تحقیقات نظام سلامت حکیم (حکیم)
سال:1381 | دوره:5 | شماره:4 |تعداد مقالات:15

کیست هیداتیک کبد در ایران و در سایر کشورهای گرمسیر دنیا بسیار شایع است. به تبع آن، جراحان در این نقاط به درمان این بیماری آشنا بوده و مهارت لازم را دارا می باشد.سالهاست در اصول روش درمان جراحی کیست هیداتید اتفاق نظری وجود دارد که اولا نباید به هنگام استخراج کیست هیداتید یکنوع آنفیلاکسی خطرناک به وجود آید. بالاخره بیشتر جراحان بیشتر جراحان متوجه شده اند که چنانچه یکی از مواد ضد اسکولکس مصرف شود، ورود این مایعات به مانند محلول نمک غلیظ بداخل مجاری صفرایی، التهاب شدید و در دراز مدت می تواند فیبروز شدید و غیر قابل برگشت شدید ایجاد کند. مراعات این نکات اساسی بر جراحان ایرانی پوشیده نیست و روش باز درمان جراحی کیست های هیداتید کبد، بخصوص اگر بزرگ باشند یگانه راه درمان است...

از آنجایی که تاکنون مطالعه ای جهت بررسی بیماری سل و وضعیت درمان مهاجرین افغانی در کشورمان انجام نپذیرفته است، این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی در مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی بیماریهای ریوی بر روی تمامی بیماران بزرگسال مبتلا به سل که طی مدت دو سال (از ابتدای سال 1377 تا انتهای 1378) مراجعه نموده بودند، انجام گرفت. این بررسی بر روی 1028 بیمار مبتلا به سل شامل 702 نفر ایرانی (68.3%) و  326نفر افغانی (31.7%) صورت پذیرفته است. میانگین سنی بیماران افغانی و ایرانی به ترتیب 32.8 و 49.0 سال بوده است(P>0.001) . همچنین میانگین سنی در تمامی انواع بیماری سل در بیماران افغانی کمتر از بیماران ایرانی بوده است(P>0.05) . از 712 نفر بیمار اسمیر مثبت، برای 689 نفر اسمیر خلط ثبت شده بود که حداقل درجه اسمیر 1+ در ایرانیان 43.6% و حداکثر درجه 3+ در آنها 37.5% بود. ولی در افاغنه حداقل درجه 1+ و حداکثر درجه اسمیر 3+ به ترتیب 32.1% و 44.3% بوده است(P>0.05) . اسمیر خلط در پایان ماه دوم درمان در 77.4% ایرانیان (260 نفر) و 63.3% افاغنه (93 نفر) منفی شد %49.2 .(P>0.001) از بیماران افغانی و 32.4% از بیماران ایرانی مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت برای ادامه درمان خود مراجعه ننمودند(P>0.0001) . نتایج این مطالعه نشان می دهد که بیماران افغانی از نظر سنی جوانتر از بیماران ایرانی هستند. در ضمن بیماران افغانی مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت، به فرم شدیدتر بیماری از نظر درجه اسمیرخلط مبتلا می شوند. همانطور که ملاحظه می شود مهاجرین افغانی از جمله گروه های موثر در انتشار بیماری سل در کشور می باشند. لذا کنترل مهاجرین از نظر ابتلا به بیماری سل و تدوین برنامه های منسجم جهت پیگیری و درمان این افراد از مسایل بسیار مهمی است که باید بدان توجه خاص داشت.

به منظور انجام این مطالعه 51 مدیر بیمارستان و 53 مترون پرستاری (جمعا 104 نفر) از  53بیمارستان وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این پژوهش که از نوع زمینه یابی بود، اطلاعات مورد نیاز توسط پرسشنامه جمع آوری گردید و 88 نفر (43 مدیر و 45 مترون) از جامعه مورد مطالعه، در پژوهش شرکت نمودند. یافته ها میزان شیوع استرس را برای افراد مورد مطالعه 31.3 درصد نشان داد که به تفکیک برای جامعه مدیران 19.5 درصد و برای مترون های پرستاری  43.2درصد بود. در رتبه بندی کلی عوامل استرس زا 13 مشخصه برای مدیران و 20 مشخصه برای مترون های پرستاری استرس زا شناخته شدند که از این تعداد 7 مشخصه برای مدیران و  8مشخصه برای مترون ها از جمله عوامل استرس زای شغلی بودند. در بخش ارزیابی اثرات استرس بر عملکرد افراد مورد مطالعه، مدیران و مترون ها گزارش نموده بودند که استرس تمرکز فکر آنها را جهت تصمیم گیری موثر کاهش داده است. مدیران همچنین گزارش نموده بودند که استرس بر کیفیت کارشان اثرات سوء داشته است. از اثرات دیگر استرس تاثیر آن بر سلامت روانی افراد مورد پژوهش بود که برای پرستاران این اثرات جدی تر بود.

