سلامت و بهداشت اردبیل
سال:1390 | دوره:2 | شماره:1 (پی در پی 4) |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: استفاده از اسید آسکوربیک (AA) به همراه یون مس (Cu) در گندزدایی، بر اساس این یافته بوده است که طی اکسیداسیون AA در حضور Cu، ترکیباتی تولید می شوند که از خود اثر ضدمیکروبی نشان داده و حتی توانایی نابود کردن اسپورهای برخی از باکتری ها را دارند. تحقیقات بیشتر نشان داد حضور اکسیژن محلول در این فرآیند ضروری است. بر این اساس و با توجه به مشکلات گندزداهای رایج کنونی فاضلاب مانند کلر و متعاقب آن لزوم یافتن روش های دیگر، هدف این تحقیق بررسی عملکرد ترکیب Cu-AA و اکسیژن محلول در گندزدایی پساب فاضلاب می باشد.روش کار: این تحقیق با تزریق دوزهای مختلف گندزداها در دو حالت اعمال و عدم اعمال اکسیژن محلول تحت فشار انجام شد. استاندارد خروجی کلیفرم های گرماپای سازمان محیط زیست ایران و رهنمود سازمان جهانی بهداشت بعنوان سطح قابل قبول گندزدایی مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق، استفاده ترکیبی از یون مس و اسید آسکوربیک در دوزهای متعارف توانست استانداردهای مشخص شده را تامین نماید. اضافه کردن اکسیژن محلول تحت فشار، کارایی این سیستم را افزایش داد. تزریق دوز 3Cu+50AA (mg/L) در هر دو حالت حضور و عدم حضور اکسیژن محلول، سبب تامین رهنمود WHO شد. استاندارد محیط زیست ایران فقط در دوز آخر (5Cu+100AA) و در حضور اکسیژن محلول برآورده شد.نتیجه گیری: در تحقیق حاضر از ترکیب Cu-AA و تزریق اکسیژن در گندزدایی نمونه پساب در شرایط پایلوت استفاده شد. کارایی حذف کلیفرم های گرماپای این ترکیب قابل قبول بوده و در دوزهای متعارف، استاندارد مورد نظر را برآورده کرد.

زمینه و هدف: مشخصه اصلی پساب های نساجی رنگی بودن آنهاست و حاوی انواع آلاینده های آلی و غیرآلی می باشند. بنابراین لازم است که این گونه پساب ها قبل از تخلیه به محیط، با استفاده از روش های موثر مورد تصفیه قرار گیرند.روش کار: جاذب مورد استفاده از منطقه تیکمه داش آذربایجان شرقی تهیه گردیده و به منظور افزایش میزان جذب، با اسیدکلریدریک مورد شستشو قرار گرفت. خصوصیات جاذب با استفاده از تکنیک XRF و SEM مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه از رنگ های Acid Red 18 و Acid Red 14 به عنوان دو نوع رنگ آزو جهت بررسی قابلیت پوکه معدنی اصلاح شده با اسید کلریدریک در تصفیه پساب های نساجی استفاده گردید. تاثیر زمان تماس و غلظت اولیه محلول رنگ بر روی کارایی حذف مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از دو مدل ایزوترمی فروندلیخ و لانگمیر جهت محاسبه ثابت تعادل و سنتیک فرآیند جذب استفاده گردید.یافته ها: کارایی حذف هر دو نوع رنگ با افزایش زمان تماس و غلظت اولیه محلول رنگ افزایش یافت. نتایج حاصل از برازش داده های ثابت تعادل مشخص ساخت که حذف رنگ های Acid Red 18 و Acid Red 14 به ترتیب از معادلات ایزوترمی لانگمویر و فروندلیخ پیروی می کند. حداکثر ظرفیت جاذب مورد استفاده برای جذب رنگ های Acid Red 18 و Acid Red 14 به ترتیب برابر 29.7 و 3.125 میلی گرم به ازای هر گرم از جاذب به دست آمد که نشان دهنده ظرفیت بالای جاذب مورد استفاده برای حذف رنگ Acid Red 18 در مقایسه با رنگ Acid Red 14 می باشد. همچنین نتایج حاصل از برازش داده های زمان تعادل بر روی معادلات سنتیکی نشان داد که سینتیک حذف رنگ هایAcid Red 18  و Acid Red 14 از معادله شبه درجه دوم پیروی می کند.نتیجه گیری: بطور کلی نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که می توان از پوکه معدنی اصلاح شده با اسیدکلریدریک به عنوان یک نوع جاذب ارزان قیمت در جهت حذف رنگ های آزو استفاده کرد.

