مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران
سال:1392 | دوره:15 | شماره:2 (مسلسل 68) |تعداد مقالات:15

مقدمه: سندرم متابولیک مجموعه ای از اختلالات متابولیک بوده که در زنان شایع تر است. یکی از راهکارهای کنترل این بیماری توجه به رژیم غذایی است که این رفتار متاثر از عوامل گوناگون درون فردی، بین فردی و اجتماعی می باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط حمایت اجتماعی درک شده از سوی همسر با دریافت درشت مغذی های موثر در سندرم متابولیک صورت گرفت.مواد و روش ها: در مطالعه مقطعی حاضر با ماهیت همبستگی، 329 بیمار مبتلا به سندرم متابولیک به روش سیستمیک حضور داشتند. برای گردآوری داده ها حمایت اجتماعی درک شده از پرسش نامه پژوهش گر ساخته روا و پایا استفاده شد. برای بررسی رفتار تغذیه ای پرسش نامه 24 ساعته یادآمد خوراک مورد استفاده قرار گرفت. در این بررسی علاوه بر نرم افزار تغذیه ای N4، از نرم افزارهای آماری SPSSوAMOS به منظور برازش مدل ساختاری به روش کمینه مربعات تعمیم یافته استفاده گردید.یافته ها: میانگین انرژی دریافتی 2512.37 کیلوکالری، پروتئین 70.95 گرم، کربوهیدرات 420 گرم و چربی 61.61 گرم در روز، و میانگین حمایت اجتماعی درک شده از سوی همسر 65.48 نمره بود. ضریب همبستگی حاکی از ارتباط معکوس معنی دار بین حمایت اجتماعی درک شده و درشت مغذی های دریافتی موثر در سندرم متابولیک بود. بیشترین ضریب اثر مستقیم حمایت اجتماعی درک شده بر چربی مشاهده گردید (b=-0.606).نتیجه گیری: میزان انرژی، کربوهیدرات، چربی و پروتئین دریافتی بیش از میزان RDA و میزان حمایت اجتماعی درک شده در حد متوسط بود. پژوهش حاضر نشان داد حمایت اجتماعی درک شده سازه مناسبی برای پیش بینی میزان پایبندی به رفتارهای خودمراقبتی تغذیه ای در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک است.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تمرین های هوازی و دوره های بی تمرینی بر شاخص های خطر متابولیک، عامل رشد عصبی مشتق شده از مغز BDNF و عملکرد حافظه در افراد میان سال بود.مواد و روش ها: 42 مرد میانسال غیرفعال داوطلب به طور تصادفی در چهار گروه سالم تمرین (HE)، سالم کنترل (HC)، سندروم متابولیک تمرین (ME) و سندروم متابولیک کنترل (MC) تقسیم شدند. گروه های ME وHE ، پس از انجام شش هفته تمرین هوازی با شدت متوسط، شش هفته بی تمرینی را تجربه کردند. در مراحل پیش آزمون، پایان تمرین و پس از بی تمرینی، آزمون های عملکرد حافظه کوتاه مدت، میان مدت و خون گیری انجام شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و کوواریانس چندمتغیره و نیز اندازه گیری مکرر تحلیل شدند.یافته ها: در گروه ME، به دنبال تمرین هوازی بیشتر شاخص های خطر متابولیک به طور معنی داری بهبود یافت، ولی پس از دوره بی تمرینی 6 هفته ای، اندازه دورکمر و قند خون ناشتا به سطح اولیه بازگشت (P<0.05). تمرین در گروه HE نیز سبب کاهش دور کمر و تری گلیسرید شد که این اثرات نیز در دوره بی تمرینی ماندگار نبودند (P<0.05). امتیاز z کل سندروم متابولیک پس از تمرین در هر دو گروه کاهش معنی دار یافت، ولی پس از بی تمرینی، این کاهش هنوز در گروه HE باقی بود (P<0.05). تمرین موجب افزایشBDNF پایه در گروه HE و کاهش آن در گروه ME شد که این اثرات نیز در دوره بی تمرینی محو شدند (P<0.05). عملکرد حافظه کوتاه مدت و میان مدت فقط در گروه HE در پاسخ به تمرین افزایش یافت (P<0.05).