مدیریت ارتقای سلامت
سال:1402 | دوره:12 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

مقدمه: مدرسه همواره کانون تحولات فرهنگی و اجتماعی جامعه بوده و تاثیرات مهمی در پویایی علمی جامعه دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر اجرای طرح مدرسه پویا انجام شد. روش کار: پژوهش کیفی حاضر به روش نظریه داده بنیاد انجام شد. جمع آوری داده ها با مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شد و روش نمونه گیری هدفمند به روش گلوله برفی بود. داده ها با مصاحبه از 17 تن از خبرگان آشنا به مباحث طرح مدرسه پویا، جمع آوری شد. تحلیل داده ها در نرم افزار ان ویوو نسخه 10 انجام شد. یافته ها: در مجموع 6 کد انتخابی تحت عنوان (شرایط علی، زمینه، پدیده، شرایط مداخله گر، راهبردها، پیامدها)، 11 کد محوری و 46 کد باز جهت توسعه پدیده اصلی ایجاد شد. بعلاوه، پایایی مصاحبه ها به روش مطالعه توافق درون موضوعی 79/0 بدست آمد. نتیجه گیری: 6 کد انتخابی شامل شرایط علی (زیرساخت ها)، زمینه (آموزش و بودجه)، پدیده (فرهنگ سازی، ارزیابی)، شرایط مداخله گر (خلاقیت و نوآوری)، راهبردها (همکاری بین بخشی، برنامه ریزی) و پیامدها (افزایش شادابی، کاهش خشونت، ارتقای سطح سلامت) می باشد. لذا، پیشنهاد می شود در مدارس سراسر کشور از طرح مدرسه پویا استفاده گردد.

مقدمه: افسردگی یکی از مهم ترین نگرانی های بهداشت عمومی در میان افراد مسن است. لذا شناسایی عوامل موثر در ایجاد افسردگی امری بسیار مهم و ضروری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین همبستگی پاسخ نشخواری و افسردگی با میانجیگری سبک زندگی در سالمندان صورت گرفت. روش کار: مطالعه به صورت توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری مورد پژوهش را سالمندان در طیف سنی 60 تا 75 سال، مقیم و غیرمقیم خانه سالمندان شهر بجنورد، در سال 1398 تشکیل دادند. 400 تن با استفاده از فرمول Krejcie & Morgan به صورت نمونه گیری غیرتصادفی و در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با پرسشنامه جمعیت شناختی، "سیاهه افسردگی بک"(Beck Depression Inventory)، "مقیاس پاسخ نشخواری" (Rumination Response Scale) و "نیمرخ سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت 2" Health-Promoting Lifestyle Profile II)) اجرا شد. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابزارها اندازه گیری شد. تحلیل داده ها با استفاده نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه 25 و آموس 24 تحلیل شد. یافته ها: میان پاسخ نشخواری با مولفه های سبک زندگی سالمندان همبستگی منفی و با افسردگی همبستگی مثبت وجود دارد (01/0≥, P). مولفه های سبک زندگی سالمندان با افسردگی همبستگی منفی دارند (01/0≥, P). همچنین پاسخ نشخواری با افسردگی به طور غیرمستقیم به واسطه تمامی مولفه های سبک زندگی معنادار می باشد (05/0≥, P). نتیجه گیری: سالمندان با نمره پاسخ نشخواری بالا، علایم افسردگی بیشتری را گزارش می کنند. همچنین پاسخ نشخواری به طور غیرمستقیم و از طریق مولفه های سبک زندگی، افسردگی سالمندان را میانجیگری می کند و باعث افزایش افسردگی می شود. پیشنهاد می شود برنامه های آموزشی در جهت ارتقای سبک زندگی سالم در سالمندان و کاهش پاسخ نشخواری و نیز برنامه ریزی های کلان در سطح جامعه جهت کاهش افسردگی انجام شود.

