مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1402 | دوره:30 | شماره:6 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: اعتیاد به بازی های آنلاین یک نگرانی رو به رشد جهانی و مضر برای سلامت روان در بین نوجوانان است. پژوهش حاضر با هدف الگوی روابط ساختاری پیش بینی اعتیاد به بازی های آنلاین بر اساس وابستگی به هم سال منحرف با نقش میانجی شناخت­های ناسازگار و نارسایی­های مهارت اجتماعی انجام گرفت. مواد و روش ها: پژوهش موردنظر همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری آن شامل کلیه دانش­آموزان پسر دوره دوم متوسطه مشغول به تحصیل در مدارس دولتی شهر اردبیل در سال تحصیلی 1402 بود. از این جامعه، نمونه­ای به حجم 208 نفر به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به پرسش نامه­ های اعتیاد به بازی های آنلاین باشول و همکاران (2018)، شناخت­های ناسازگار مای و همکاران (2012)، نارسایی­های مهارت اجتماعی سیلورا و همکاران (2001) و وابستگی به هم سال منحرف فرگوسن و همکاران (1999) پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای smart pls4 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد وابستگی به هم سال منحرف بر اعتیاد به بازی های آنلاین اثر مستقیم و معنی داری دارد، همچنین اثر غیرمستقیم وابستگی به هم سال منحرف بر اعتیاد به بازی های آنلاین با میانجیگری شناخت­های ناسازگار و نارسایی­های مهارت اجتماعی تأیید شد. مدل بر اساس شاخص­های نکویی برازش کفایت مناسبی داشت. نتیجه گیری: از لحاظ کاربردی برگزاری مداخلات مؤثر ازجمله تکنیک­های بازسازی شناختی شناخت های ناسازگار، آموزش مهارت های اجتماعی توسط روان شناسان و مشاوران مدارس در راستای کاهش استفاده از بازی های آنلاین اعتیادآور در نوجوانان توصیه می گردد.

زمینه و هدف: کراتوکونژونکتیویت اپیدمیک یک اختلال عفونی حاد چشمی است که اغلب با آدنوویروس انسانی نوع D8 (HAdV-D8) مرتبط می باشد. E1Aو E1B آدنوویروسی به ترتیب از پروتئین های ضروری برای شروع عفونت آدنوویروسی و اتصال به p53 سلولی می باشند. این مطالعه با هدف تجزیه وتحلیل تنوع ژنومی در ژن های E1A و HAdV-8 E1Bدر بیماران مبتلا به کراتوکونژونکتیویت آدنوویروسی انجام شده است. مواد و روش ها: : نمونه 5 بیمار مبتلا به کراتوکونژونکتیویت آدنوویروسی بر روی رده سلولی A549 به مدت 48 تا 72 ساعت تا ظهور CPE، کشت داده شد. ناحیه ژنی E1با روش PCR تکثیر شد و برای بررسی های موتاسیون ها توالی یابی شدند. یافته ها: سویه اهواز در ژن های E1A و E1B بیشترین شباهت را به سویه های ژاپنی و آمریکایی HAdV-D8 و HAdV-D54 دارد. در ژن E1A، جهش مؤثری یافت نشد اما در ژن E1B، جابه جایی اسید آمینه سرین به فنیل آلانین رخ داد. موتاسیون دیگری که باعث تبدیل CTG به GTG در E1B 55KD شد، فقط در دو نمونه مشاهده گردید. تحلیل با ماتریکس BLOSUM62 مؤید آن بود که جابه جایی والین و لوسین محتمل تر از جابه جایی سرین و فنیل آلانینِ دارای خاصیت هیدروفوبیکی و وزن مولکولی بالاتر می باشد. نتیجه گیری: در این مطالعه، توالی ژن های E1A و E1B سویه HAdV-D8 حفاظت بالایی داشتند. بررسی این سویه ها و موتاسیون های در گردش آنها در جامعه بشری می تواند برای تعیین ظرفیت تکاملی ویروس و بیماریزایی آن مفید باشد.