نتیجه گیری: این یافته ها اهمیت ارتقا و حفظ آمادگی بدنی برای پیشگیری از خطر سندروم متابولیک و زوال عقل در آینده را تایید می نمایند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر ارتباط آمادگی قلبی ـ عروقی و سطح فعالیت بدنی با چاقی و بررسی الگوی تغییر آن ها در پسران 16-12 سال بود.مواد و روش ها: مطالعه مقطعی حاضر روی 275 نوجوان پسر 16-12 ساله شهر بردسکن انجام گرفت که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. وضعیت لاغری، اضافه وزن و چاقی بر اساس نمایه توده بدن برای سن و جنس در مقایسه با صدک های استاندارد مرکز کنترل بیماری های آمریکا (CDC 2000) ارزیابی گردید. فعالیت بدنی با استفاده از پرسش نامه فعالیت بدنی نوجوانان (PAQ-C) بررسی شد. آمادگی قلبی ـ عروقی (VO2max) با استفاده از آزمون 20 متر شاتل ران اندازه گیری گردید.یافته ها: شیوع لاغری، اضافه وزن و چاقی در بین آزمودنی ها به ترتیب 3.6، 10.5 و 4.7% بود. بین سطح فعالیت بدنی و آمادگی قلبی ـ عروقی ارتباط مستقیم معنی داری وجود دارد (P<0.05). میزان آمادگی قلبی ـ عروقی و سطح فعالیت بدنی با افزایش سن کاهش معنی داری یافت. آمادگی قلبی ـ عروقی در گروه اضافه وزن ـ چاق نسبت به گروه لاغر و با وزن طبیعی به طور معنی داری کمتر بود. بین سطح فعالیت بدنی در گروه های لاغر، طبیعی، اضافه وزن و چاق تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بین سطح فعالیت بدنی و آمادگی قلبی ـ عروقی با BMI ارتباط معکوس معنی داری مشاهده گردید.نتیجه گیری: با توجه به کاهش آمادگی قلبی ـ عروقی و سطح فعالیت بدنی در پسران دچار اضافه وزن و چاق، توصیه می شود برنامه هایی در راستای افزایش سطح فعالیت بدنی (تمرین های استقامتی) کنترل رژیم غذایی، کنترل وزن و جلوگیری از افزایش شیوع اضافه وزن و چاقی طراحی گردد.

مقدمه: ابستاتین هورمون پپتیدی معدی ـ روده ای می باشد و سوخت و ساز قند و چربی، وزن بدن و هم ایستایی انرژی را تحت تاثیر قرار می دهد. داده ها در مورد ارتباط پپتیدهای معده با بیماری های تیروئیدی بسیار اندک می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط غلظت سرمی ابستاتین با عملکرد تیروئید در افراد کم کار و پرکار تحت بالینی تیروئید انجام گرفت.مواد و روش ها: پژوهش حاضر روی 35 نفر با کم کاری تیروئید، 35 نفر با پرکاری تیروئید و 35 نفر یوتیروئید (شاهد)، مراجعه کننده به پژوهشکده علوم غدد درون ریز و سوخت و ساز دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام گرفت. سطح سرمی ابستاتین، FT3، FT4، TSH، انسولین، گلوکز و هم چنین BMI در تمام آزمودنی ها ارزیابی گردید. ابستاتین سرمی با روش الایزا،FT3   FT4 وبه روش الکتروکمی لومینسانس ایمونواسی و TSH با روش ایمونورادیومتری اسی اندازه گیری شدند. داده ها با استفاده از آزمون تی، آنالیز واریانس یک طرفه و همبستگی پیرسون به کمک نرم افزارSPSS نسخه 16 تحلیل شدند.یافته ها: غلظت ابستاتین سرم در هر دو گروه کم کار و پرکار تیروئیدی (به ترتیب؛ 0.01±0.04 و 0.02±0.05 نانوگرم بر میلی لیتر) در مقایسه با گروه شاهد (0.01± 0.09نانوگرم بر میلی لیتر)، کاهش معنی داری را نشان داد (P<0.001). همبستگی معنی داری میان غلظت سرمی ابستاتین با TSH،FT4 و FT3  مشاهده نگردید.نتیجه گیری: یافته های بررسی حاضر به طور معنی دار ارتباط غلظت سرمی ابستاتین با عملکرد تیروئید را نشان می دهد.

