خانواده و پژوهش
سال:1397 | دوره:15 | شماره:1 (پیاپی 38) |تعداد مقالات:7

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با ادراک تعامل اجتماعی، خودشیفتگی و احساس مثبت نسبت به همسر در زوجین استفاده کننده از شبکه های اجتماعی بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی است و جامعه ی آماری آن را زوجین استفاده کننده از شبکه های اجتماعی شهر زنجان در سال 1394 تشکیل داده اند. 120 زوج که از شبکه های اجتماعی به صورت گسترده استفاده می کردند، به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. از پرسشنامه های محقق ساخته سنجش میزان استفاده از شبکه های اجتماعی، ادراک تعامل اجتماعی(گلاس، 1994)، شخصیت خودشیفته(ایمز و همکاران، 2006) و احساس مثبت نسبت به همسر(الیری و تورکویتز، 1981) استفاده شد. برای تحلیل داده ها روش همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد استفاده قرار گرفته است. براساس یافته های پژوهش میان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با احساس مثبت نسبت به همسر و ادراک تعامل اجتماعی رابطه منفی معنادار و با خودشیفتگی رابطه مثبت معنادار وجود دارد (0/01>P). همچنین میان احساس مثبت نسبت به همسر با خودشیفتگی رابطه منفی معنادار و با ادراک تعامل اجتماعی رابطه مثبت معنادار وجود دارد (0/01>P). در مجموع شبکه های اجتماعی با تاثیرات منفی روی روابط زوجین و احساس آنها نسبت به یکدیگر و همچنین با تقویت خودشیفتگی، سبب ایجاد مشکلات ارتباطی گوناگون و کاهش احساسهای مثبت زوجین نسبت به یکدیگر می شوند.

هدف پژوهش حاضر3 بررسی اثربخشی آموزش فلسفه برای کودکان (P4C) به روش پژوهش مشارکتی بر مسئولیت پذیری دانش آموزان بوده است. این پژوهش شبه تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه ی مورد مطالعه شامل همه ی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه مدارس دولتی شهر تهران در سال 95-1394 بوده است که با بهره گیری از روش نمونه-گیری چندمرحله ای، 50 تن از دانش آموزانی که مسئولیت پذیری آنها پایین تر از سطح متوسط بود انتخاب و با قرعه کشی یک گروه به عنوان گروه آزمایش(25 نفر) و گروه دیگر به عنوان گروه گواه (25نفر) انتخاب شدند. برنامه آموزش فلسفه برای کودکان به روش پژوهش مشارکتی، روی گروه آزمایش در ده جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد در حالی که گروه کنترل هیچ گونه آموزشی در این زمینه دریافت نکرد. پس از مداخله در مرحله پس آزمون هر دو گروه (آزمایش و گواه) پرسشنامه مسئولیت پذیری را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس میان-گروهی) استفاده شده است. ضمن تایید فرضیه اصلی پژوهش، نتایج نشان داد که مسئولیت پذیری دانش آموزانی که آموزش فلسفه برای کودکان را دریافت کرده اند به طور معناداری بالاتر از مسئولیت پذیری دانش آموزانی است که این آموزش را دریافت نکرده اند. بنابراین آموزش فلسفه به روش پژوهش مشارکتی بر مسئولیت پذیری دانش آموزان مؤثر است.