زمینه و هدف: بیماری دیس­پپسی موجب بروز مشکلات روان شناختی و کاهش سلامت روان شناختی در افراد می­شود. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر آشفتگی روان شناختی و سرمایه روان شناختی بیماران مبتلا به سوءهاضمه بدون زخم انجام شد. مواد و روش­ها: روش پژوهش نیمه­تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل بیماران با سوءهاضمه بدون زخم در کلینیک فوق تخصصی گوارش طوبی در شهرستان ساری و قائمشهر در سال 1401 بود. از بین آن­ها تعداد 30 نفر با روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب و به­صورت تصادفی در دو گروه (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل) جایگزین شدند. افراد حاضر در گروه آزمایش شناخت­درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی (8 جلسه) و هر هفته یک جلسه 90 دقیقه ­ای دریافت کردند. پرسش نامه­ های پژوهش آشفتگی روان شناختی و سرمایه­ های روان شناختی بود. یافته ­ها: نتایج نشان داد قبل از مداخله تفاوت معنی داری بین میانگین نمرات آشفتگی روان شناختی و سرمایه­های روان شناختی گروه مداخله و کنترل وجود ندارد ولی بین میانگین این نمرات در گروه مداخله و کنترل بعد از مداخله، تفاوت معنی دار آماری وجود داشت. میانگین و انحراف معیار آشفتگی روان شناختی در پس ­آزمون 35/40±3/33و سرمایه روان شناختی 81/33±5/96به­دست آمد (0/001>P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش شناخت ­درمانی مبتنی بر ذهن ­آگاهی موجب کاهش علائم آشفتگی روان شناختی و افزایش سرمایه روان شناختی در بیماران مبتلا به سوءهاضمه بدون زخم شده­ بود. بنابراین استفاده از این روش به­ عنوان یک استراتژی اثربخش برای کاهش مشکلات روان شناختی بیماران توصیه می­شود.

زمینه و هدف: لیپازهای میکروبی، گروه مهمی از آنزیم­های باارزش بیوتکنولوژی محسوب می­شوند. در تحقیق حاضر تلاش شد تا سویه های میکروبی تولیدکننده لیپاز ازنمونه های پساب های صنعتی جداسازی و شناسایی شوند. مواد و روش­ها: پس ازنمونه برداری از فاضلاب و پساب محل های مختلف، 16 کلونی از این نمونه ها جداسازی شد. جدایه ها برای بررسی توانایی تولید آنزیم لیپاز، همراه با یک سویه اکتینومیست به عنوان کنترل مثبت، در محیط کشت اختصاصی حاوی تویین80، کشت داده شدند. فعالیت آنزیمی براساس نمودار استاندارد لیپاز، بررسی شد. به منظور تشخیص مولکولی جدایه ها ریبوتایپینگ انجام شد. بدین منظور، DNA جدایه ها با کمک کیت، استخراج شدند و با الکتروفورز و دستگاه نانودراپ ارزیابی گردید. سپس PCR با کمک پرایمرهای ژن 16SrRNA صورت گرفته و محصول PCR تعیین توالی شده و با استفاده از بلاست توالی ها در پایگاه داده NCBI، سویه ها شناسایی شدند. یافته­ ها: از مجموع 6 جدایه، ده سویه (62/5 درصد) قادر به تولید آنزیم لیپاز و در نتیجه ایجاد هاله شفاف در محیط کشت حاوی لیپید بودند. از این میان، دو جدایه با میزان تشکیل هاله و منبع جداسازی مشابه که بیشترین رشد و فعالیت را در 144 ساعت پس از کشت نشان داده بودند، انتخاب شدند. مقادیر فعالیت آنزیمی برای باکتری جداشده از پساب کشتارگاه و پساب مکانیکی به ترتیب در بازه بین 2/99 تا 22/65 و 3/73 تا39/2 واحد بر میلی لیتر بود. نتیجه گیری: باکتری های آئروموناس ورونی و کوپریاویدوس متالیدورانس به دلیل فعالیت لیپازی بسیار بالا نسبت به سویه­ های معرفی شده در سایر تحقیقات، به عنوان سویه های بسیارمناسب و کارآمد جهت تصفیه زیستی پساب ها پیشنهاد می­گردد.

زمینه و هدف: در شرایط چاقی، میزان سرمی آسپروسین افزایش می­یابد که به عنوان هدف درمانی درنظر گرفته می­شود. در این پژوهش، تأثیر شش هفته تمرین ترکیبی (هوازی+مقامتی) همراه با مصرف مکمل کافئین بر میزان سرمی آسپروسین در مردان چاق بررسی شد. مواد و روش ها: 38 مرد چاق با نمایه توده بدن بالای 28 و دامنه سنی 35 تا 50 سال در این پژوهش شرکت کردند که به روش تصادفی سازی طبقه بندی در چهار گروه 1-کنترل-دارونما (10 نفر)، 2-کافئین (10 نفر)، 3-تمرین ترکیبی-دارونما (9 نفر)، 4-تمرین ترکیبی-کافئین (9 نفر) قرار گرفتند. گروه کافئین، به مدت شش هفته، روزانه 5/4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، مکمل کافئین مصرف کردند. گروه تمرین ترکیبی به مدت شش هفته (هفته­ای سه جلسه) تمرین هوازی و مقاومتی داشتند. قبل و پس از پایان دوره مداخله، نمونه گیری خونی انجام شد. میزان آسپروسین پلاسما به روش الایزا اندازه گیری شد. یافته ها: بر اثر تمرین ترکیبی میزان آسپروسین کاهش یافت (0/01=p). مصرف کافئین به­تنهایی کاهش معنی­داری در میزان آسپروسین پلاسما ایجاد نکرد (0/19=p). میزان آسپروسین در گروهی که علاوه­بر انجام تمرین ترکیبی، کافئین مصرف کرده بودند، کاهش یافت (0/01=p). نتیجه گیری: به منظور کاهش میزان آسپروسین افزایش یافته در افراد چاق که به عنوان عامل بیماری­زا شناخته می­شود، توصیه می­شود تمرین ترکیبی (هوازی-مقاومی) انجام شود ولی لزومی ندارد در کنار آن از مکمل کافئین استفاده شود.

