ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها
سال:1395 | دوره:4 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

سابقه و هدف: مرگ ومیر کودکان به عنوان یک نشانگر سلامتی و شاخصی اساسی برای توسعه انسانی در هزاره سوم محسوب شده است. هدف این مطالعه بررسی مقایسه ای میزان و علل مرگ کودکان زیر پنج سال در ایران، منطقه مدیترانه شرقی و جهان با استفاده از داده های سازمان جهانی بهداشت در سال 2012 و گزارش توسعه هزاره سازمان ملل سال 2014 می باشد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیل مجدد داده های موجود می باشد. از منابع مهم داخلی و بین المللی به خصوص گزارش سازمان جهانی بهداشت و گزارش توسعه هزاره سازمان ملل استفاده شد. اطلاعات مربوط به میزان مرگ ومیر کودکان زیر 5 سال و علل آن ها در ایران با 20 کشور منطقه مدیترانه شرقی و متوسط منطقه ای و جهانی مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: میزان مرگ کودکان زیر 5 سال در منطقه مدیترانه شرقی درسال 2012، 57 در 1000 تولد زنده و در رتبه دوم جهانی بعد از منطقه آفریقا قرار دارد. ایران با میزان مرگ کودکان زیر 5 سال 18 در هر 1000 تولد زنده دارای رتبه یازدهم در منطقه مدیترانه شرقی می باشد. در سال 2012 بیش از یک سوم موارد مرگ ومیر کودکان زیر پنج سال در جهان، منطقه مدیترانه شرقی منتسب به دو علت نارس بودن، عفونت حاد تنفسی بوده است؛ اما در ایران نارس بودن (23 درصد) مهم ترین علت مرگ و پس ازآن ناهنجاری های ژنتیکی (19 درصد) در رتبه بعدی قرار دارد.نتیجه گیری: میزان مرگ ومیر کودکان زیر پنج سال در جهان، منطقه مدیترانه شرقی و ایران از سال 1990 تا 2012 روند نزولی داشته است. این میزان در ایران نسبت به سایر کشورهای عضو منطقه مدیترانه شرقی در حد متوسطی قرار دارد. بالاتر بودن علت مرگ این کودکان در ایران نسبت به متوسط جهانی به خاطر حوادث، ناهنجاری های ژنتیکی و نارس بودن است که می بایست به عنوان یک اولویت در برنامه های کشوری موردتوجه سیاست گذاران و برنامه ریزان بخش سلامت جامعه قرار گیرد.

سابقه و هدف: امروزه در بسیاری از کشورها پیشگیری از اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار به صورت یک ضرورت و اولویت ملی درآمده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار در ایران، جهت دستیابی به نتایجی کامل باقدرت آماری بالا، به روش متا آنالیز انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر مرور سیستماتیک و متاآنالیز است که با استفاده از کلیدواژه های معتبر و جستجو در موتور جستجوگر scholar Google و پایگاه های SID، Magiran، Medlib، Medex Iran، Pubmed و scopus اجرا شد. جهت بررسی ناهمگنی در مطالعات از شاخص ناهمگنی I2 استفاده شد. داده ها با روش متا آنالیز و با استفاده از مدل اثرات تصادفی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.یافته ها: تعداد 27 مقاله مرتبط با میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در سال های 2001 تا 2010 در نواحی مختلف ایران به دست آمد. کل حجم نمونه مورد بررسی در ایران، 6090 نفر با میانگین 225 نمونه در هر مطالعه بود. میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در گردن %31.8 (فاصله اطمینان %95: 24.1-39.4)، شانه %36.8 (فاصله اطمینان %95: 29.4-44.1)، آرنج %17.4 (فاصله اطمینان %95: 12.7-22.1)، مچ دست %34.6 (فاصله اطمینان %95: 27.1-42) و ناحیه فوقانی پشت %38.1 (فاصله اطمینان %95: 29.9-46.4) محاسبه گردید.نتیجه گیری: شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار در اندام های فوقانی بدن به خصوص در قسمت شانه و پشت در ایران بالا است. برنامه های آموزش ارگونومی و بهداشت حرفه ای جهت کاهش ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار توصیه می گردد.