مقدمه: لزوم طراحی و استقرار نظام یکپارچه مدیریت دانش از مسایل راهبردی سازمان تامین اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی عوامل درون سازمانی موثر بر مدیریت دانش ضمنی در سازمان تامین اجتماعی با رویکرد نظریه داده بنیاد انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر از نوع کیفی است که با روش نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران در سطوح عالی، میانی و عملیاتی معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی و اداره های زیر مجموعه این معاونت در ستاد مرکزی سازمان تامین اجتماعی در سال 1401 بود. روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بود. تعداد نمونه با استفاده از اصل اشباع نظری به 18 مصاحبه نیمه ساختار یافته رسید. در پژوهش حاضر برای سنجش روایی یافته ها از روایی محتوا و برای سنجش پایایی یافته ها از روش بازبینی متون مصاحبه توسط مصاحبه شونده ها و روش دو کدگذار استفاده شد. تحلیل داده ها، با روش کدگذاری سه گانه باز، محوری و انتخابی و با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ا نسخه 12 انجام شد. یافته ها: 57 کد باز، 5 کد محوری شامل راهبرد سازمانی، حاکمیت فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی و سازمان یادگیرنده، 18 کد انتخابی شامل تسهیم دانش، محیط بیرون، نوآوری، آینده نگری، تحلیلی، واکنشی، قابلیت توانایی های شخصی، الگو های ذهنی، چشم انداز و آرمان های مشترک، یادگیرنده تیمی، تفکر سیستمی، پیچیدگی، رسمیت، تمرکز و عدم تمرکز، اکتساب، برنامه ریزی، نظارت و پشتیبانی شناسایی شد. نتیجه گیری: مولفه های شرایط علی شامل تسهیم دانش، محیط بیرون و نوآوری، زمینه شامل رسمیت و پیچیدگی، شرایط مداخله شامل اکتساب، برنامه ریزی، نظارت و پشتیبانی، پدیده شامل تمرکز و عدم تمرکز، راهبردها شامل آینده نگری، تحلیلی و واکنشی و پیامدها شامل قابلیت توانایی های شخصی، الگوهای ذهنی، چشم انداز و آرمان های مشترک، یادگیرنده تیمی و تفکر سیستمی بود. پیشنهاد می شود مسیولین سازمان تامین اجتماعی با در نظر گرفتن الگوی طراحی شده، بستر مناسب برای مدیریت دانش ضمنی در سازمان تامین اجتماعی را فراهم کنند.

مقدمه: بهره گیری از تجربه شغلی کارکنان می تواند یکی از راه های تدوین بهتر برنامه ریزی راهبردی در سازمان ها باشد. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگو تجربه شغلی منابع انسانی و برنامه ریزی راهبردی در سازمان های ورزشی در سال 1399 انجام شد. روش کار: روش پژوهش، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان و مدیران وزارت ورزش و جوانان کشور به تعداد 890 تن بودند. تعداد نمونه 380 تن با استفاده از فرمول Cochran تعیین شد و به روش نمونه گیری تصادفی ساده با روش قرعه کشی انتخاب و وارد پژوهش شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه جمعیت شناختی، "پرسشنامه تجربه شغلی" (Work Experience Questionnaire) و "پرسشنامه برنامه ریزی راهبردی" (Strategic Planning Questionnaire) بود. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی "پرسشنامه برنامه ریزی راهبردی" به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ ابزارها بررسی و تایید شد. روایی و پاپایی"پرسشنامه تجربه شغلی" بررسی نشده است و به مطالعه قبلی اکتفا شده است. داده ها با نرم افزارهای اس پی اس اس نسخه 24 و لیزرل نسخه 5/8 تحلیل شد. یافته ها: بین مولفه های برنامه ریزی راهبردی با تجربه شغلی همبستگی معنادار (01/0P≤, ) وجود دارد. رابطه خطی بین 2 متغیر تجربه شغلی با برنامه ریزی راهبردی تایید می شود (05/0P

