تحقیقات تولیدات دامی
سال:1391 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

بز سرخ جبال بارز با جمعیتی بالغ بر 450 هزار رأس در منطقه جیرفت و کهنوج پرورش می یابد و با تولید کرک، گوشت قرمز و محصولات لبنی از منابع درآمد مهم عشایر و دامداران محسوب می شود. در این پژوهش که به منظور بررسی چند شکلی ژن GOLA-DRB3 با استفاده از PCR-REFLP در این دام ها صورت گرفت از 100 بز به صورت تصادفی و انفرادی خونگیری شد. سپس DNA نمونه های خون دام ها با استفاده از کیت استاندارد استخراج و تعیین کمیت و کیفیت شد. ناحیه اگزون 2 جایگاه GOLA-DRB3 به طول 285bp با روش Heminested-PCR در دو مرحله تکثیر و محصول PCR توسط آنزیم TaqI برش داده شد. محصولات هضم شده توسط الکتروفورز با ژل اکریل آمید 10% یا ژل 2% و رنگ آمیزی اتیدیوم بروماید آشکار شد. نتایج هضم محصولات PCR با آنزیم TaqI شامل دو قطعه 163bp و 122bp (الگوی هضمی T) یا قطعه هضم نشده285bp  (الگوی هضمی T) بود. جمعیت از لحاظ ژن GOLA-DRB3 انحراف از تعادل هاردی- واینبرگ نشان نداد (P<0.05). شاخص شانون، شاخص نیی، هتروزایگوسیتی مشاهده شده و هتروزایگوسیتی مورد انتظار به ترتیب 0.69، 0.50، 0.52 و 0.50 محاسبه شد. نتایج نشان داد که جمعیت مورد مطالعه تنوع ژنتیکی خوبی دارد و کارایی نشانگر GOLA-DRB3 جهت تعیین تنوع ژنتیکی خوب است. با استفاده از نتایج این پژوهش و پژوهش های قبلی و با در دست داشتن رکوردها و اطلاعات کمی جایگاه در این جمعیت، می توان شناسایی و تعیین محل جایگاه های موثر بر صفات کمی را انجام داد.

در این تحقیق، از دو مدل روز آزمون با تابعیت ثابت و تصادفی برای ارزیابی ژنتیکی صفت پروتئین شیر در گاوهای هلشتاین ایران استفاده شد. داده های مورد استفاده در این تحقیق شامل 250911 رکورد روز آزمون پروتئین شیر متعلق به 28737 رأس گاو شکم اول (سه بار دوشش) در 396 گله بود که در طی سال های 1378 تا 1387 زایش داشتند. اطلاعات مذکور توسط مرکز اصلاح نژاد دام ایران جمع آوری شده بود. در مدل روز آزمون با تابعیت ثابت، اثر ثابت گله- سال رکوردگیری- فصل تولید- نوع اسپرم (HYSC)، متغیرهای کمکی درصد ژن هلشتاین، سن گاو هنگام رکوردگیری، روز شیردهی (تا توان 3)، اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی حیوان، و در مدل روز آزمون با تابعیت تصادفی، اثرات HYSC، سن رکوردگیری، درصد ژن هلشتاین، و برای در نظر گرفتن شکل منحنی شیردهی از چند جمله ای های متعامد لژاندر (تا توان 3) استفاده گردید. از روش حداکثر درست نمایی محدود شده برای برآورد اجزای واریانس و کواریانس استفاده شد. واریانس ژنتیکی افزایشی، محیط دائمی و فنوتیپی از ابتدا به انتهای شیردهی افزایش داشت. میانگین وراثت پذیری های برآورد شده با مدل روز آزمون با تابعیت ثابت 0.07 و با تابعیت تصادفی 0.104 برآورد شد. روند ژنتیکی برای صفت پروتئین 305 روز با مدل روز آزمون با تابعیت تصادفی 410.64 گرم در سال و با مدل روز آزمون با تابعیت ثابت 124.16 گرم در سال برآورد شد. بین میانگین ارزش اصلاحی پیش بینی شده توسط دو مدل مذکور، اختلاف معنی داری (0.0001>P) وجود داشت. همبستگی ارزش های اصلاحی پیش بینی شده برای گاوهای دارای رکورد توسط دو مدل تابعیت تصادفی و تابعیت ثابت به روش پیرسون 0.926 و با روش اسپیرمن 0.915 برآورد شد.

