علوم تکثیر و آبزی پروری
سال:1392 | دوره:1 | شماره:پیش شماره 2 |تعداد مقالات:8

این مطالعه به منظور مقایسه میزان استرس زایی سه داروی بیهوشی عصاره گل میخک، لیدوکائین و سدیم بیکربنات در مولدین نر ماهی سفید دریای مازندران(Rutilus frissi kutum) انجام شد. تعداد 12 عدد مولد نر ماهی سفید با دوزهای 400 میلی گرم در لیتر از عصاره گل میخک، 300 میلی گرم در لیتر لیدوکائین و 39 میلی گرم در لیتر سدیم بیکربنات بیهوش شدند. پارامترهای خونی شامل تعداد گلبول قرمز (R.B.C)، گلبول سفید (W.B.C)، هموگلوبین (Hb)، هماتوکریت(Hct)  و میزان هورمون کورتیزول در خون گروه شاهد که هیچ بیهوش کننده ای را دریافت نکردند و 3 تیمار دیگر از هریک از مولدین در زمان های 10 دقیقه و 24 ساعت پس از بیهوشی مورد سنجش قرار گرفت. تفاوت تعداد گلبول سفید فقط در مورد داروی بیهوشی سدیم بیکربنات معنی دار بود (p<0.05). میزان هموگلوبین و هماتوکریت با داروی بیهوشی عصاره گل میخک و میزان هورمون کورتیزول در مورد داروی بیهوشی لیدوکائین افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد نشان داد. تعداد گلبول قرمز نسبت به گروه شاهد در 24 ساعت پس از بیهوشی با 2 داروی بیهوشی عصاره گل میخک و سدیم بیکربنات تفاوت معنی داری را نشان نداد. تعداد گلبول سفید و میزان هموگلوبین خون تنها در مورد سدیم بیکربنات دارای تفاوت معنی دار بود، اما میزان هماتوکریت در 24 ساعت پس از بیهوشی نسبت به نمونه شاهد در سدیم بیکربنات و عصاره میخک افزایش معنی داری داشت. همچنین میزان هورمون کورتیزول در هر 3 داروی بیهوشی دارای تفاوت معنی داری نبوده است در نتیجه گیری کلی داروی بیهوشی عصاره میخک و لیدوکائین در مولدین نر کمترین اثر استرس زایی را نسبت به سایر داروهای بیهوشی داشت.

پروبیوتیکها میکروارگانیزم های زنده ای هستند که از طریق بهبود تعادل میکروبی روده تاثیرات مفیدی بر سلامتی میزبان دارند. تحقیقات صورت گرفته بر روی انواع ماهیان، سخت پوستان، نرمتنان و حتی پلانکتون ها حاکی از نقش مثبت سویه های پروبیوتیکی در آنها می باشد. روش دیگر جهت تعدیل باکتریهای مفید دستگاه گوارش، استفاده از ترکیبات پری بیوتیکی است. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر ترکیبات پروبیوتیکی، پری بیوتیکی پری مالاک و فرمکتو در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) بوده است. بدین منظور آزمایشات در 21 حوضچه سیمانی به ابعاد 3×0.5×0.7 متر در 7 تیمار آزمایشی با 3 تکرار انجام گرفت. تعداد 2100 عدد بچه ماهی 0.12±2 گرمی تولید شده در مزرعه از تخم چشم زده یک مرکز تکثیر داخلی انتخاب و به تعداد 100 عدد در هر حوضچه رهاسازی شدند. غذادهی با توجه به دمای آب و وزن ماهیها در طول دوره به نسبت 3 تا 5 درصد وزن بدن روزانه در سه نوبت صورت می گرفت. در مطالعه حاضر بکارگیری ترکیبات پری بیوتیکی و پروبیوتیکی به صورت معنی داری باعث بهبود شاخص های رشد و بازماندگی ماهیها گردید. بیشترین افزایش وزن و بیشترین درصد بازماندگی در تیمارهای 3 و 4 که ترکیبی از 0.2 و 0.4 گرم در کیلوگرم پری بیوتیک و غذا بودند دیده شد (p<0.05). حداکثر درصد افزایش وزن و بیشترین بازده پروتئین نیز در تیمار 3 حاوی 0.2 گرم در کیلوگرم پری بیوتیک، بدست آمد. بهترین ضریب تبدیل غذایی (FCR) درتیمار 4 حاوی 0.4 گرم در کیلوگرم پری بیوتیک، مشاهده شد. طبق نتایج بهترین جیره، جیره مکمل شده با 0.2 درصد پری بیوتیک فرمکتو در تیمار 3 بود.

