روانشناسی بالینی و شخصیت
سال:1402 | دوره:21 | شماره:2 (پیاپی 41) |تعداد مقالات:16

مقدمه: مراقبت از کودک عقب ماندة ذهنی خود استرس زا است و به طور خاص مادران کودکان مبتلا به کم توانی ذهنی از سلامت جسمانی، روابط اجتماعی و سلامت روانی ضعیف تری نسبت به والدین کودکان عادی برخوردار هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر سرمایه های روان شناختی و سلامت روان مادران کودکان ناتوان ذهنی است. روش: تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش اجرا آزمایشی با یک گروه آزمایش و یک گروه گواه به همراه پیش آزمون پس آزمون بود. جامعة آماری شامل کلیة مادران دارای فرزند ناتوان ذهنی مراجعه کننده به مدارس استثنایی و مؤسسات توان بخشی شهر قم بود. از بین آن ها 26 نفر که دارای معیارهای ورود بودند، به شیوة تصادفی به عنوان نمونة پژوهش انتخاب و در دو گروه 13 نفری آزمایش و گواه جای گذاری شدند. گروه آزمایش درمان شناختی رفتاری را در 8 جلسه 60 دقیقه ای دریافت کرد. طی این مدت گروه گواه در لیست انتظار قرار داشت و مداخله ای دریافت نکرد. برای گردآوری داده ها از فهرست تجدیدنظرشده علائم روانی (SCL90-R) «دراگوتیس» و همکاران (1984) و پرسشنامه سرمایه روان شناختی (PCQ) لوتانس و همکاران (2007) استفاده شد. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره صورت گرفت. نتایج: یافته ها نشان داد بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش و گواه در نمرات متغیرهای سرمایه های روان شناختی و سلامت روان تفاوت معناداری وجود دارد (0001/0>p). بدین معنا که درمان شناختی رفتاری منجر به بهبود سلامت روان و ارتقاء سرمایه های روان شناختی در گروه آزمایش شد. بحث و نتیجه گیری: بر این اساس درمان شناختی رفتاری می تواند به عنوان الگویی مناسب، مطمئن و اثربخش در پیشگیری مشکلات روانی و ارتقاء سرمایه های روان شناختی مادران دارای فرزند عقب ماندة ذهنی به کار گرفته شود.

مقدمه: با توجه به نقش مهم دوران ابتدایی تحول در شکل گیری نیرومندی من، پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش سبک های دل بستگی در پیش بینی نیرومندی من و خرده مقیاس های آن (امید، اراده، هدف، شایستگی، وفاداری، عشق، مراقبت و خرد) انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. شرکت کنندگان شامل 250 نفر از دانشجویان دانشگاه های تهران و شاهد که به روش نمونه گیریِ دردسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های سبک دل بستگی کولینز و رید و پرسشنامه نیرومندی من مارکستروم استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج حاصل همبستگی نشان می دهد که بین متغیرهای سبک های دل بستگی و نیرومندی من، همبستگی معنادار وجود دارد و رگرسیون چندگانه هم نشان می دهد که این مدل رگرسیونی3/33 درصد از تغییرات واریانس نیرومندی من را پیش بینی کند. نتایج پیش بینی خرده مقیاس ها و درصد واریانس تغییر به ترتیب عبارت اند از امید: 7/30، اراده: 9/23، هدف: 31، شایستگی: 3/25، وفاداری: 9/13، عشق: 3، مراقبت: 9، خرد: 5/26 است. بحث و نتیجه‏ گیری: نتایج نشان می دهد که سبک دل بستگی ایمن، نیرومندی من و خرده مقیاس های آن را با جهت مثبت و سبک دل بستگی اجتنابی و اضطرابی نیرومندی من و خرده مقیاس های آن را با جهت منفی پیش بینی می کند. این یافته ها، اهمیت بحث دل بستگی سالم در پیش بینی نیرومندی من را نشان می دهد.

