مطالعات سیاسی-اجتماعی تاریخ و فرهنگ ایران
سال:1403 | دوره:3 | شماره:1 |تعداد مقالات:20

مسئله تحقیق حاضر واکاوی ایدئولوژی حزب مردم ایران و بررسی برنامه های این حزب در عرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است. با رویکرد تحلیلی و توصیفی به منابع و داده های تاریخی، پاسخ هایی به مسئله فوق داده شد. بر پایه نتایج تحقیق، حزب بر اساس تحلیل دورانی خود، جامعه ایران را در آستانه گذار به یک تحول اجتماعی ارزیابی و در راستای تحقق آن، برنامه ای را مبتنی بر یک ایدئولوژی تبلیغ می کرد. ایدئولوژی مورد نظر آن، سوسیالیسم بر پایه خداپرستی ای بود که ضمن توجه به سوسیالیسم اخلاقی و انسانی بر هویت دینی در شکل توحیدی تأکید داشت. افزون بر این، حزب در عرصه سیاسی به دنبال براندازی نظام سلطنتی و برقراری نظامی دموکراتیک و در عرصه های اجتماعی و اقتصادی به دنبال تحول و تحقق سوسیالیستی با محوریت حقوق و آزادی های اساسی مردم، ریشه کن ساختن فقر و بیکاری، تهیه کار و نان و فراهم کردن شرایط آموزش و بهداشت برای همه، اتخاذ سیاست اقتصادی ملی و پیگیری برنامه های رشد و توسعه اقتصادی، تقویت تولیدات داخلی و توزیع عادلانه ثروت، تجدید سازمان اداری و. . . بود. استراتژی گذار در برنامه مذکور، بر این پایه استوار بود که به دلیل عدم شایستگی نظام کهنه در جوابگویی به خواست های مردم و ناتوانی طبقات اجتماعی در تصاحب قدرت از مسیر کلاسیک، باید یک گروه سیاسی و انقلابی از طریق مبارزه فراگیر و دامنه دار قدرت سیاسی و حکومتی را از طبقه حاکم سلب و خود جانشین آن شده و تحول و دگرگونی در کلیه شئون اجتماعی را محقق سازد.

سلامت و توسعه از شاخص های مهم پیشرفت جوامع هستند که پرداختن به این دو برای همه جوامع در اولویت است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تبیین و مطالعه جامعه شناختی تأثیر رسانه بر جامعه پذیری سلامت و توسعه اقتصادی در بین شهروندان دورود انجام گرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع روش توصیفی-پیمایش بود. جامعه آماری شامل شهروندان شهر دورود بودند که حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران تعداد 768 تعیین شد. ابزار پژوهش نیز پرسشنامه بود که اعتبار و روایی آن بررسی شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین عملکرد نهاد رسانه، محتوای نهاد رسانه و مصرف رسانه با متغیر جامعه پذیری سلامت رابطه معنادار وجود داشته است، همچنین بین متغیر جامعه پذیری سلامت با توسعه اقتصادی و ابعاد آن شامل (درآمدسرانه، برابری قدرت خرید، درآمد پایدار، توسعه انسانی، فقر و بیکاری) رابطه معنادار وجود دارد. می توان نتیجه گرفت که رسانه به عنوان یکی از مهم ترین میدان های اجتماعی می تواند زمینه ارتقاء سلامت و بهزیستی آنها را بهبود ببخشد، بنابراین هدفمند نمودن برنامه ریزی های سلامت توسط نهادهای مسئول و ذیربط در امر رسانه جهت مشارکت طبقات مختلف مردم جهت ارتقاء سطح فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خانوار شهری بسیار مهم است.

همواره ظهور و بروز برخی از رویدادهای مهم داخلی و فراملی در مسیر تحولات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار بوده و النهایه امروزه سبب شده است که آخرین اراده قوه مجریه در دولت سیزدهم، در الگوی پیروی از نگاه به شرق و در راس آن چین تبلور یابد. امروزه دولت چین به واسطه قرار گرفتن در یک جایگاه رفیع در جهان کنونی و رشد و توسعه همه جانبه مخصوصاً در عرصه اقتصادی و تجاری به عنوان یک الگو برای سایر کشورها مخصوصاً کشورهای در حال توسعه مطرح است. دغدغه اصلی، معطوف به این بوده است که رویکرد پیش روی سیاست خارجی نگاه به شرق جمهوری اسلامی ایران چه تاثیری بر منافع اقتصادی ایران دارد؟ براساس رویکرد واقع گرایی چین با اولویت دادن به منطقه گرایی اقتصادی و ایجاد هم افزایی بین موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک خود در شرق آسیا در پی ایجاد توازن نسبی محور پاسیفیک با محور آتلانتیک به رهبری آمریکاست؛ بنابراین واکنش در مواجهه با محور پاسیفیک به رهبری چین برای جا ایران نه یک انتخاب بلکه الزامی راهبردی است. نتایج و یافته های پژوهش موید این است که سیاست نگاه به شرق در جهت تأمین منافع اقتصادی و ژئوپلتیک و البته یافتن شریک استراتژیک برای جمهوری اسلامی ایران می باشد.