سابقه و هدف: عدم رعایت استانداردهای بهداشت محیط می تواند عملکرد آزمایشگاه های تشخیص طبی را به طور جدی تحت تاثیر قرار دهد. هدف این مطالعه بررسی رعایت استانداردهای بهداشت محیط در آزمایشگاه های تشخیص طبی شهر کرمان بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، تعداد 21 آزمایشگاه بخش خصوصی و 4 آزمایشگاه بخش دولتی شهر کرمان در سال 1393 موردبررسی قرار گرفت. داده ها از طریق یک چک لیست استاندارد با 25 سوال در زمینه های مختلف بهداشت محیط جمع آوری شد. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19 و با استفاده از آزمون نا پارامتری یو من ویتنی تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: میانگین و انحراف معیار امتیاز رعایت استانداردهای بهداشت محیط در کل آزمایشگاه های مورد مطالعه 21±4.4 بود که ازنظر آماری اختلاف معنی داری بین وضعیت آزمایشگاه های بخش خصوصی و دولتی وجود داشت (p=0.02). حدود دوسوم (64 درصد) کل آزمایشگاه های موردبررسی و بیش از سه چهارم (76.2 درصد) آزمایشگاه های خصوصی ازنظر رعایت استانداردهای بهداشت محیط، وضعیت مطلوبی داشتند اما هیچ کدام از آزمایشگاه های دولتی از این نظر وضعیت مطلوبی نداشتند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که میزان رعایت استانداردهای بهداشت محیط در آزمایشگاه های تشخیص طبی کرمان به اندازه کافی بالا نیست و ما به ارتقاء روش های مدیریت و برنامه ریزی دقیق به همراه نظارت های مستمر هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی نیاز داریم.

سابقه و هدف: سوانح جاده ای علاوه بر نقش زیاد در بار بیماری ها، هزینه های مستقیم و غیر مستقیم زیادی به جوامع تحمیل می کند. وسعت مشکل در کشورهای در حال توسعه بیشتر است به گونه ای که در این کشورها تصادفات جاده ای به عنوان یکی از علل اصلی مرگ ومیر شناخته شده است. هدف این مقاله بررسی نقش سوانح جاده ای برون شهری بر رشد ارزش افزوده بخش حمل ونقل کشور طی سال های 93-1369 بود.روش بررسی: برای مدل سازی تعیین نقش سوانح جاده ای بر ارزش افزوده بخش حمل و نقل از الگوی خود رگرسیون برداری و نرم افزارهای میکروفیت و ای ویوز استفاده شد. جهت بررسی پایایی و هم انباشتگی متغیرها، مرتبه جمعی بودن متغیرهای الگو تعیین گردیده و سپس تعداد وقفه های بهینه مدل، مشخص شدند. در گام بعدی تعداد بردارهای هم انباشتگی الگو، تعیین شده و سپس الگوی مطلوب مشخص گردید. جهت بررسی میزان توضیح دهندگی تغییرات متغیر تعداد تصادفات برون شهری بر ارزش افزوده بخش حمل ونقل کشور، روش تجزیه واریانس خطای پیش بینی استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از تخمین مدل نشان داد که به ازای یک درصد افزایش در تصادفات بخش حمل و نقل جاده ای، رشد ارزش افزوده بخش حمل ونقل کشور به میزان 0.054 درصد کاهش یافت. همچنین در بلندمدت پس از لگاریتم نیروی کار در بخش حمل ونقل، لگاریتم سوانح بخش حمل ونقل جاده ای قدرت بالایی در توضیح دهندگی رشد ارزش افزوده بخش حمل ونقل کشور داشت.نتیجه گیری: در بلندمدت سوانح جاده ای اثر منفی بر رشد ارزش افزوده بخش حمل و نقل دارد.