مقدمه: هوشمند سازی بیمارستان ها می تواند در بهبود کیفیت و ارایه خدمات سریع تر و بهتر موثر باشد و امکان ردیابی و امنیت تجهیزات موجود در بیمارستان را افزایش دهد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر در هوشمند سازی بیمارستان ها انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر به روش کیفی تحلیل محتوای قراردادی می باشد. جامعه آماری شامل مدیران، پزشکان، کارشناسان حوزه هوشمند سازی بیمارستان، کارشناسان فناوری اطلاعات و ارتباطات بیمارستان، کارشناسان تجهیزات پزشکی بیمارستان در سال 13400-1399می باشد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی انجام شد. جمع آوری داده ها با مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 12 تن از کارشناسان و خبرگان آشنا به مباحث هوشمند سازی بیمارستان انجام شد. داده ها با روش تحلیل محتوای قرار دادی و به کار گیری روش کد گذاری تحلیل شد. یافته ها: تعداد 135 کد اولیه، 22 زیر طبقه و پس از تجمیع کدها 4 طبقه شامل بسترهای اطلاعاتی و ارتباطی، تجهیزات و امکانات پیشرفته پزشکی، منابع انسانی آموزش دیده و مدیریت در بیمارستان ها به عنوان عوامل موثر جهت هوشمندسازی بیمارستان شناسایی شدند. نتیجه گیری: در مطالعه حاضر 4 طبقه شامل بسترهای اطلاعاتی و ارتباطی، تجهیزات و امکانات پیشرفته پزشکی، منابع انسانی آموزش دیده و مدیریت در بیمارستان ها به عنوان عوامل موثر جهت هوشمندسازی بیمارستان شناسایی شدند. پیشنهاد می شود برای عملکرد بهتر در بیمارستان ها از یافته ها مطالعه حاضر استفاده شود.

مقدمه: ارتقاء بخشش و بهزیستی روان شناختی کمک زیادی به سازگاری و ارتقاء کیفیت زندگی مادران افراد دارای ملال جنسیتی می کند. به همین جهت، این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تاب آوری و آموزش روان شناسی مثبت نگر بر بهزیستی روان شناختی و بخشش بین فردی مادران دارای فرزند مبتلا به ملال جنسیتی اجرا شد. روش کار: مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال ملال جنسیتی در شهر اصفهان در زمستان 1400 و بهار 1401 بودند، و گروه نمونه 45 نفر از این مادران بودند که به صورت هدفمند انتخاب و سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. داده ها از طریق فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف و سیاهه بخشش بین فردی احتشام زاده و همکاران جمع آوری شد. آموزش تاب آوری و آموزش روان شناسی مثبت نگر هر یک طی 9 جلسه 95 دقیقه ای اجرا و گروه کنترل آموزشی دریافت ننمود. داده ها از طریق روش های تحلیل خی دو، تحلیل واریانس اندازه های تکرار شده و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 26 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که گروه های آزمایش و کنترل در متغیرهای سن فرزند، سن مادر، تحصیلات مادر و شغل مادر با یکدیگر دارای تفاوت معنادار نیستند (05/0P). مقایسه گروه ها نشان داد دو آموزش از نظر اثربخشی بر بهزیستی روان شناختی و بخشش بین فردی دارای تفاوت معنادار نیستند (05/0 نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده اثربخشی آموزش تاب آوری و آموزش روان شناسی مثبت نگر بر افزایش بهزیستی روان شناختی و بخشش بین فردی مادران افراد دارای ملال جنسیتی بود. بنابراین متخصصان و درمانگران می توانند از این دو نوع آموزش برای کمک به ارتقاء بهزیستی روان شناختی و بخشش بین فردی مادران این افراد استفاده نمایند.

