خانواده و پژوهش
سال:1394 | دوره:12 | شماره:28 |تعداد مقالات:6

گسترش تحقیقات در زمینه کیفیت زندگی از یک سو و لزوم برنامه ریزی برای دستیابی به توسعه ای همه جانبه از سوی دیگر، پژوهشگران و برنامه ریزان علوم اجتماعی را بر آن داشته است تا مطالعات خود را در این زمینه متمرکز کنند و نیز برای ارتقای آن بکوشند. آنان اعتقاد دارند که بهبود کیفیت زندگی، مترادف با رشد و خلاقیت فردی و اجتماعی است و این سبب ایجاد احساس رضایت و شادابی در افراد می شود. از این رو هدف اساسی این پژوهش بررسی عوامل موثر بر کیفیت زندگی دانش آموزان در حکم یکی از اقشار مهم جامعه است.این پژوهش از نوع پیمایش اجتماعی است و داده های آن با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمع آوری گردیده است. اعتبار و روایی مقیاس های سنجش متغیرهای پژوهش از طریق آزمون آلفای کرونباخ بررسی و مورد تایید قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل دانش آموزان دوره متوسطه شهرستان کاشان است. با بهره گیری از فرمول نمونه گیری کوکران 384نفر به عنوان نمونه تحقیق تعیین و با استفاده از روش سهمیه ای تصادفی انتخاب و بررسی شده اند. یافته های تحقیق و نتایج ضریب همبستگی پیرسون، وجود همبستگی مثبت و معناداری میان متغیرهای میزان سرمایه اجتماعی و دینداری با میزان کیفیت زندگی دانش آموزان را به ترتیب برابر با r=0.294 و r=0.334 در سطح معناداری 99 درصد مورد تایید قرار داده است. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیونی، میزان تاثیر هر یک از متغیرهای آگاهی اجتماعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی بر میزان کیفیت زندگی را به ترتیب به میزان 0.09؛ 0.29 و 0.25 درصد نشان داده است.

پژوهش حاضر به منظور تعیین روابط ساختاری ابعاد شخصیت و بهزیستی روانی با نقش میانجیگر حمایت اجتماعی ادراک شده (خانواده) در میان مشاوران مدارس استان کرمان انجام شده است. برای این منظور، 260 مشاور مدرسه به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای، از میان مشاوران مدارس شاغل در آموزش و پرورش استان کرمان در سال تحصیلی 93-1392انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس بهزیستی روانی ریف، شخصیت نئو و حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران استفاده شده است. بعد از بررسی تحلیل تاییدی مقیاسها، ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که الگوی تدوین شده از برازش و برازندگی مطلوبی برخوردار است، همچنین از میان متغیرهای برون زا، ابعاد شخصیت و مولفه های حمایت اجتماعی ادراک شده به طور معناداری مولفه های بهزیستی روانی را پیش بینی کردند. برون گرایی، باز بودن به تجربه، توافق جویی، وظیفه شناسی و مولفه حمایت اجتماعی ادراک شده (خانواده) به طور مثبت و معنادار و روان رنجورخویی به صورت منفی و معنادار پیش بینی کننده بهزیستی روانی هستند. با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که بهزیستی روانی مشاوران مدارس متاثر از ابعاد شخصیت و حمایت اجتماعی ادراک شده آنهاست. بنابراین به نظر می رسد که لازمه ارتقای بهزیستی روانی مشاوران مدارس توجه جدی به ابعاد شخصیت و حمایت اجتماعی ادراک شده آنان باشد.

هدف این پژوهش آسیب شناسی شوراهای مدارس و ارائه راهکارهای مناسب برای تقویت نقش شوراهای معلمان، مدرسه و دانش آموزی مدارس کشور است. نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران، 211 مدرسه بود که به روش نمونه گیری چندمرحله ای از استانهای خوزستان، قم، خراسان شمالی، یزد، ایلام، اصفهان، سیستان و بلوچستان و شهر تهران انتخاب شده است. این پژوهش غیر آزمایشی از نوع توصیفی است و داده ها با سه روش پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده به تفکیک هر شورا گردآوری شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون T) استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که بخشی از آسیبهای فعالیت شوراها در مدارس کشور مربوط به وظایف مقرر آنها از لحاظ محتوایی و اجرایی است که باید مورد اصلاح و بازنگری قرار گیرد. برخی از بندهای وظایف هر سه شورا را می توان حذف کرد و برخی از موارد جدید را به آن افزود. در هر سه شورا، برحسب رتبه عوامل محدودیتهای مالی و زمانی با اهمیت همسان (تواما با حدود 62 درصد) و عدم صراحت و شفافیت آیین نامه اجرایی مهمترین علل آسیب شوراهای مدارس است. مطابق نتایج حاصل مهم ترین راهکارهای تقویت شوراهای مدارس عبارت اند از: 1. اصلاح و تغییر آیین نامه شوراها از نظر وظایف، اختیارات، منابع مالی و زمان جلسات 2. ایجاد ارتباط ساختاری مناسب شوراهای درون مدرسه، میان مدارس و با منطقه، استان و سطح وزارتخانه. همچنین پیشنهاد می شود برای تقویت نقش شوراها در مدارس، مدیریت شوراهای معلمان و دانش آموزی را اعضای شورا انتخاب کنند و مدیر مدرسه بر امور شوراها نظارت داشته باشد. در آیین نامه اجرایی ابلاغی، وظایف هر شورا مشخص شده است ولی حدود اختیارات شوراها به طور دقیق مشخص نیست. با توجه به اینکه شوراها از ارکان مدارس هستند، لازم است شرح اختیارات قانونی هر شورا نیز تعیین شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی پرسشنامه شخصیت کودک سیاتل با استفاده از رویکرد تحلیل عاملی تاییدی است. در این مطالعه از بخشیاز داده های پژوهش قاسمی (1393) استفاده شده که شامل 200 دانش آموز پسر و 140 دانش آموز دختر مدارس ابتدایی شهرستان دلیجان است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. برای برآورد پارامترها و برازش مدل از تابع کمترین مجذورات وزن دار استفاده شده است. برای ارزیابی کفایت برازش مدل از شاخص ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریب، شاخص برازش تطبیقی، ریشه دوم میانگین مجذورات پس مانده های استاندارد شده، شاخص تاکر- لویز، شاخص خوبی برازندگی و شاخص تعدیل یافته خوبی برازندگی بهره گیری شده است. نتایج نشان داد که مدل مورد بررسی از برازش مطلوبی با داده ها برخوردار است. این یافته شاهد دیگری در زمینه روایی درونی پرسشنامه شخصیت کودک سیاتل فراهم آورد. یافته های پژوهش بیانگر این است که ساختار عاملی پرسشنامه مورد بررسی از برازش مطلوبی برای دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان دلیجان برخوردار است و از آن می توان به مثابه ابزاری روا در سنجش شخصیت کودکان در مدارس ابتدایی همسو با جامعه مورد مطالعه استفاده کرد.