زمینه و هدف: ادراک نادرست وزن و تشخیص ندادن اضافه­ وزن/چاقی با تضعیف مدیریت رفتارهای مرتبط باکنترل وزن همراه است. مطالعه حاضر با هدف سنجش دقت وزن ادراک­شده با وزن واقعی و ارتباط آن با شاخص­های آنتروپومتریک منتخب در ­دانشجویان دختر انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، تعداد 350 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه شاهد به شیوه در دسترس و از طریق فراخوان به عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع آوری داده ­ها از طریق سنجش­های آنتروپومتریک به همراه پاسخگویی به چند سؤال درمورد نحوه ادراک و سطح دل­ مشغولی نسبت به وزن بدن انجام شد. برای تحلیل داده­ ها از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد 51/43 درصد آزمودنی­ها ادراک نادرستی از وزنشان داشتند. بیشتر این افراد (92/22 درصد) وزنشان را کمتر از حد­واقعی برآورد کرده بودند. میزان 17/14 درصد افراد مبتلا به اضافه­وزن/چاقی، وزن خود را در محدوده طبیعی و 6/29 درصد آزمودنی­ها با وجود چاقی، تصور می­کردند اندکی اضافه وزن دارند. همچنین، بین ادراک افراد از وزن بدن خود با شاخص­های تن­سنجی ارتباط معناداری وجود داشت (0/01˂p) و شاخص توده بدنی (739/ 0=r)، شاخص چاقی مرکزی (0/648=r)، شاخص چاقی بدن (0/620 =r)، شاخص حجم شکمی (0/552=r)، شاخص ­دورکمر به قد (0/537=r) و شاخص ­دورکمر (0/533=r) به ترتیب بیشترین ارتباط را با ادراک وزن بدن داشتند. نتیجه گیری: میزان ناآگاهی از وزن واقعی بدن در بین دانشجویان دختر نگران کننده است. تدوین برنامه­ هایی برای آگاهی­بخشی در مورد وزن طبیعی و اهمیت شاخص­های آنتروپومتریک با هدف مدیریت وزن، ضروری است.

زمینه و هدف: یکی از رفتارهای ناسالم خطرزا که در دوران نوجوانی بیشتر از سایر دوره های زندگی شایع است، رفتارهای خودجرحی می باشد. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر خودنهان سازی، شفقت به خود و رفتارهای خودجرحی دانش آموزان دختر انجام شد. مواد و روش­ها: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان بندرترکمن در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که تعداد 30 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جای دهی شدند. گروه آزمایش، رفتار درمانی دیالکتیک را دریافت کرد و گروه گواه تا پایان پژوهش مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه های خودنهان سازی لارسون و جاستین، شفقت ورزی به خود نف و سیاهه رفتارها و کارکردهای خودجرحی کلونسکی و گلن بود. یافته­ها: نتایج پژوهش نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیک بر خودنهان سازی، شفقت به خود و رفتارهای خودجرحی دانش آموزان دختر اثربخش است (0/05>P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که رفتار درمانی دیالکتیک با داشتن حالتی پذیرا و غیرقضاوتی از ذهن و همدلی، منجر به کاهش خودنهان سازی، رفتارهای خودجرحی و افزایش شفقت به خود در دانش آموزان دختر می شود.

زمینه و هدف: مطالعه حاضر به منظور بررسی تأثیر تجویز هورمون متیل جاسمونات (MeJA) در هسته مرکزی آمیگدال (CeA) بر رفتارهای شبه اضطرابی و اجتماعی در موش های صحرایی نر بالغ در معرض استرس حاد طراحی شد. مواد و روش­ها: موش های صحرایی نر بالغ به صورت دوطرفه در ناحیه CeA کانول گذاری شدند. پس از دوره بهبودی، حیوانات به مدت یک هفته روزانه 1 ساعت تحت استرس بی حرکتی قرار گرفتند. سپس درمان با تزریق دوطرفه MeJA در دوزهای 2/5، 5 و 10 میکروگرم به داخل CeA صورت گرفت. رفتار حیوانات به ترتیب در ماز به علاوه مرتفع (EPM)، میدان باز (OF) و آزمون تعامل اجتماعی بررسی گردید. یافته­ها: حیوانات قرارگرفته در معرض استرس بی­حرکتی، در مقایسه با موش­های کنترل افزایش رفتار اضطرابی در آزمون های EPM و OFنشان دادند. با این حال، تزریقMeJA در دوزهای 5 و 10 میکروگرم در CeA باعث کاهش شاخص های رفتار شبه اضطرابی ناشی از استرس در هر دو آزمون گردید (0/01>p). علاوه بر این، حیوانات تحت استرس در مقایسه با موش های کنترل، اختلال رفتار اجتماعی را در آزمون تعامل اجتماعی نشان دادند. با این حال، تزریق MeJA در دوز 10 میکروگرم اختلال رفتار اجتماعی را در موش های قرارگرفته در معرض استرس بی­حرکتی بهبود داد (0/05