به منظور بررسی اثر سازه گامه شیردهی بر احتمال وقوع اختلال متابولیکی کاهش چربی شیر، از تعداد 938047 رکورد روز آزمون متعلق به 108077 رأس گاو شکم اول هلشتاین ایران متعلق به 427 گله که طی سال های 1374 تا 1388 زایش داشتند، استفاده گردید. بر مبنای مقدار انحراف نسبت درصد چربی به درصد پروتئین برای هر رکورد روز آزمون از میانگین این نسبت برای کل دوره شیردهی و نقطه آستانه ای 0.12-، متغیر وابسته به صورت دوتایی (کد صفر برای عدم وقوع و کد یک برای وقوع اختلال متابولیکی کاهش چربی شیر) تعریف شد. داده ها توسط یک مدل مختلط خطی تعمیم یافته لجستیک و با کمک رویه GLIMMIX نرم افزار آماری SAS آنالیز شد. در مدل مزبور، اثرات ثابت گامه شیردهی، فصل تولید، نوع اسپرم تلقیح شده بر روی مادر گاو، سن نخستین زایش، گله، نوع گاو (زینه یا اصیل)، سال زایش و اثر تصادفی پدر حیوان قرار داده شد. میانگین احتمال وقوع کاهش چربی شیر از ابتدا (0.1989) تا اواسط دوره شیردهی (0.3192) روندی صعودی و سپس روند رو به کاهش نشان داد. بزرگترین نسبت احتمال وقوع کاهش چربی شیر در ماه پنجم شیردهی نسبت به ماه دهم شیردهی (1.313) بود. با توجه به نتایج حاصل از تحقیق حاضر نتیجه گیری می شود که توجه به وضعیت تغذیه گاوها در آن بخش از دوره شیردهی که احتمال وقوع افت چربی شیر در آنها بالا است، به دلیل جلوگیری از ضرر و زیان ناشی از تغییرات شدید تولید، از اهمیت اقتصادی برخوردار است.

مجتمع اصلی سازگاری نسجی (MHC) شامل گروهی از ژن ها است که نقش مهمی را در پاسخ های ایمنی داشته و به سه دسته MHC کلاس 1 و 2 و 3 تقسیم می شوند. در گاو MHC یا سیستم آنتی ژن لنفوسیتی به نام BoLA شناخته می شود و روی کروموزوم 23 قرار دارد. ژن های اگزون 2 از ژن (BoLA-DRB3 2.) BoLA-DRB3 بخشی از MHC کلاس 2 در گاو است که تنوع بسیار بالایی داشته و آلل های آن با مقاومت و حساسیت به بیماری ها و همچنین با خصوصیات باروری، رشد و تولید شیر در گاو مرتبط هستند. در این مطالعه چند شکلی 2.BoLA-DRB3 به وسیله روش PCR-RFLP روی 350 نمونه خون گاو هلشتاین ایران مورد بررسی قرار گرفت. پس از استخراج DNA از نمونه های خون کامل2 .BoLA-DRB3 به وسیله روش Seminested PCR افزوده سازی شد و محصولات PCR به وسیله آنزیم های محدود الاثر RsaI, PsuI و HaeIII برش داده شدند. در مجموع 18 الگوی متفاوت در برش های آنزیمی مشاهده شد. با تحلیل الگوهای برش آنزیمی، 48 آلل متفاوت و در این بین 9 آلل جدید در جمعیت مورد مطالعه شناسایی شدند. در تحلیل جمعیتی، فراوانی آلل ها و ژنوتیپ ها، میزان هوموزیگوتی و هتروزیگوتی مورد انتظار و مشاهده شده سنجیده شد. نتایج این مطالعه نشان دهنده چند شکلی بالای 2.BoLA-DRB3 است. همچنین در مقایسه، فراوانی آلل های مستعد کننده به بیماری لکوز بیش از تب برفکی، ورم پستان و برخی بیماری های انگلی بود. شایان ذکر است که فراوانی آلل های مفید در صفات تولید شیر نیز مشابه با سایر جمعیت های بررسی شده بود.