پایبندی به صلح، پایبندی به حقوق دولتها و اشخاص حقیقی و حقوقی و تضمین کننده پیشرفت و توسعه است که ضرورت دارد در ساختار و وجودآنها نهادینه و به فرهنگ جهانی تبدیل و جهان بر بنیاد اصیل صلح قرار گیرد. اما این سوال مطرح می شود که چرا جنگ پیدا و پنهان در جهان وجود و صلح واقعی متصور نیست. حقیقت آن است که صلح با شکاف هایی مواجه است که مانع از تحقق آن می گردد. بنابراین سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: شکاف های صلح جهانی کدامند؟ داده ها و نتایج این پژوهش نشان می دهد، منفعت طلبی، ناهمگرایی و نامتعادلی، شکاف های صلح جهانی هستند که مانع از تحقق آن می شوند. این مقاله در پی آن است تا آن شکاف ها را با توجه به مطالعات سیاسی تاریخ معاصر ایران تبیین و تشریح نماید. داده ها واطلاعات به شیوه کتابخانه ای و میدانی بررسی و سپس به توصیف و تحلیل آنها پرداخته شده است.

روابط بین کشورها متکی بر شرایط اقتصادی، امنیتی، جغرافیایی و فرهنگی است. اگرچه وضعیت این عوامل در عصر جهانی شدن دستخوش تغییر می شود، اما اینکه بگوییم این عوامل تأثیری بر روابط دو کشور ندارد، درست نیست. ایران و آذربایجان به عنوان همسایه دارای اشتراکات فرهنگی، تاریخی، مذهبی هستند. با این وجود، روابط دو کشور با چالش های خاصی روبرو بوده است. یکی از اصلی ترین چالش ها، مسئله قره باغ بوده است که در دو سطح امنیتی و اقتصادی در این پژوهش به آن پرداخته شده است. این پژوهش با هدف بررسی تبعات اقتصادی و امنیتی مناقشه قره باغ بر جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. سوال اصلی اینگونه مطرح شده است که مناقشه قره باغ چگونه چه تبعات اقتصادی-امنیتی را می تواند برای جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟ یافته ها حاکی از آن است که تبعات و چالش ها در این دو حوزه در گستره ی مواضع جمهوری اسلامی، تعارض در زمینه ی انرژی و روابط آذربایجان-اسرائیل، در کنار تقابل و ورود سیاست و ایدئولوژی در خصوص روابط اقتصادی این دو کشور است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی پرداخته است.

هدف این پژوهش تحلیل استراتژی تجارت استعماری هلند با ایران در دوره صفویه در خلیج فارس است. در این نوشتار کوشش بر آن است تا استراتژی و نحوه تجارت بازرگانان هلندی و به ویژه کمپانی هند شرقی با تجار حوزه خلیج فارس و دولت صفویه مورد ارزیابی و مطالعه قرار گیرد و به این پرسش پاسخ داده شود که استراتژی هلندی ها در تجارت با دولت صفوی و تجار حوزه خلیج فارس چه بود و این استراتژی چه پیامدهایی برای کمپانی هند شرقی هلند و دولت صفویه به دنبال داشت؟ روش تحقیق در این مقاله روش تحقیق توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات در آن، کتابخانه ای است. اگر اسپانیا و پرتغال را در قرون شانزدهم و هفدهم پیشگامان استعمار کلاسیک بدانیم، بی شک هلند با تأسیس کمپانی هند شرقی هلند پیشتاز استعمار تجاری سرزمین های شرقی است. کمپانی هند شرقی هلند با استفاده از ناوگان دریایی خود و با پیمودن عرصه دریاها به دنبال کالاهای پرسود به ویژه ادویه هند و ابریشم ایران و دیگر کالاهای مشرق زمین بود. در این میان حوزه خلیج فارس و دریای عمان که پیوستگی استراتژیک با دریای هند داشت از نظر سوداگران هلندی اهمیت سوق الجیشی داشت؛ لذا تجار و دریانوردان هلندی بیش ترین تمرکز خود را در تجارت بر روی این مناطق نهادند و با در پیش گرفتن استراتژی انحصار تجاری و حذف رقبا مجموعه متنوعی از تاکتیک ها را برای تجارت با بازرگانان و دولت صفوی و حکومت های محلی این مناطق به کار بستند. در همین راستا کمپانی هند شرقی با انعطاف پذیری و رویکری کاملا سوداگرانه و سودجویانه در قبال دولت ایران و تجار ایرانی طیفی از تاکتیک ها همچو قراردادهای ناعادلانه، تبانی، مبادله پایاپای، حمل کالا و مسافر و قاچاق سکه و کالا، . . . را به کار بست و با همین استراتژی توانست سهمی بیشتری از تجارت خلیج فارس را در مقایسه با دیگر رقبای استعمارگر مانند انگلستان به خود اختصاص دهد.