کیفیت زندگی و منزلت اجتماعی معلمان، نشانه ای آشکار از روند رشد و تعالی یا نابودی و تباهی هر جامعه است و کیفیت عقلانیت در سرمایه گذاری و تخصیص بودجه را نمایان می سازد. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا ادراک و تجربه زیسته معلمان از منزلت اجتماعی شان، مورد واکاوی قرار گیرد. به این منظور 16 معلم از مدارس ابتدایی پسرانه منطقه 14 شهر تهران به شیوه ی هدفمند، انتخاب و داده ها به روش مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شدند. نتایج نشان می دهند که شمار اندکی از معلمان به دلیل پررنگ بودن بُعد معنوی حرفه ی معلمی، از منزلت اجتماعی شان راضی هستند، اما در اکثر موارد، معلمان به دلیل مخاطرات در چهار بُعد سازمانی، اقتصادی، اجتماعی و شخصی از منزلت اجتماعی حرفه خود ناراضی هستند. از مهم ترین نشانگرهای شناسایی شده مؤثر بر نارضایتی معلمان در بُعد اقتصادی می توان به حقوق، مزایا و عدم اعتبار شغلی، در بُعد سازمانی به عملکرد مسئولان، کیفیت ورودیها و ملاکها و معیارهای ارتقا در حرفه، در بُعد اجتماعی به فرهنگ مادی جامعه و معیارهای مادی گرایانه ی منزلت اجتماعی، فرهنگ والدین و دانش آموزان، جایگاه حرفه معلمی در مقایسه با سایر مشاغل، عملکرد رسانه ها و در بُعد شخصی به کاهش تعلق حرفه ای، احساس و افکار شخصی، ذهنیت معلم، رفتار شخصی و اخلاق حرفه ای اشاره کرد. کنکاش در مستندات پژوهشی و روایتهای معلمان نشان داد که وضعیت موجود، تمایل به کار مولد و تعلق حرفه ای را به شدت کاهش داده است و ضمن بروز بی انگیزگی، کم کاری و خستگی مفرط، علاقه به خروج از حرفه معلمی و بروز احساس پشیمانی از انتخاب این حرفه را موجب شده است.

هدف پژوهش حاضر4 بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان-محور بر بهبود سازگاری زناشویی و صمیمیت زوجها بود. طرح این پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون-پیگیری با گروه کنترل است. 32 نفر از والدین دانش آموزان (16 زوج) مراجعه کننده به کلینیکهای مشاوره آموزش و پرورش شهر تهران به شیوه نمونه گیری در دسترس و بر اساس ملاکهای ورود و خروج انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه زوج درمانی هیجان-محور (8 زوج-16 نفر) و کنترل (8 زوج-16 نفر) تقسیم شدند. گروه زوج درمانی هیجان-محور، تحت ده جلسه درمانی و گروه کنترل در فهرست انتظار قرار گرفتند. به منظور پیگیری پایداری درمان، متغیر وابسته دو ماه پس از درمان نیز اندازه گیری شد. برای سنجش میزان سازگاری زناشویی از پرسشنامه اسپانیر(1976) و برای سنجش صمیمیت زوجها از پرسشنامه صمیمیت واکر و تامسون (1983) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دو عاملی با اندازه گیری مکرر روی یک عامل تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که زوج درمانی هیجان-محور نسبت به گروه کنترل منجر به تغییرات مؤثر و ماندگاری در مؤلفه های سازگاری و صمیمیت زوج شد (0/05>P). از این رو براساس یافته های پژوهش حاضر می توان رویکرد زوج درمانی هیجان-محور را به عنوان یک رویکرد اثربخش در بهبود روابط زناشویی، سازگاری و صمیمیت به کار برد که در نهایت می تواند منجر به تداوم زندگی زناشویی شود.

