و حدود 50 درصد در محدوده سنی 15-45 سال قرار داشتند. سطح تحصیلات 75 درصد مراجعین دیپلم و زیر دیپلم بود. آمپوتاسیون انگشت با 119 مورد (77.8%) شایع ترین نوع آمپوتاسیون و از نظر اتیولوژیک نیز تروما با 127 مورد (83%) شایع ترین علت آمپوتاسیون در بیماران بود. از بین آمپوتاسیون های تروماتیک نیز حدود 50 درصد موارد ناشی از ترومای شغلی بودند که بیشتر به دلیل ترومای ناشی از کار با ماشین آلات کشاورزی بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده بالابودن میزان تروما و همچنین پایین بودن سطح ایمنی در محیط های کار استان اردبیل است که اتخاذ تدابیر لازم در این زمینه ضروری می باشد.

زمینه و هدف: رشد روز افزون جمعیت، نیاز به تولیدات کشاورزی و مواد غذایی را روز به روز بیشتر می نماید. امروزه به دلیل عدم آشنایی کافی کاربران سموم با اصول صحیح دفع آفات کشاورزی و نحوه نگهداری سموم، آمار مسمومیت های اتفاقی یا عمدی کاربران بالا می باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی اپیدمیولوژیک مسمومیت های ناشی از سموم دفع آفات کشاورزی در مراجعین به بیمارستان های شهر اردبیل در سال 1390 بود.روش کار: در این مطالعه توصیفی تعداد کل 245 نفر از بیماران بستری شده در بیمارستان های شهر اردبیل مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات شامل سن، جنس، محل سکونت، شغل، وضعیت تاهل، نوع ماده علف کش، علت مسمومیت، فصل مسمومیت، سابقه بیماری جسمی، روانی و علایم بالینی، برای بیماران توسط چک لیستی تکمیل و در نرم افزار آماری SPSS-16 با استفاده از روش های آمار توصیفی در قالب جدول، نمودار و شاخص های آماری تحلیل شدند.یافته ها: 162 نفر (66.1%) از بیماران زن و بقیه مرد بودند. میانگین سنی بیماران 30.52 سال و شایع ترین بازه سنی 20-30 سال با 89 مورد (36.3%) بود. فصل تابستان با 112 مراجعه کننده (39.7%) بیشترین میزان پذیرش، در 191 بیمار (77.95%) علت مسمومیت آگاهانه بود. 29.4 درصد بیماران با علامت تنفسی، 42 درصد با علامت عصبی، 51.8 درصد با علامت چشمی، 86.9 درصد با علامت گوارشی، 29 درصد با علامت قلبی عروقی و 7.8 درصد با علامت کلیوی مراجعه کرده بودند. فسفید با 86 نفر (35.1%) شایع ترین نوع آفت کش بود.نتیجه گیری: با توجه به مرگ و میر ناشی از مسمومیت ها، بار مالی و اصول اخلاقی کار لازم است که اقدامات آموزشی برای محافظت از مردم در برابر مسمومیت انجام شود.

زمینه و هدف: هپاتیت B یک بیماری شایع ویروسی است که اغلب با علائم التهاب کبد تظاهر می یابد. در ایران حدود 35 درصد افراد با ویروس هپاتیت B برخورد داشته و 2 تا 3 درصد جمعیت، ناقل سالم ویروس می باشند. با توجه به نبود اطلاعات کافی از میزان شیوع این بیماری در مادران باردار و با در نظرگرفتن انتقال این ویروس از مادر آلوده به جنین در طول بارداری یا حوالی زایمان، این تحقیق با هدف تعیین شیوع آنتی ژن هپاتیت B و تعیین برخی عوامل موثر بر آن در مادران باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اردبیل انجام گرفت.روش کار: در این پژوهش مقطعی، کلیه زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی شهرستان اردبیل طی سال 1388 به تعداد 9321 نفر وارد مطالعه شدند. نمونه های سرمی با روش سرولوژی الایزا بررسی گردید و سایر اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی اطلاعات ثبت شده در پرونده بهداشتی زنان باردار جمع آوری و با استفاده از نرم افزارSPSS تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: سرم خون 159 نفر (1.7%) از مادران باردار تحت مطالعه از نظر آنتی ژن سطحی هپاتیت B مثبت بود. بیشترین درصد واحدهای پژوهش (89.3%) در گروه سنی 18-35 سال قرار داشتند. میانگین تعداد بارداری 1.87±1.103 بود. بین میزان تحصیلات مادر، شغل همسر، سن بارداری، محل سکونت با شیوع هپاتیت B تفاوت آماری وجود داشت.نتیجه گیری: شهرستان اردبیل جزو مناطق با شیوع متوسط موارد مثبت آنتی ژن سطحی هپاتیت B بوده و سکونت در روستا مهمترین عامل خطر مرتبط با شیوع موارد مثبت در این منطقه می باشد.

زمینه و هدف: یکی از بحرانی ترین مراحل زندگی زنان دوران یائسگی است و یکی از اهداف بهداشت برای همه در قرن 21، بهبود کیفیت زندگی است. کیفیت زندگی زنان، به دنبال وقوع یائسگی دست خوش تغییرات اساسی می گرددکه اهمیت فراوانی از نظر بهداشت عمومی دارد. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت ارتقای سطح سلامت و بهبود زندگی در دوران یائسگی، به منظور تعیین کیفیت زندگی زنان یائسه شهر کرمان انجام شد.روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی می باشد که در آن 384 نفر از زنان یائسه 48-64 ساله شهرکرمان مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری آسان بود. جهت تعیین کیفیت زندگی زنان از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت WHOQOL-BREF که در ایران استانداردسازی شده استفاده گردید.یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که کیفیت زندگی کلی در 68% واحدهای مورد پژوهش در حد متوسط بوده است. میانگین نمره کیفیت زندگی در بعد جسمی برابر 10.22±4.05، در حیطه روانی برابر 9.48±3.7، در حیطه اجتماعی برابر 4.33±2.02 و در بعد محیطی برابر 12.73±5.05 بوده است.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که یائسگی باعث تغییر در کیفیت زندگی زنان می شود بطوری که اکثریت افراد در هر چهار حیطه جسمی- روانی- اجتماعی و محیطی کیفیت زندگی متوسطی داشتند. بنابراین توجه به طراحی و اجرای برنامه های آموزشی مناسب جهت ارتقای کیفیت زندگی این قشر از جامعه ضروری است.