دسترسی به شبکه های اجتماعی از جمله فیس بوک پدیده ای رو به گسترش است و هر روز شمار بیشتری از افراد در زمره کاربران این شبکه ها قرار می گیرند. هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان ویژگیهای شخصیتی و عزت نفس با شدت استفاده از فیس بوک در دانش آموزان دوره متوسطه دبیرستانهای شهر تهران بوده است.این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دوره متوسطه در سال تحصیلی 93-92 شهر تهران هستند. حجم جامعه برابر با 115129 نفر بوده است که تعداد 300 نفر از دانش آموزان کاربر فیس بوک به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از طریق پرسشنامه ویژگیهای شخصیتی نئو، عزت نفس کوپراسمیت و شدت استفاده از فیس بوک مورد ارزیابی قرار گرفته اند. داده ها با شیوه های آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، فراوانی و درصد) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان) تحلیل شده اند. تحلیل داده ها نشان می دهد که ویژگیهای شخصیتی از جمله برون گرایی و وجدانی بودن و عزت نفس عمومی 0.48 درصد از شمار دوستان در فیس بوک، ویژگی توافق پذیری و عزت نفس عمومی و خانوادگی 0.33 درصد از مدت زمان استفاده از فیس بوک در طول شبانه روز و ویژگی شخصیتی روان رنجوری به طور منفی تنها 0.08 درصد از نگرش به یکی شدن فیس بوک با فعالیتهای روزانه را پیش بینی می کند. نتایج نشان می دهد که ویژگیهای شخصیتی و میزان عزت نفس افراد در ابعاد گوناگون می تواند شمار دوستان و مدت زمانی که در طول شبانه روز در این شبکه ها سپری می کنند، پیش بینی کند، اما پیش بینی کننده مناسبی برای نگرش یکی شدن فیس بوک با فعالیتهای زندگی روزمره نیست.

هدف این پژوهش مقایسه تاثیر بازیهای رایانه ای استراتژیک و بازیهای رایانه ای تفننی بر پرورش خلاقیت دانش آموزان پایه اول متوسطه شهر تهران بوده است. روش محققان در این پژوهش، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه بود که یک گروه ازبازیهای رایانه ای استراتژیک و گروه دیگر از بازیهای رایانه ای تفننی استفاده کرده اند. جامعه آماری این پژوهش شامل هم هدانش آموزان پسر پایه اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 94-1393 بوده است. ازاین جامعه، یک مدرسه باروش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدو از آن مدرسه نیز دو کلاس پایه اول متوسطه انتخاب شدکه به طور تصادفی یک کلاس گروه کنترل و دیگری گروه آزمایش را تشکیل دادند. در اجرای پژوهش ابتدا آزمون خلاقیت برای هر دو گروه اجرا شد. سپس هر دوگروه به مدت یک ترم تحصیلی در معرض بازیهای رایانه ای (یک گروه بازیهای رایانه ای استراتژیک و گروه دیگر بازیهای رایانه ای تفننی) قرار گرفت. در پایان ترم پس آزمون خلاقیت برای هر دو گروه اجرا شد. درنهایت نمرات حاصل از آزمون با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش، اثربخشی استفاده از بازیهای رایانه ای استراتژیک نسبت به بازیهای رایانه ای تفننی را در خلاقیت و سه ابعاد آن (سیالی، انعطا ف پذیری و بسط) نشان داد ولی در بعد ابتکار، تفاوتی معنا دارمیان دو گروه مشاهده نشد. نتیجه این پژوهش دال بر مفید بودن بازیهای رایانه ای استراتژیک نسبت به بازیهای رایانه ای تفننی در رشد تفکر خلاقانه دانش آموزان بود، ازاین رو توصیه می شود که مسوولان، مدیران، معلمان و والدین انجام دادن بازیهای رایانه ای استراتژیک را برای دانش آموزان توصیه کنند.