مقدمه: برخی پژوهش ها رابطه بین رژیم غذایی و نزدیک بینی را نشان دادند. در بررسی حاضر دریافت تغذیه ای و شاخص تن سنجی در گروهی از کودکان که نزدیک بین هستند با گروهی که نزدیک بین نیستند، مقایسه گردید.مواد و روش ها: داده های تغذیه ای 169 کودک نزدیک بین 7 تا 9 ساله با 180 کودک سالم که نزدیک بینی ندارند مقایسه شد. داده های دریافت غذایی با استفاده از یک پرسش نامه بسامد خوراک 67 شاخصی نیمه کمی جمع آوری گردید. از آزمون تی برای آنالیز داده ها استفاده شد.یافته ها: میانگین وزن، قد و میانگین نمایه توده بدن کودکان به ترتیب 8.1±31.6 کیلوگرم، 7.5±132.3 سانتی متر و 3.2±17.8 کیلوگرم بر متر مربع بود. 54 نفر (54.5%) از کودکان مورد و 45% از کودکان شاهد چاق بودند. کودکان نزدیک بین به طور کلی بسیاری از ترکیبات غذایی را بیشتر از کودکانی که نزدیک بینی نداشتند مصرف می کردند. اختلاف معنی داری برای دریافت انرژی، پروتئین، چربی و کربوهیدرات بود (P<0.05). کودکان نزدیک بین قند ساده، میوه ها، برنج پخته، ماکارونی پخته، تخم مرغ، خشکبار و میان وعده ها در روز بیشتر از گروه شاهد دریافت کردند (P<0.05).نتیجه گیری: افراد نزدیک بین در مقایسه با گروه کنترل چاق تر بودند و غذاهایی با کربوهیدرات بالا مانند ماکارونی، شکر و خشکبار بیشتر مصرف می کردند.

مقدمه: گلوتامین نقشی کلیدی در محافظت از سلول به دنبال استرس بر عهده دارد که این امر همراه با افزایش HSP72 می باشد. به نظر می رسد این امر به سوخت و ساز گلوتامین و ارتباط آن با مقادیر کورتیزول و روند گلوکونئوژنز وابسته باشد.مواد و روش ها: به منظور بررسی اثر مصرف مکمل گلوتامین بر تغییرات HSP72، کورتیزول و گلوکز پلاسما، 28 فوتبالیست باشگاهی به چهار گروه برابر: کنترل، مکمل، مکمل ـ فعالیت ورزشی و فعالیت ورزشی تقسیم شدند. مکمل و دارونما به مقدار 0.5 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن و حجم 5 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در یک ساعت قبل از اجرای پروتکل فعالیت تناوبی مصرف شد. پروتکل فعالیت ورزشی شامل 3 مرحله دویدن 20 دقیقه ای با شدت 80% بیشینه ضربان قلب و استراحت های 5 دقیقه ای پیاده روی بود. نمونه های خونی پایه، پیش آزمون، پس آزمون و 90 دقیقه پس از آزمون اخذ و مقادیر کورتیزول، گلوکز و HSP72 به ترتیب با استفاده از روش رادیوایمنواسی، آنزیمی و الایزا سنجیده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس در اندازه گیری مکرر چند متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح P≤0.05 تحلیل شد.یافته ها: مقادیر کورتیزول و گلوکز پلاسما در هیچ یک از گروه ها تغییر معنی داری از خود نشان نداد. مقادیر HSP72 در گروه های مکمل و مکمل ـ فعالیت ورزشی افزایش یافت.نتیجه گیری: به نظر می رسد گلوتامین مستقل از نقشی که در ارتباط با کورتیزول و گلوکواستاتیک دارد، ممکن است محرک پاسخ HSP72 نیز باشد، هم چنین ترکیب مکمل ـ فعالیت ورزشی پاسخ بزرگ تری از HSP72 را منجر می شود، بنابراین به ورزشکارانی که قصد شرکت در مسابقات و یا فعالیت های شدید را دارند، مصرف مکمل گلوتامین توصیه می شود.