این تحقیق به منظور بررسی اثر استرس تراکم در 4 سطح (6، 9 (شاهد)، 12 و 15 ماهی در هر آکواریوم 76 لیتری) روی شاخص های رشد (افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، فاکتور وضعیت)، ضریب تبدیل غذایی و نرخ بازماندگی ماهی قرمز (Carassus auratus) در طی یک دوره 5 ماهه صورت گرفت. خصوصیات زیست سنجی ماهیان شامل طول کل (سانتی متر)، وزن (گرم)، نرخ رشد (گرم)، نرخ رشد ویژه (گرم/ روز) و ضریب تبدیل غذایی هر دو هفته تعیین شدند. ماهی قرمز با متوسط وزن 0.27±3.50 گرم به ترتیب در چهار تیمار 6، 9، 12 و 15 ماهی در هر آکواریوم با اعمال 3 تکرار برای هر تیمار تقسیم بندی شدند و بعد از پایان دوره آزمایش متوسط وزن ماهیان در هر تیمار به ترتیب 2.61±14.79، 0.32±15.98، 1.47±15.33 و 0.30± 14.2گرم ثبت گردید. با افزایش تراکم ماهی قرمز، شاخص های رشد شامل: وزن ثانویه، افزایش وزن، نرخ رشد ویژه و ضریب تبدیل غذایی، اختلاف معنی داری نشان داد (p<0.05)، اما فاکتور وضعیت اختلاف معنی داری نشان نداد (p>0.05). بین نرخ بازماندگی در تراکم های مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نشد (p>0.05). طبق نتایج این تحقیق، تراکم به طور معنی داری روی شاخص های رشد اثر گذاشت اما روی بازماندگی تاثیر معنی داری نداشت.

سموم دیازینون و دلتامترین از مهمترین سموم ارگانوفسفره مورد استفاده در فعالیت های کشاورزی و خانگی برای کنترل حشرات مضر می باشند. این پژوهش در مرکز تکثیر و پرورش ماهیان تزئینی واقع در روستای توشن گرگان (استان گلستان) انجام شد. 96 LC50 ساعته، غلظت بدون مرگ و میر (NOEC) و غلظت با حداقل مرگ و میر (LOEC) ماهی آنجل (Pterophyllum scalare) تحت تاثیر سمیت حاد دیازینون و دلتامترین تعیین شد. بدین منظور ماهیان بالغ آنجل (با محدوده طول و وزن 15- 13 سانتی متر و 9.5-9 گرم) در تیمارهای 21 تایی (3 تکرار 7 تایی) تحت غلظت های مختلف سم به مدت 96 ساعت قرار گرفتند و مرگ و میر آنها ثبت شد. در طی انجام آزمایش غذادهی به ماهیان قطع و آب محیط آکواریوم ها تجدید نشده و کیفیت آب ثابت باقی می ماند. همچنین عواملی مانند pH، دما، سختی و اکسیژن محلول در آب مورد سنجش قرار گرفتند. تست های سمیت نیز با استفاده از آنالیز آماری Probit در نرم افزار SPSS انجام گرفتند. در پایان 96 ساعت، ماهیان در غلظت های 40 و 80 میلی گرم در لیتر دیازینون و 0.40 میلیگرم در لیتر دلتامترین 100% تلفات را نشان دادند. 96 LC50 ساعته سم دلتامترین معادل 0.02±0.17 میلی گرم در لیتر و 96 LC50 ساعته سم دیازینون معادل 0.196±19.0 میلی گرم در لیتر تشخیص داده شد.

در این تحقیق تاثیر مکمل غذایی اینولین بر عملکرد رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه، تراکم لاکتوباسیل های روده و مقاومت به استرس های محیطی در ماهی قرمز حوض (carassius auratus gibelio) مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش با استفاده از طرح کاملا تصادفی شامل سطوح صفر (شاهد)، 0.5، 1 و 1.5 گرم اینولین در هر کیلوگرم جیره تجاری بیومار (38.8% پروتئین و 15% چربی) در قالب چهار تیمار با سه تکرار طراحی شد. آزمایش در آکواریوم های 60 لیتری انجام گرفت. تعداد 240 عدد بچه ماهی با وزن متوسط 0.05±5.24 گرم با تراکم 20 عدد در مخازن توزیع و بمدت 60 روز به میزان 5 درصد وزن بدن تغذیه شدند. با توجه به نتایج بدست آمده بهترین عملکرد رشد و کارایی تغذیه در تیمار 1.5 گرم اینولین در هر کیلوگرم جیره مشاهده شد (p<0.05). اما تفاوت معنی داری در نرخ بازماندگی بین تیمارها مشاهده نگردید ((p>0.05. بیشترین میزان پروتئین (p>0.05) و کمترین میزان چربی لاشه (p<0.05) در تیمار 1.5 گرم اینولین در هر کیلوگرم جیره بود. ماهیان تغذیه شده با سطوح مختلف اینولین مقاومت بیشتری در برابر استرسهای محیطی نسبت به تیمار شاهد داشتند و در تست قلیایی و افزایش دما اختلاف معنی داری مشاهده گردید (p<0.05). در مجموع نتایج این مطالعه نشان میدهد افزودن اینولین به جیره ماهی قرمز حوض به ویژه در سطح 1.5 گرم در هر کیلوگرم جیره در بهبود رشد، کارایی تغذیه، بازماندگی و مقاومت در برابر استرس می تواند موثر واقع شود.