مقدمه: بر اساس یکسری از مطالعات قبلی، اختلال شخصیت خودشیفتگی همبودی با اختلال وسواسی جبری و اعتیاد به اینترنت همراه است؛ اما تحقیقات دیگر نتایج متناقضی دارد؛ در نتیجه برای رفع این ابهام انجام پژوهش های بیشتر الزامی است. هدف پژوهش حاضر مقایسة میزان تفاوت علائم اختلال وسواسی جبری و اعتیاد به اینترنت در افراد دارای علائم اختلال شخصیت خودشیفتگی و افراد عادی است. روش: نمونه پژوهش حاضر شامل 66 نفر دانشجو، 32 نفر دانشجو دارای علائم اختلال شخصیت خودشیفتگی و 34 نفر فاقد این علائم بودند که با پر کردن پرسشنامة اختلال شخصیت خودشیفتگی، پرسشنامة اختلال وسواسی جبری ونکوور و پرسشنامة اعتیاد به اینترنت در پژوهش شرکت کردند. طرح تحقیق از نوع علی-مقایسه ای بود و برای بررسی فرضیه ها از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج: یافته ها حاکی از این بود که بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود دارد) 96/24, F= 001/0 p<). افراد دارای علائم اختلال شخصیت خودشیفتگی نسبت به افراد فاقد این علائم در مؤلفه های اختلال وسواسی جبری از جمله آلودگی، وارسی، افکار وسواسی، احتکار، کمال گرایی و دقت، تردید و اعتیاد به اینترنت دارای میانگین بیشتری بودند. بحث و نتیجه گیری: در نتیجه افراد دارای علائم اختلال شخصیت خودشیفتگی در مؤلفه های اختلال وسواسی جبری از جمله آلودگی، وارسی، افکار وسواسی، احتکار، کمال گرایی و دقت، تردید و اعتیاد به اینترنت در مقایسه با افراد عادی تفاوت معنی داری داشتند.

مقدمه: روابط فرا زناشویی آسیب جبران ناپذیری بر زندگی مشترک و روابط میان فردی زوج ها تحمیل می نماید. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف «بررسی اثربخشی مشاوره سیستمی «بوئن» بر قلدری و فرصت های رفتاری در خانواده های آسیب دیده از روابط فرا زناشویی» انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی است و برای گرد آوری اطلاعات از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه زوج های مراجعه کننده به مرکز مشاوره و روان شناسی آرامش شهر تهران در شش ماه دوم سال 1400 تشکیل دادند که از بین آن ها 32 نفر (16 زوج) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به طور تصادفی (8 زوج در هر گروه) گمارده شدند. گروه آزمایش مشاوره سیستمی بوئن را در هشت جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند و گروه کنترل در لیست انتظار ماندند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه های «چهار سوار کارگاتمن» (2012) و مقیاس قلدری «الویوس» (1996) بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 در دو بخش توصیفی و استنباطی (کوواریانس) صورت پذیرفت. نتایج: یافته ها نشان داد که مشاوره سیستمی بوئن در مرحله پس آزمون تفاضل میانگین نمرات قلدری و فرصت های رفتاری در دو گروه آزمایش و کنترل معنادار بود (01/0>p). بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، مشاوره سیستمی بوئن مداخله ای کاربردی در کاهش قلدری و ایجاد فرصت های رفتاری در زوج های آسیب دیده از روابط فرا زناشویی است.