زمینه و هدف: یکی از راه های انکارناپذیر در ارتقاء کیفیت آموزش، برنامه ریزی درسی و داشتن طرح درس است. برنامه ریزی درسی فرآیندی است برای تعیین هدف های مناسب آموزشی و تشخیص دادن مسائل، نیازها، امکانات و محدودیت هائی که برای رسیدن به اهداف آموزشی وجود دارد. این مطالعه با هدف تعیین آگاهی و نگرش هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در مورد طراحی درس انجام گرفت.روش کار: جامعه آماری مطالعه شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل و نمونه گیری بصورت سرشماری بوده و ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه محقق ساخته است که اعتبار آن توسط تنی چند از اساتید دانشگاه مورد تائید قرار گرفت و پایایی این پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ 0.75 به دست آمد. اطلاعات با توزیع پرسش نامه در میان اعضای هیات علمی و تکمیل آن توسط آن ها، به دست آمد. برای تحلیل داده ها، از ابزارهای آمار توصیفی و استنباطی مثل ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل واریانس یک عاملی و آزمون Tukey، T-test استفاده شده و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-15 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان داد که از تعداد 81 نفر اعضای هیات علمی شرکت کننده در مطالعه، اکثریت با مردان (%76.5) بود. اکثریت شرکت کنندگان از تحصیلات تخصص - فوق تخصص (%48.1) برخوردار بودند. میانگین نمره آگاهی متوسط پایین (17.18 با انحراف معیار 4.18) و میانگین نمره نگرشی خوب (39.37 با انحراف معیار 9.7) ارزیابی شد. نتایج آزمون اختلاف معنی داری را در میانگین نمره آگاهی و میانگین نمرات نگرشی دانشکده ها نشان داد و اختلاف معنی داری بین جنسیت و میانگین نمره آگاهی در هدف نویسی وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت برنامه ریزی درسی و طرح درس در پیشبرد اهداف آموزش، لزوم توجه بیشتر و انجام مطالعات در زمینه عملکرد و عوامل موثر بر آن در زمینه برنامه ریزی درسی در اساتید دانشگاه حس می شود.

زمینه و هدف: امروزه در اکثر کشورهای جهان و از جمله در ایران، استفاده از آب های بطری شده روند صعودی داشته است، به طوری که در ایران در حال حاضر بیش از 100 مارک مختلف آب بطری شده تولید و توزیع می گردد. به همین دلیل به منظور حفظ سلامتی مصرف کنندگان، کنترل کیفیت میکروبی و شیمیایی چنین آب هایی دارای اهمیت زیادی است و هدف این مطالعه نیز بررسی کیفیت 15 مارک آب بطری شده پرمصرف در ایران می باشد.روش کار: این مطالعه بصورت مقطعی و توصیفی - تحلیلی، بر روی 15 مارک آب بطری شده تولیدی در ایران در سال 89 - 1388 انجام گرفت. در طول مدت تحقیق، در چهار فصل مختلف تعداد 60 نمونه از آب های بطری شده 1.5 لیتری به صورت تصادفی از فروشگاه ها خریداری گردید و بر روی آن ها آزمایشات غلظت کلر باقیمانده، کیفیت میکروبی و سنجش غلظت فلزات سنگین با روش های استاندارد انجام گرفت.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که باکتری های گروه کلیفرم و کلیفرم مدفوعی در هیچ یک از نمونه ها وجود نداشته است. از نظر غلظت فلزات سنگین، غلظت کروم، کادمیوم، سرب، نیکل، مس، روی و نقره در تمام نمونه ها به ترتیب در رنج های 0.24 تا 2.77، 0.15 تا 6، 0.37 تا 10.4، 0.13 تا 2.01، 0.24 تا 3.21، 0.55 تا 2.03 و 0.12 تا 1.55 میکروگرم در لیتر برآورد گردید.نتیجه گیری: کیفیت میکروبی و غلظت فلزات سنگین در تمام نمونه های مورد آزمایش، مطابق با استاندارد ملی ایران و سازمان بهداشت جهانی و سازمان حفاظت محیط زیست بوده و از این نظر خطری سلامت عمومی را تهدید نمی کند.

