ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها
سال:1395 | دوره:4 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: قربانی شدن یکی از خشونت های رایج در جوامع عنوان شده که با خودکشی دانش آموزان رابطه داشته و باعث آسیب های جدی در فرایند تحصیل می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس قربانی هارتر در دانش آموزان مدارس متوسطه بود.روش بررسی: پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. 400 دانش آموز از بین کلیه دانش آموزان دختر و پسر مدارس متوسطه شهر قم در سال تحصیلی 95-1394 در مطالعه شرکت داشتند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. همه آن ها مقیاس قربانی هارتر و پرسشنامه بهزیستی ذهنی را تکمیل کردند. تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل اعتبار به روش آلفای کرونباخ اجرا شد. همچنین، از مدل سامی جیما برای برازندگی داده ها و تحلیل استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد مدل تک عاملی از برازش مناسبی برخوردار است. آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 0.78، برای دختران 0.66 و برای پسران 0.85 به دست آمد. همچنین، شواهد روایی نشان داد که قربانی شدن با بهزیستی ذهنی -0.16، نمره انضباط -0.18 و پیشرفت تحصیلی -0.30 رابطه معنی داری دارد (p³0.01). بین دختران و پسران تفاوت معنی داری در میزان قربانی شدن وجود نداشت. یافته های مدل سیم جیما برازندگی مناسبی داشت و تابع آگاهی آزمون در دامنه -0.7 تا +2.2 قرار داشت.نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه قربانی هارتر در جامعه دانش آموزان از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد.

سابقه و هدف: مرگ ومیر ناشی از سوانح ترافیکی یک مشکل بزرگ بهداشت عمومی در تمام جوامع و به خصوص کشورهای با درآمد پایین و متوسط است. مطالعه باهدف بررسی اپیدمیولوژی سوانح ترافیکی منجر به مرگ در استان فارس انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی- تحلیلی، میزان بروز مرگ ومیر در هرماه و ساعات شبانه روز بر اساس تردد در محورهای برون شهری که از آمار تردد موجود در سایت سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای و داده های موجود پزشکی قانونی در جمعیت تحت پوشش استان فارس که در سال 91 دچار سانحه شده بودند، استفاده و محاسبه شد. داده ها با نرم افزار stata نسخه 12 تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: در سال 1391 تعداد 1379 مورد مرگ به علت تصادفات جاده ای در استان فارس گزارش شد. میزان بروز استانداردشده سنی مرگ ومیر 30.02 در 100 هزار و میانگین سنی متوفیان 36.66±20.45 سال بود. میزان مرگ ومیر در مردان (بیش از77 درصد) و دارای شغل آزاد، گروه سنی 34-25 سال، بی سواد و مجرد بیشتر بود. اکثر قربانیان در حین حادثه و به علت ضربه مغزی جان باختند. بیشترین فراوانی مرگ ومیر مربوط به راننده (43.65 درصد) و بعدازآن سرنشینان بود. بیشترین میزان بروز تصادفات برحسب تعداد تردد در جاده های برون شهری، در ماه شهریور و ساعت 4 صبح مشاهده شد. بیشتر تصادفات منجر به مرگ در محورهای آباده- شهرضا و شیراز – مرودشت- سعادت شهر در استان به وقوع پیوسته بود.نتیجه گیری: با توجه به بالا بودن میزان بروز و فراوانی بالای مرگ ها در مردان با شغل آزاد و رانندگان مسیرهای برون شهری، اقدامات پیشگیرانه و کنترلی با نظارت دقیق بر اجرای قوانین رانندگی در محورهای مهم و پرتردد استان جهت کاهش سوانح ترافیکی ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: سوختگی یکی از شایع ترین انواع آسیب در جهان است. مصدومین ناشی از سوختگی نسبت به سایر انواع تروما مدت بیشتری در بیمارستان بستری می شوند. سوختگی منجر به معلولیت، ظاهر نابهنجار، مشکلات روانی و اختلال در رشد و تکامل کودکان می گردد. افزایش آگاهی درباره چرایی و چگونگی وقوع سوختگی اولین گام درراه پیشگیری از سوختگی در کودکان است. هدف از این تحقیق بررسی الگوی سوختگی در کودکان پیش از دبستان بود.