سایکونوروایمونولوژی به حوزه ای بین رشته ای در علم اطلاق می شود که تعامل عوامل روان شناختی، عصب شناختی و ایمنی شناختی را در ایجاد بیماری های مختلف مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. پژوهش حاضر، در حیطه سایکونوروایمونولوژی است که به بررسی تیپ شخصیتی و سلامت روان، ناراحتی جسمانی (نشانه های بدنی)، اضطراب، افسردگی و نارساکنش روی اجتماعی در بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتوی سیستمیک SLE و آرتریت روماتویید RA که بیماریهای خود ایمنی با علت ناشناخته است می پردازند. این پژوهش مطالعه ای پس رویدادی است که بر روی تعداد 150 زن شامل سه گروه، 50 نفر بیمار مبتلا به لوپوسیاریتماتوی سیستمیک SLE، 50 نفر بیمار مبتلا به آرتریت روماتویید RA و 50 نفر گروه کنترل (افراد عادی) به صورت انتخاب تصادفی از بین افراد ساکن و مراجعین به مراکز درمانی شهرهای شیراز و تهران انجام گردید. ابزارهای پژوهش شامل سه پرسشنامه: 1- پرسشنامه تیپ شخصیتی C آیزنگ، 2- پرسشنامه تیپ شخصیتی A و B بورتنر و 3- پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28 است. نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه معناداری بین تیپ شخصیتی C و بیماریهای خود ایمنی لوپوس اریتماتوی سیستمیک SLE و آرتریت روماتویید (P=0.0001) RA وجود دارد و افراد مبتلا به بیماری لوپوسSLE  و روماتویید RA در مقایسه با گروه شواهد از سلامت روان کمتری برخوردار بودند و اضطراب، افسردگی، ناراحتی جسمانی (نشانه های بدنی) بیشتری داشتند. از لحاظ نقش عملکرد اجتماعی بین افراد مبتلا به لوپوس SLE و روماتویید RA و گروه گواه تفاوت معناداری (P=0.14) وجود نداشت. همچنین بررسی انجام شده درباره تیپ های شخصیتی A و B و سلامت روان نشان داد که افراد دارای گرایش به تیپ شخصیتی A در مقایسه با افراد با گرایش به تیپ شخصیتی B از سلامت روان کمتر و نیز اضطراب، افسردگی، ناراحتی جسمانی بیشتری برخوردار بودند.

خودسوزی در برخی از فرهنگ های خاورمیانه، آسیا و آفریقا بیشترین شیوع را دارد. در نقاط مختلف ایران از 1.39 تا 34 درصد اقدام به خودکشی ها را از طریق خودسوزی گزارش کرده اند.این مطالعه به بررسی بیماریهای جسمی و روانی و داروهای مصرفی کلیه موارد خودسوزی ارجاع شده به تنها مرکز سوختگی استان مازندران به صورت توصیفی آینده نگر پرداخته است. طی سه سال 318 مورد (264 زن و 54 مرد) شناسایی شدند، که در 74.6 درصد خانم ها و 72.2 درصد آقایان منجر به مرگ شد. 30.3 درصد موارد، بیماریهای جسمی مهمی داشتند که اکثر آنها بیماریهای مزمن بودند و 39.1 درصد موارد داروهای مختلفی مصرف می کردند که بیشتر آنها داروهای روانگردان بود (27 درصد موارد). حدود 95 درصد موارد دچار یک یا چند اختلال روانپزشکی بودند که شایعترین آنها به ترتیب اختلال انطباقی، وابستگی به نیکوتین، افسردگی عمده، دل افگاری، و اختلالات اضطرابی بود. روان پریشیها فقط در 9.6 درصد موارد دیده شدند. در مقایسه با مطالعات غربی، شیوع اختلالات روانپزشکی در کل بیشتر بود، ولی افسردگی، و بخصوص روان پریشیها و سوء استعمال یا وابستگی به الکل و سایر مواد هم در موارد اقدام به خودسوزی و هم در خودسوزیهای موفق شیوع کمتری داشتند. با توجه به شیوع بسیار زیاد اختلالات انطباقی (در 42 درصد موارد اقدام به خودسوزی و 39.8 درصد موارد خودسوزی موفق) ضروری است به عوامل محیطی موجد این اختلال توجه ویژه ای شود، وهمچنین پیشنهاد می گردد طبقه بندی تشخیصی «اختلال انطباقی با افکار خودکشی» مجددا مطرح شود.