مقدمه: سوءاستفاده جنسی در کودک یکی از مشکلات عمده بهداشت عمومی و از مهم ترین عوامل تهدید کنندة سلامت روان در کودکان است. کودکی که سوءاستفاده جنسی را تجربه می کند، در معرض خطر بیشتری برای سایر تجارب منفی در دوران کودکی است. روش: پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربة زیسته دختران از سوءاستفاده جنسی در دوران کودکی انجام گرفته است. در همین راستا، 8 نفر از دخترانی که سوءاستفاده جنسی را در دوران کودکی تجربه کرده بودند به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته مورد مطالعه قرار گرفتند. لازم به ذکر است که نمونه گیری تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها. ابتدا داده ها، ثبت شدند و با استفاده از روش گلایزری کدگذاری شدند و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج: نتایج تحلیل تجربة زیسته دختران در مورد سوءاستفاده جنسی در چهار مضمون: خیانت، خودسرزنش گری، انگ زدن و آسیب روانی جای گرفت. بحث و نتیجه ‏گیری: این مطالعه بر اهمیت اقدامات پیشگیرانه و توجه بیش ازپیش خانواده ها و نهاد های اجتماعی در حمایت از کودکان و پیشگیری از سوءاستفاده جنسی در دختران تأکید دارد.

مقدمه: اثرات هیجانی و رفتاری افشایِ خیانت بر هر یک از زوجین درگیر فوق العاده مخرب است؛ به گونه ای که اختلال استرس حاد اولین و مهم ترین بازخورد در مواجهه با آن است. در این زمینه، طرح واره ها همانند چهارچوبی برای پردازش اطلاعات با ایجاد تغییرات عمیق در نگرش به خود، دیگران و جهان می توانند در سطح تجربه استرس حاد مؤثر باشند. هدف از این پژوهش بررسی نقش طرح واره های ناسازگار در اختلال استرس حاد ناشی از خیانت همسر بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعة آماری را زوج های درگیر در خیانت زناشویی تشکیل داد که طی سال های 1399 و 1400 به دادگاه ها و مراکز مشاوره خانواده شهرهای تهران و ساوه مراجعه کرده بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 172 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها عبارت بودند از پرسشنامه واکنش استرس حاد استنفورد (کاردنیا و همکارن، 2000) و نسخه کوتاه پرسشنامه طرح واره یانگ (1998). داده ها توسط نرم افزار SPSS24 و با استفاده از شاخص های توصیفی و آزمون های آماری ضریب همبستگی «پیرسون» و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل گردید. نتایج: نتایج نشان داد میزان واکنش های استرس حاد همسر نسبت به خیانت با طرح واره های ناسازگار اولیه (46/0=r) و حوزه های آن، یعنی بریدگی و طرد (40/0=r)، خودگردانی و عملکرد مختل (34/0=r)، دیگر جهت مندی (29/0=r)، گوش به زنگی بیش ازحد و بازداری (44/0=r) و محدودیت های مختل (25/0=r) رابطة مثبت معنی داری دارند (01/0p<). انواع واکنش های استرس حاد، یعنی نشانگان تجزیه ای، تجربه مجدد، اجتناب، اضطراب و بیش انگیختگی و اختلال در کارکرد نیز با طرح واره های ناسازگار اولیه و حوزه های آن رابطة مثبت معنی داری داشتند (05/0p<). 33% از کل واریانس اختلال استرس حاد توسط حوزه های طرح واره های ناسازگار اولیه تبیین گردید (01/0p<). بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد طرح واره های ناسازگاری که به دلیل خیانت همسر ایجاد می شوند، زمینه بروز اختلال استرس حاد پس از افشای خیانت را فراهم می سازند.