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، اطلاعات مربوط به کودکان پیش از سن مدرسه که در طول یک سال از ابتدای مهر 1393، در بخش سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) (مشهد، ایران) بستری شده بودند، با استفاده از سامانه اطلاعات بیمارستانی و با در نظر گرفتن معیارهای اخلاقی بیانیه هلسینکی استخراج شد. اطلاعات مربوط به بیمارانی که بیش از یک بار بستری شده بودند به عنوان یک بیمار جمع بندی شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 11.5 انجام گردید.یافته ها: در مدت یک سال انجام مطالعه، از 701 بیمار سوختگی بستری شده، 182 نفر (26%) کودکان زیر 6 سال بودند. سوختگی در کودکان پسر شایع تر از دختربچه ها بود (59.3% در برابر 40.7%). بیش از 90% سوختگی ها در منزل اتفاق افتاده بود و آشپزخانه با 112 مورد سوختگی (61.5%)، از این نظر نسبت بالاتری را داشت. همه سوختگی ها از نوع حرارتی بودند و هیچ کودکی در این گروه سنی با سوختگی شیمیایی یا الکتریکی بستری نگردیده بود. شایع ترین ماده سوزاننده آب داغ (100 مورد، 54.9%) بود. کتری (49 مورد، 38.6%)، قابلمه (46 مورد، 36.2%) و شایع ترین ظروف حاوی مایعات داغ بودند. در بیش از دوسوم این حوادث (112 مورد، 67%) غفلت والدین یا عدم مراقبت کافی منجر به سوختگی شده بود و 24 مورد (13.2%) در حین پختن یا صرف غذا یا مایعات داغ توسط مادر، کودک دچار سوختگی شده بود. مرگ ومیر در این گروه سنی در طول مدت بستری در بیمارستان، 3.85% و انفجار گاز شایع ترین عامل مرگ بود.نتیجه گیری: وقوع اکثریت وارد سوختگی در منزل و به خصوص در آشپزخانه، لزوم آموزش والدین به ویژه مادران را در این خصوص روشن می نماید. کتابچه های آموزشی درباره نکات ایمنی و نحوه صحیح استفاده از وسایل آشپزخانه که با آب جوش سروکار دارند، می توانند کمک کننده باشند.

سابقه و هدف: طبق گزارش های سازمان بین المللی کار، حوادث منجر به آسیب در محیط های کاری، دارای پیامد های ناگوار و نامطلوب انسانی، اجتماعی و اقتصادی می باشد. شناسایی عوامل موثر در نرخ رویداد های شغلی، می تواند در پیشگیری از آن ها مفید باشد. یکی از این عوامل، متغیر های سازمانی می باشد، بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی متغیر های سبک رهبری تحولی و فشار ایمنی-کار به عنوان پیش بین های نرخ گزارش دهی رویداد های شغلی کارکنان یک شرکت صنعتی بود.روش بررسی: در این پژوهش مقطعی- تحلیلی، جامعه آماری کلیه کارکنان صف شاغل در یک شرکت صنعتی بودند. تعداد 265 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. شرکت کنندگان با استفاده از مقیاس های سبک رهبری تحولی، فشار کاری ادراک شده و نرخ گزارش دهی رویدادها موردسنجش قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و روش رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19 و در بخش اعتبار یابی از تحلیل عاملی تائیدی با استفاده از نرم افزار AMOS نسخه 21 استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد، ضریب همبستگی بین رهبری تحولی با نرخ گزارش دهی رویداد های شغلی منفی و معنی دار بود (P<0.0001). همچنین ضریب همبستگی بین فشار ایمنی-کار با نرخ گزارش دهی رویداد های شغلی مثبت و معنی دار بود (P<0.0001). تحلیل رگرسیون با روش مرحله ای نشان داد که به ترتیب متغیر های فشار ایمنی-کار و رهبری تحولی می توانند نرخ گزارش دهی رویداد های شغلی کارکنان را پیش بینی کنند (R2=0.283، P<0.0001).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر اهمیت سبک رهبری تحولی و فشار ایمنی-کار را به عنوان پیش بین های نرخ گزارش دهی رویداد های شغلی نشان می دهد، بنابراین توصیه می شود به منظور گزینش افراد برای محیط های پرخطر مثل صنایع پتروشیمی و همچنین در دوره های آموزشی، بر این متغیر ها تاکید شود.