تا کنون اعتبار روش های مختلف برای ارزیابی دانش فراگیران، مستقل از یکدیگر بررسی و تعیین گردیده است. این تحقیق توصیفی- تحلیلی به گونه ای طراحی شده است که یک نکته علمی به سه روش چند گزینه ای، صحیح- غلط و کوتاه پاسخ (تکمیل جملات با کلمه مناسب) از 1372 دانشجوی پزشکی سوال گردیده تا بتوان نتایج هر روش را با دو روش دیگر در همان افراد مقایسه نمود. هر یک از استادان 9 کلاس با انتخاب تصادفی، 30 سوال با سه روش برای 10 نکته علمی طرح نمودند که مجموعا 270 سوال مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز فاکتور نمرات دانشجویان، پس از حذف سوالات با درجه تمایز کمتر از 0.3 نشان داد که معتبرترین روش مورد بررسی، سوالات کوتاه پاسخ است (r=0.685). ضرایب کاپا برای روش کوتاه پاسخ و دو روش دیگر در محدوده توافقی ”fair“ قرار داشت. بیشترین ضریب توافقی بین روش های چند گزینه ای و صحیح غلط بود (402/0). تعداد جواب های درست در روش کوتاه پاسخ کمترین (53%) و در روش صحیح-غلط بیشترین (65%) بود. تعداد جواب های غلط در روش چند گزینه ای (32%) بیشتر از روش صحیح-غلط (26%) بود که می تواند به علت مواجهه دانشجویان با تعداد زیاد پاسخ های انحرافی در روش چند گزینه ای باشد که بدون اتکا به دانش خود آنها را علامت زده اند. پیشنهاد می شود برای ارزیابی میزان یادگیری و یادداری دانشجویان از یک طرف و گمراه نکردن آنان از طرف دیگر روش های کوتاه پاسخ و صحیح - غلط در ترکیب اصلی سوالات قرار گیرند و به سوالات چند گزینه ای اکتفا نگردد.

یکی از وظایف برنامه ریزی نیروی انسانی پزشکی ایجاد تعادل عرضه و تقاضای پزشک در سطح کشور است. راه های متعددی جهت برآورد نیروی متخصص مورد نیاز وجود دارد که یکی از آنها تعیین نیاز جاری و برآورد تقاضای آینده است. در این بررسی میزان مراجعه به متخصصین طی دو هفته قبل از بررسی و یا مدت بستری در یکسال گذشته بعنوان معیار تقاضا در نظر گرفته شد. 10.000 خانوار شهری (45518 نفر) در 400 خوشه 25 خانواری در 17 شهر کشور مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده پیش بینی می شود تا سال 1382 در رشته های کودکان، زنان و زایمان و جراحی عمومی با مازاد پزشک روبرو شویم. رشته های داخلی، پوست، عفونی، جراحی مغز و اعصاب، اورولوژی، گوش و حلق و بینی و روانپزشکی در حد تعادل هستند.