مقدمه: استفاده زیاد از چربی در جیره غذایی سبب بروز مقاومت انسولینی می گردد. بنابراین، پژوهش حاضر به منظور ارایه مدل تجربی مناسبی از دیابت نوع دو و مقایسه توانایی روغن های زیتون و دنبه در القای مقاومت انسولینی انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش در سه مرحله، هر بار با 15 سر موش صحرایی نژاد اسپراگ دالی انجام گردید. گروه های کنترل، روغن زیتون و روغن دنبه، به مدت سه هفته به ترتیب توسط جیره معمول موش صحرایی، جیره غنی شده با 31% روغن زیتون یا روغن دنبه، تغذیه (مرحله اول)، و سپس با تجویز داخل صفاقی 35 میلی گرم بر کیلوگرم استرپتوزوتوسین (مراحل 2 و 3) دیابتی شدند.یافته ها: آزمون تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) در مرحله اول بیانگر عدم تحمل گلوکز در هر دو گروه در مقایسه با گروه کنترل بود (P<0.05)، و در مرحله دوم مقدار افزایش سطح گلوکز خون در گروه روغن زیتون بیشتر بود. هر دو روغن به ویژه روغن زیتون مقادیر کلسترول تام و کلسترول ـ LDL را افزایش دادند. سطح انسولین در گروه روغن دنبه، به ویژه پس از دیابتی شدن بیشتر از سایر گروه ها بود. بر اساس یافته های آزمون تحمل انسولین و یافته های HOMA-IR حساسیت به انسولین در هر دو گروه، به ویژه در گروه روغن دنبه کاهش یافت.نتیجه گیری: هر دو روغن دارای اثرات قابل توجهی بر سوخت و ساز بودند، ولی روغن زیتون بیشتر سبب اختلالات لیپید خون و روغن دنبه بیشتر سبب مقاومت نسبت به انسولین گردید. به نظر می رسد روغن دنبه مدل مناسب تری برای مطالعه اختلالات کربوهیدراتی دیابت نوع 2 و روغن زیتون مدل مناسب تری در ایجاد اختلالات لیپیدی و به احتمال زیاد سندرم متابولیک باشد.

مقدمه: بیماری قلبی ـ عروقی مهم ترین علت مرگ و میر در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 می باشد. اگرچه فعالیت بدنی با کاهش مرگ و میر ناشی از عوارض بیماری های قلبی ـ عروقی در مبتلایان به دیابت نوع 1 همراه است، داده های اندکی پیرامون تاثیر فعالیت بدنی، به ویژه تمرین مقاومتی، بر سطح پروفایل لیپیدی و آپولیپوپروتئین (apoA-I) A-I در این بیماران وجود دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر 4 هفته تمرین مقاومتی بر سطح پروفایل لیپیدی و apoA-I سرم موش های صحرایی دیابتی نوع 1 بود.مواد و روش ها: 32 سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار با میانگین وزن 20±290 گرم به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند: کنترل سالم (C)، کنترل دیابتی (DC)، تمرین دیابتی با بار معادل 50% وزن بدن (DT1) و تمرین دیابتی با بار معادل 100% وزن بدن (DT2). تمرین مقاومتی شامل بالا رفتن از نردبان با وزنه های متصل به دم حیوانات بود. پس از 4 هفته تمرین مقاومتی غلظت گلوکز،apoA-I  و پروفایل لیپید سرم اندازه گیری شد.یافته ها: در پایان پژوهش تفاوت معنی داری در غلظت گلوکز و پروفایل لیپیدی سرم بین گروه های دیابتی مشاهده نشد. سطح سرمی apoA-I در گروه DT2 در مقایسه با گروه های C و DC افزایش معنی دار داشت (به ترتیب (P<0.001) و (P=0.023).نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهد تمرین مقاومتی موجب افزایش غلظت apoA-I بدون تغییر معنی دار در پروفایل لیپیدی سرم موش های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزتوسین می شود و تغییرات apoA-I متاثر از شدت تمرین است.