مقدمه: نقش عوامل روانی و شخصیتی در پیش بینی و درمان سندرم رودة تحریک پذیر بسیار حائز اهمیت بوده، در سال های اخیر توجه خاصی را از سوی پژوهشگران و درمانگران به خود جلب کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش صفات شخصیت در پیش بینی سندرم رودة تحریک پذیر با واسطه گری حساسیت اضطرابی بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعة آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان سال آخر دبیرستان های شهرستان اسکو بودند که از میان آن ها 292 دانش آموزان به عنوان نمونة پژوهش با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و پرسشنامه های سندرم رودة تحریک پذیر (EISSS))، شخصیتی نئو NEO-FFI)) و فهرست تجدیدنظر شده حساسیت اضطرابی ASI-R)) توسط آن ها تکمیل گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Amos نسخه 21 استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد صفات شخصیتی روان رنجوری، گشودگی به تجربه و وظیفه شناسی به طور مستقیم و نیز با واسطه گری حساسیت اضطرابی رابطة مثبت و معنی دار با سندرم رودةتحریک پذیر دارد و صفات شخصیتی توافق پذیری و برون گرایی به طور مستقیم و با واسطه گری حساسیت اضطرابی رابطة منفی و معنی دار با سندرم رودة تحریک پذیر دارند. در کل نتایج نشان داد صفات شخصیتی با واسطه گری حساسیت اضطرابی بر سندرم رودةتحریک پذیر تأثیر معنی داری دارند و شاخص مربعات خطای برآورد (05/0 RMSEA =) و نیکویی برازش (91/0 GFI =) مطلوب محاسبه شدند. بحث و نتیجه‏ گیری: با توجه به شواهد به دست آمده در خصوص نقش عوامل روان شناختی در شکل گیری، راه اندازی و تشدید یا تخفیف علائم، به نظر می رسد هیچ راهکار درمانی برای بیماران IBS نمی تواند بدون در نظر گرفتن نقش عوامل روانی به موفقیت دست یابد.

مقدمه: کیفیت خواب یک ساختار بالینی مهم است و خواب ضعیف به طور فزاینده ای در افراد، به ویژه دانشجویان شایع است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف رابطة بین انعطاف پذیری شناختی و شفقت به خود با کیفیت خواب با توجه به نقش میانجی تنظیم هیجان در بین دانشجویان انجام شد. روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعة آماری پژوهش حاضر را تمامی دانشجویان دانشگاه گیلان تشکیل می دادند. به این منظور نمونه ای به حجم 384 نفر به روش نمونه گیری غیر تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامة جمعیت شناختی محقق ساخته، پرسشنامة کیفیت خواب پیتزبورگ «بویس و همکاران» (1989)، پرسشنامة شفقت به خود «نف» (2003)، پرسشنامة انعطاف پذیری شناختی «دنیس و واندر وال» (2010)، پرسشنامة تنظیم هیجان «گراس و جان» (2003) استفاده شد. تحلیل داده ها با روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS-27 و Amos-24 انجام شد. نتایج: نشان داد که رابطة معناداری بین سه متغیر انعطاف پذیری شناختی، شفقت به خود و تنظیم هیجان به ویژه خرده مقیاس ارزیابی مجدد باکیفیت خواب وجود دارد (05/0>p). به علاوه رابطة معناداری بین دو متغیر مستقل انعطاف پذیری شناختی و شفقت به خود با ارزیابی مجدد وجود دارد، همچنین رابطة بین انعطاف پذیری شناختی و سرکوبی معنادار بود (05/0>p). علاوه بر این رابطة بین کیفیت خواب و سرکوبی معنادار نبود و رابطه ای معناداری نیز بین شفقت به خود و سرکوبی مشاهده نشد (05/0

مقدمه: افراد مبتلا به اضطراب کرونا ممکن است از نشخوار به عنوان یک راهبرد مقابله ای ناکارآمد در مقابله با تجارب هیجانی استفاده کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی پارادوکس درمانی بر نشخوار خشم افراد مبتلا به اضطراب ناشی از بیماری کرونا صورت گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش کلیه افراد دارای اضطراب کرونا شهرستان جهرم در سال 1400 بودند که از بین آنان 30 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه اضطراب کووید-19 (علی پور و همکاران) و نشخوار خشم ساکودولسکی، گلاب و کرومول. پارادوکس درمانی در 8 جلسه دوساعته و هفته ای یک جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. نتایج: نتایج مقایسه های زوجی تفاوت میانگین های نشخوار خشم و مؤلفه های آن نشان می دهد در گروه آزمایش میانگین نمرات در مرحله پس آزمون در همه متغیرها به جز مؤلفه افکار تلافی جویانه در هم سنجی با پیش آزمون کاهش معنادار داشته است (05/0>p). این کاهش تا مرحله پیگیری نیز تداوم داشته است (001/0=p). بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که پارادوکس درمانی، می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مؤثر در کاهش نشخوار خشم ناشی از اضطراب بیماری کرونا استفاده شود.