بررسی سیر تحول معماری مجموعۀ خانقاهی و آرامگاهی شیخ صفی الدّین اردبیلی بیانگر آن است که این اثر تاریخی فرهنگی، یکی از حلقه های گمشدۀ هنر ایران در بین سدۀ هشت هجری تا افدول صفویان در ربع اول سدۀ دوازده هجری اهمیت ویژه در بررسی تحولات معماری تشکیلات خانقاهی و آرامگاهی ایران و جهان اسلام است. هدف این مقاله بررسی توسعه و تحولات تاریخی معماری مجموعۀ آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی تا دوران معاصر است. پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و براساس ماهیت و روش، تاریخی، توصیفی-تحلیلی است. هرچند که با تکیه بر اهداف متعارف پژوهشی، برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و جستجو در اینترنت بهره گرفته شده است، ولی روش مشاهده و انجام بازدیدها و مطالعات میدانی به عنوان اصلی ترین روش طی مراحل گوناگون پژوهش بوده است و برای تطبیق استنباطها و برداشتها با واقعیتهای موجود آثار چندین بار مورد بازدید قرار گرفته اند. درباره جایگاه والای مجموعۀ مذهبی شیخ صفی الدین اردبیلی در مباحث معماری مجموعه های خانقاهی و آرامگاهی ایران و جهان اسلام چهار عامل مهم به نظر می رسد: اول این که، بخشی از اهمیت و عظمت معماری این مجموعۀ جهانی به خاطر وجود تعداد زیاد فضاهای متنوع مذهبی و خدماتی و رفاهی چون فضاهای بهداشتی است. به طوری که به استناد منابع تاریخی و برابر شواهد باستانشناسی فقط در عرصۀ مجموعۀ مورد بحث چهار حمام وقفی وجود داشت که امکانات لازم بهداشتی را در دسترس مریدان و زائران خود قرار می داد تا مومنان قبل از راز و نیاز با معبود ازلی و ابدی با طهارت تن به دیدارش بشتابند.

هنر اسلامی در وجوه متعددی از جمله در حوزۀ معماری و تزئینات مرتبط با آن از ویژگی ها و ظرافت های زیبایی شناسانه منحصر به فردی بهره مند است. تزئین در تاریخ معماری ایران واجد نقشی شاخص است و از گذشته های دور تا به امروز پویایی و تداوم خود را همواره حفظ نموده است. به عنوان مثال هنرمندان ایرانی به خصوص در دوران پساسلجوقی از قطعات کاشی ریز لعاب دار به رنگ فیروزه ای برای بنا بهره گرفته اند یا دورۀ صفویه را می توان اوج تزئین خارجی بنا نامید. در سازه های اسلامی_ ایرانی، گنبد را یکی از نمادین ترین عناصر معماری اسلامی می دانیم که در دوران صفویه بسیار مورد توجّه بوده است. هر چند تزئینات سطح گنبد از دورۀ تیموری به شکل بسیار چشمگیری آغاز می شود اما اوج آن در دورۀ صفوی بسیار جلوه گر است. در این پژوهش سعی در شناساندن و بررسی گنبد مسجد شاخص شیخ لطف الله گردیده است تا رویکرد و علاقه صفویان به نوع تزئینات بیشتر مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. در پژوهش ﺣﺎﺿﺮ، از روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﻮصیفی ﺗﺤﻠﯿلی ﺑﺎ ﺑﻬﺮه گیری از اﺑﺰار کتاﺑﺨﺎﻧﻪای ﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ وﺗﺤﻠﯿﻞ پرداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. گنبد ﻣﺴﺠﺪ ﺷﯿﺦ ﻟﻄﻒ اﷲ، ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﻓﺮم و ﻫﻢ از ﻟﺤﺎظ ﻫﻤﺎهنگی در ﻧﻘﻮش و رنگ، گویای ﺗﻨﺎﻇﺮ ﺑﯿﻦ ﺻﻮرت و ﻣﻌﻨﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ شکل ممکن است. اﯾﻦ گنبد ﻧﻤﻮد عینی اﻧﻄﺒﺎق ﺻﻮرت و ﻣﻌﻨﺎ در ﻣﻌﻤﺎری اﺳﻼمی است.

