بصیرت و تربیت اسلامی
سال:1396 | دوره:14 | شماره:42 |تعداد مقالات:6

زمینه و هدف: پیروی از الگوهای کامل مکمل در راستای نیل به سعادت و معنویت یکی از راه های عقلایی است. همه انسان ها به حکم فطرت در پی استکمال خود هستند. ولی برای نیل به کمالات باید از کسانی پیروی کنند که سعادت و کمالات واقعی را می شناسند و راه رسیدن به آن را می دانند. انسان های باورمند به خالق بی بدیل بعد از آنکه، با برهان های عقلی، وجود خدا را با جمیع صفات جمال و جلالش به اثبات می رسانند، طبق حکم عقل، برای دست یافتن به سعادت و معنویت باید از پیامبر رحمت (صلی اله علیه و آله) و امامان معصوم (علیهم السلام) - که جانشینان به حق او هستند- پیروی نمایند.روش تحقیق: این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی انجام شده و برای گرد آوری داده ها از منابع کتابخانه ای استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: نگارنده در این مقاله کوشش نموده است که چگونگی تحصیل معنویت و کمالات مطلوب بشریت را با تکیه به سخنان امیر سخن، حضرت علی علیه السلام، در نهج البلاغه نشان دهد. روشن است که پیروی از حضرت علی (علیه السلام) عین پیروی از پیامبر خاتم (صلی اله علیه و آله) است. چون به تصریح آیه «و انفسنا و انفسکم» (آل عمران:61) علی (علیه السلام) مظهر جمیع صفات پیامبر اعظم (صلی اله علیه و آله) جز نبوت است. همچنین پیروی از پیامبر عین پیروی از خداوند است که «من یطع الرسول فقد اطاع اله» (النساء 80).همچنین پیروی از سایر امامان نیز عین پیروی از امیرالمومنین (علیه السلام) است که آنان مظاهر کمالات علوی (علیه السلام) و نبوی (صلی اله علیه و آله) هستند.

زمینه و هدف: پلیس که متصدی تامین امنیت و نظم عمومی در جامعه است همواره در تعامل با شهروندان و تقابل با بزهکاران و هنجارشکنان است. روشن است رفتار پلیس اگر مهم تر از ماموریتش نباشد کمتر نیست. زیرا رفتار و عمل نیروهای پلیس در کارآمدی آنان تاثیر مستقیم دارد، به گونه ای که، اگر این نیروها در ماموریت و اجرای کار خود موفق باشند اما در رفتار و اخلاق خود توفیقی نداشته باشند، عملا کارآمدی خود را از دست خواهند داد و نتیجه فعالیتشان زیر سوال خواهد رفت.روش تحقیق: روش این تحقیق، کتابخانه ای است. در این تحقیق هم از کتاب هایی که فهرست آن در منابع ذکر شده است بهره گرفته شد و هم از نرم افزارهای موجود روایی و تفسیری و هم از اینترنت استفاده گردید.یافته ها و نتیجه گیری: نگارنده در این تحقیق تلاش کرده است رفتار پلیس را آسیب شناسی کند و مصادیق آسیب و راهکارهای پیشگیری آن را بررسی کند. یافته های تحقیق نشان داد سوء رفتار پلیس با مردم می تواند آسیب های گوناگون از جمله آسیب های اعتقادی، اخلاقی، رفتاری، سیاسی، اجتماعی، نظامی و اداری برای پلیس داشته باشد. همچنین بررسی آیات و روایات اسلامی در این زمینه نشان داد که، برای پیشگیری و مقابله با ضعف ها و مشکلات موجود در این حوزه، می توان از راهکارهایی همچون نظارت و اشراف بر نیروها، توجیه وآموزش آنها، برخورد قانونی و انضباطی، افزایش مهارت و تکنیک، تقویت باورها و عزت نفس در کارکنان و امثال آن بهره گرفت.