مقدمه: هدف، بررسی روابط ساختاری متغیرهای خودتفسیری مستقل، خودتفسیری وابسته و آشفتگی شخصی با همدلی بود. روش: روش پژوهش از نظر هدف، بنیادی بود و از لحاظ گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی، با استفاده از مدل یابی معادله ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی و دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بود که در سال تحصیلی 1401-1400 مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش حاضر را 280 نفر از دانشجویان دانشکده های مذکور تشکیل می دادند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان در پژوهش، پرسشنامه های واکنش بین فردی، بهرة همدلی، خودتفسیری و تکالیف شناختی ذهن خوانی از طریق چشم و بازشناسی هیجانات چهره را پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از مدل یابی معادله ساختاری در نرم افزارهای ایموس نسخه 24 و اس پی اس اس نسخه 24 استفاده شد. نتایج: یافته ها نشان داد خودتفسیری مستقل اثر مثبت و معنادار بر همدلی دارد (001/0> P، 349/0 =β)، آشفتگی شخصی اثر منفی و معنادار بر همدلی دارد (001/0> P، 430/0-=β) و خودتفسیری وابسته اثر معنادار بر همدلی ندارد. مدل ساختاری با داده های گردآوری شده برازش مطلوب داشت. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از اهمیت متغیرهای خودتفسیری مستقل و آشفتگی شخصی در حیطة همدلی است و در زمینه مداخلات مربوط به ارتقای همدلی می توان نقش آنها را مورد بررسی قرار داد.

مقدمه: خودزنی غیر خودکشی و رفتارهای خودکشی جزو مشکلات شایع در بین نوجوانان سرتاسر جهان هستند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه بین قربانی شدن قلدری سایبری با خودزنی غیر خودکشی و رفتارهای خودکشی نوجوانان با توجه به نقش میانجی تنظیم هیجان بود. روش: این پژوهش از پژوهش های بنیادی و توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعة آماری متشکل از تمامی نوجوانان شهر مشهد در سال 1401 بود. نمونه پژوهش شامل 551 نوجوان بود که به صورت آنلاین به ابزارهای این پژوهش یعنی سیاهة خود آسیب رسانی آگاهانه و تعمدی، پرسشنامة رفتارهای خودکشی تجدیدنظر شده، پرسشنامة تنظیم هیجان و مقیاس قربانی شدن سایبری پاسخ دادند. داده های پژوهش با نرم افزارهای spss و «لیزرل» و همچنین روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد که بین قربانی شدن قلدری سایبری و تنظیم هیجان با خودزنی غیر خودکشی و رفتارهای خودکشی رابطه وجود دارد (05/0 >p). مدل نقش میانجی تنظیم هیجان در رابطه بین قربانی شدن قلدری سایبری با خودزنی غیر خودکشی و رفتارهای خودکشی نوجوانان از برازش خوبی برخوردار است (96/0 =CFI، 97/0 =NFI، 97/0 =IFI، 93/0 =GFI، 077/0 =RMSEA). اثر غیرمستقیم قربانی شدن قلدری سایبری با میانجی گری راهبرد تنظیم هیجان سرکوبی بر رفتارهای خودکشی معنادار است (05/0 =p). بحث و نتیجه‏گیری: نتایج نشان داد که تنظیم هیجان نقش غیرمستقیمی در افزایش اثر قربانی شدن قلدری سایبری بر رفتارهای خودکشی دارد. توجه به این سازه ها در حوزه آسیب شناسی روانی و تدوین برنامه های پیشگیری و مداخله ای در مورد آن ها می تواند مفید باشد.