در این مطالعه به بررسی تاثیر سواد رسانه ای مخاطبان در مقابله با اخبار جعلی از نظر خبرگان پرداخته شده است. روش تحقیق کاربردی از نوع کیفی بوده و برای انجام تحقیق از مصاحبه عمیق با خبرگان تحقیق شامل اساتید دانشگاهی، کارشناسان و متخصصان حوزه رسانه و اصحاب رسانه استفاده شده است. ابزار تحقیق مصاحبه نیمه ساختمند بوده و جامعه آماری تحقیق سه دسته بودند شامل: اساتید دانشگاهی، کارشناسان و متخصصان حوزه رسانه و اصحاب رسانه. دلیل انتخاب این سه گروه، استفاده از تجارب تمامی اقشار مسلط بر موضوع تحقیق است تا از تمامی زوایا به مفهوم مورد نظر تحقیق پرداخته شود. روش نمونه گیری تحقیق روش گلوله برفی بود و تعداد نمونه ها بر اساس قاعده رسیدن به حد اشباع نظری تعیین شد. بر این اساس تعداد 11 مصاحبه انجام شد. پس از جمع آوری متن مصاحبه ها و تحلیل دقیق تجارب خبرگان، از روش پدیدارشناسی توصیفی و بر اساس رویکرد هوسرلی برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها استفاده شد. طبق نتایج تحقیق کدهای استخراج شده از مصاحبه خبرگان به سه گروه تقسیم بندی شدند که عبارت بودند از: 1) سواد مربوط به ماهیت و هدف خبر، 2) سواد مربوط به مخاطب، 3) سواد مربوط به منتشرکننده خبر.

نوشتار حاضر با هدف بررسی گفتمان روزنامه شکوفه به عنوان دومین تجربه زنانه در عرصه روزنامه نگاری با تاکید بر ارتقا جایگاه زنان در دوره پسامشروطه و همچنین مساله تحصیل بعنوان ابزار ورود به عرصه اجتماعی است. زنانی که در دوره پیشامشروط نیز در کنشگری های تحریم تنباکو و تاسیس بانک ملی مشارکت فعال خود را نشان داده بودند. از رو سوال اساسی پژوهش حاضر بر این امر ابتنا دارد که با توجه به تغییر مختصات زیست اجتماعی زنان در دوره پسامشروطه، نویسندگان روزنامه شکوفه چه آرمانی و خواستی را به عنوان گفتمان اصلی خود انتخاب کرده بودند و در این راستا در چارچوب جامعه خود چه علل و عواملی را مانع از شکوفایی جایگاه خود و عامل بازدارنده می انگاشتند؟ با توجه به بررسی شماره های برجای مانده از روزنامه شکوفه، با کاربست روش تحلیل محتوا فرضیه نوشتار حاضر چنین صورتبندی شده است که روزنامه شکوفه همانند اغلب روزنامه های زنانه این دوره مبلغ ورود زنان به عرصه اجتماعی در درون گفتمان دینی یعنی اسلام است و به سمت ایجاد تقابل دینی سوق نمی یابد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که نویسندگان این روزنامه با تکرار برابری، آزادی، تساوی حقوق اجتماعی و ورود زنان به عرصه اجتماع

