خانواده و پژوهش
سال:1394 | دوره:12 | شماره:26 |تعداد مقالات:6

در این مقاله اثر افزایش قیمت گروه کالایی و خدمات آموزش عمومی بر رفاه خانواده های شهری متعلق به دهکه ای مختلف درآمدی، با به کارگیری سنجه های «تغییر جبرانی» و «تغییر معادل» مطالعه و معادل پولی برای جبران کاهش سطح رفاهی یاد شده برآورد شده است. برای برآورد پارامترهای تقاضا از سیستم مخارج خطی (LES) و داده های خانواده های شهری در سالهای 1386 تا 1390 که در قالب دهکهای درآمدی دسته بندی شده اند، استفاده شده است. سنجه های تغییر جبرانی (CV) و معادل (EV) نشان دادند که سطح رفاه همگی دهکها با افزایش قیمت آموزش عمومی کاهش یافته است. دهکهای درآمدی بالاتر در مقایسه با دهکهای پایین تر، میزان درآمد فزون تری از دست داده اند. البته میزان درآمد از دست رفته خانواده های مرفه با وجود آن که بیشتر بوده ولی سهم درآمد از دست رفته آنان از سهم درآمد از دست رفته خانواده های متعلق به دهک های پایین درآمدی کمتر است. به بیان دیگر درآمد از دست رفته فزون تر ناشی از افزایش قیمت آموزش عمومی برای دهک های بالاتر خانوارها به معنای برخورداری بیشتر آنان از خدمات آموزشی در مقایسه با خانوارهای وابسته به گروه های کم درآمد و تداوم بی عدالتی در توزیع فرصتهای آموزشی است.

با توسعه فناوری اطلاعات و تغییر شرایط زندگی بازیهای رایانه ای در میان نوجوانان رواج بسیار یافته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی نگرانیهای والدین از آسیبهای ناشی از بازیهای رایانه ای بر فرزندان نوجوانشان است. این پژوهش با روش شناسی ترکیبی و با طرح اکتشافی انجام شده است. در مرحله اول این پژوهش از روش شناسی کیفی بهره گیری شده و با روش پدیدارشناسی با 11 نفر از والدین مصاحبه عمیق و اکتشافی به عمل آمده است که مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. در تحلیل داده ها 328 کد اولیه، 16 مضمون فرعی و سه مضمون اصلی شامل، آسیبهای جسمانی و فیزیکی، آسیبهای فرهنگی و اجتماعی و آسیبهای شناختی و فکری شناسایی شده است. در مرحله دوم به منظور بسط یافته ها از روش شناسی کمی استفاده شده است. روش آن پیمایشی و جامعه آماری آن والدین (پدر یا مادر) دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر نهاوند بوده است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 200 نفر از والدین به عنوان نمونه انتخاب و به پرسشنامه محقق ساخته پاسخ داده اند. داده های حاصل از پرسشنامه با آزمون T تک گروهی، آزمون F و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شده اند. یافته های حاصل از دو مرحله کیفی و کمی پژوهش نشان داده است که بیشتر نگرانیهای والدین از بازیهای رایانه ای مربوط به آسیبهای فیزیکی، فرهنگی و شناختی ناشی از آن است. همچنین نتایج آزمون F و آزمون توکی نشان داد که نگرانی والدین از بروز آسیبهای فیزیکی، بیش از آسیبهای فرهنگی و شناختی است.

این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم سبکهای دلبستگی والدینی از طریق خود-کنترلی بر راهبردهای مقابله ای در نوجوانان انجام شده است. گروه نمونه شامل 354 تن از دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان شهر تهران بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به مقیاسهای سبکهای دلبستگی والدینی نسبت به هر والد هازن و شیور، پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس (WOCQ) و پرسشنامه خود-کنترلی تانجنی پاسخ دادند. تحلیل داده ها از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) انجام شد. مدل ارزیابی شده از شاخص برازندگی خوبی برخوردار بود. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که سبکهای دلبستگی والدینی ایمن مادر و ایمن پدر به صورت مستقیم بر راهبردهای مقابله ای تاثیر نداشته و تاثیر آن به صورت واسطه ای و از طریق خود-کنترلی بوده است. همچنین سبک دلبستگی ناایمن مادر هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم و با واسطه گری خود-کنترلی با راهبردهای مساله- مدار در ارتباط است.

