پژوهش های اطلاعاتی و جنایی
سال:1394 | دوره:10 | شماره:1 (مسلسل 37) |تعداد مقالات:6

هزینه های اقتصادی، مرگ، خودکشی، بزه های سنگین و ازدواج های ناموفق به نوعی مربوط به مصرف و گرایش به مواد اعتیادآور است. همچنین عوارض نامطلوب اجتماعی، مشکلات رفتاری و روانپزشکی و خطر بیماری های جسمانی مانند ایدز، هپاتیت و ... در اثر سوء مصرف مواد افزایش می یابد. بنابراین، پژوهش حاضر به منظور تعیین میزان رابطه رفتارهای پرخطر و هیجان خواهی با میزان گرایش به اعتیاد در زنان بزهکار انجام شده است. این پژوهش از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش اجرا، از نوع پیمایشی و همبستگی است. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه زنان بزهکار زندانی شهر تهران بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 170 نفر (با میانگین سنی 39.3) انتخاب شدند. پرسش نامه هیجان خواهی، پرسش نامه رفتارهای پرخطر و گرایش به اعتیاد در افراد با هماهنگی لازم در اختیار زنان بزهکار قرار گرفته و تکمیل شد. نتایج نشان داد که بین میزان هیجان خواهی و شدت و تازگی آن و همچنین بین شدت رفتارهای پرخطر با گرایش به اعتیاد در زنان بزهکار رابطه معناداری وجود دارد. پس می توان گفت که هیجان خواهی و رفتارهای پرخطر می توانند میزان گرایش به اعتیاد را در زنان بزهکار پیش بینی کنند. همچنین وجود رفتارهای پرخطر و شدت هیجان خواهی می تواند نقش مهمی در گرایش زنان بزهکار به اعتیاد داشته باشد.

قتل های ناموسی، پدیده ای شایع در بین جوامع عشایری و سنتی بوده و از ساختار سنتی، زندگی کوچ نشینی، حاکمیت پدرسالاری، نگاه ابزاری به زنان و سلطه وجدان جمعی و عصبیت ایلی بر می خیزد. هدف اصلی تحقیق حاضر، تبیین عوامل اجتماعی - فرهنگی موثر در بروز قتل های ناموسی در میان جامعه عشایری است. این تحقیق از نظر هدف و ماهیت کاربردی و از نظر روش مورد مطالعه، توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه است. از جامعه آماری 900 خانوار عشایری، 267 خانوار از طریق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب و پایایی تحقیق با استفاده آلفای کرونباخ تایید شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که متغیرهای مربوط به باورهای طایفه ای (36 درصد)، وجدان جمعی (43 درصد) و داغ ننگ (35 درصد) با گرایش به قتل ناموسی رابطه مستقیم و متغیرهای اعتماد اجتماعی (59- درصد)، محلی گرایی (21- درصد)، فردگرایی (49- درصد) با گرایش به قتل های ناموسی رابطه معکوسی داشته است. در مجموع، ضریب همبستگی چندگانه بین متغیرها برابر با 0.59 و ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 0.47 است.

وجود برخی دلایل اعم از اهمیت جرایم اقتصادی، میزان تاثیرگذاری آن در تمامی امور یک جامعه، وقوع اختلاس 3000 میلیارد تومانی، نوپا بودن جرایم اقتصادی کلان در کشور، عدم اطلاع رسانی مناسب در سالیان اخیر و ...، انجام تحقیقی جامع را در جهت مبارزه با این جرایم ضروری نموده است. لذا این پژوهش با هدف بررسی نقش رسانه ها در مبارزه با جرم با تاکید بر جرایم اقتصادی به انجام رسید. پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت و هدف، کاربردی واز نظر روش توصیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مطالب منتشر شده در خصوص جرایم اقتصادی در سال 1390 از روزنامه های کیهان، آرمان و دنیای اقتصاد تشکیل می دهد که تعداد 443 مطلب با موضوع جرم اقتصادی به دست آمد.نتایج تحقیق نشان می دهد بین جهت گیری رسانه ها و نوع جهت گیری مطالب اقتصادی تفاوت معناداری وجود دارد و این امر به منزله این است که مطالب مطبوعات با جهت گیری های مطالب اقتصادی اعم از مثبت، منفی و خنثی با یکدیگر متفاوت بوده و به صورت یکسان در خصوص مطالب جهت گیری نکرده اند. همچنین بین مطالب اقتصادی جرایم اقتصادی و نقش آنها تفاوت معناداری وجود دارد. در این راستا، روزنامه کیهان بیش ترین فراوانی را در نقش «شکل دهی افکار» و روزنامه آرمان بیشترین فراوانی را در «نقش خبری» و روزنامه دنیای اقتصاد بیش ترین فراوانی را در نقش نظارتی و بازرسی داشته اند. بنابراین می توان ادعا کرد که مطبوعات در نقش های خود، نوعی مقابله و مبارزه با جرایم اقتصادی را در نظر داشته اند.