این پژوهش یک مطالعه منظم با هدف تحلیل و تبیین اخلاقی ارتباط انسان با خدا در برنامه درسی ملی و ارائه مدل اخلاقی-تربیتی می باشد. در این نوشتار سعی شده است با کاربرد روش اسنادی – تحلیلی، معیارهای ارتباط انسان با خدا در برنامه درسی ملی را بر اساس خداشناسی اخلاق اسلامی و با الهام از قرآن کریم، استنباط و مورد تحلیل قرار داده شود. سپس معیارهای اساسی منتج از تحلیل برنامه، درباره ارتباط انسان با خدا به صورت مدل اخلاقی تربیتی ارائه شود. نتایج نشان می دهد: در مدل خداشناسی اخلاقی و نردبان سیر الی الله، بر اساس هدف تعقّل که پله اول است، نتیجه، پرورش خِرَدورزی درباره خدا در دانش آموزان است. بر اساس هدف علم، که پله دوم است، بهره گیری از عقل را در شناخت خالق انسان و جهان که علت و اساسِ با تدبیر هستی است، در دانش آموزان تقویت کنیم. بر اساس هدف ایمان که پله سوم است، زمینه ای را فراهم کنیم تا دانش آموزان بوسیله شناخت عقلانی به ایمان قلبی و عملی نسبت به خالق هستی برسند. در پله چهارم دانش آموزان را ترغیب کنیم که ایمان مبتنی بر شناخت عقلانی را در عمل به حدود و دستورات الهی در زندگی فردی، اجتماعی و طبیعی به صورت حق شناسی از نعمتهایش، به کار بگیرند. و در نهایت در پله پنجم در مفهوم اخلاق که مهمترین هدف و در حقیقت مدار زندگی دُنیوی و پُل گذر به سوی حیات اُخروی و پاک است، دانش آموزان را به رعایت اخلاق مبتنی بر عمل عقلانی، علمی و ایمانی نسبت به خالق هستی با هدف تحقق خداشناسی و سیر به حیات طیبه این جهانی و آن جهانی و تقرّب به خدا، تشویق و بالنده کنیم.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی ناوبری فرهنگی در حوزه های فرهنگی ایران انجام شده است. روش استفاده شده در پژوهش، کیفی و مبتنی بر راهبرد نظریه داده بنیاد است. برای جمع آوری داده­ها از ابزار مصاحبه عمیق استفاده شده است. جامعه هدف خبرگان دانشگاهی، مدیران و کارشناسان ارشد حوزه های فرهنگی که در فرایند و تصمیمات فرهنگی مشارکت داشتند، بوده اند با استفاده از نمونه­گیری هدفمند پس از 15 مصاحبه عمیق، اشباع نظری حاصل شد. در رویکرد داده بنیاد در این پژوهش طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی بیانگر 20 مقوله کلی در قالب پارادیمی شامل شرایط علی، زمینه­ای، مداخله­گر، مقوله­های محوری، راهبردها و پیامدها بوده است. نتایج نشان داد که ناوبری فرهنگی در حوزه های فرهنگی ایران توسط شرایط علی (ختار سازمانی، عوامل اقتصادی، عوامل فرهنگی و ایدئولوژیک و قوانین و سیاست ها)، زمینه­ای (تحکیم سرمایه های فرهنگی، آموزش، جو سازمانی و اشتغال فرهنگی)، مداخله­گر (حقوق فرهنگی، فضا سازی رسانه ای، سیاست های دولتی و نهادی)، مقوله­های محوری (آگاهی فرهنگی، مهارت های ارتباطی فرهنگی و مدیریت تعارض فرهنگی) و پیامدهای (ترسیم پارادیم نوین، ارزش آفرینی در سطح کلان و توسعه تعالی فرهنگ سازمانی) تحقق می یابد.

در حقوق کشور ایران حکم دقیقی راجع به غرامات قابل مطالبه در صورت جهل مشتری به مستحق للغیر درآمدن مبیع وجود ندارد، و صرفاً به تأسی از نظرات فقهای امامیه قابلیت مطالبه خسارت مورد تأیید قانونگذار قرار گرفته، بدون اینکه دامنه و محدودۀ مطالبات مشتری جاهل از فروشنده در صورت فساد مبیع تعیین شود. این موضوع در شرایط کنونی اقتصادی به لحاظ شاخص نرخ تورم و تغییر در ارزش واقعی ثمن که در اکثر موارد پول است و نویسندگان حقوقی همین معنا یعنی مبادله کالا با پول در تعریف بیع را مدنظر قرار داده اند. خود به چالشی در رویه قضایی و نظرات نویسنگان حقوقی و فتاوی علما تبدیل شده است. چرا در معامله فضولی خریدار پس از رد معامله توسط مالک و تصاحب مبیع از جانب وی می تواند علاوه بر استرداد ثمن سایر خسارات وارده را نیز از فروشنده مطالبه نماید، به شرط اینکه در زمان معامله علم به فضولی بودن اقدامات وی نداشته باشد (مواد 262 و 263 و 324 و 325 و 3 312 قانون مدنی) قانون در خصوص اینکه خسارات قابل مطالبه از فروشنده چیست و مصادیق آن کدام است صراحتی ندارد و صرفاً در مواد 263و391 به مطالبه غرامات وارده به خریدار اشاره نموده و بدون اینکه چگونگی و میزان و نوع خسارات و غرامات قابل مطالبه را بیان نماید، موضوع را مسکوت گذاشته، در صورتی که در قانون مدنی کشور مصر با اقتباس از نظریه بطلان نسبی قراردادها موضوع را به نحو دقیق مورد تبیین قرار داده است.