زمینه و هدف: پسماندهای پزشکی رده خاصی از پسماندها می باشند که به دلیل ویژگی های عفونی و یا سمی، بسیار خطرناک هستند. برنامه ریزی مدیریت پسماندهای بیمارستانی با هدف جلوگیری از اثرات نامطلوب بر سلامت انسان و محیط زیست صورت می گیرد. هدف این مطالعه تعیین مقادبر کمی انواع پسماند و شیوه مدیریت آن در داخل و خارج بیمارستان های شهر گرگان است.روش کار: این مطالعه توصیفی - مقطعی در سال 1388 در هشت بیمارستان فعال شهر گرگان انجام گرفت. اطلاعات با تکمیل چک لیست و پرسش نامه استاندارد وزارت بهداشت که درجه اطمینان و اعتبار آن محرز گردیده، جمع آوری و با نرم افزار آماری SPSS آنالیز و تحلیل گردید.یافته ها: میانگین پسماندهای تولیدی در بیمارستان های شهر گرگان 2143 کیلوگرم در روز بود، که این مقدار برای پسماندهای عفونی، نوک تیز و برنده، و معمولی به ترتیب برابر %47.42، %1.2 و %51.38 بود. نرخ تولید پسماند بیمارستانی به ترتیب برای پسماند کل، عفونی، نوک تیز و برنده، و عمومی برابر 2.53، 1.21، 0.015 و 1.3 کیلوگرم به ازای هر تخت در روز بود.نتیجه گیری: درصد بالای پسماندهای عفونی نشان می دهد که علی رغم تلاش فراوان در مدیریت پسماندهای پزشکی، هنوز مشکلاتی در فرآیند مدیریت پسماندهای پزشکی، به ویژه در تفکیک پسماند وجود دارد، که نیازمند توجه بیشتر می باشد. توصیه می شود برای افزایش آگاهی پرسنل در خصوص تفکیک صحیح پسماندهای پزشکی، سیمنارهای آموزشی ترتیب داده شود. یادآوری این نکته مهم است که موفقیت در مدیریت پسماندهای پزشکی بدون همکاری و تشریک مساعی گروه های مختلف حرف پزشکی امکان پذیر نمی باشد.

زمینه و هدف: مصرف دخانیات بعنوان یکی از عوامل افزایش دهنده بار کلی بیماری ها مطرح می باشد که سالانه باعث مرگ 4 میلیون نفر در جهان می شود. هدف این مطالعه دسته بندی دانشجویان سیگاری بر اساس مدل فراتئوری و تحلیل رابط بین متغیرهای مورد بررسی بر اساس سازه های این مدل، در بین دانشجویان پسر دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 89 - 1388 بود.روش کار: نوع مطالعه توصیفی تحلیلی و روش نمونه گیری، افراد در دسترس بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه فرم کوتاه سیگار کشیدن بر اساس سازه های مدل فراتئوری بود. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس انجام قرار گرفت.یافته ها: 131 نفر (%66.2) در مرحله پیش تفکر، 30 نفر (%15.2) در مرحله تفکر، 26 نفر (%13.1) در مرحله آمادگی، 8 نفر (%4) در مرحله عمل و 3 نفر (%1.5) در مرحله نگهداری بودند. با عبور از مرحله پیش تفکر به مرحله نگهداری، میزان خودکارآمدی افراد افزایش و میزان وسوسه سیگار کشیدن کاهش یافت.(p<0.05)  با عبور از مرحله پیش تفکر به سمت مرحله نگهداری، فوائد مصرف سیگار اگرچه کاهش نشان داد، اما این کاهش معنی دار نبود (p>0.05). اما مضرات مصرف سیگار از مرحله پیش تفکر تا مرحله نگهداری، افزایش نشان داد (p<0.05). همچنین در طی عبور از مراحل، افراد بیشتر از فرآیندهای رفتاری و کمتر از فرآیندهای شناختی استفاده کرده اند.نتیجه گیری: اکثر دانشجویان در مرحله پیش تفکر قرار دارند و مداخلات لازم جهت ترغیب آنان به ترک سیگار با استفاده از سازه های مدل فراتئوری ضروری است. افزایش خودکارآمدی و تاکید بر مضرات مصرف سیگار، باعث حرکت به سوی مراحل آخر و ترک مصرف سیگار می شود.

