بهداشت و توسعه
سال:1394 | دوره:4 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

مقدمه: با توجه به اهمیت و نقش روزافزون داروها در مراقبت و درمان بیماری ها و همچنین جایگزینی آن ها به جای رویه های هزینه بر و گاهی اوقات نا ایمن، بررسی اقتصادی و عوامل موثر بر تقاضای آن ها جهت سیاست گذاری های آتی ضروری به نظر می رسد. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی متغیرهای موثر بر تقاضای داروهای خاص می باشد.روش ها: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، اطلاعات حاصل از تکمیل پرسشنامه توسط 280 بیمار مبتلا به ام اس، هموفیلی، تالاسمی و بیماری مزمن کلیوی، جمع آوری گردید؛ سپس داده ها وارد نرم افزار Stata نسخه 12 شده و بعد از تخمین مدل، با استفاده از مدل پروبیت، اثرات نهایی آن ها مورد بررسی قرار گرفت.نتا یج: متغیرهای نیاز بیمار (ME=0.858)، وخامت حال بیمار (ME=-0.001)، محل سکونت (ME=-0.002)، جن سیت (ME=-0.048)، درآمد (ME=-0.001)، تحصیلات (ME=-0.001) و شغل (ME=-0.001) از متغیرهای معنادار و تاثیرگذار بر تقاضای داروهای خاص بوده و پوشش بیمه ای با P=0.631، از متغیرهای مهمی بود که ارتباط معناداری با تقاضا نشان نداد.بحث و نتیجه گیری: توجه سیاست گذاران بر متغیرهای موثر بر تقاضای داروهای خاص می تواند پیش بینی نیاز به داروهای خاص را با توجه به مشخصات بیماران تسهیل نماید. همچنین می توان با تغییر برخی مشخصات بیماران مانند آموزش آنان، تابع تقاضا را تغییر داد.

مقدمه: با توجه به وجود طرح های جدید در نظام سلامت از جمله «طرح تحول» و متغیر بودن مسائل موجود در بیمارستان ها، مهارت های تغییر و نوآوری مدیران، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سبک مدیریتی مدیران بیمارستان های آموزشی شیراز و مهارت های تغییر و نوآوری آن ها در سال 1388 انجام گردیده است.روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و به شیوه مقطعی است که در سال 1388 انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه 9 مدیر بیمارستان و 135 نفر از کارکنان ستادی بیمارستان های آموزشی شیراز بوده اند. مدیران به شیوه سرشماری و کارکنان به شیوه طبقه ای- تصادفی برگزیده شدند. گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه تعیین سبک رهبری رنسیس لیکرت (Rensis Likert) و پرسشنامه تعیین میزان مهارت های تغییر و نوآوری بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS نسخه 16 و آزمون های آماری توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین) و تحلیلی t-test و ANOVA استفاده شد.نتا یج: اکثر مدیران، سبک مدیریت مشاوره ای داشتند. اکثریت کارکنان ستادی، جوان و در سنین 40-20 سالگی قرار داشتند و به صورت قراردادی استخدام بودند. بین مهارت های تغییر و نوآوری مدیران و سبک مدیریتی آنان ارتباط معنی داری (P<0.001) مشاهده شد.بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد به منظور پیاده کردن طرح های تغییر و نوآوری در بیمارستان ها، سبک مدیریتی مشارکتی بسیار کارساز است. چرا که با مشارکت صادقانه اهداف سازمانی قابل وصول تر خواهد بود.

مقدمه: بارداری یک پروسه فیزیولوژیک در زندگی هر زن می باشد که در مواردی با مرگ مادر به یک تراژدی ختم می شود. این در حالی است که در اغلب موارد مرگ مادر قابل پیشگیری بوده و اجتناب پذیر می باشد. بررسی موارد مرگ مادر رخ داده می تواند به شناسایی عوامل موثر بر آن در راستای برنامه ریزی های آتی موثر واقع گردد. این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت موجود و عوامل مسبب مرگ مادر در دانشگاه علوم پزشکی کرمان طراحی و اجرا گردیده است.روش ها: در این پژوهش مقطعی، پرونده تمامی مادران فوت شده طی سال های 90-1388 مورد بررسی قرار گرفت و براساس اطلاعات مندرج در پرونده فرم ثبت طراحی شده، تکمیل گردید. سپس تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 17 انجام گردید.نتا یج: طی 3 سال مورد بررسی 28 مورد مرگ مادر رخ داده است و نسبت مرگ مادر 23.57 به ازای صد هزار تولد زنده بوده است. میانگین سن مادران فوت شده 28.25±7.03 سال بوده و پره اکلامپسی شایع ترین علت مستقیم و بیماری های قلبی شایع ترین علت غیرمستقیم مرگ مادران بود. در تمام مراحل قبل از بارداری، حین بارداری و پس از زایمان مادران فوت شده کاستی هایی وجود داشته است.بحث و نتیجه گیری: به منظور به حداقل رساندن تعداد مرگ مادران باید به مراقبت های قبل از بارداری، حین و پس از بارداری توجه نمود و درصدد ارتقای کیفیت این مراقبت ها برآمد.