سابقه و هدف: سوانح ترافیکی در ایران هر ساله منجر به مرگ و میر، مصدومیت و خسارات اقتصادی زیادی می گردد. هدف این مطالعه بررسی نقش تجهیزات ایمنی بر کاهش شدت آسیب های سر وصورت ناشی از سوانح ترافیکی، در رانندگان خودرو و موتورسیکلت بود.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 249 نفر از رانندگان خودرو و موتورسیکلت مصدوم از ناحیه سروصورت که در نه ماهه نخست سال 1394 به اورژانس بیمارستان های شهید رهنمون و شهید صدوقی یزد مراجعه کرده بودند به روش نمونه گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. اطلاعات مصدومان در یک پرسشنامه ثبت گردید و تجزیه و تحلیل شد. همچنین شکستگی استخوان های سروصورت و خونریزی های مغزی بر مبنای سی تی اسکن تشخیص داده شد.یافته ها: میانگین سنی مراجعین 38±23 سال بود و 67 نفر (26.9 درصد) زن و 182 نفر (73.1 درصد) مرد بودند. 167 نفر (67.1 درصد) از مصدومان، موتورسیکلت سوار و 82 نفر (32.9 درصد) سرنشین خودرو بودند. کاهش سطح هوشیاری در 8 نفر (3.2 درصد)، شکستگی استخوان های صورت در 80 نفر (32.1 درصد) و خونریزی مغزی در 39 نفر (15.7 درصد) از بیماران وجود داشت. در بین موتورسواران، 36 نفر دارای کلاه ایمنی بودند و از بین خودرو سواران تنها 37 نفر از کمربند ایمنی در حین تصادف استفاده کرده بودند. ارتباط معنی داری بین استفاده از کلاه ایمنی در موتورسواران، کمربند ایمنی درخودروسواران و استفاده از خودرو مجهز به کیسه هوا و چراغ مناسب با کاهش شدت آسیب ناحیه سروصورت در سوانح ترافیکی وجود داشت (p<0.05).نتیجه گیری: استفاده از تجهیزات ایمنی در حین رانندگی با خودرو و موتورسیکلت سبب کاهش چشمگیر شدت آسیب های وارده به ناحیه سر می گردد.

سابقه و هدف: رفتارهای پرخاشگری در میان کودکان رایج است. نظر به اهمیت آموزش در ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از پرخاشگری، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده بر پیشگیری از پرخاشگری در دختران پنجم ابتدایی شهر کرج در سال تحصیلی 94-1393 انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مداخله آموزشی بود. این مطالعه روی 144 دانش آموز (73 نفر گروه مداخله، 71 نفر گروه کنترل) انجام شد. دانش آموزان از طریق روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت و در دو زمان (قبل و دو ماه بعد از مداخله آموزشی) توسط گروه ها تکمیل شد. بعد از انجام پیش آزمون 8 جلسه آموزشی برای دانش آموزان گروه مداخله برگزار شد، در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از آزمون های تی مستقل، تی زوجی، رگرسیون خطی و آنالیز کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمرات نگرش (p<0.001)، قصد (P<0.001)، کنترل رفتاری درک شده (p<0.001) و رفتار پیشگیری از پرخاشگری (p<0.001) در گروه مداخله بعد از آموزش تفاوت معنی داری با گروه کنترل داشت. آزمون رگرسیون خطی نشان داد، کنترل رفتاری درک شده دارای بیشترین اثر پیش بینی کنندگی قصد (p<0.001، b=0.438) و رفتار پیشگیری از پرخاشگری (p<0.040، b=0.267) بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد سازه کنترل رفتاری درک شده بیشترین اثر پیش بینی کنندگی قصد و رفتار پیشگیری از پرخاشگری را دارد و با تغییر آن می توان تا حدودی از بروز رفتار پرخاشگرانه در دانش آموزان پیشگیری کرد.

سابقه و هدف: موتورسواران از مهمترین و آسیب پذیرترین کاربران راه می باشند. این مطالعه با هدف بررسی الگوی اپیدمیولوژیک حوادث ترافیکی در موتورسیکلت سواران کشور انجام شد.روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی اطلاعات همه سوانح ترافیکی مرتبط با موتورسیکلت سواران کشور در سال 1391 که بر اساس پرسشنامه کام 114 بوسیله کارشناسان پلیس جمع آوری گردیده بود، مورد بررسی قرار گرفت. این پرسشنامه ابعاد مختلف انسانی، محیطی و عوامل مربوط به وسیله را شامل می شود. توزیع و میزان پیامدهای مرگ و مصدومیت در سطح عوامل مورد بررسی محاسبه شد. با استفاده از اطلاعات جمعیتی، میزان بروز مرگ و مصدومیت در استان های کشور محاسبه گردید. همبستگی بین نوع پیامد و عوامل مرتبط، با استفاده از آزمون کای دو محاسبه شد. سطح معنی داری کمتر از 5% در نظر گرفته شد.یافته ها: تعداد 107.993 تصادف مرتبط با موتورسیکلت رخ داده بود که نتیجه آن 2622 مرگ و 82340 مصدومیت در موتور سواران بود. حدود 50 درصد موتورسواران در محدوده سنی 29-20 سال بودند. شایع ترین علل تصادف، به ترتیب بی توجهی به جلو، عدم رعایت حق تقدم و حرکت در خلاف جهت بود. بین نوع پیامد در موتورسواران با سن، نوع گواهینامه و تحصیلات راننده و همچنین مکان ( برون شهری- درون شهری)، شرایط جوی، نوع راه و وضعیت روشنایی محل تصادف رابطه معنی دار وجود داشت (p<0.05). استان های بوشهر و تهران به ترتیب بیشترین و کمترین میزان مرگ را داشتند.نتیجه گیری: خطر مرگ و مصدومیت برای موتورسیکلت سواران بدون گواهینامه، بالای 44 سال و زیر 20 سال و افراد بی سواد بیش از سایرین است. همچنین خطر مصدومیت های جدی و کشنده در تصادفات رخ داده در مسیرهای برون شهری، جاده های روستایی، هنگام طلوع و ساعات 6- 4 صبح بیشتر است.