هدف این پژوهش تحلیل توسعه روان شناختی در سیاست گذاری عمومی و توسعه پایدار ایران است. این پژوهش(توصیفی-تحلیلی) با استفاده از تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده که به روش کتابخانه ای می باشد، به تبیین موضوع پژوهش حاضر پرداخته است. توسعه فرایندی پیچیده است که شاخص های متعددی در دستیابی به آن نقش دارند. نظریات مختلفی و در باب توسعه ارائه شده و هر کدام بر جنبه هایی خاص از علل و عوامل توسعه تأکید دارند. این نظریات بر شاخص هایی از قبیل جغرافیا، سیاست، شرایط بین المللی و غیره متمرکز شده اند. یکی از مهم ترین ابعاد محوری تحقق توسعه یعنی نقش آفرینی عوامل روان شناختی در فرایند تدوین سیاست گذاری عمومی توسعه در ایران می باشد که همگام با سایر ابعاد توسعه کمتر بدان پرداخته شده است. از همین رو در پژوهش حاضر به نقش و جایگاه عوامل روان شناختی در توسعه ایران به عنوان محرک قوی این تحقیق در فرایند سیاست گذاری عمومی ایران پرداخته شده است. یافته ها حاکی از این است که در کشور ما علیرغم درگیر بودن افراد و نهادهای مختلف در فرآیند تدوین سیاست گذاری عمومی کاستی هایی در این زمینه به خصوص کم رنگ بودن رویکرد روان شناسی احساس می شود. به عبارتی در توسعه به رویکرد روان شناسی به مانند سایر رویکردهای جامعه شناختی و سیاسی و فرهنگی پرداخته نشده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که توسعه روان شناختی با ایجاد نگرش های بازسازی شده سبب تحقق حکمرانی خوب و توسعه مبتنی بر سیاست گذاری های مطلوب در ایران می شود.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بازاریابی سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. روش استفاده شده در پژوهش، کیفی و مبتنی بر راهبرد نظریه داده بنیاد است. برای جمع آوری داده­ها از ابزار مصاحبه عمیق استفاده شده است. جامعه هدف خبرگان دانشگاهی، مدیران و کارشناسان ارشد حوزه های سیاسی که در فرایند و تصمیمات بازاریابی سیاسی مشارکت داشتند، بوده اند با استفاده از نمونه­گیری هدفمند پس از 15 مصاحبه عمیق، اشباع نظری حاصل شد. در رویکرد داده بنیاد در این پژوهش طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی بیانگر 22 مقوله کلی و105 مقوله فرعی در قالب پارادیمی شامل شرایط علی، زمینه­ای، مداخله­گر، مقوله­های محوری، راهبردها و پیامدها بوده است. . نتایج نشان داد که بازاریابی سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران توسط شرایط علی (ساختار سیاسی، عوامل فردی، عوامل ایدئولوژیک و قوانین و سیاست ها)، زمینه­ای (شناسایی رقبا وضعیت سیاسی، شناسایی گروه ها و تقسیم بندی سیاسی و رتبه بندی حوزه انتخاباتی)، مداخله­گر (تغییرات فناوری، فضا سازی رسانه ای، فشارهای بین المللی)، مقوله­های محوری (آگاهی سیاسی، بازاریابی و تبلیغات اثربخش و نیازشناسی بازار رأی)، راهبردها (ارزش آفرینی برای رای دهندگان، طراحی محصول مناسب با مطالبه اصلی بازار رأی پایش مستمر محیط، شبکه سازی مطلوب در انتخابات) و پیامدهای (ترسیم پارادیم نوین بازاریابی سیاسی، برندسازی، توسعه گفتمان سیاسی در انتخابات) تحقق می یابد.