مقدمه: بیمارستان ها یکی از مهمترین نهاد های ارائه دهنده خدمات درمانی هستند، که بایستی فضای ایمن را برای بیماران خود فراهم آورند. این مطالعه با هدف ارزیابی فرهنگ ارائه دهندگان خدمات درمانی نسبت به ایمنی بیماران در کارکنان بیمارستان های شهر کرمان انجام شد.روش ها: این مطالعه مقطعی با استفاده از پرسشنامه استاندارد «ارزیابی بیمارستان از نظر فرهنگ ایمنی بیمار» بر روی 439 نفر از کارکنان بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شد. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار و ...) و تحلیلی (t-test و ANOVA) و در سطح معنی داری 0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: حوزه حمایت مدیریت از ایمنی بیمار با میانگین پاسخ مثبت 72.20 درصد بیشترین امتیاز و پاسخ غیر تنبیهی در موارد بروز خطا با میانگین پاسخ مثبت 56.30 کمترین امتیاز را به خود اختصاص دادند. افراد بالای 35 سال نسبت به افراد کمتر از 35 سال درک کلی بهتری نسبت به ایمنی بیمار داشتند (P<0.001). درک کلی از ایمنی بیمار در بین زنان و مردان شرکت کننده در تحقیق تفاوت معنی داری نداشت.بحث و نتیجه گیری: توجه به فرهنگ ایمنی بیمار از سوی ارائه کنندگان خدمات بهداشتی و درمانی، به ویژه مدیران الزامی است، اما در حد کافی نمی باشد؛ لذا پیشنهاد می شود با استقرار سیستم تشویقی و برگزاری برنامه های آموزشی جامع در مورد فرهنگی ایمنی بیمار برای کارکنان ، کیفیت ارائه خدمات افزایش یابد.

مقدمه: پاپ اسمیر تست غربالگری موثری برای تشخیص سرطان دهانه رحم است. این مطالعه جهت بررسی باورهای بهداشتی زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشت بندرعباس برای انجام آزمون پاپ اسمیر براساس مدل اعتقاد بهداشتی انجام گرفت.روش ها: این مطالعه مقطعی در 363 نفر از زنان 49-15 ساله، مراجعه کننده به مراکز بهداشتی بندرعباس انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه شامل ویژگی های فردی و سازه های مدل اعتقاد بهداشتی بود، که پس از تایید روایی محتوا و پایایی با ضریب آلفای کرونباخ 0.9، به روش مصاحبه تکمیل شد. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 17 و آزمون هایANOVA ،t و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.نتایج: میانگین نمرات اجزاء مدل در سطح مطلوبی نبود. میانگین نمره حساسیت درک شده 11.69±3.85 از 25 و میانگین نمره موانع درک شده 17.32±4.81 از 35 و نسبت به سایر اجزاء در سطح پایین تری بود. با افزایش سن و تحصیلات میانگین نمرات، بعضی اجزاء مدل اعتقاد بهداشتی به طور معنی داری بالاتر بود. بین امتیاز موانع و منافع درک شده و انجام پاپ اسمیر رابطه معنی داری وجود داشت.بحث و نتیجه گیری: برنامه ریزی به منظور ارتقاء باورها و رفتارهای زنان در زمینه انجام پاپ اسمیر براساس مدل اعتقاد بهداشتی پیشنهاد می شود. بدیهی است، آموزش به همراه پیگیری جهت انجام تست های غربالگری از جمله پاپ اسمیر توسط مراکز بهداشتی می تواند نقش بسیار ارزنده ای در تشخیص و درمان به موقع سرطان های زنان به ویژه دهانه رحم داشته باشد.

مقدمه: ارتقاء کیفیت خواب یکی از مولفه های مهم در زندگی انسان است و می تواند به افراد در حفظ منابع انرژی کمک کرده و همچنین بر بسیاری از رفتارهای انسان تاثیر بگذارد. هدف این مطالعه بررسی کیفیت خواب و برخی عوامل مرتبط با آن در دانشجویان پرستاری و مامایی کرمان بود.روش ها: در این مطالعه مقطعی، 349 دانشجو شرکت داشتند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه های مشخصات جمعیت شناختی، کیفیت خواب پیتس بورگ، صبحگاهی- عصرگاهی هورن- استبرگ، آشفتگی ذهنی و وضعیت خلقی صورت گرفت. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی، کایدو، آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون لجستیک چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: بیشتر دانشجویان مونث (79.4 درصد)، با میانگین سن 22.69±5.24 و مجرد (75.1 درصد) بودند. 71 درصد از دانشجویان کیفیت خواب نامطلوب داشتند. نتایج آنالیز رگرسیون چند متغیره در این مطالعه، نشان داد که عادت به گوش دادن موسیقی قبل از خواب و وضعیت خلقی نامناسب (اضطراب، افسردگی، عصبانیت، خستگی، گیجی)، با کیفیت خواب نامطلوب رابطه مستقیم دارد.بحث و نتیجه گیری: نتایج، نشان دهنده شیوع بالای کیفیت خواب نامطلوب در دانشجویان مامایی و پرستاری بود. بنابراین کاربرد استراتژی هایی برای کاهش عوامل منجر به کیفیت خواب نامطلوب پیشنهاد می گردد. مطالعات بیشتر برای بررسی عوامل مرتبط دیگر هم توصیه می گردد.

