شخصیت و تفاوت های فردی
سال:1394 | دوره:4 | شماره:7 |تعداد مقالات:8

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر طرحواره های ناسازگار اولیه در مردان تحت درمان نگهدارنده با متادون (MMT) بود. این پژوهش تجربی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری در پژوهش کلیه مردان وابسته به مواد مراجعه کننده به مراکز دولتی ترک اعتیاد شیراز بود. از ده مرکز دولتی در شهر شیراز، یک مرکز به طور تصادفی اتخاب شد و نمونه 30 نفر از افراد تحت درمان نگهدارنده با متادون(MMT)  بود که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. این افراد به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل، گمارده شدند. اما پنج نفر از آزمایش انصراف دادند و در نهایت 10 نفر در هر گروه باقی ماندند. مداخله به شیوه گروهی، طی 15 جلسه برگروه آزمایش اجرا شد. ابزار، پرسشنامه کوتاه طرحواره های ناسازگار یانگ (1988) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل از لحاظ طرحواره های ناسازگار اولیه در گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (P<0.001). بنابراین، طرحواره درمانی گروهی، درمان مناسبی در طرحواره های ناسازگار اولیه افراد وابسته به مواد است.

پژوهشگران نقش هر یک از عوامل شخصیتی، راهبردهای مقابله ای و سبک های اسنادی را در شروع و تداوم مصرف مواد افیونی در بیماران وابسته به مواد، بررسی کرده اند. پژوهش حاضر، به مقایسه این عوامل بین افراد وابسته به مواد افیونی و ترک کرده پرداخته است. روش پژوهش، از نوع پس رویدادی و مقطعی - مقایسه ای بود. در پژوهش حاضر، 85 نفر از افراد وابسته به مواد افیونی و 85 نفر از افراد ترک کرده که به مراکز ترک اعتیاد و انجمن معتادان گمنام شهرستان های تکاب و شاهین دژ مراجعه کرده بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس تجدیدنظر شده آیزنک (آیزنک و آیزنک)، پرسشنامه راهبردهای مقابله ای کارور، پرسش نامه سبک های اسنادی (پترسون، سلیگمن، سمل بایر، آبرامسون و متالسکی) و پرسش نامه محقق ساخته (ارجمند) بوده است. داده ها با استفاده از آزمون t مستقل و رگرسیون لجستیک تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد در اکثر زیرمقیاس های الگوهای شخصیتی، سبک های اسنادی و راهبردهای مقابله با استرس بین دو گروه وابسته به مواد و ترک کرده تفاوت معناداری وجود دارد. افراد وابسته به مواد افیونی در مقایسه با ترک کرده در هنگام مواجه با استرس، بیش تر از روش های غیرموثر (تفکر خرافی، آرزومندانه، انکار، استفاده از دارو و...) استفاده می کنند. به لحاظ شخصیتی هم از نظر روان نژندی گرایی، روان پریشی گرایی و درون گرایی بالاتر از ترک کرده بودند و در رویارویی با رخ دادهای منفی سبک های اسنادی بدبینانه تری اتخاذ می کردند.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی گروه درمانی رابطه والد - کودک بر کاهش علایم نقص توجه - بیش فعالی و افزایش مهارت های اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان پیش دبستانی مشغول به تحصیل شهر اردبیل در سال 92-1391 بود (N=6000). روش پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون به همراه گروه گواه می باشد. ابتدا از میان کودکان پیش دبستانی مشغول به تحصیل در 10 مهد کودک زیر نظر سازمان بهزیستی، کودکانی که مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی بودند شناسایی و از بین آنها 20 نفر به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه 10 نفری آزمایش و گواه قرار داده شدند. سپس گروه آزمایشی، گروه درمانی رابطه والد - کودک بر اساس مدل براتون و لندرث را در 10 جلسه 2 ساعته دریافت نمودند، آزمودنی های گروه گواه نیز برنامه عادی روزانه خود را گذراندند. داده ها با استفاده از مقیاس نقص توجه - بیش فعالی (محمدی، مسگر پور، سهیمی و محمدی، 1385) و مقیاس مهارتهای اجتماعی (گرشام و الیوت، 1990) جمع آوری شده و با آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد گروه درمانی رابطه والد - کودک بر کاهش علایم اختلال نقص توجه - بیش فعالی تاثیر معنی داری دارد اما بر افزایش مهارتهای اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی بی تاثیر است. این یافته ها بیان می کند که از گروه درمانی رابطه والد - کودک می توان برای کاهش علایم اختلال ADHD استفاده نمود اما این مداخله برای افزایش مهارت های اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی اثربخش نیست.