با توجه به وجود تعداد زیاد آلاینده ها در اثر عملیات جوشکاری، بررسی اثرات زیان آور این گازها و بخارات از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. وجود گازهای مختلفی مانند گاز کربنیک، منواکسید کربن، گاز ازن و اکسیدهای نیتروژن و همچنین بخار فلزاتی مانند اکسیدهای آهن، منگنز، سرب، کروم، مس، روی و همچنین اکسید سیلیس می تواند باعث بیماری های زیادی در ریه ها و خون شاغلین در بخشهای جوشکاری شود. این مطالعه بر روی 152 کارگر جوشکار، بعنوان گروه مورد و 86 کارگر که در معرض جوشکاری نبودند بعنوان کنترل انجام گرفت. تمام کارگران مورد مصاحبه و معاینه فیزیکی قرار گرفتند سپس از هرکدام اسیپرومتری و رادیوگرافی ریوی جهت تحقیق بیمارهای احتمالی بعمل آمد. وجود علایم اختلال تنفسی مانند سرفه، خلط، تنگی نفس و خس خس سینه و همچنین کاهش ظرفیتهای ریوی از مهمترین علایم ایجاد بیماری در افراد مورد بررسی بودند. آنالیز آماری انجام شده نشان می دهد که میانگین ظرفیتهای ریوی گروه جوشکاران از ظرفیت های ریوی گروه شاهد کمتر می باشد(P>0.05) . بیشترین کاهش حجم های ریوی در FEV1 یا هوای بازدمی خروجی در ثانیه اول می باشد. به طوری که مقدار فوق در گروه مورد 3.07 لیتر و برای گروه شاهد 4.40 لیتر بوده است. در مطالعات مشابه در برخی موارد وجود سرطان های ریوی مشاهده شده است که ناشی از وجود کروم شش ظرفیتی می باشد. ولی در این مطالعه هرچند که وجود سرطان جزء موارد بررسی نبوده است، در پرونده پزشکی هیچ یک از کارگران نیز وجود این بیماری ثبت نشده است و لازم است در این خصوص مطالعات بیشتری انجام پذیرد.

پژوهش حاضر مطالعه ای است توصیفی که به منظور تعیین درصد شیرخواران مصرف کننده شیرخشک در مناطق شهری و روستایی شهرستان تاکستان که در زمستان 1377 انجام گرفته است. در این مطالعه با استفاده از نمونه های تصادفی از شهرها و روستاها شاخص شیوع مصرف شیرخشک در این مناطق محاسبه شده است. دو روش نمونه گیری کاملا متفاوت در شهر و روستا به کار رفت. بدین ترتیب که 480 شیرخوار در مناطق شهری و 720 شیرخوار در مناطق روستایی (زیر 2 سال سن) انتخاب گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که در مناطق شهری میزان مصرف شیرخشک 7/7 درصد (فاصله اطمینان 95%، 10.1% - 5.3%) و در مناطق روستایی 6.5 درصد (فاصله اطمینان 95%، 8.3% - 4.7%) می باشد. آزمون Z نشان داد که درصد مصرف شیرخشک در مناطق شهری و روستایی شهرستان تاکستان با یکدیگر اختلاف معنی دار آماری ندارند (P=0.44) درصد مصرف شیرخشک در نوزادان دختر و پسر شهری به ترتیب 8.2 درصد و 7.1 درصد و در نوزادان دختر و پسر روستایی به ترتیب 5.8 درصد و 7.2 درصد به دست آمد.ودل رگرسیون لجستیک نشان داد که در مناطق شهری دو فاکتور سن مادر (P=0.02) و اشتغال مادر (P=0.002) در شیرخشک خوار شدن فرزند تاثیر معنی دار دارند. کودکان مادران شاغل شهری 4.4 برابر بیشتر از کودکان مادران خانه دار شانس تغذیه شدن با شیرخشک را دارند.

بیماری نوتروپنی دوره ای بیماری نادری است که اغلب در دوران کودکی با عفونت های راجعه بفواصل حدود سه هفته همراه با کاهش نوتروفیل خون محیطی به مدت چند روز مشخص می گردد. در این گزارش دو مورد از این بیماری یکی با تظاهرات زودرس و تشخیص در زمان کودکی و مورد دوم با تظاهر دیررس تر و تشخیص در دهه سوم زندگی معرفی و مروری بر پاتوژنز، درمان و شناخت این بیماری ارایه می گردد.