زمینه و هدف: واژه توکل از مفاهیم پرباری است که در نظام تربیتی اسلام به مثابه هدف عالی تربیتی و صفت خاص معنوی به چشم می خورد تا انسان های حقیقت جو را به سوی کمال و تربیت صحیح و سلامت روان دعوت کند. بنابراین توکل به خداوند زمینه ها را برای سازندگی انسان در جهت هدایت و رشد و معنویت او فراهم می آورد و انسان را به قرب الهی، که سعادت دنیوی و اخروی او است، می رساند. از آنجا که ناراحتی های روانی معمولا سدی در برابر این هدف است، به نظر می رسد با بهره گیری از عناصر عالی تربیتی اسلام نظیر «توکل» می توان به ایجاد و حفظ بهزیستی معنوی و سلامت روانی اقدام کرد. از این رو، با توجه به اینکه نیاز به دین و معنویت در بهداشت و سلامت روان در جامعه رو به رشد امروز کاملا محسوس است و اهمیت پژوهش در این زمینه امری واضح به نظر می رسد.روش تحقیق: این پژوهش با روش توصیفی-تحیلی انجام شده و برای گردآوری داده ها از منابع کتابخانه ای استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: در مقاله حاضر ابتدا به تعریف «معنویت» و «سلامت» از دیدگاه برخی از متفکران و سپس به بررسی برخی از کارکردهای تربیتی توکل و تاثیر آن در بهداشت معنوی و سلامت روان پرداخته شده است.

زمینه و هدف: خانواده، به عنوان محیط طبیعی تربیت، در رشد ابعاد مختلف انسانی تحت تاثیر می گذارد و پایه گذار سعادت فردی و اجتماعی است. امروزه به جرئت می توان ادعا کرد که منشا بسیاری از مشکلات اجتماعی ناکارآمدی «خانواده» است. هدف از نگارش این مقاله بررسی شیوه های موثر تربیت دینی و تاثیر پیشگیرانه آن در سلامت جسمی، روانی و اجتماعی در خانواده کارکنان ناجاست که از منظر متفکران اسلامی و غربی بررسی شده است.روش تحقیق: روش مورد استفاده در مقاله، تحلیل اسنادی است که همه اسناد یا آثار مربوط به موضوع، به صورت هدفمند و با توجه به گزاره های پژوهش و ابزار فیش برداری انتخاب شده است. به بیان دیگر این پژوهش از نوع کیفی و از روش پژوهش اسنادی بهره جسته است.یافته ها و نتیجه گیری: مطابق با یافته های تحقیق، بهره گیری از آموزه های دینی در راستای شیوه تربیت دینی باید از لحاظ هستی شناسی (شناخت صحیح و درست آموزه های دینی و مفاهیم انسان، جهان، توحید، نبوت و معاد)، روش شناختی (شیوه به کارگیری مفاهیم هستی شناختی)، ایستایی شناسی (نظم و ترتیب و نگریستن به روش های تربیت دینی در قالب روش منظومه نگریستن) و پویایی شناسی (حرکت، تکامل و پویایی روش های تربیت دینی) همیشه و در همه حال باید مستمر، هدفمند و دارای پویایی لازم باشد و این سهل الوصول ترین و کاراترین روش تربیت می تواند باشد. بنابراین به نظر می رسد موثرترین و اساسی ترین شیوه تربیت در بین خانواده کارکنان ناجا بهره جستن از تربیت دینی بر اساس دو شیوه «کلامی» و «نمادین» و روش های شش گانه ذکر شده ویا دیالکتیک و تلفیق چند روش به فراخور زمان و شرایط متناسب با هر شیوه و روش در محیط خانواده در جهت اثرگذاری بیشتر است. این امر به این دلیل است که روش های تربیت دینی، نسبت به سایر روش های تربیت علمی، از ویژگی حد مرکزی ثقیل تر یعنی موارد فراوانی از توافق و اجماع و قابلیت فهم بهتر برای اکثریت به ویژه در بین خانواده ها برخوردار است.