سابقه و هدف: رانندگی با سرعت غیرمجاز یکی از مهمترین عوامل انسانی در بروز حوادث ترافیکی است که منجر به مرگ یا معلولیت شدید افراد می شود. درایران عدم رعایت سرعت مجاز از سوی رانندگان در بسیاری از تصادفات شدید و منجر به فوت، به عنوان یکی از عوامل موثر در تصادفات شناخته شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نگرش رانندگان نسبت به طرح اعمال سرعت در بزرگراه های استان گلستان بوده است.روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی- پیمایشی، از بین رانندگان در حال تردد در بزرگراه های استان گلستان، 240 راننده سواری و 60 راننده کامیون به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و با استفاده از پرسشنامه، مورد ارزیابی قرار گرفتند. سوالات شامل ویژگی های اجتماعی، اقتصادی و نگرش رانندگان در موردسیاست های اعمال سرعت با توجه به موقعیت های متفاوت بود.یافته ها: نتایج نشان داد که 68.4 درصد رانندگان سواری و 73.3 درصد رانندگان کامیون با سیاست اعمال سرعت دقیق موافق بودند و هنگامی که رانندگان، کنترل سرعت توسط پلیس یا نصب دوربین سرعت را دیدند نسبت به زمانی که علامت هشدار، یا عملیات رسانه ای را شنیدند، بیشتر سرعت خود را کاهش دادند. اما بررسی بیشتر نشان داد، رانندگانی که حداکثر سرعت را داشتند جوان تر بوده و در گذشته نیز تصادف کرده اند. بین نسبت های تصادف، تعداد قبض های جریمه و حداکثر سرعت رابطه معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: نگرش رانندگان می تواند سیاست گزاران رادر توسعه طرح های اعمال سرعت موثر و مناسب در بزرگراه های بین شهری کمک بنماید.

سابقه و هدف: بکارگیری اصول ایمنی ذاتی در فازهای ابتدایی طراحی فرآیند بسیار کارآمدتر می باشد چرا که ارزان تر تمام شده و فرآیندی پربازده تر را با خود به همراه می آورد. در این تحقیق تلاش شده است تا شاخصی جامع به منظور ارزیابی ایمنی ذاتی فرآیند مورد مطالعه قرار گیرد، به طوریکه با استفاده از شاخص معرفی شده ایمنی ذاتی فرآیند تولید استیک اسید مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفته و دقت شاخص معرفی شده بررسی شده است.روش بررسی: در حالیکه در فازهای ابتدایی طراحی فرآیند اطلاعات کاملی در دسترس نیست، استفاده از شاخصی معتبر به منظور ارزیابی ایمنی ذاتی می تواند بسیار کارآمد باشد چرا که با مقایسه نتایج کمی می توان بهترین مسیر به منظور طراحی فرآیندی ایمن تر را انتخاب نمود.یافته ها: گرمای واکنش اصلی، بیشترین مقدار گرمای واکنش های جانبی، اشتعال پذیری، انفجار پذیری و سمیت، خوردگی و در نهایت بر هم کنش های شیمیایی و شاخص ایمنی فرآیندی (ذخیره سازی مواد، دمای فرآیندی، فشار فرآیندی، ایمنی تجهیزات)بود. در این ارزیابی ها امتیاز کل شاخص ایمنی ذاتی به مقدار 29 و شاخص ایمنی بخش تقطیر به مقدار 19 تعیین شد.نتیجه گیری: بخش فرآیند تقطیر در مقایسه با بخش واکنشی در فرآیند تولید استیک اسید ایمن تر می باشد.