شناخت بهتر عوامل اتیولوژیک و فرآیند بیماری زایی در هپاتیت مزمن ویروسی و پیدایش راه های درمانی مناسب برای کنترل یا حذف ویروسهای بیماریزا در سالهای اخیر باعث شده است که تشخیص به موقع، دقیق و سریع بیماری و درجه بندی شدت و پیشرفت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار شود. جهت درجه بندی شدت و پیشرفت بیماری نیاز حتمی به یک سیستم مناسب نمره دهی وجود دارد و تکرارپذیری تفسیر این تغییرات یک مساله اساسی و مهم در انتخاب و استفاده از چنین سیستمی است. هدف از این مطالعه تخمین میزان توافق و همخوانی تشخیصی دو پاتولوژیست در بررسی این تغییرات بر اساس سیستم اصلاح شده ”نمایه فعالیت هپاتیت“ می باشد. 150 سری لامهای بیوپسی کبد از 150 بیمار مبتلا به هپاتیت مزمن ویروسی به صورت دو سویه کور توسط دو پاتولوژیست با تجربه در تفسیر پاتولوژی کبد، بر اساس سیستم ذکر شده بررسی شد و سپس اطلاعات بدست آمده توسط شیوه آماری kappa weighted value مورد آنالیز قرار گرفت. بیشترین توافق در زمینه درجه بندیinterface hepatitis  وجود داشت و همخوانی در زمینه شدت ضایعه (grade) در حد میانه بود. دو مشاهده گر در تعیین درجه شدت ضایعه در 63.3% موارد کمتر از دو نمره اختلاف داشتند. با توجه به اینکه ارزش تشخیصی و تطبیق بالینی گزارش های تهیه شده بر اساس این سیستم طی مطالعات مختلف به اثبات رسیده است وجود این مقدار اختلاف احتمال عدم توافق لازم و کافی در بکارگیری سیستم HAI را مطرح می نماید و جهت رفع آنها برگزاری جلسات بحث و کارگاه های متعدد جهت هم نظر کردن متخصصین آسیب شناسی مفید خواهد بود. ضمنا کار و مطالعه بیشتر برای پیشنهاد سیستم های نمره دهی کاراتر و بهتر ضروری بنظر می رسد.

بعد از گذشت حدود 50 سال از اولین کاربرد سولفور موستارد (گاز خردل) به عنوان سلاح شیمیایی این عامل همچنان به عنوان یک عامل خطرناک در جنگ ها مورد استفاده قرار می گیرد و در جنگ تحمیلی 8 ساله عراق علیه ایران به دفعات به میزان وسیعی توسط نیروهای عراقی بر علیه نظامیان و غیر نظامیان ایرانی و عراقی مورد استفاده قرار گرفت. گاز خردل یک عامل آلکیله کننده بسیار قوی و غیر اختصاصی است که قادر است به کلیه بافت ها آسیب های شدیدی وارد نماید. مهار و یا تخریب آنزیم استیل کولین استراز باعث تجمع استیل کولین در سیناپس های عصبی و ایجاد اثرات تحریکی کولینرژیک می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر غلظت های تحت کشنده گاز خردل در آزمایشات برون تن و درون تن بر روی آنزیم کولین استراز است. در آزمایشات برون تن اثرات مهاری خردل بر روی آنزیم تخلیص شده مورد آزمایش قرار گرفت. در بررسی بازیابی مجدد آنزیم غیر فعال شده توسط اکسیم، پرالیدوکسیم بعد از مدت دو ساعت موجب بازیابی قابل ملاحظه ای درفعالیت آنزیم مهار شده نگردید. انکوباسیون آنزیم با اکسیم قبل از مهار خردل نیز همین نتیجه را در برداشت. بررسی سینیتیکی نشان داد اثر مهاری خردل بر روی آنزیم غیر اختصاصی بوده و خردل به عنوان مهار کننده رقابتی جایگاه فعال عمل نمی کند. تزریق دزهای 5 و 10 میلیگرم خردل به ازای هر کیلو گرم حیوان موجب کاهش معنی داری در فعالیت آنزیم کولین استراز در گلبول های قرمز سرم و عضلات شد. در صورتی که در این غلظت ها تغییرات قابل ملاحظه ای در بافت های کبدی و مغزی مشاهده نشد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که گاز خردل در مقادیر کمتر از دوز کشنده نیز قادر است آنزیم استیل کولین استراز را به میزان قابل ملاحظه ای مهار نماید. استفاده از پرالیدوکسایم قبل یا بعد از تزریق گاز خردل در آزمایشات برون تن نتوانست اثر حفاظتی قابل توجهی برای آنزیم استیل کولین استراز ایجاد نماید.