یکی از مهم ترین عواملی که در دهه های اخیر بنیان جامعه و باورهای مردم به ویژه جوانان را تهدید می کند، جنبشهای نوین شبه دینی است. از این رو، در پژوهش حاضر میزان تمایل دانش آموزان به جنبشهای نوین شبه دینی و عوامل مرتبط با آن بررسی شده است. تحقیق حاضر پژوهشی کمّی است و اطلاعات نیز به روش پیمایشی گردآوری شده است. جامعه ی آماری پژوهش دانش آموزان دوره ی متوسطه آذربایجان شرقی بوده که از میان آنها 570 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده که حاوی روایی صوری و پایایی بالای 8/0 می باشند. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای 24SPSS و 8/8LISREL استفاده شده است. براساس یافته های توصیفی پژوهش، از هر صد دانش آموز 25 نفرشان به جنبشهای نوین شبه دینی تمایل نشان داده اند. بالاترین میزان تمایل به ترتیب به سای بابا و اکنکار و پایین ترین میزان تمایل نیز به پائولو کوئلیو و کاستاندا تعلق دارد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان دینداری، میزان شناخت از جنبشها، کیفیت گذران اوقات فراغت و میزان اعتقاد به سحر و جادو تأثیری معنا دار بر تمایل دانش آموزان به چنین جنبشهایی داشته است. از میان متغیرهای تأثیرگذار، میزان دینداری و کیفیت گذران اوقات فراغت، نقشی کاهنده و پیشگیری کننده و میزان شناخت و اعتقاد به سحر و جادو نقشی افزایشی و ترغیب کننده در تمایل به جنبشهای نوین شبه دینی دارند.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر گفتمان ریاضی (با شیوه بحثهای کلاسی) بر توانایی عملکرد ریاضی دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی بود. توانایی عملکرد ریاضی دانش آموزان در سه حیطه شناختی درک ریاضی، کاربرد و استدلال براساس حیطه های شناختی مطالعه تیمز مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل همه ی دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی مدارس دولتی شهریار در سال تحصیلی 94-1393 است. حجم نمونه شامل 80 دانش آموز است که به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارده شده اند. ابزار اندازه گیری این پژوهش، آزمون سنجش توانایی عملکرد (دانستن، به کاربستن و استدلال ریاضی) دانش آموزان بود که از سؤالات حیطه شناختی آزمون تیمز ریاضی انتخاب شدند و پایایی آن 0/77 به دست آمد. متغیر آزمایشی (آموزش مبتنی بر گفتمان ریاضی با شیوه بحثهای کلاسی) در سه گام "اقدام"، "کاوش" و "بحث و خلاصه سازی" و با راهبردهای دهگانه تسهیل بحثهای کلاسی سیریلو (2013) در 16 جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد. نتایج به دست آمده از MANOVA نشان داد که توانایی عملکرد ریاضی دانش آموزان گروه آزمایش در حیطه های شناختی دانستن و به کار بستن نسبت به گروه گواه بیشتر است و در حیطه استدلال تفاوت معنادار در دو گروه دیده نمی شود. آموزش مبتنی بر گفتمان سبب افزایش توانایی عملکرد ریاضی دانش آموزان در حیطه های شناختی مطالعه تیمز می شود.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه برنامه درسی پنهان و چهار مؤلفه ی آن (تعامل معلمان با دانش آموزان، قوانین و مقررات مدرسه، روشهای تدریس معلمان و روشهای ارزشیابی) با هوش هیجانی دانش آموزان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی و جامعه مورد مطالعه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 95-1394 بوده است. حجم نمونه آماری مطابق فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد و روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی بود. باتوجه به گستردگی جامعه ی آماری، شهر تهران به 5 خوشه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تقسیم شد و از هر خوشه یک منطقه و از هر منطقه 2 دبیرستان و از هر مدرسه 2 کلاس به طور تصادفی انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته برنامه درسی پنهان و پرسشنامه هوش هیجانی بار-آن (1997) استفاده شد. برای روایی محتوایی، پرسشنامه ها در اختیار 10 نفر از متخصصان قرار گرفت و پس از اعمال نظرات آنان، تأیید شد. برای محاسبه پایایی تعداد 30 پرسشنامه در گروه نمونه آماری اجرا و ضرایب محاسبه گردید. چون نتایج در همه موارد بیش از 0/7 بود، پایایی پرسشنامه ها تاییدشد. تجزیه وتحلیل داده ها با آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون و با نرم افزار SPSS انجام شد. یافته های پژوهش نشان دادند که از مؤلفه های مورد مطالعه برنامه درسی پنهان به جز قوانین و مقررات، سه مؤلفه روشهای تدریس، روشهای ارزشیابی و تعامل معلمان و دانش آموزان با هوش هیجانی دانش آموزان دارای رابطه مثبت و معنادارند.