مقدمه: اختلال اضطراب فراگیر با اضطراب و نگرانی بیش ازحد در مورد چند دامنه یا فعالیت مشخص می شود. تأثیرات والدین اضطرابی و به خصوص والد دارای اختلال اضطراب فراگیر تأثیرات مخربی بر فرزندانشان دارد. در این پژوهش به بررسی تجربۀ زیستة فرزندان والدین دارای اختلال اضطراب فراگیر پرداخته شد. روش: این پژوهش از نوع کیفی و پدیدارشناسی بود. شرکت کنندگان در این پژوهش 15 نفر از فرزندان افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بودند که به صورت هدفمند و گلوله برفی از مراکز مشاوره شهر تهران انتخاب شدند. اطلاعات حاصل از مصاحبه ها با استفاده از روش هفت مرحله ای «کلایزی» مورد تفسیر قرار گرفت. نتایج: چهار مضمون اصلی از مصاحبه ها استخراج شد که شامل شرایط زندگی، تأثیرات اضطراب والد بر زندگی فرد، فقدان مهارت های جرئت ورزی و تأثیرات روان شناختی بر فرد بود. شرایط زندگی دارای 4 زیرمضمون زندگی سخت، پراسترس، تجربة خشم نسبت به والد و خستگی فراوان بود. تأثیرات اضطراب والد بر زندگی فرد شامل 4 زیرمضمون تمایل به مهاجرت (جهت فرار)، همیشه در دسترس بودن جهت اطمینان دهی، گزارش دهی و عشق بود. فقدان مهارت های جرئت ورزی با 3 زیرمضمون ناتوانی در نه گفتن، قبول مسئولیت های فوق تحمل فرد و توجه و تأکید بر نیازهای سایرین بود. تأثیرات روان شناختی اضطراب والد بر فرد با 5 زیرمضمون کمال گرایی، اضطراب عملکرد/ اضطراب اجتماعی، اضطراب، فوبیای رانندگی و سایر فوبیاهای خاص و اعتماد به نفس و عزت نفس پایین بود. بحث و نتیجه گیری: تأثیرات سوء اختلالات اضطرابی والدین می تواند سبب ایجاد مشکلات برای فرزندان شود که بررسی آن ها اهمیت بسیاری دارد.

مقدمه: در دوران کودکی یکی از عناصر مهم زمینه ساز مشکلات رفتاری و هیجانی خلق وخو است. هدف از پژوهش حاضر اعتباریابی و رواسازی شاخص واکنش پذیری عاطفی: ارزیابی تحریک پذیری توسط درمانگر در شهر مشهد بود. روش: روش پژوهش از نوع پیمایشی بود. جامعة آماری پژوهش شامل 300 نفر از والدین و دانش آموزان پسر 8 تا 15 ساله شهر مشهد، مبتلا به اختلال بی نظمی خلق اخلال گر مراجعه کننده به کلینیک های روا ن شناسی و مشاورة فعال در زمینه کودک و نوجوان در شهر مشهد بود که بر اساس مصاحبة بالینی و مصاحبة تشخیصی نیمه ساختاریافته K-SADS-PL (2016) توسط روان شناس بالینی تشخیص اختلال بی نظمی خلق اخلال گر را دریافت نموده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه واکنش پذیری عاطفی بالینی (ارزیابی تحریک پذیری) پاسخ دادند. نتایج: جهت بررسی پایایی با استفاده از نرم افزار SPSS به روش آمیخته (کیفی کمی) از روش همسانی درونی به شیوة آلفای کرونباخ و بازآزمایی وجهت بررسی روایی سازه از نرم افزار Lisrel از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و جهت بررسی روایی همگرا از روش شاخص روایی همگرا (AVE) استفاده شد. مقادیر آلفای کرونباخ برای کل ارزیابی بالینی واکنش پذیری عاطفی برابر با 77/0 و برای خرده مقیاس های طغیان خلق، خلق وخوی تحریک پذیر و آسیب پذیری به ترتیب 85/0، 63/0، 72/0 و نتایج بازآزمایی برابر با 73/0 به دست آمد. نتایج اجرای تحلیل عاملی تأییدی نیز نشان داد که ساختار 3 عاملی مقیاس ارزیابی بالینی خلق و تحریک پذیری از برازش مناسبی برخوردار است. (92/0NFI=، 90/0NNFI=، 91/0CFI=، 93/0IFI=، 96/0GFI=، 93/0 AGFI=، 059/0 RMSEA=، 127df=، 08/362 X2=، 85/2= X2/df). بحث و نتیجه ‏گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که پرسشنامة ارزیابی بالینی واکنش پذیری عاطفی ابزاری مناسب جهت ارزیابی اختلال بی نظمی خلقی اخلال گرانه کودکان خواهد بود و ابزاری معتبر و روا در ایران است.