امروزه استفاده از مواد بیهوشی در آبزی پروری امری بدیهی می نماید. در این راستا اثرات بیهوش کنندگی عصاره آبی، اتانولی، متانولی و اسانس گیاه لرگ در بچه ماهیان کپور معمولی(Cyprinus carpio)  به وزن 10±90 گرم برای اولین بار بررسی گردید. کل زمان تاثیر محاسبه شده 600 ثانیه و تعداد ماهی در هر آزمایش 5 قطعه بود. نتایج نشان داد عصاره متانولی گیاه لرگ در غلظت های 100 و 200ppm به صورت قابل توجه و متفاوتی در بیهوشی ماهی تاثیر داشت، در صورتی که ماهی ها تحت تاثیر عصاره آبی حتی در غلظت 500ppm هیچگونه علائمی از مراحل مختلف بیهوشی را نشان نداد و تحت تاثیر غلظت 100 و 200ppm عصاره اتانولی فقط سطح (1) و (2) از مراحل بیهوشی را نشان داد و در غلظت 1000 و 2000ppm برای اسانس در ماهیان تاثیر داشت. در این تحقیق عصاره متانولی گیاه لرگ به عنوان یک بیهوش کننده مناسب برای نمونه برداری خارجی و بافت برداری از باله ها و آبشش ماهی کپور معمولی معرفی می شود.

کپورماهیان بزرگترین خانواده ماهیان آب شیرین هستند و در ناحیه مصبی و آب های لب شور نیز دیده می شوند. ماهی کپور معمولی در دریای خزر رشد و نمو کرده و به طور طبیعی به دریای سیاه و آرال مهاجرت نموده است. جمعیتهای ماهی کپور در بخش های جنوب شرقی، جنوب غربی و غرب دریای خزر متفاوت است. در این مطالعه به بررسی توزیع و فراوانی هاپلوتیپهای حاصل از هضم آنزیمی محصو ل PCR در ژن سیتوکروم اکسیداز کپور معمولی در سه ناحیه از سواحل جنوبی دریای خزر (استان گلستان، مازندران، گیلان) در سال 1390 پرداخته شده است. نمونه برداری در فصل صید در نوار ساحلی دریای خزر به تعداد 10 عدد کپور از هر استان انتخاب واز قسمت باله دمی به اندازه سه سانتیمتر نمونه برداری شد. نمونه ها را وارد میکرو تیوب که محتوی الکل 96 درصد می باشد نموده و نمونه ها را جهت انجام کارهای ژنتیکی به آزمایشگاه ژنتیک پژوهشکده اکولوژی دریای خزر انتقال داده شد. در مجموع از 21 هاپلوتیپ، استان گلستان و مازندران با 8 هاپلوتیپ (38.095 درصد) از هر استان از بیشترین مقدار و استان گیلان با 5 هاپلوتیپ ( 23.809درصد) از کمترین مقدار هاپلوتیپ برخوردار بودند. این نتایج نشان داد که بین نمونه های کپور دریایی استان گلستان و مازندران از نظر فراوانی هاپلوتیپها هیچ گونه اختلاف معنی داری مشاهده نشد(p>0.05)  ولی با نمونه های استان گیلان از اختلاف معنی داری بر خوردار برخورداربود (p<0.05).

آب، محیط زیست ماهیان بوده و کیفیت آن از اهمیت خاصی برخوردار است و تعیین کننده شادابی، سلامت و موفقیت در تکثیر و پرورش آنها خواهد بود. امروزه با توجه به محدودیت های منابع آبی اهداف متولیان آبزی پروری، افزایش تراکم ماهی و کمتر نمودن میزان تعویض آب است. بدین منظور اثرات آکواپونیک گیاه نی  (Pheragmites australis)بر میزان سختی، قلیاییت، pH در پساب مزرعه پرورش قزل آلای رنگین کمان طی مدت 2 ماه، مورد برسی قرار گرفت. سه تیمار نی، شن، نی و شن در کانال های بتنی در سه تکرار در نظر گرفته شدند. برای این منظور 9 عدد استخر بتنی به ابعاد 200L×50w×30h سانتی متر ساخته شد و لوله کشی ها و تجهیزات لازم اعمال گردید. (اگرچه گیاه نی توانسته بود به کاهش سختی و قلیاییت استخرها کمک کند) ولی اختلاف معنی داری بین تیمارها و کنترل وجود نداشت (p<0.05). مقدار pH موجود در آب خروجی با اختلاف معنی داری نسبت به استخرهای کنترل، کاهش یافت (p<0.05). این مقدار در تیمار گیاه نی به همراه شن کمترین مقدار را دارا بود که این امر بر کارآیی بالاتر گیاه نی به همراه شن دلالت دارد.