سابقه و هدف: کوره های آجر و گچ پزی به عنوان یکی از منابع مهم تولید گازهای گلخانه ای مطرح می شوند. این تحقیق باهدف بررسی رابطه مصرف حامل های انرژی در کوره پزان و گچ پزان و انتشار آلاینده های زیست محیطی ناشی از آن ها در شهر قم انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی از سال 1394-1391 انجام شد. پس از اخذ مجوزهای لازم جهت بازدید از کوره وگچ پزان، بازدیدهای میدانی از 10 کارگاه کوره پزی و 10 کارگاه گچ پزی به صورت تصادفی صورت پذیرفت. مطابق کد اشتراک کارگاه ها میانگین برق و گاز مصرفی به دست آمد. محاسبه میزان آلاینده های تولیدی ناشی از مصارف انرژی با استفاده از نرم افزار موجود در سایت اینترنتی به آدرس www.abraxasenergy.com/emissions// httpبه صورت آنلاین انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میزان انتشارات دی اکسید کربن1001000، ترکیبات نیتروژن دار 1296.82، مونوکسید کربن 185.7، ترکیبات آلی فرار 41.68، نیتروز اکساید 16.69، سرب 15.19، ذرات 14.42، دی اکسید گوگرد 4.84، کادمیوم 2.4 و جیوه 0.316 کیلوگرم در ماه بود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، به منظور کنترل آلودگی هوا ناشی از کارگاه های کوره پزی و گچ پزی می توان راهکارهایی از قبیل سهمیه بندی سوخت مصرفی، تشکیل کارگروه پایش زیست محیطی و کنترل احتراق و بازبینی مشعل ها، به کارگیری تکنیک های تصفیه هوا در خروجی دودکش ها و استفاده از دودکش مناسب و نهایتا افزایش بهای سوخت مصرفی را اتخاذ نمود.

سابقه و هدف: پروپان در رده هیدروکربن های گازی طبقه بندی می شود و به صورت مایع درمخازن ذخیره و به عنوان سوخت برای ماشین آلات و تجهیزات گرمایش مورداستفاده قرار می گیرد. با توجه به اینکه عمده خطر مرتبط با ماده پروپان خطر اشتعال پذیری بسیار بالای این ماده است، لذا این مطالعه به منظور بررسی اثر کاهش حجم و فشار کار مخزن پروپان بر پیامد اثر تابش فورانی و آتش ناگهانی با استفاده از نرم افزار PHAST در مجتمع مس سرچشمه کرمان شکل گرفت.روش بررسی: این مطالعه توصیفی – تحلیلی در سال 1395 بر روی یک مخزن حاوی ماده تک فازی پروپان در مجتمع مس سرچشمه کرمان انجام گرفت. اطلاعات مربوط به مجتمع مورد مطالعه از طریق بررسی میدانی گردآوری شد. خطرات مربوط به مخزن شناسایی، سپس بر اساس خطرات شناسایی شده سناریوهای محتمل انتخاب شد. در خاتمه نتایج به دست آمده توسط نرم افزار PHAST مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بیشترین میزان مرگ ناشی از آتش ناگهانی مربوط به نشتی از شکاف 150 میلی متر در سناریو اول با شعاع تحت تاثیر254 متر و کمترین میزان مرگ مربوط به سناریو سی ام با شعاع تحت تاثیر 109 متر بود. بیشترین شدت تشعشع (37.5 کیلووات بر مترمربع) این نوع حریق که باعث مرگ ومیر آنی افرادوتخریب ساختمان های اطراف می گردد مربوط به سناریوی سوم و چهارم با شعاع تحت تاثیر 105 مترو کمترین میزان شعاع تحت تاثیرمربوط به سناریوی سیزدهم با شعاع تحت تاثیر39 متر بود.نتیجه گیری: نتایج مدل سازی انواع حریق در حالت های مختلف نشان داد که با نصف شدن حجم و فشار مخزن اثرات پیامدها به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