در این تحقیق اثر جایگزینی سطوح مختلف تفاله مرکبات خشک شده به جای دانه جو در جیره غذایی 24 رأس بره نر نژاد تالشی در طی 84 روز با چهار تیمار و شش تکرار برای هر تیمار بررسی شد. مقدار جو در جیره غذایی شاهد 50 درصد در نظر گرفته شد که با 33، 66 و 100 درصد تفاله مرکبات با تجزیه پذیری ماده خشک 67.4 درصد جایگزین شد. بر اساس نتایج آزمایش حاضر، اختلاف معنی داری بین افزایش وزن روزانه در کل دوره و ضریب تبدیل غذایی در سه تیمار شاهد، 33 و 66 درصد جایگزینی نبود در حالی که تیمار 100 درصد جایگزینی به طور معنی داری از افزایش وزن روزانه کمتر و ضریب تبدیل غذایی بالاتری برخوردار بود (P<0.05). هیچ اختلاف آماری در غلظت اوره سرم خون بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد (P<0.05) ولی غلظت گلوکز سرم خون در تیمار 100 درصد جایگزینی (60.28mg/dL) پایین تر از سایر تیمارها بود (P<0.05). بر اساس نتایج تحقیق حاضر جایگزینی جو با تفاله مرکبات سطح 66 درصد در جیره غذایی بره های نژاد تالشی از نظر اقتصادی پیشنهاد می شود.

این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف انرژی قابل سوخت و ساز و پروتئین خام جیره بر عملکرد (طی 24-5 و 38-25 روزگی) و خصوصیات لاشه بلدرچین های ژاپنی صورت گرفت. آزمایش به روش فاکتوریل 5×3 در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در هر تیمار و 40 پرنده در هر تکرار انجام شد. 15 جیره حاوی 3 سطح انرژی قابل سوخت و ساز (2800 ،2900 و 3000 کیلوکالری بر کیلوگرم) و 5 سطح پروتئین خام (22، 23، 24، 25 و 26%) مورد بررسی قرار گرفت. در 41 روزگی، 120 پرنده جهت بررسی خصوصیات لاشه کشتار شدند. اثر متقابل انرژی و پروتئین و همچنین اثر پروتئین بر صفات اندازه گیری شده معنی دار نبود. طی 24-5 روزگی، افزایش وزن روزانه در بلدرچین های تغذیه شده با 3000 کیلوکالری بر کیلوگرم انرژی قابل سوخت و ساز ( 4.42گرم) نسبت به سطوح دیگر بالاتر بود (P<0.01) و ضریب تبدیل غذایی در مورد سطح 3000 کیلوکالری بر کیلوگرم انرژی قابل سوخت و ساز (2.90) نسبت به 2800 کیلوکالری بر کیلوگرم انرژی قابل سوخت و ساز (3.21) پایین تر بود (P<0.01). طی 38-25 روزگی، با افزایش انرژی قابل سوخت و ساز از 2800 به 3000 کیلوکالری بر کیلوگرم افزایش وزن روزانه افزایش (6.16 گرم) و ضریب تبدیل غذایی (3.52) کاهش یافت (P<0.05). سطح انرژی بر خوراک مصرفی و بازده های لاشه، سینه و ران تاثیر معنی دار نداشت. در نتیجه استفاده از جیره های حاوی 3000 کیلوکالری بر کیلوگرم انرژی قابل سوخت و ساز و 22% پروتئین خام جهت حصول عملکرد مناسب بلدرچین های ژاپنی توصیه می شود.

ژن هورمون رشد گاوی (bGH)، بخشی از خانواده ژن های پرولاکتین و لاکتوژن های جفتی است. تنوع موجود در اینترون های این ژن، پتانسیل ویژه ای برای استفاده به عنوان مارکرهای ژنتیکی از خود نشان داده و می تواند به بهبود ژنتیکی جمعیت ها کمک کند. به منظور بررسی فراوانی آللی MspI در اینترون سوم ژن هورمون رشد گاوهای بومی گیلان، به طور تصادفی 70 رأس گاو از این جمعیت تعیین و از آنها نمونه خون تهیه شد. با استفاده از روش تغییر یافته استخراج نمکی، DNA نمونه ها استخراج شد. سپس با استفاده از روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) قطعه 345 جفت بازی در این ناحیه تکثیر و محصول PCR با استفاده از آنزیم MspI هضم شد. سپس به منظور تعیین ژنوتیپ، نمونه های هضم شده به ژل اکریل آمید 8% منتقل شدند. این آنزیم دارای 2 مکان برش روی قطعه مورد نظر بوده و در اثر هضم با آنزیم MspI سه ژنوتیپ مشاهده شده و فراوانی آللی (+)0.4643MspI  محاسبه شد. آزمون کای مربع بیانگر وجود حالت تعادل در فراوانی محاسبه شده برای آلل MspI بود.