قتل های سریالی که طی سه دهه گذشته در کشورمان رشد داشته، بیش از هر جرم دیگری وجدان جمعی را جریحه دار کرده است. هدف این تحقیق، تحلیل جامعه شناختی از قتل های سریالی زنان در استان قزوین است. تحقیق حاضر به روش توصیفی از نوع مطالعه موردی (مورد کاوی) انجام شده است. مورد مطالعه این پژوهش، پرونده قاتل سریالی زنان در قزوین بوده که برای جمع آوری اطلاعات از ابزار مصاحبه های عمیق نیمه ساخت دار استفاده شد. روش نمونه گیری در این تحقیق اطلاعات محور است. نتایج مطالعه نشان داد که وضعیت خانوادگی قاتل نابسامان بوده و سطح تحصیلات اعضای خانواده و خود قاتل پایین بوده است. منزلت شغلی قاتل و اعضای خانواده در حد پایینی قرار داشته و محل مسکونی و در کل محیط اجتماعی وی به سبب وجود افراد ناباب، به میزان زیادی جرم خیز بوده است. قاتل فاقد برخی مهارت های فردی - اجتماعی مهم بوده و به سبب سرکوب عواطف و هیجانات دوران کودکی از نوعی حس انتقام جویی برخوردار بوده است.

سرقت خودرو یکی از مهم ترین جرایم علیه اموال و مالکیت افراد است که در اغلب موارد، وقوع آن علاوه بر ایجاد مشکلات عدیده مالی و معیشتی برای مالباختگان، می تواند به عنوان ابزار ارتکاب سایر جرایم مانند سرقت مسلحانه، آدم ربایی، حمل و نقل موادمخدر، قاچاق کالا و. . . مورد استفاده بزهکاران قرار گیرد. از آنجایی که اطلاعات جنایی به عنوان یک مرکز نوظهور در ساختار پلیس آگاهی با ابعاد گوناگون می تواند در کشف سرقت خودرو نقش به سزایی ایفا کند. این تحقیق با هدف « شناخت نقش ابعاد اطلاعات جنایی درکشف سرقت خودرو» با ماهیت کاربردی و با بهره گیری از روش توصیفی- پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام است. جامعه آماری تحقیق، کارآگاهان و افسران تحقیق اطلاعات جنایی پلیس آگاهی و تجسس کلانتری ها و قضات دادگستری تهران هستند که به صورت تمام شمار انتخاب شده اند. نتایح تحقیق نشان می دهد که از میان ابعاد انتخاب شده اطلاعات جنایی، بعدانسانی با ضریب 2.95، بعد اطلاعاتی با ضریب 1.88 و بعد فنی و مخابراتی با ضریب 1.18 به ترتیب بیش ترین نقش را در کشف سرقت خودرو داشته اند.

امروزه گسترش جرایم اقتصادی در بسیاری از جوامع از چالش های اساسی و مورد مطالبه جدی مردم و ارکان نظام به حساب می آید. بنابراین مساله اصلی در این تحقیق گسترش جرایم اقتصادی و نگرانی های حاصل از آن در جامعه ایران است. از این رو، این تحقیق با هدف فهم چرایی وقوع جرایم اقتصادی در ایران و چگونگی مبارزه با آن است. پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت کاربردی و از نظر روش اجرا، کیفی از نوع توصیفی- اسنادی است. ابزار جمع آوری مصاحبه و پرسش نامه بوده که فعالیت های مجرمانه در شبکه های هرمی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که نظریه فشار مرتن می تواند تا حدود زیادی وقوع جرایم اقتصادی را در جامعه ایران توجیه کند و از میان همه عوامل، عدم هماهنگی بین ابزارها و اهداف مشروع جامعه مهم ترین عامل در ایجاد گرایش به فعالیت در شبکه های هرمی بوده است.