خودمختاری هیجانی، یک ویژگی روان شناختی است که از نیازهای روان شناختی ریشه می گیرد؛ نیاز به خودمختاری، یکی از نیازهای اساسی روان شناختی است. این نیاز به ویژه باید در آستانه ورود به دوره بزرگ سالی مورد توجه قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر، بررسی ساختار عاملی و پایایی مقیاس خودمختاری هیجانی (استینبرگ و سیلوربرگ؛ بیرز، گوسنس، کلاستر و دوریز) بود. در این راستا، مدل های چهار عاملی و دو عاملی ارائه شده برای مقیاس یادشده با استفاده از نرم افزار AMOS بررسی شد؛ هم چنین، پایایی مقیاس ها به وسیله نرم افزار SPSS برآورد شد. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر، 348 دانشجوی دانشگاه های شیراز و علوم پزشکی شیراز (213 دختر و 134 پسر) بودند که به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور اجرای تحلیل عاملی، نخست شاخص های مربوط به کفایت نمونه و ماتریس همبستگی متغیرها محاسبه شد؛ سپس با محاسبه آلفای کرونباخ، پایایی کل مقیاس و زیرمقیاس ها محاسبه شد. در حین محاسبه پایایی، بعضی سوالات به دلیل کاستن از پایایی مقیاس حذف شدند. در ادامه، با استفاده از الگوی تحلیل عاملی تاییدی، دو مدل مختلف ارائه شده برای مقیاس بررسی شد که مدل دو عاملی (کناره گیری - تفرد) در قیاس با مدل چهار عاملی (ایده آل زدایی، ناوابستگی، پدر و مادر به عنوان مردم عادی، نفوذ) شاخص های برازش مناسب تری را به دست داد. در نهایت، در راستای فراهم آوردن پشتوانه نظری برای روایی سازه مقیاس خودمختاری هیجانی، همبستگی گویه ها با نمره کل محاسبه شد که نشانگر رابطه معنادار بین نمره کل و گویه ها بود. یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن بود که مدل دو عاملی با داده های حاصل از جامعه دانشجویی ایران هماهنگی بیش تری دارد.