مقدمه: کنترل دقیق قند خون و اصلاح اختلالات متابولیکی ناشی از افزایش قند خون از مهم ترین راه های جلوگیری ورود به مرحله پایانی نارسایی کلیوی در بیماران دیابتی است. در پژوهش حاضر اثر تجویز عصاره آبی ـ الکلی گیاه چرخه بر سطح آلبومین و بیلی روبین خون و ادرار در موش های صحرایی با افزایش قند خون مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: 24 موش صحرایی نر نژاد ویستار به چهار گروه کنترل، هیپرگلیسمی (STZ)، هیپرگلیسمی + انسولین (STZ+Ins) و هیپرگلیسمی+عصاره (STZ+Ext) تقسیم شدند. پس از تایید القای هیپرگلیسمی، تجویز انسولین (5 واحد بر کیلوگرم در روز) و عصاره (150 میلی گرم بر کیلوگرم در روز) آغاز، و از حیوانات در پایان هفته های دوم و چهارم نمونه خون و ادرار گرفته، و سطح آلبومین و بیلی روبین در آن ها تعیین شد.یافته ها: در مقایسه با گروه کنترل، اگر چه در هفته دوم سطح بیلی روبین سرم در گروه های STZ و STZ+Ext به طور چشمگیری (P<0.01) افزایش یافت، ولی در هفته چهارم تنها در گروه STZ کماکان به طور معنی داری بالا بود. علاوه بر این، میزان آلبومین ادرار در پایان هفته چهارم در گروه هایSTZ   STZ+Ins وبه طور معنی داری بالا بود، ولی در سطح آلبومین ادرار گروه STZ+Ext تفاوت معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: چنین به نظر می رسد که تجویز عصاره گیاه چرخه توانسته علاوه بر اصلاح نسبی اختلالات متابولیکی ناشی از هیپرگلیسمی، با جبران نقایص عملکردی کلیه، از دفع آلبومین ادرار جلوگیری نماید.

مقدمه: پژوهش های پیشین نشان داده اند داروی آتورواستاتین سبب مهار استرس اکسیداتیو ناشی از دیابت در بسیاری از بافت های بدن می شود. بر این اساس پژوهش حاضر در نظر داشت تا اثرات درمانی داروی آتورواستاتین بر پاسخ استرس اکسیداتیو بافت پانکراس در موش صحرایی دیابتی را مورد بررسی قرار دهد.مواد و روش ها: به منظور انجام پژوهش، موش های صحرایی به صورت تصادفی در چهار گروه طبیعی، طبیعی درمان شده، دیابتی و دیابتی درمان شده تقسیم شدند (هر گروه تعداد =5). به منظور القا دیابت از تزریق داخل وریدی استرپتوزوتوسین (40 میلی گرم/کیلوگرم) استفاده گردید. بعد از گذشت 30 روز از درمان حیوانات زیر بیهوشی عمیق کشته و پانکراس جدا شد. پس از هموژنیزه کردن بافت ها، فعالیت آنزیم های سوپراکساید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز(CAT) ، غلظت گلوتاتیون (GSH) و مالون دی آلدئید (MDA) بافت پانکراس تعیین گردید.یافته ها: در گروه کنترل دیابتی علاوه بر افزایش گلوکز خون (78%) فعالیت آنزیم های SOD و CAT در مقایسه با گروه طبیعی به طور معنی داری افزایش داشت. هم چنین، القا دیابت سبب کاهش سطح گلوتاتیون به میزان 40% شده و میزان MDA را 53% افزایش داد. درمان با آتورواستاتین توانست از افزایش معنی دار فعالیت SOD جلوگیری نماید و میزان گلوتاتیون را به حد طبیعی برساند.نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر افزایش قند خون ناشی از القا دیابت سبب افزایش رادیکال های آزاد و بروز استرس اکسیداتیو در بافت پانکراس موش صحرایی می شود. هم چنین، درمان با آتورواستاتین با مهار تولید این رادیکال ها از استرس اکسیداتیو این بافت در زمان دیابت جلوگیری می نماید.