زمینه و هدف: داروهای گیاهی، عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای شیمیایی دارند و در درمان دیابت که یک بیماری متابولیک مزمن است، محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند. مواد و روش ها: پس از اندازه گیری خواص آنتی اکسیدانی، الگوی بازداری بین عصاره ها و آنزیم آلفا-آمیلاز پانکراسی تعیین شد. موش های دیابتی با عصاره های گیاهی و آکاربوز تحت درمان قرار گرفتند. سپس فاکتورهای بیوشیمیایی خون اندازه گیری شد. سنتز نانوذرات نقره (Ag-NPs) توسط بهترین عصاره گیاهی بررسی شدند. یافته ها: عصاره گلبرگ زعفران و بابونه اثر مهاری بر آنزیم α-آمیلاز با الگوی رقابتی و مخلوط نشان داد. FBS در تمامی گروه های تیمار کاهش داشت و تنها در گروه تیمارشده با عصاره آبی التراسونیک گلبرگ زعفران، انسولین به میزان معناداری افزایش می یابد. آنزیم ALT در حضور عصاره زعفران و فاکتور AST تنها در حضور عصاره بابونه، کاهش معناداری داشت. نتایج نشان داد که برای سنتز بهینه نانوذرات نقره، دما، pH، زمان و غلظت نمک نیترات نقره به ترتیب C55، pH=10، 4 ساعت و 1. 2 میلی مولار می باشد. نتیجه گیری: عصاره های گیاهی پیشنهادی می توانند سطح قند خون را کاهش دهند، تولید انسولین را افزایش دهند، آنزیم های کبدی را در خون تنظیم کنند و در درمان دیابت مؤثر باشند. این عصاره ها از نظر اثربخشی، بهتر از داروی شیمیایی آکاربوز هستند و تأثیر منفی بر کبد ندارند. عصاره زعفران، توانایی سنتز Ag-NP را نشان می دهد که اغلب در کاربردهای زیست پزشکی استفاده می شود.

زمینه و هدف: بیماری ها یا آسیب های تهدیدکننده حیات ممکن است در مکان هایی رخ دهند که هیچ ارائه دهنده خدمات بهداشتی وجود ندارد بنابراین ضروری است که افراد عادی به تمام دانش و مهارت های لازم برای ارائه BLS مجهز باشند. این مطالعه با هدف میزان آگاهی و عملکرد کارکنان غیردرمانی دانشکده علوم پزشکی شوشتر در مورد احیای قلبی ریوی پایه انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه از نوع توصیفی می باشد. 119نفر به صورت سرشماری از کارکنان غیردرمانی دانشکده علوم پزشکی شوشتر با رضایت آگاهانه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته آگاهی و عملکرد درزمینه احیای قلبی ریوی بود. این پرسش نامه شامل 21 سؤال چهارگزینه ای بود. به پاسخ صحیح نمره 1 و به پاسخ غلط نمره صفر تعلق گرفت. اطلاعات با آزمون های آماری و نرم افزار SPSS نسخه 21 تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: از 119 نفر شرکت کننده در این پژوهش، جنس 76 نفر (55/4درصد) زن و میانگین سنی افراد 8/86 ±32/63سال بود. میانگین سطح آگاهی شرکت کنندگان (3/40±6/68) از 11و سطح عملکرد (1/25±3/54) از 10بود که نشان دهنده سطح آگاهی خوب و عملکرد ضعیف کارکنان می باشد. در این مطالعه افرادی که تحصیلات کارشناسی ارشد و بالاتر داشتند و آموزش رسمی دیده اند از سطح آگاهی و عملکرد بالاتری برخوردار بودند (0/05 >P). همچنین میانگین نمره عملکرد زنان، بیشتر از مردان به دست آمده است (0/001 >P). نتیجه گیری: نتایج مطالعه مؤید آن است که میزان آگاهی کارکنان در سطح خوب و عملکرد آن ها در مواجهه با بیمار دچار ایست قلبی در محیط خارج بیمارستان، مناسب نیست.