با توجه به تاریخ سلجوقیان، دیوانسالاری این دوره از جایگاه ویژه ای برخوردار است و بررسی اصلاحات مصلحان سلجوقی حاکی از قابلیت نخبگان دیوانسالاری وتوانمندی این نهاد بالقوه می باشد. کمال الملک سمیرمی(وزارت 513-515 ق) از جمله نخبگان سیاسی بود که با تفکر اصلاح گرا و تجربه در مسائل دیوانسالاری توانست با انجام برخی اصلاحات اقتصادی راه برون رفت از مشکلات سیاسی واقتصادی را حل وفصل نماید. علیرغم تضعیف نهاد وزارت در آن زمان در مقام وزیر سلطان محمود سلجوقی (511-525 ه. ق) سعی کرد با اجرای اصلاحات به روش ضربتی گسست­های موجود در ساختار سیاسی و اقتصادی را رفع کند. نظر به بحران های سیاسی و اقتصادی در دوره سلطان محمود، وزیر نیز تلاش های خویش را در اجرای اصلاحات اقتصادی به کار بست. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای علاوه بر مروری بر زمانه مشارالیه و پیشینه سیاسی کمال المک، مهم ترین اصلاحات اقتصادی وی را در زمان دو سال وزارتش در کانون توجه دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد که سمیرمی بعد از توفیق نسبی در اصلاحات سیاسی، گام های مهمی برای پیشبرد اصلاحات اقتصادی در زمینه نظم و نسق مالیات ها، ایجاد دیوان مفردات، بهبود کشاورزی و دامپروری و تجارت، اعطای بخشش های نقدی برداشت. هرچند نظر به قدرت مخالفان و تضعیف وزیر در نهایت مخالفان وی را از میان برداشتند، ولی تلاش های وی بخشی از بی ثباتی های سیاسی دوران سلطان محمود را حل کرد و راه را برای اصلاحگران بعدی چون درگزینی و کمال الدین خازن هموار کرد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رسانه­های ایران و اقلیم کردستان و نحوه مواجهه آن ها با بحران های سیاسی­ اجتماعی بود. این پژوهش به لحاظ روش، توصیفی تحلیلی می­باشد. جهت دستیابی به نتیجه­ای مستند، نحوه مواجه رسانه ­های ایران با دو بحران کرونا و سیل 98 و رسانه ­های کردستان با سه بحران اقتصادی (بودجه)، کرونا و داعش مورد بررسی قرار گرفت. یافته­ها نشان داد که خبرگزاری­های ایرنا، صداوسیما و فارس به دلایل گوناگونی از جمله تفاوت نگرش های سیاسی، رفتار نسبتاً سلیقه­ای در برابر بحران کرونا داشته­اند. همچنین در بحران سیل 98، رسانه ملی عملکرد مناسبی نداشته که بارزترین آن، نقش کمرنگ مردم بویژه مردم آسیب­دیده در خبرها بوده است. همچنین، رسانه ­های کردستان در مواجهه با بحران داعش با عدم توجه به مسئولیت آداب رسانه و عدم پوشش رسانه­ای خاص برای جنگ، متأثر شدن از تأثیرات جنگ و تبلیغات خشونت، درک نادرست اصطلاحات، ایجاد عدم تعادل و انتشار مطالب مغرضانه و جعلی در مدیریت بحران به درستی عمل نکرده­اند. همان گونه که در مدیریت بحران کرونا ترس و وحشت را بر جامعه کردستان مسلط کردند در بحران اقتصادی و بودجه نیز، رسانه ­ها نتوانستند بدون جبهه­ گیری عمل کنند و تحت تاثیر عوامل خارجی قرار گرفتند.

اعمال سامانه عدالت کیفری و در خط مقدم آن ضابطان و دادسراها، تلاقی با محدودیت حقوق و آزادی های افراد دارد. از تعقیب و بازداشت و بازجویی و ابلاغ و تحقیق تا اجرای حکم، به طور مستقیم در تزاحم با حقوق فردی و عمومی است. با این حال و علیرغم اهمیت نقش ضابطان در این زمینه چالش هایی دیده می شود؛ بدین منظور در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی حفظ حقوق فردی در جریان فرآیند کیفری توسط ضابطان دادگستری پرداخته شده است. در بحث قانونگذاری، قانونگذار اشاره ای به حق سکوت نکرده است. همچنین برخی موارد مهم ازجمله تفهیم اتهام و حق دسترسی به وکیل را مشمول ماده 63 نداسته است درحالیکه این مساله از مهمترین حقوق دفاعی اشخاص تحت نظر است. چالش موجود دیگر در این زمینه عدم توجه به آموزش ضابطان و تخصصی نمودن آنهاست که این مساله از مشکلاتی چون موازی کاری و تشابه وظایف، عدم وحدت فرماندهی و وجود مراکز متعدد اطلاعاتی، ناشی می شود که این چالش ها بر کرامت انسانی و حقوق متهم اثرگذار است و راهکارهای مقابله با چالش های اعمال وظایف و اختیارات ضابطان دادگستری، تأمین نیروی انسانی مجرب و امکانات و تجهیزات، همکاری و هماهنگی دستگاه های متولی و استفاده از تجارب سایر کشورها است.