مقدمه: در پژوهش های پیشین اثر و اهمیت ارکسین و استرادیول بر افزایش اشتها بررسی گردیده است. در بررسی حاضر اثر ارکسین بر ترشح استرادیول توسط نورون های هسته ونترومدیال (مرکز سیری) و ناحیه لترال (مرکز گرسنگی) هیپوتالاموس بررسی شد.مواد و روش ها: 40 سر موش صحرایی نر بالغ به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. یک گروه کنترل شامل 10 عدد موش و یک گروه آزمایش شامل 30 عدد موش، که در تمام آن ها کانولا گذاری در هسته ونترومدیال و ناحیه لترال هیپوتالاموس با تکنیک استریوتکسیک صورت گرفت. بعد از دو روز دوره ریکاوری تزریق 1، 2 و 4 میکروگرم ارکسین در ناحیه هسته لترال هیپوتالاموس و ونترومدیال هیپوتالاموس صورت گرفت. دو ساعت بعد از تزریق، جداسازی بافت مغزی هسته لترال و ونترومدیال صورت گرفت. بعد از جداسازی بافت هسته لترال و ونترومدیال هیپوتالاموس غلظت آروماتاز با استفاده از RT-PCR و استرادیول با روش رادیوایمینواسی مورد سنجش قرار گرفت.یافته ها: آزمایش تعیین وجود ژن آنزیم آروماتاز نشان داد تزریق دوزهای 1، 2 و 4 میکروگرم ارکسین در بافت های هسته لترال تالاموس و ونترومدیال هیپوتالاموس موجب سنتز آنزیم آروماتاز شده است. اندازه گیری هورمون 17 بتا استرادیول در بافت های هسته ونترومدیال و هسته لترال هیپوتالاموس نشان داد تزریق 1، 2 و 4 میکروگرم ارکسین سبب افزایش معنی دار (P≤0.05) هورمون 17 بتا استرادیول شد. این افزایش، در دوزهای 2 و 4 میکروگرم ارکسین بیش از 4 میکروگرم مشاهده گردید.نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد نورون های ترشح کننده استرادیول در ناحیه ونترومدیال هیپوتالامیک و ناحیه لترال هیپوتالامیک وجود دارد.

مقدمه: ملاتونین 1، هورمونی است که توسط پینه آل، شبکیه، دستگاه گوارش و چند اندام دیگر تولید، و توسط پینه آل ترشح می گردد، و می توان گفت به طور تقریبی در بیشتر موجودات زنده وجود دارد. تولید این هورمون تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند سن، نور، عوامل محیطی و فیزیولوژی قرار دارد. با توجه به اثرات گسترده آن، ضروری به نظر رسید تا به طور گسترده تری این هورمون مورد بررسی قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر، آشنایی با تولید، سوخت و ساز و اثرات بالینی این هورمون در انسان و نیز نقش آن در بیماری های مختلف مانند چاقی، برخی سرطان ها و بیماری های مربوط به عملکرد مغز و ... بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر، نتیجه بررسی یافته های حدود 60 مقاله گردآوری شده بود که از این تعداد، 34 مقاله به طور مستقیم مورد استفاده قرار گرفتند.یافته ها: بر اساس مقاله های بررسی شده، عوامل محیطی بسیاری در تنظیم و تولید هورمون ملاتونین نقش دارند. این هورمون به عنوان یک عامل محافظتی در برابر بیماری های مزمن و تحلیل برنده، بیماری های گوارشی و اختلالات متابولیکی و رفتاری عمل می نماید و در برخی موارد مصرف آن سبب بهبود برخی شرایط بیماری زایی می گردد.نتیجه گیری: با توجه به اثرات مثبت ملاتونین و نیز با توجه به این که تاکنون عوارض جانبی شدیدی ناشی از مصرف هورمون گزارش نشده، می توان گفت در صورتی که به هر دلیلی تولید و ترشح ملاتونین در بدن افراد متوقف شود ـ که این اختلال سبب افزایش استعداد ابتلا به بیماری می گردد ـ مصرف دوز مناسبی از ملاتونین با تجویز پزشک معالج می تواند مفید باشد.