مقدمه: درک مفهوم بهزیستی از دیدگاه سالمندان و مشخص کردن عوامل مهم آن می تواند نقش بسزایی در افزایش کیفیت و رضایت خاطر در دوران سالمندی داشته باشد. هدف پژوهش حاضر «طراحی و اعتبار یابی الگوی ارتقاءِ بهزیستی سالمندان بر مبنای تجارب زیسته و بررسی اثربخشی آن بر بهزیستی روان شناختی سالمندان» بوده است. روش: در این مطالعه از روش پدیده شناسی توصیفی برای جمع آوری داده ها و از روش «کلایزی» برای تحلیل داده ها در بخش کیفی استفاده شده است. تعداد مشارکت کنندگان بر اساس اشباع نظری بیست سالمند زن و مرد ساکن در استان تهران بود. اطلاعات از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. داده های به دست آمده برای تبیین عوامل بهزیستی در دوران سالمندی مورد تحلیل قرار گرفت. برنامه حاصل شده از مرحله کیفی جهت ارتقاءِ بهزیستی سالمندان به شش سالمند داوطلب بر اساس طرح تک موردی AB آموزش داده شد و نتایج از طریق پرسشنامه بهزیستی «ریف» مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده های کمی در طی روش های شاخص تغییر پایا، تحلیل دیداری و معناداری بالینی با استفاده از فرمول درصد بهبودی و روش های ناهمپوش برای مشخص شدن اثربخشی برنامه صورت پذیرفت نتایج: پنج مضمون از یافته ها در بخش کیفی استخراج شد که شامل سرزندگی، سلامتی و پویایی، رشد و غنای فردی، روابط بین فردی، نیرومندی است . تحلیل داده ها نشان داد که برنامه بهزیستی به دست آمده برای چهار نفر از داوطلبین این برنامه دارای اثربخشی است . لازم به ذکر است در طرح های تک آزمودنی هنگامی پژوهشگر می تواند از احتمال رابطه کاربردی بین متغیر وابسته و مداخله صحبت بکند که این رابطه حداقل برای سه شرکت کننده تکرار شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند برای استفاده بسیاری از روان شناسان، مشاوران و متخصصان حوزه سالمندی در زمینه نحوه مشاوره و آموزش سالمندان در برای افزایش بهزیستی سالمندان مورد استفاده قرار بگیرد. علاوه بر آن مسئولین و متولیان امر سالمندی می توانند با عملی نمودن برنامه بهزیستی سالمندان، بهزیستی را در جامعة سالمندی گسترش بدهند که این امر خود باعث کاهش اثرات نامطلوب پیری و شادابی و نشاط بیشتر در بین آنان می گردد.