هدف از این مقاله بررسی اثرات جهانی شدن بر حقوق شهروندی در شهر تهران است. حقوق شهروندی یکی از شاخص های عمده جامعه مدنی است که متأثر از عوامل مختلفی از جمله جهانی شدن می باشد. بدین منظور از نظریه مارشال و آنتونی گیدنز به عنوان چارچوب تئوریک استفاده شد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و جامعه آماری افراد 20 ساله و بالاتر شهر تهران هستند. شیوه نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای متناسب با حجم جمعیت هر یک زا مناطق 22 گانه تهران است و حجم نمونه طبق جدول مورگان 384 نفر می باشد. ابزار گردآوری داده‏ها، پرسشنامه محقق ساخته است. روش تجزیه و تحلیل داده ها، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با استفاده از نرم افزار SPSS است. از اعتبار صوری جهت سنجش اعتبار استفاده شد و ابزار اندازه گیری از پایایی لازم برخوردار است و پایایی متغیر حقوق شهروندی 876/0 و جهانی شدن 823/0 است. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین حقوق شهروندی در بین افراد نسبتاً بالا بوده و میانگین آن برابر با 14/3 است. حدود 6/36 درصد میزان حقوق شهروندی ­شان را در حد پایین می­دانند. حدود 1/ 26 درصد در حد متوسط و حدود 3/37 درصد نیز میزان حقوق شهروندی را در حد بالا می دانند. بین میزان جهانی شدن و حقوق شهروندی رابطه معنادار مثبت و مستقیم(378/0r=) وجود دارد. یعنی هر چه نگرش به جهانی شدن مثبت تر شود، میزان حقوق شهروندی افزایش می یابد. مولفه بعد اجتماعی جهانی شدن با ضریب 378/0 و مولفه بعد اقتصادی با ضریب 238/0 به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی را با حقوق شهروندی داشته­اند. جهانی شدن و ابعاد چهارگانه آن(اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی) حدود 5/19 درصد از واریانس و تغییرات حقوق شهروندی را تبیین و پیش بینی می کنند. نتیجه این که برای افزایش در میزان حقوق شهروندی بایستی به جهانی شدن و ابعاد آن خصوصاً بعد اجتماعی جهانی شدن توجه شایانی نمود.

هدف از این تحقیق مدل سازی نوسانات نرخ ارز در خلق مزیت تجارت خارجی در چهارچوب نظام اقتصاد مقاومتی میباشد ااقتصاد مقاومتی ادبیاتی است که در مقابله با تحریم های بین المللی مطرح شده است. هماکنون اقتصاد ایران باید برمبنا و اصول درستی گام نهد تا از این رهگذر بتواند برتحریمهای بین المللی فائق آمده و تهدید تحریم را به فرصت تبدیل کند. آن اصول و مبناهایی که اقتصاد ایران باید داشته باشد، ادبیاتی را به نام اقتصاد مقاومتی ایجاد کرده است. سیاستهای پولی و مالی باید در این ادبیات اقتصادی مشخص شده و همواره به این پرسش پاسخ دهیم که در سیاستهایی که انجام میدهیم به دنبال چه می باشیم. برای اینکه متوجه شویم که سیاستهای پولی و مالی و غیره چگونه باید باشد و چه جهت گیری را باید دنبال کند، اول باید شناخت درستی از اقتصاد ایران و مشکل اصلی اقتصاد ایران داشته باشیم. بهعنوان مثال سیاستی با هدفی اجرا میشود اما بعد مشخص میشود که نه تنها به هدف نرسیده ایم بلکه از آن دور هم شدهایم. بر این اساس در ادبیات اقتصاد مقاومتی اول از همه باید بدانیم مشکل اصلی اقتصاد ایران چیست؟ پس از آن باید روش درست برخورد با مشکل را شناسایی کنیم و آنجاست که میتوانیم از نحوه سیاستهای پولی و مالی و انواع و اقسام سیاستهای دیگر صحبت به میان آوریم. رژیم های نرخ ارز و نوسانات آن می تواند پیامدهای جدی برای اقتصاد کشورها داشته باشد. از لحاظ نظری نرخ ارز بر تورم، تجارت خارجی، حساب سرمایه و دیگر متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان تأثیر می گذارد. نتایج مدل موازنه تجاری نشان می دهد نرخ ارز اسمی تأثیر منفی بر موازنه تجاری داشته است. دراین تحقیق در پی پاسخ به این سوال هستیم که: مدل سازی نوسانات نرخ ارز بر خلق مزیت تجارت خارجی در چهارچوب نظام اقتصاد مقاومتی چه تأثیراتی دارد؟