سابقه و هدف: سوانح ترافیکی یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی است که سلامت انسان ها را به خطر انداخته است و به عنوان علت اصلی سال های عمر ازدست رفته و سال های تطبیق شده با ناتوانی در جهان مطرح می باشد. این مطالعه باهدف برآورد بار ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی در استان قزوین انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه برآورد بار بیماری بود. جامعه موردمطالعه جمعیت تحت پوشش استان قزوین در سال 1390 بود. آمار مرگ ومیر ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی جهت محاسبه سال های ازدست رفته عمر به علت مرگ زودرس از داده های نظام ثبت مرگ ومیر به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش شناسی سازمان جهانی بهداشت برای برآورد تعداد سال های ازدست رفته ناشی از مرگ زودرس، تعداد سال های ازدست رفته به علت ناتوانی و تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی توسط نرم افزار Excel و spss نسخه 16 ا نجام شد. در این مطالعه اصول اخلاقی رعایت و از کمیته اخلاق مجوز کسب گردید.یافته ها: طی سال 1390 در استان قزوین تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی 8.5 در هزار بود که 6.1 در هزار به علت مرگ زودرس و 2.4 در هزار به علت ناتوانی ازدست رفته بود. میزان کل سال های عمر ازدست رفته در مردان 13.9 در هزار و در زنان 3.4 در هزار بود. بیشترین میزان کل سال های عمر ازدست رفته در گروه سنی 15-29 (12.4 در هزار) متمرکز بود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، میزان بروز مرگ ومیر، تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی، تعداد سال های ازدست رفته ناشی از مرگ زودرس و تعداد سال های ازدست رفته به علت ناتوانی ناشی از سوانح ترافیکی در استان قزوین نسبت به میانگین جهانی بالاتر می باشد. پیشنهاد می گردد مسوولین ذی ربط با بهبود ایمنی راه ها، ایمنی وسایل نقلیه و اجرای قوانین راهنمایی و رانندگی با جدیت هرچه بیشتر تلاش نمایند میزان بروز مرگ ومیر، تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی، تعداد سال های ازدست رفته ناشی از مرگ زودرس و تعداد سال های ازدست رفته به علت ناتوانی ناشی از سوانح ترافیکی در این استان را کاهش دهند.

سابقه و هدف: رفتارهای کارگران در کارگاه های ساختمانی از عوامل بسیار بااهمیت در ایمنی محیط کار است. بسیاری از حوادث به علت رفتارهای خطرزاست که نتیجه درک آنان از خطر است. عملیات ساختمانی از مخاطره آمیزترین صنایع است که سالانه شاهد شمار زیادی از مصدومیت ها می باشد. این مطالعه باهدف ارزیابی عوامل موثر بر درک خطر افراد شاغل در کارگاه های ساختمانی انجام شد.روش بررسی: مطالعه به صورت مقطعی و با استفاده از ابزار سنجش درک خطر اعتبارسنجی شده بر روی 100 نفر از تکنسین ها، سرکارگران و کارگران ساختمانی شاغل در صنعت ساخت وساز شهر تهران انجام شد. در این پژوهش دو نوع پروژه های مسکونی و تجاری- اداری موردبررسی قرار گرفتند. اطلاعات از طریق مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 21 استفاده شد. نتایج با استفاده از روش های آماری آنووا، تی تست، کای اسکوئر و لجستیک خطی تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: تنها 38 درصد افراد موردمطالعه سابقه آموزش ایمنی داشتند. 72 درصد آزمودنی ها نیاز به آموزش نکات ایمنی در محیط کار را لازم می دانستند. بروز حادثه در یک سال و یک ماه گذشته قبل از جمع آوری اطلاعات به ترتیب 27 و 10 درصد بود. میانگین امتیاز درک خطر به دست آمده برای همه افراد موردمطالعه (CI%121: 95.4-162.2) از حداکثر امتیاز ممکن 150 بود. بین چهار عامل تشکیل دهنده درک خطر یعنی انگیزش کاری، تاثیر متقابل خانواده و دوستان، تاثیر محیط کار و آگاهی ایمنی همبستگی معنی داری وجود داشت (P<0.001).نتیجه گیری: درک خطر و آگاهی ایمنی افراد موردمطالعه در حد متوسط قرار داشت و ارتقای درک آن ها با استفاده از روش های مناسب آموزشی همین طور سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های مدیریت ساخت و پروژه به عنوان یک اولویت در پیشگیری از سوانح و مصدومیت های ناشی از حوادث محیط کار می بایست موردتوجه قرار گیرد.