زمینه و هدف: تامین آب آشامیدنی سالم یکی از اهداف مهم در جوامع بشری است و دست یابی به توسعه و پیشرفت در سایه سلامت افراد جامعه امکان پذیر است. واضح است که سلامتی افراد در گرو تامین آب شرب مطلوب است. هدف این مطالعه تعیین کیفیت میکروبی آب آشامیدنی روستاهای اردبیل و میزان بهره مندی جمعیت این روستاها از آب سالم از نقطه نظر کیفیت میکروبی، در ماه های آبان و آذر سال 1389 می باشد.روش کار: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، کیفیت میکروبی آب 30 روستای اردبیل، 2 مرتبه بر اساس 3 معیار کل کلیفرم ها، کلیفرم مدفوعی و کلر آزاد باقیمانده مورد سنجش قرار گرفت.یافته ها: میزان کلر آزاد باقیمانده 26.66 درصد جمعیت روستایی در ماه آبان و 33.33 درصد جمیعت روستائی در ماه آذر در گستره 0.8 - 0.2 میلی گرم بر لیتر بوده است. در 96.66 درصد نمونه های مورد آزمون در ماه آبان و 100 درصد نمونه های مورد آزمون در ماه آذر، میزان کل کلیفرم ها منفی بوده است. میانگین شاخص مطلوبیت آزمون فقدان باکتری اشریشیاکلی گرماپای در آب آشامیدنی روستاهای مورد بررسی در اردبیل در بازه زمانی آبان ماه 96.66 درصد و در بازه زمانی آذر ماه 100 درصد شد. میزان pH آب شرب روستاهای مورد بررسی نیز در ماه های آبان و آذر در محدوده 7 - 7.8 می باشد.نتیجه گیری: بر اساس رهنمود سازمان جهانی بهداشت در سال 2006 برای ارزیابی سلامت میکروبی آب، میانگین شاخص مطلوبیت فقدان باکتری کلیفرم گرماپای در روستاهای مورد بررسی 96.66 درصد در ماه آبان و 100 درصد در ماه آذر بوده که هر دو در محدوده عالی قرار دارد.

زمینه و هدف: بیماری های دهان و دندان منجر به از دست رفتن دندان ها می شوند، شرایطی که ظاهر، کیفیت زندگی، تغذیه و در نهایت رشد و نمو کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد. سلامت دهان و دندان می تواند عملکرد کودکان را در مدرسه و موفقیت شان را در آینده تحت تاثیر قرار دهد، بطوری که بیش از 50 میلیون ساعت در مدرسه، هر ساله به دلیل مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان از دست می رود. هدف از این مطالعه بررسی اثر آموزش بهداشت بر مراقبت های دهان و دندان بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی بود.روش کار: در این مطالعه مقطعی (توصیفی - تحلیلی) 125 نفر از دانش آموزان مقطع ابتدایی به طریق تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و مشاهده عملکرد مسواک زدن بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی در دو مرحله قبل و بعد از اجرای برنامه آموزشی صورت گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد افزایش ادراکات فردی از طریق آموزش گروهی و خودآموزی در بروز و بهبود رفتار پیشگیری کننده از بیماری های دهان و دندان موثر می باشد. این مطالعه، افزایش سطح عملکرد مسواک زدن دانش آموزان جامعه مورد پژوهش را در اثر آموزش بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی نشان داد (P<0.001).نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل، الگوی اعتقاد بهداشتی می تواند در افزایش مراقبت های دهان و دندان با تکیه بر ابعاد ادراکات فردی در جامعه مفید باشد. استفاده از وسایل کمک آموزشی مناسب در هنگام آموزش مشارکتی و فراهم نمودن تجارب یادگیری چند حسی به صورت انفرادی (بر اساس توانایی های شخصی) در آموزش دانش آموزان پیشنهاد می شود.