مقدمه: پایداری اجتماعی، یکی از مهم ترین عوامل در برنامه ریزی ها و مدیریت شهری است و نیازمند ابزاری روا و پایا می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف طراحی و روانسنجی "مقیاس پایداری اجتماعی در محله ی شهری" ساکنان محله کارمندان شهر زنجان انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر، از نوع روش شناسی است. در ابتدا، مروری وسیعی بر متون مربوط به موضوع پژوهش شامل اسناد کتابخانه ای و مقالات علمی از سال 2012 تا 2021 انجام شد و با تحلیل آن ها در قالب فرم استخراج داده ها، "مقیاس پایداری اجتماعی" طراحی شد. سپس، نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوای مقیاس با نظرخواهی از 15 تن متخصص در رشته علوم اجتماعی و شهرسازی و برنامه ریزی شهری با روش نمونه گیری هدفمند به روش گلوله برفی انجام شد. روایی سازه به روش تحلیل عاملی اکتشافی و روایی همگرا و روایی واگرا با توزیع مقیاس طراحی شده بین 480 تن ساکن محله کارمندان شهر زنجان به روش نمونه گیری در دسترس بررسی گردید. پایایی ترکیبی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شد. داده ها، در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 22 و آموس نسخه 24 تحلیل گردید. یافته ها: در بخش کیفی، "مقیاس پایداری اجتماعی در محله ی شهری" با 35 عبارت طراحی شد. در بخش کمی، نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا اندازه گیری شد و 11 عبارت حذف گردید و 24 عبارت باقی ماند. روایی سازه به روش تحلیل عاملی اکتشافی با 480 تن ساکنان محله کارمندان شهر زنجان انجام و نتایج، 4 زیر مقیاس نشان داد. روایی همگرا 50/0 و روایی واگرا 71/0 به دست آمد. پایایی ترکیبی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ، برای 4 زیرمقیاس امنیت، مشارکت، تعلق مکانی و عدالت فضایی به ترتیب 74/0، 76/0، 79/0 و 90/0 و برای کل مقیاس، 88/0 به دست آمد. نتیجه گیری: "مقیاس پایداری اجتماعی در محله ی شهری" با 24 عبارت و 4 زیر مقیاس، روا و پایا می باشد. پیشنهاد می گردد از مقیاس طراحی شده، در پژوهش های مرتبط با پایداری اجتماعی در محله ی شهری استفاده شود.

مقدمه: توجه به رفتارهای خودمراقبتی در مدیریت و کنترل بیماری های مزمن از جمله پرفشاری خون حایز اهمیت است. مطالعه حاضر با هدف تعیین همبستگی سالمندی فعال و رفتارهای خودمراقبتی فشارخون در سالمندان مبتلا به پر فشاری خون انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان مبتلا به پر فشاری خون مراجعه کننده به درمانگاه تخصصی بیمارستان حضرت محمد رسول الله (ص) شهرستان مبارکه در سال 1399بودند که 125 تن از آن ها به روش نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. جمع آوری داده ها با پرسشنامه جمعیت شناختی، "ابزار اندازه گیری سالمندی فعال ایرانی" (Iranian Active Aging Measurement Instrument)، و مولفه رفتار "نیمرخ خودمراقبتی پرفشاری خون" انجام شد. روایی محتوای ابزارها به روش کیفی، روایی سازه به روش تحلیل عاملی تاییدی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ محاسبه گردید. داده ها در نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه 20 تحلیل شد. یافته ها: میانگین نمره کل سالمندی فعال در سالمندان 20/64±, 57/118 بود. میانگین نمره کل رفتارهای خودمراقبتی فشارخون در سالمندان 66/24±, 10/54 بود. آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن همبستگی مستقیم، قوی و معناداری بین نمره کل سالمندی فعال و نمره کل رفتارهای خودمراقبتی فشارخون در سالمندان نشان داد (001/0>P، 883/0=r). نتیجه گیری: وضعیت سالمندی فعال و رفتارهای خودمراقبتی در سالمندان بالاتر از حد متوسط بود. همچنین همبستگی مستقیم، قوی و معنادار بین سالمندی فعال و رفتارهای خودمراقبتی پرفشاری خون مشاهده گردید. پیشنهاد می شود، آموزش رفتارهای خودمراقبتی فشارخون به سالمندان و توجه به سالمندی فعال به منظور ارتقای سلامت، مد نظر تیم درمان و به خصوص پرستاران قرار گیرد.