مقدمه: سنجش رضایت زناشویی با بهره جستن از ابزارهای روا و پایا با توجه به نرخ رو به رشد طلاق در ایران از اهمیت زیادی برخوردار است. پرسشنامه های کانزاس و اینریچ در جوامع غربی از روایی و پایایی قابل قبولی در سنجش رضایت از زندگی زناشویی برخوردار هستند. این مطالعه با هدف ارزیابی خصوصیات روان سنجی این دو پرسشنامه انجام شد.روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی بر روی 100 زن و مرد مراجعه کننده به مراکز مشاوره قبل از طلاق و 200 نفر از عموم جامعه انجام شد. پرسشنامه کوتاه اینریچ دارای 10 سوال رضایت سنجی و پرسشنامه کانزاس نیز با سه سوال مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای محاسبه پایایی از روش آلفای کرونباخ و روش همبستگی گویه - مقیاس استفاده شد. برای سنجش روایی سازه پرسشنامه از سه روش روایی همگرا و روش مقایسه بین گروه های شناخته شده و نیز روایی عاملی استفاده شد.نتایج: ضریب آلفای کرونباخ دو پرسشنامه اینریچ و کانزاس به ترتیب 0.74 و 0.98 به دست آمد. پرسشنامه اینریچ دو عامل و پرسشنامه کانزاس یک عامل به دست داد. برای هر دو پرسشنامه به طور معنی داری نمره رضایت از زندگی زناشویی در گروه متقاضی طلاق کمتر از گروه جمعیت عمومی بود (P<0.001) ضریب همبستگی بین هر یک از دو پرسشنامه کوتاه اینریچ و کانزاس با پرسشنامه 47 سوالی اینریچ به ترتیب 0.82 و 0.32 به دست آمد.بحث و نتیجه گیری: نسخه فارسی هر دو پرسشنامه های رضایت زناشویی کانزاس و اینریچ کوتاه شده EMS و KMSS از روایی و پایایی مطلوب برخوردار بودند.

مقدمه: مواجهه با آرسنیک سبب طیف وسیعی از پیامدهای سلامتی می شود. گسترش به کارگیری آرسنیک در صنعت، شرایط ورود این آلاینده به محیط را بیش از پیش مهیا نموده است. با این حال اطلاعات جامعی از وضعیت مواجهه با آرسنیک در کشور در دسترس نیست. لذا سعی گردید تا از طریق مرور سیستماتیک مستندات موجود، تصویر جامعی از متوسط غلظت باقیمانده آرسنیک در بدن و عوارض سلامتی ناشی از آن در جمعیت ایرانی فراهم گردد.روش ها: بانک های اطلاعاتی IranMedex، Magiran، SID، PubMed، Scopus، Science-Direct،Cochrane و Google Scholar جستجو شدند. مطالعاتی که به اندازه گیری غلظت آرسنیک در نمونه های بیولوژیک انسانی و یا عوارض مواجهه با آرسنیک در جمعیت های ایرانی پرداخته بودند، پس از ارزیابی کیفیت، وارد مطالعه شده و اطلاعات آن ها (جمعیت تحت بررسی، مکان، نمونه مورد بررسی، مقدار باقیمانده آرسنیک، منبع مواجهه و عوارض سلامتی) استخراج گردید.نتایج: هجده مطالعه واجد شرایط ورود بودند. غلظت آرسنیک در بدن کودکان خیابانی، ساکنین برخی روستاهای اصفهان، خراسان، کردستان و برخی ماهی گیران بنادر خلیج فارس، بیش از حد مجاز بود. شکل غالب مسمومیت با آرسنیک در کشور، مسمومیت مزمن بود و علایم آن شامل کراتوزیس، هایپرپیگمانتاسیون، خطوط سفیدرنگ روی ناخن و ناهنجاری های کروموزومی بود. شایع ترین دلایل مسمومیت مزمن شامل مواجهه مزمن با آب، خاک، مواد غذایی و هوای آلوده بود.بحث و نتیجه گیری: غلظت آرسنیک بدن در برخی مناطق بیش از حد مجاز است. این امر بیانگر آلودگی محیط با آرسنیک است. در راستای فائق آمدن بر این معضل بهداشتی، بهبود وضعیت بهداشت محیط، پایش سطح آرسنیک جمعیت های در معرض خطر و انجام مداخلات بهداشتی به موقع پیشنهاد می گردد.