مدرسه پس از خانه مهم ترین مکانی است که دانش آموزان بیشترین زمان را در آنجا به سر می برند و نقشی موثر در شکل گیری ارزشها، هنجارها و رفتارهای اجتماعی افراد دارد. هدف اساسی این مقاله بررسی رابطه میان جو مدرسه و تمایل به بزهکاری در میان دختران دبیرستانی شهر کرمان است. در پژوهش حاضر بر اساس نظریه پارسونز و با الهام از اندیشه سیمونز مورتون، گرامپ، هاونی و سیلر جو مدرسه در بزهکاری نوجوانان موثر در نظر گرفته شده است. در این پژوهش روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به کار گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر کرمان در سال 1392 هستند. تعداد نمونه 381 نفر است که با روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج آمار توصیفی و استنباطی به دست آمده از داده ها با نرم افزار SPSS نشان می دهد، الف) تمایل به بزهکاری به میزان چشمگیری در میان رفتارهای دختران نوجوان وجود دارد. ب) میان جو مدرسه با تمایل به بزهکاری دختران نوجوان رابطه غیر مستقیم و معنا دار وجود دارد. یعنی با افزایش جو عاطفی، آموزشی، تعادل جویی، رویارویی و انتظاری مدرسه، تمایل به بزهکاری در دانش آموزان کمتر می شود. د) اجرای تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که تنها سه نوع جو مدرسه بر شدت تمایل به بزهکاری اثر دارند و 15 درصد آن را تبیین می کنند. این سه متغیر عبارت اند از: جو تعادل جویی، جو انتظاری و جو عاطفی مدرسه. نتایج این پژوهشحاکی از آن است که میان جو مدرسه و مشکلات رفتاری نوجوانان رابطه منفی وجود دارد. بنابراین، مدرسه و پیوند آن با دانش آموزان می تواند از ایجادمشکلات رفتاری در نوجوانی پیشگیری کند.

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ارتقای فرهنگ کتابخوانی در میان دانش آموزان پسر مقطع متوسطه در منطقه 5 شهر تهران اجرا شده است. روش تحقیق در مطالعه حاضر، توصیفی- پیمایشی است و جامعه آماری شامل همه دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول و دوم منطقه 5 تهران بود. نمونه ها به روش خوشه ای چند مرحله ای استخراج شدند و گردآوری داده ها با تکمیل پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفت. روایی پرسشنامه را متخصصان تایید کردند و پایایی ابزار نیز با روش آلفای کرونباخ سنجیده شد که دارای پایایی مناسب (0.819) بود. برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده، از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، میانه، مد و...) و استنباطی (کلموگروف اسمیرنوف، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون فریدمن) بهره گیری شد. نتایج حاصله از بررسی فرضیه های پژوهش به طور خلاصه عبارت اند از اینکه چهار عامل فضای آموزشی، خانواده، معلم و ارزشهای اجتماعی بر ترویج فرهنگ کتابخوانی در میان دانش آموزان اثر گذارند. در این میان، با توجه به نتایج حاصله از آزمون فریدمن، ارزشهای اجتماعی دارای رتبه اول و مولفه های معلم، خانواده و فضای آموزشی به ترتیب دارای اولویتهای بعدی در ترویج فرهنگ کتابخوانی در میان دانش آموزان پسر مقطع متوسطه در منطقه 5 شهر تهران تشخیص داده شدند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی، برکاهش تعلل وافزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر دبیرستانی شهرستان داراب انجام گرفته است. روش پژوهش نیمه تجربی، با طرح پیش آزمون -پس آزمون و بادوگروه آزمایش و کنترل است. 24 نفر (12 نفر گروه آزمایش و 12 نفر گروه کنترل) از میان دانش آموزان پسر دبیرستانی که مشاوران مدارس در چهار ماهه اول سال تحصیلی 91-1390 به مرکز مشاوره اداره آموزش و پرورش معرفی کرده بودند، به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند.ابزار پژوهش پرسشنامه تعلل شوارزر، شمینتز و دیهل و معدل نیمسال اول و دوم دانش آموزان بود.گروه آزمایش 8 جلسه (هرهفته یک جلسه) برنامه آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی را همراه با 8 بروشور آموزشی دریافت کرد، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری (آنکوا) نشان داد که آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی سبب کاهش تعلل و افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می شود (p<0.01). بنابراین آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی آدلر، می تواند به منزله یکی از روشهای مداخله ای موثر برای دانش آموزانی که تعلل و عملکرد تحصیلی ضعیفی دارند، به کار گرفته شود.