زمینه و هدف: اذیت و آزار متهم توسط ماموران، از جمله جرایم خاص کارکنان دولت است. ارتکاب این جرم، افزون بر اینکه-برابر قوانین و مقررات کیفری و شهروندی- ممنوع است و سبب رواج قانون شکنی پلیس می شود، باعث بروز نارضایتی مردم از عملکرد پلیس (حافظان جان و مال و ناموس مردم) نیز می شود. ماجرای ضرب و شتم متهمان به دست پلیس از جمله موضوعات بسیار مهم در عرصه روابط اجتماعی و حقوقی است. قرن ها پیش دین مبین اسلام بر پیشگیری از هتک حرمت مومن و حفظ حقوق انسانی تاکید کرده و حفظ کرامت انسان را جزو محکمات و امهات تعالیم خود قرار داده است.روش تحقیق: روش پژوهش در این بررسی اسنادی و از نوع کتابخانه ای است. پژوهش بیشتر رنگ توصیفی به خود گرفته است، ولی منطق موجود در آن منطق تحلیلی است. بدین معنا که طرح مسائل بر اساس سوالات تحقیق منظم شده و جمع آوری مطالب بر اساس فیش برداری علمی است.یافته ها و نتیجه گیری: ضرب و شتم متهمان، از جمله رفتارهای مغایر قانون است و مرتکب آن ناتوانی و فقدان تخصص خود را اثبات می کند. مقاله در چهار محور مفهوم شناسی، نگاه اسلام و قانون به مقوله ضرب و شتم متهمان و نیز بررسی دلایل وقوع آن تدوین شده است و پس از نتیجه گیری راه کارهایی در این زمینه پیشنهاد شده است.

زمینه: در دنیای امروز با روند رو به گسترش استفاده از فناوری های اطلاعات، با مسائل و مشکلاتی جدید مواجه هستیم و استفاده از فناوری های نوین رسانه ای دارای مزایا و معایبی بی شمار است. یکی از راه های مقابله و پدافندی با تهدیدات نرم و آفندهای سایبری استفاده از فیلترینگ و کنترل دسترسی است.روش تحقیق: با بررسی 250 نمونه از جامعه آماری کاربران اینترنت و فضای سایبری در بین دانشجویان دانشگاه های تهران و سمنان با استفاده از ابزار پرسشنامه و به روش غیر آزمایشی و ترکیبی (کتابخانه ای - میدانی) آفندها و تهدیدات امنیت اجتماعی در فضای سایبر مشخص شده و راه های مقابله و پدافند این مخاطرات و میزان کارایی «کنترل دسترسی فیلترینگ» بررسی شده است.یافته ها و نتیجه گیری:در این پژوهش مشخص گردید %82.5 از نمونه آزمایشی از سایت های فیلتر شده بازدید و %77.5 از فیلترشکن استفاده می کنند، %67 در شبکه اجتماعی فیس بوک عضو هستند و %46.5 آنها در قرار ملاقات اینترنتی حاضر شده اند. 23.5 % از پاسخگویان بیان نموده اند که در فضای سایبری اغفال شده و یا فریب خورده اند. همچنین %54.5 از آنها از سایت های پورنوگرافی، %59 تفریحی و سرگرمی، %27.5 دوستیابی، %45.5 چت و گفت وگو استفاده می کنند. با توجه به هزینه های بسیار زیاد فیلترینگ در کشور و شکسته شدن سد دسترسی آن توسط هشتاد درصد از کاربران، فرهنگ سازی درباره کاربری اینترنت و آفندها و مخاطرات سایبر می تواند نتیجه ای مطلوب تر از فیلترینگ داشته باشد. همچنین عدم آموزش و اطلاع رسانی به دانشجویان و کاربران اینترنت، آماری بسیار زیاد از کاربرد سایت های مستهجن، مخاطره انگیز، دوست یابی و فریب دهنده باعث اغفال، آسیب و تهدید امنیت اجتماعی در فضای سایبر و فضای واقعی جامعه می شود.