مقدمه و هدف: خودآسیب رسانی تعمدی بیانگر تخریب عمدی بافتِ سالم بدن، بدون قصد خودکشی است. با توجه به افزایش فزایندة نرخ رفتارهای خودآسیب زای غیرمنتهی به خودکشی در میان نوجوانان، تحلیل نظام دارِ عوامل خطر و مراقبتی معطوف بر چنین رفتارهایی، نیازمند دسترسی به ابزارهایی است که از مشخصه های فنی روایی و پایایی برخوردار باشند. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف تحلیل ویژگی های روان سنجی نسخة کوتاه سیاهة غربالگری خودآسیب زنی برای نوجوانان انجام شد. روش: در این مطالعه پیمایشی، 300 نوجوان تیزهوش شهر کاشان که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، به نسخة کوتاه سیاهة غربالگری خودآسیب زنی برای نوجوانان (کیم و همکاران، 2022)، مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی (لوی باند و لوی باند، 1995) و مقیاس رضایت از زندگی (دینر، ایمونس، لارسن و گریفین، 1985)، پاسخ دادند. یافته ها: نتایج روش آماری تحلیل عاملی تأییدی از ساختار تک عاملی مفروض نسخة کوتاه سیاهة غربالگری خودآسیب زنی برای نوجوانان، حمایت کرد. مدل اندازه گیری تک عاملی، برازش مطلوبی با داده ها نشان داد. همچنین نسخة کوتاه سیاهة غربالگری خودآسیب زنی برای نوجوانان، از همسانی درونی خوبی برخوردار بود (89/0=α). علاوه بر این، همبستگی مثبت و معنادار خودآسیب زنی با مقیاس های اضطراب (31/0)، افسردگی (36/0) و استرس (34/0) و همبستگی منفی و معنادار خودآسیب زنی با رضامندی از زندگی (29/0-)، شواهد قابل دفاعی را در حمایت از روایی ملاکی نسخة کوتاه سیاهة غربالگری خودآسیب زنی برای نوجوانان فراهم آورد. نتیجه گیری: در مجموع نتایج نشان داد که نسخه کوتاه سیاهة غربالگری خودآسیب زنی برای نوجوانان برای غربالگری رفتارهای خودآسیب زا در میان نوجوانان، از روایی و پایایی برخوردار است.

فرا تحلیل و فرا ترکیب فنون مدرنی هستند که در آن ها داده های کمی و کیفی از پژوهش های متعدد ترکیب و تحلیل می شوند. این ترکیب و تحلیل برای رسیدن به برآوردی پایا و جامع یا اندازة اثر میان متغیرها است. این روش ها ابزاری برای مرور نظام مند و ترکیب یافته های حاصل از پژوهش های کمی و کیفی برای نتیجه گیری هایی خدشه ناپذیرتر و جامع تر است. این دو روش با درآمیختن گستره ای وسیع از اطلاعات در شناسایی الگوهای باثبات کمک رسانده اند. نیل به نتیجه ای جامع و گویا در پژوهش های کیفی هدف پژوهشی بسیار مهمی است تا از رهگذر نویابی و اکتشافی مفهومی بینشی جدیدتر خلق شود. ترکیب آماری یافته های پژوهش های کمی خود نیز هدفی بلند در بینش یابی نوین علمی است. در این روش، اندازه اثر کلی بر پایة پژوهش های کمی پیشین مجزا در حوزه ای خاص محاسبه می شود. یافتن این اندازه اثر کلی برای پژوهشگر علوم روان شناختی یا دیگر پژوهشگران خود، پژوهشی ژرف است. هدف از این مقاله، توضیح فرا ترکیب و فرا تحلیل در عمل است. فرا ترکیب کاملاً توضیح داده شده، مثالی برای آن آورده شده است و فرا تحلیل نیز با کاربست R. 4. 3. 1 با مثالی عددی توضیح داده شده است.