این پژوهش با هدف بررسی نقش تعدیل کننده سرمایه روان شناختی در رابطه تعارض کار - خانواده با فرسودگی هیجانی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش، کارکنان سازمان تامین اجتماعی استان اصفهان بودند که از میان آن ها 309 نفر به شیوه سهمیه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تعارض کار - خانواده (نیت میر و هم کاران)، پرسشنامه فرسودگی هیجانی (مولکی و هم کاران) و پرسشنامه سرمایه روان شناختی (مک گی) بودند. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی بررسی شد. نتایج نشان داد که تعارض کار - خانواده با خوش بینی دارای رابطه منفی و معنادار و تعارض خانواده - کار نیز با خودکارآمدی، امیدواری و خوش بینی دارای رابطه منفی و معنادار بود. هم چنین تعارض کار - خانواده و تعارض خانواده - کار با فرسودگی هیجانی دارای رابطه مثبت و معنادار بودند. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که امیدواری و خوش بینی قادر به تعدیل رابطه تعارض خانواده - کار با فرسودگی هیجانی و تاب آوری قادر به تعدیل رابطه تعارض خانواده - کار و تعارض کار - خانواده با فرسودگی هیجانی است. درباره تلویحات نظری نقش تعدیل کنندگی مولفه های سرمایه روان شناختی در رابطه تعارض کار - خانواده با فرسودگی هیجانی در پایان بحث شده است.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی روایی و پایایی پرسشنامه خرید اجباری (ECBS) در زنان شهر اصفهان است. این مطالعه بر 273 نفر از زنان شهر اصفهان با دامنه سنی 18 تا 60 سال اجرا و از پرسشنامه های خرید اجباری (ادواردز) و افسردگی (بک) برای تعیین روایی همزمان استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ، دونیمه کردن گاتمن، اسپیرمن - براون و تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. تحلیل داده ها نشان داد که بین مقیاس های خرید اجباری و افسردگی رابطه معناداری وجود دارد که از روایی همزمان این مقیاس ها حکایت دارد. هم چنین، پایایی مقیاس خرید اجباری با استفاده از روش آلفای کرونباخ 0.83 و پایایی آن با استفاده از دو نیمه کردن گاتمن 0.79 به دست آمد. با استفاده از روش تحلیل عامل برای مقیاس خرید اجباری، پنج عامل استخراج شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که پرسشنامه خرید اجباری ابزاری پایا و معتبر است و درمانگران و مشاوران می توانند آن را برای سنجش و کمک به درمان جویان به کار ببرند.

با توجه به اهمیت موضوع سلامت روان دانشجویان، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه الکسی تیمیا و استرس ادراک شده با سلامت روان دانشجویان انجام گرفت. طرح پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود؛ جامعه آماری پژوهش شامل همه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه بود که در سال تحصیلی 93-1392 مشغول به تحصیل بوده، در فاصله سنی 18 تا 31 قرار داشتند. از بین آنان نمونه ای به روش تصادفی طبقه ای به حجم 591 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش، پرسشنامه های آلکسی تیمیا تورنتو (بگبی، پارکر و تیلور)، استرس ادراک شده کوهن (کوهن و همکاران) و سلامت روان GHQ-28 (گلدبرگ) بود. برای تحلیل داده ها نیز از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و همبستگی کانونی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد بین آلکسی تیمیا و استرس ادراک شده با افسردگی، اضطراب، شکایات جسمانی، کارکرد اجتماعی و نمره کل سلامت روان ضریب همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد که سلامت روان توسط آلکسی تیمیا و استرس ادراک شده تبیین می شود. بر این اساس، خرده مقیاس دشواری در شناسایی احساسات و استرس ادراک شده توان پیش بینی نمره کل سلامت روان را دارند. نتایج هم چنین نشان داد که برای پیش بینی متغیر ترکیبی حاصل از مولفه های سلامت روان، وزن استرس ادراک شده بیشتر است و این، یعنی توان استرس ادراک شده برای پیش بینی سلامت روان از آلکسی تیمیا بیشتر است. بنابراین برای درمان اختلال های روانی باید این نکته را در نظر داشت.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مشاوره مبتنی بر خودمتمایزسازی بوئن بر جرات ورزی زنان متاهل شهر اصفهان بود. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، همه زنان متاهل شهر اصفهان در سال 1393 بودند که به صورت فراخوان، از طریق نصب آگهی در شهر 60 نفر از کسانی که نمره پایین تری در پرسشنامه جرات ورزی گمبریل و ریجی کسب کردند، به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارش شدند (هر گروه 30 نفر). یافته ها حاکی از تفاوت معنادار گروه آزمایش از نظر میزان ابراز وجود در مقایسه با گروه کنترل بود. با توجه به این یافته ها می توان گفت با بالا رفتن سطح تمایزیافتگی در زنان، میزان بروز رفتار های جرات مندانه آن ها نیز افزایش می یابد.